Dostosowanie niektórych zasad wynagradzania pracowników przedsiębiorstw państwowych do reformy gospodarczej.

UCHWAŁA Nr 135
RADY MINISTRÓW
z dnia 28 czerwca 1982 r.
w sprawie dostosowania niektórych zasad wynagradzania pracowników przedsiębiorstw państwowych do reformy gospodarczej. *

Na podstawie art. 79 Kodeksu pracy (Dz. U. z 1974 r. Nr 24, poz. 141, z 1975 r. Nr 16, poz. 91 i z 1981 r. Nr 6, poz. 23), w celu stworzenia przedsiębiorstwom państwowym lepszych warunków do dostosowania zasad wynagradzania pracowników do konkretnych, wynikających ze specyfiki procesów wytwarzania potrzeb motywacyjnych, z uwzględnieniem zasad i wymagań wynikających z reformy gospodarczej, Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§  1.
1.
Przepisy uchwały dotyczą, z zastrzeżeniem ust. 2, pracowników przedsiębiorstw państwowych, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 7, poz. 54), zwanych dalej "pracownikami".
2.
Przepisów uchwały nie stosuje się do:
1)
pracowników zakładowych domów wypoczynkowych i zakładowych sanatoriów,
2)
pracowników przyzakładowych szkół oraz przyzakładowych placówek upowszechniania kultury, oświatowych, szkoleniowych, wychowawczych, opiekuńczo-wychowawczych, upowszechniania kultury fizycznej, turystyki i wypoczynku,
3)
pracowników straży przemysłowej i funkcjonariuszy pożarnictwa,
4)
pracowników biur konstrukcyjnych, laboratoriów, wydzielonych komórek organizacyjnych informatyki, chyba że są wynagradzani według zasad obowiązujących w danym przedsiębiorstwie,
5)
pracowników hali maszyn,
6)
pracowników młodocianych zatrudnionych w celu nauki zawodu w pierwszym i drugim roku nauki albo przyuczenia do wykonywania określonej pracy,
7)
komendantów i zastępców komendantów ochotniczych hufców pracy oraz pracowników - uczestników tych hufców.
§  2.
Przepisów uchwały, z wyjątkiem § 13 ust. 3, nie stosuje się do pracowników wynagradzanych na podstawie uchwały nr 60 Rady Ministrów z dnia 19 marca 1982 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych.
§  3.
Na wniosek właściwych organów założycielskich Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych może objąć przepisami uchwały:
1)
pracowników nie wymienionych w § 1 ust. 1,
2)
pracowników, o których mowa w § 1 ust. 2 oraz § 2.
§  4.
Właściwi ministrowie (kierownicy urzędów centralnych) w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych dostosują przepisy uchwały do pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach przemysłu hutniczego oraz w przedsiębiorstwach, o których mowa w art. 38 ustawy wymienionej w § 1 ust. 1 niniejszej uchwały.
§  5.
1.
Przedsiębiorstwa określając zasady i formy wynagrodzeń pracowników zgodnie z przepisem art. 14 ust. 1 ustawy wymienionej w § 1 ust. 1 niniejszej uchwały zobowiązane są do:
1)
przestrzegania przepisów o wynagradzaniu zawartych w Kodeksie pracy oraz właściwych układach zbiorowych pracy,
2)
systematycznego dostosowywania form i zasad wynagradzania poszczególnych grup pracowniczych do właściwych dla danego rodzaju działalności potrzeb motywacyjnych,
3)
takiej gospodarki środkami przeznaczonymi na wynagrodzenia, aby uwzględniając wymagania, o których mowa w pkt 1 i 2, a także dodatkowe uprawnienia przyznane w niniejszej uchwale, nie doprowadzić do pogorszenia wyników finansowych, a w szczególności do utraty zdolności kredytowej. Określając możliwości wydatkowania środków na wzrost wynagrodzeń, przedsiębiorstwa zgodnie z wymaganiami systemu finansowego, powinny kierować się wielkością zysku osiągniętego w I półroczu 1982 r. oraz możliwym do uzyskania zyskiem do końca 1982 r. pomniejszonym o:
a)
obligatoryjny odpis na fundusz rezerwowy przewidywany do końca 1982 r.,
b)
kwoty należnych za 1982 r. podatków określonych odrębnymi przepisami,
c)
należne obciążenia na Fundusz Aktywizacji Zawodowej z tytułu już osiągniętego przyrostu wynagrodzeń obciążających koszty oraz nagród wypłacanych z zysku, a także przewidywane kwoty obciążeń do końca roku, z uwzględnieniem skutków zamierzonych podwyżek wynagrodzeń,
d)
kwoty dokonanych dotychczas wydatków z zysku na fundusz rozwoju i na inne fundusze finansowane z zysku,
e)
przewidywany wzrost kosztów z tytułu wprowadzenia w skali roku podwyższonej składki na ubezpieczenia społeczne.
2.
Z uwzględnieniem zastrzeżeń, o których mowa w ust. 1 pkt 3, przedsiębiorstwa stosownie do własnej oceny potrzeb, a także możliwości finansowych mogą wprowadzać w części lub w całości zmiany zasad wynagradzania wynikające z niniejszej uchwały.
3.
Przyrost przeciętnych wynagrodzeń wynikający z zastosowania przepisów niniejszej uchwały podlega obciążeniu na rzecz Państwowego Funduszu Aktywizacji Zawodowej. Do czasu wejścia w życie ustawy o Państwowym Funduszu Aktywizacji Zawodowej przedsiębiorstwa dokonują obciążeń przyrostu przeciętnych wynagrodzeń w stosunku do ubiegłego roku zgodnie z zasadami, które określa ustawa budżetowa na 1982 r., w rachunku narastającym.
§  6.
1.
W ramach systemu finansowania środków na wynagrodzenia przedsiębiorstwa mogą ustalać zakładowe tabele płac. Zakładowe tabele płac mogą mieć charakter widełkowy.
2.
Stawki wynagrodzenia zasadniczego określone w zakładowych tabelach płac, o których mowa w ust. 1, nie mogą przekraczać wysokości określonych w załącznikach nr 1 i 2 do uchwały.
3.
Ograniczeń wynikających z ust. 2 nie stosuje się do pracowników zatrudnionych w kopalniach głębinowych. Stawki wynagrodzenia zasadniczego dla tych pracowników Rada Ministrów ustali odrębnie.
4. 1
(skreślony).
5.
Zobowiązuje się Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych do wydania zaleceń w sprawie kształtowania zakładowej polityki płac.
§  7.
1.
Podejmując decyzję o ustaleniu nowych zakładowych tabel płac przedsiębiorstwa mogą włączyć do wynagrodzeń zasadniczych część nadwyżki akordowej (przy odpowiednim zweryfikowaniu norm pracy) oraz część wynagrodzeń wypłacanych obecnie w formie premii lub innych składników wynagrodzeń o charakterze fakultatywnym (nie gwarantowanych Kodeksem pracy lub odpowiednimi postanowieniami układów zbiorowych pracy).
2.
Określając wysokość stawek wynagrodzenia zasadniczego przedsiębiorstwa powinny w rachunku możliwości uwzględniać skutki wzrostu wydatków z tytułu obligatoryjnych składników wynagrodzeń, obliczanych na podstawie właściwych przepisów jako pochodne od wynagrodzeń zasadniczych.
§  8.
1.
Przy ustalaniu tabel płac do stawek wynagrodzeń nie wlicza się rekompensat z tytułu wzrostu cen detalicznych, wprowadzonych uchwałą nr 187 Rady Ministrów z dnia 26 sierpnia 1981 r. w sprawie podwyższenia cen detalicznych niektórych artykułów żywnościowych (Monitor Polski Nr 22, poz. 200) i uchwałą nr 24 Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 1982 r. w sprawie rekompensat pieniężnych z tytułu wprowadzenia z dniem 1 lutego 1982 r. nowych cen detalicznych podstawowych artykułów żywnościowych, opału i energii (Monitor Polski Nr 4, poz. 18), chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
2.
Zasiłki rodzinne i rekompensaty przysługujące członkom rodzin pracowników są wypłacane na podstawie odrębnych list.
§  9.
1.
Zaszeregowania pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych dokonuje się z zastrzeżeniem ust. 2 na podstawie dotychczasowych zasad, z zastosowaniem obowiązujących taryfikatorów branżowych, a w odniesieniu do kierowców - według rodzaju pojazdów samochodowych wymienionych w załączniku nr 1 do zarządzenia nr 29 Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 17 września 1980 r. (Dz. Urz. MPPiSS Nr 7, poz. 12).
2.
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych dokona zmian w systemie taryfikacji pracy umożliwiających pracownikom zatrudnionym na stanowiskach robotniczych:
1)
posiadającym szczególnie wysokie kwalifikacje i wykonującym prace o dużej złożoności,
2)
wykonującym prace bardzo ciężkie, wymagające dużego i długotrwałego wysiłku fizycznego, lub wykonującym stale dwa zawody (specjalności)

wyższe zaszeregowanie, niż przysługuje według obowiązujących taryfikatorów kwalifikacyjnych, dodatkowo o jedną lub dwie kategorie, nie wyżej jednak niż do 11 kategorii.

3.
Przyznanie pracownikom zatrudnionym na stanowiskach robotniczych wyższych zaszeregowań, o których mowa w ust. 2, może nastąpić wyłącznie w ramach systemu finansowania środków na wynagrodzenia w przedsiębiorstwie.
§  10.
1.
Do pracowników zatrudnionych na stanowiskach nierobotniczych stosuje się nadal obowiązujące w dniu wejścia w życie uchwały taryfikatory zaszeregowania i kwalifikacji z zastrzeżeniem ust. 2.
2.
Przedsiębiorstwo w ramach systemu finansowania środków na wynagrodzenia może zaszeregować pracownika zatrudnionego na stanowisku nierobotniczym o jedną lub dwie kategorie wyżej od maksymalnej, wynikającej z taryfikatora zaszeregowania, nie wyżej jednak niż do 22 kategorii.
§  11.
Przyznanie pracownikom, o których mowa w § 9 i 10, wyższych zaszeregowań, podobnie jak ustalenie zakładowych tabel płac, o których mowa w § 6, może odbywać się wyłącznie w ramach własnych środków przedsiębiorstw i z uwzględnieniem wymagań, o których mowa w § 5 ust. 1 pkt 3.
§  12.
Zmiany zasad wynagradzania wprowadzone w przedsiębiorstwach na podstawie przepisów niniejszej uchwały, poza przypadkami szczególnymi, nie powinny powodować obniżenia wcześniej przyznanych pracownikowi kategorii osobistego zaszeregowania.
§  13.
1.
Uprawnienia, o których mowa w § 6, 9 i 10, a także uprawnienia do fakultatywnego podwyższania płac nie przysługują:
1)
przedsiębiorstwom postawionym w stan likwidacji,
2)
przedsiębiorstwom, w których wystąpiła strata bilansowa za I półrocze.
2.
Przedsiębiorstwa, o których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą skorzystać z tych uprawnień dopiero po wygospodarowaniu odpowiedniego zysku zapewniającego środki na cele, o których mowa w § 5 ust. 1 pkt 3, oraz na przeprowadzenie zmiany zasad wynagradzania, do której upoważnia niniejsza uchwała.
3.
Zasada, o której mowa w ust. 1, w części dotyczącej fakultatywnych podwyżek płac dotyczy również przedsiębiorstw stosujących zasady wynagradzania określone w uchwale nr 60 Rady Ministrów z dnia 19 marca 1982 r. w sprawie zasad wynagradzania pracowników zatrudnionych w przedsiębiorstwach budowlano-montażowych.
§  14.
Zarządy centralnych związków spółdzielni mogą zalecić zrzeszonym związkom odpowiednie stosowanie przepisów uchwały.
§  15.
Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 lipca 1982 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

ZASADY USTALANIA GODZINOWYCH STAWEK WYNAGRODZENIA ZASADNICZEGO NA STANOWISKACH ROBOTNICZYCH

1. W ramach systemu finansowania środków na wynagrodzenia przedsiębiorstwa, stosownie do własnych potrzeb, mogą ustalać zakładowe tabele płac (w tym również widełkowe), z tym że godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego określone w tych tabelach mieścić się będą w następujących granicach:

1) pierwsza kategoria zaszeregowania, najniższa - 16,00 za godzinę,

2) jedenasta kategoria zaszeregowania, najwyższa - 40,00 zł za godzinę,

2. Wymagana liczba kategorii zaszeregowania przyjęta w zakładowych tabelach godzinowych stawek wynagrodzenia zasadniczego na stanowiskach robotniczych wynosi 11.

3. Godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego wymienione w ust. 1 stosuje się przy wymiarze casu pracy średnio 42 godziny na tydzień, niezależnie od przyjętego rozkładu czasu pracy i okresów rozliczeniowych.

4. W czterobrygadowej organizacji pracy stawki wymienione w ust. 1 mogą być podwyższone, nie więcej jednak niż do 20%.

5. W czterobrygadowej organizacji pracy za każdy z 12 dodatkowych dni wolnych od pracy przysługuje pracownikowi wynagrodzenie jak za urlop wypoczynkowy.

6. W zakładach pracy, w których na podstawie obowiązujących przepisów stosowany jest niższy wymiar czasu pracy niż średnio 42 godziny na tydzień (z wyłączeniem czterobrygadowej organizacji pracy), godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego wymienione w ust. 1 powinny być podwyższone proporcjonalnie do stopnia skrócenia wymiaru czasu pracy. Dla pracowników zaliczonych do I lub II grupy inwalidów, których czas pracy na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 grudnia 1981 r. w sprawie czasu pracy i płatnych urlopów dodatkowych dla pracowników zaliczonych do I lub II grupy inwalidów (Dz. U. Nr 31, poz. 175) wynosi 7 godzin na dobę i 35 godzin na tydzień, godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego wymienione w ust. 1 ulegają zwiększeniu z zastosowaniem współczynnika 1,196.

7. Zwiększone godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego podlegają ustaleniu z dokładnością do 10 groszy. Końcówkę wynoszącą 1 do 4 groszy pomija się, końcówkę wynoszącą 5 do 9 groszy zaokrągla się do 10 groszy.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

ZASADY USTALANIA MIESIĘCZNYCH STAWEK WYNAGRODZENIA ZASADNICZEGO NA STANOWISKACH NIEROBOTNICZYCH

1. W ramach systemu finansowania środków na wynagrodzenia przedsiębiorstwa, stosownie do własnych potrzeb, mogą ustalać zakładowe tabele płac (w tym również widełkowe), z tym że miesięczne stawki wynagrodzenia zasadniczego określone w tych tabelach mieścić się będą w następujących granicach:

1) pierwsza kategoria zaszeregowania, najniższa - 2.800 zł miesięcznie,

2) dwudziesta druga kategoria zaszeregowania, najwyższa - 12.000 zł miesięcznie.

2. wymagana liczba kategorii zaszeregowania, przyjęta w zakładowych tabelach miesięcznych stawek wynagrodzenia zasadniczego na stanowiskach nierobotniczych, wynosi 22.

3. Miesięczne stawki wynagrodzenia zasadniczego wymienione w ust. 1 stanowią wynagrodzenie za pełny wymiar czasu pracy, obowiązujący daną grupę pracowników.

*Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 2 lutego 1996 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.96.24.110) nin. uchwała zachowuje moc do czasu objęcia pracowników, których jej przepisy dotyczą i w zakresie przedmiotu w nich normowanego - postanowieniami układu zbiorowego pracy lub innymi przepisami prawa pracy.

Przy korzystaniu z nin. uchwały należy mieć na uwadze zmiany w ustalaniu zasad wynagradzania wprowadzone początkowo ustawą z dnia 26 stycznia 1984 r. o zasadach tworzenia zakładowych systemów wynagradzania (Dz.U.84.5.25) a następnie ustawą z dnia 29 września 1994 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (Dz.U.94.113.547).

1 § 6 ust. 4 skreślony przez § 2 uchwały z dnia 23 listopada 1987 r. w sprawie zmiany niektórych uchwał regulujących zasady wynagradzania pracowników przedsiębiorstw państwowych (M.P.87.36.304) z dniem 14 grudnia 1987 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1982.17.138

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Dostosowanie niektórych zasad wynagradzania pracowników przedsiębiorstw państwowych do reformy gospodarczej.
Data aktu: 28/06/1982
Data ogłoszenia: 21/07/1982
Data wejścia w życie: 21/07/1982, 01/07/1982