Zasady gospodarki kasowej jednostek gospodarki uspołecznionej.

ZARZĄDZENIE
PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO
z dnia 6 grudnia 1989 r.
w sprawie zasad gospodarki kasowej jednostek gospodarki uspołecznionej.

Na podstawie art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 22) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.
Zarządzenie reguluje zasady gospodarowania gotówką w znakach pieniężnych Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej przez jednostki gospodarki uspołecznionej, z zastrzeżeniem § 2.
§  2.
Przepisy zarządzenia nie mają zastosowania do banków i jednostek eksploatacyjnych państwowej jednostki organizacyjnej "Polska Poczta, Telegraf i Telefon", których gospodarkę kasową określają odrębne przepisy.
§  3.
Użyte w zarządzeniu określenia oznaczają:
1)
"kasa jednostki" - każdą kasę jednostki gospodarki uspołecznionej, w tym również kasę jednostki nie bilansującej samodzielnie, nie posiadającej rachunku, kasę punktu sprzedaży detalicznej, placówki usługowej, gastronomicznej i innej,
2)
"rachunek bankowy jednostki gospodarki uspołecznionej" - każdy rachunek jednostki prowadzony przez oddział banku.

Rozdział  2

Gospodarka kasowa

§  4.
Jednostka gospodarki uspołecznionej może mieć w kasie:
1)
niezbędny zapas gotówki na bieżące wydatki,
2)
gotówkę podjętą z rachunku bankowego na pokrycie określonych rodzajowo wydatków,
3)
gotówkę pochodzącą z bieżących wpływów do kasy jednostki,
4)
gotówkę przechowywaną w formie depozytu, otrzymaną od osób prawnych i fizycznych.
§  5.
1.
Wysokość niezbędnego zapasu gotówki w kasie jest ustalana przez kierownika jednostki gospodarki uspołecznionej (osobę sprawującą jednoosobowe kierownictwo lub jej zarząd), w zależności od warunków zabezpieczenia gotówki i możliwości jej odprowadzania na rachunek bankowy.
2.
Przy ustalaniu wysokości niezbędnego zapasu gotówki należy uwzględniać minimum potrzeb w zakresie obrotu gotówkowego wszystkich komórek jednostki, jej jednostek nie bilansujących samodzielnie i nie posiadających w oddziałach banków rachunków pomocniczych, w tym punktów sprzedaży detalicznej, placówek usługowych i gastronomicznych.
3.
Niezbędny zapas gotówki w kasie jednostki w miarę wykorzystywania może być uzupełniany do ustalonej wysokości (weryfikowanej w razie potrzeby przez kierownika jednostki) ze środków:
1)
podjętych z rachunku bankowego jednostki,
2)
pochodzących z wpływów własnych do kasy jednostki.
4.
Znajdującą się w kasie na koniec dnia nadwyżkę gotówki ponad ustaloną wysokość jej niezbędnego zapasu jednostka odprowadza w dniu powstania nadwyżki, a jeżeli posiada warunki odpowiedniego zabezpieczenia przechowywanej gotówki - w dniu następnym - na rachunek bankowy jednostki lub na rachunki bankowe właściwe dla adresatów (odbiorców należności).
§  6.
1.
Gotówkę podjętą z rachunku bankowego na pokrycie określonych rodzajowo wydatków jednostka gospodarki uspołecznionej powinna przeznaczyć na cel określony przy jej podjęciu. Nie wykorzystaną część tej gotówki (nie podjęte należności oraz zwroty wypłaconych z niej zaliczek lub nienależnie pobranych kwot) jednostka może również przeznaczyć na inne cele aniżeli określone przy podjęciu gotówki z rachunku bankowego.
2.
Gotówka podjęta z rachunku bankowego jednostki na pokrycie określonych rodzajowo wydatków może być przechowywana w kasie jednostki pod warunkiem należytego jej zabezpieczenia. Gotówki tej nie wlicza się do ustalonej dla danej jednostki wielkości niezbędnego zapasu, o którym mowa w § 5.
§  7.
Jednostka gospodarki uspołecznionej może przeznaczać bieżące wpływy własne do kasy jednostki, uzyskane z działalności gospodarczej i socjalno-bytowej (zrealizowane z pominięciem rachunku bankowego), na:
1)
uzupełnianie niezbędnego zapasu gotówki w kasie jednostki, stanowiące refundację wydatków bieżących, które spowodowały zmniejszenie kwoty tego zapasu,
2)
pokrywanie określonych rodzajowo wydatków gotówkowych.
2.
Jednostka nie dokonująca wypłat gotówkowych z bieżących wpływów własnych do kasy jednostki, o których mowa w ust. 1, odprowadza te wpływy na właściwe rachunki bankowe w dniu przyjęcia wpływów w kasie jednostki, a jeżeli posiada odpowiednie zabezpieczenie przechowywanej gotówki - w dniu następnym.
§  8.
Jednostka gospodarki uspołecznionej przyjmująca w kasie gotówkowe wpłaty na rzecz innych jednostek, odprowadza te wpływy, w terminie ustalonym w § 7 ust. 2, na rachunki bankowe adresatów wpłat (odbiorców należności). Wpłaty te nie mogą być wykorzystywane na pokrywanie bieżących wydatków gotówkowych jednostki.
§  9.
Gotówka przechowywana w kasie jednostki w formie depozytu, podlegająca zwrotowi osobie prawnej lub fizycznej, która depozyt złożyła, nie może być wykorzystywana na pokrywanie wydatków jednostki, jak również na uzupełnianie niezbędnego zapasu gotówki, a zatem nie jest wliczana do ustalonej dla danej jednostki wielkości tego zapasu.

Rozdział  3

Przepisy końcowe

§  10.
Traci moc zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 25 października 1982 r. w sprawie zasad gospodarki kasowej jednostek gospodarki uspołecznionej (Monitor Polski Nr 27, poz. 244, z 1983 r. Nr 3, poz. 23, z 1985 r. Nr 6, poz. 48 i z 1988 r. Nr 6, poz. 58).
§  11.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lutego 1990 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1989.43.347

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Zasady gospodarki kasowej jednostek gospodarki uspołecznionej.
Data aktu: 06/12/1989
Data ogłoszenia: 29/12/1989
Data wejścia w życie: 01/02/1990