Liczba obcokrajowców wzrosła w tym czasie dziesięciokrotnie, co wymaga ciągłych dostosowań prawnych i organizacyjnych, szczególnie w zakresie legalizacji pobytu, pracy, integracji oraz zapewnienia odpowiednich warunków życia. Działaniom tym powinna towarzyszyć szeroka debata publiczna, w której uwzględnione zostaną głosy wszystkich stron.

Obecnie w Polsce pracuje ponad milion cudzoziemców, a ich wskaźnik zatrudnienia wynosi 75 proc., co sprzyja gospodarce. Jednak w obliczu nadchodzących wyzwań demograficznych – ponad 2 milionów osób zniknie z rynku pracy w ciągu najbliższej dekady – kluczowe staje się skuteczne zarządzanie migracją. W trakcie konferencji FORUM MIGRACJI, która odbyła w Warszawie mieliśmy okazję usłyszeć wiele opinii ekspertów, którzy tematem migracji zajmują się na co dzień. Wszyscy są zgodni, że migracja to nie tylko kwestia ekonomiczna, ale i społeczna. Konieczna jest współpraca instytucji rządowych, samorządowych i organizacji pozarządowych, by cudzoziemcy mogli nie tylko pracować, ale i stać się częścią polskiego społeczeństwa. Migracja to proces społeczny, który dotyczy zarówno cudzoziemców, jak i społeczeństw przyjmujących. Dziś kluczowe jest pytanie brzmi: jak zarządzać migracją, by przynosiła korzyści wszystkim stronom?

Czytaj również: Czarna Lista Barier. Pilne zmiany, na które czeka rynek pracy>>

Czy migracja to jedyne remedium na kryzys demograficzny?

Zdaniem ekspertów migracja nie jest jedynym rozwiązaniem problemów demograficznych. Jak podkreśla dr hab. Ewy Flaszyńskiej, dyrektor Departamentu Rynku Pracy w  Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, konieczna jest również aktywizacja grup defaworyzowanych oraz inwestycje w automatyzację. Andrzej Kubisiak, zastępca dyrektora Polskiego Instytutu Ekonomicznego, dodaje, że aby utrzymać obecny stosunek osób pracujących do emerytów, do 2033 roku Polska potrzebowałaby 2,3 mln migrantów – co jest mało realne. Eksperci wskazują, że kluczowe jest lepsze wykorzystanie potencjału krajowego rynku pracy, w tym aktywizacja seniorów oraz rozwój pracy w niepełnym wymiarze godzin. Dodatkowo Polska powinna inwestować w automatyzację i robotyzację, by zmniejszyć zależność od siły roboczej.

Migracja nie jest więc rozwiązaniem na wszystkie problemy, ale jak zauważa dr Kamil Matuszczyk, adiunkt na Wydziale Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, w niektórych branżach, jak rolnictwo czy usługi opiekuńcze, jest niemal niezbędna. – W tych sektorach trudno znaleźć Polaków chętnych do wykonywania prac fizycznych. Pracownicy zagraniczni, szczególnie w rolnictwie, są w tych dla pracodawców w tych branżach kluczowi – dodaje.

Cudzoziemcy stanowią już 6 proc. zatrudnionych w Polsce i odpowiadają za 5 proc. wpływów do ZUS. Konieczne jest jednak zarządzanie procesem migracyjnym w sposób, który będzie korzystny dla rynku pracy i społeczeństwa. Planowany przez rząd system punktowy dla migrantów budzi mieszane opinie. Może ułatwić selekcję wykwalifikowanych pracowników, ale wymaga lepszych prognoz zawodowych i skutecznej koordynacji międzyresortowej. Jak podkreśla Anna Wicha, prezes Polskiego Forum HR, system punktowy działa dobrze w przypadku wysoko wykwalifikowanych kandydatów, w krajach o wysokim poziomie wynagrodzeń, gdzie jest wielu chętnych do pracy. U nas może okazać się niewystarczający. Eksperci sugerują uproszczenie procedur oraz premiowanie uczciwych pracodawców.

Nadia Winiarska, ekspertka ds. zatrudnienia w Departamencie Pracy w Konfederacji Lewiatan, uważa, że nadmierna komplikacja przepisów czy ich nadregulowanie, niekoniecznie pomoże w ograniczeniu szarej strefy i negatywnych praktyk na rynku. – Moim zdaniem problemem nie są same przepisy, ale ich egzekwowanie, co pokazują wyniki kontroli. Dlatego konieczne jest wzmacnianie rozwiązań legislacyjnych i powiązanie większych obciążeń dla pracodawców z bardziej skutecznymi kontrolami. Dobrym pomysłem jest premiowanie uczciwych pracodawców. Wprowadzenie systemu zatwierdzonych pracodawców mogłoby pomóc w zwalczaniu nieuczciwej konkurencji i przyspieszyć procesy wizowe - dodaje.

Innym wyzwaniem jest rozproszenie odpowiedzialności za migrację. Jak zwracają uwagę eksperci, w Polsce brakuje neutralnego centrum dowodzenia w kwestii migracji, które mogłoby działać ponad podziałami politycznymi. Obecny podział jest nieefektywny i należałoby wypracować mechanizmy koordynacji międzyresortowej, aby uniknąć silosowości.

Zarządzanie migracją w Polsce wymaga elastycznego podejścia, które uwzględnia zmieniające się potrzeby rynku pracy, jak i dbałość o bezpieczeństwo oraz integrację migrantów. Kluczowe będzie stworzenie skutecznych mechanizmów koordynacji, uproszczenie procedur i premiowanie uczciwych pracodawców. Jednocześnie konieczne jest zapewnienie odpowiednich zasobów finansowych oraz inwestowanie w edukację i dostęp do wiarygodnych informacji, aby proces migracyjny przebiegał sprawnie i w sposób zgodny z prawem.

 

[E-book] Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe
-10%
[E-book] Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe

Sprawdź  

Cena promocyjna: 68.4 zł

|

Cena regularna: 76 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 54.72 zł


Integracja migrantów w Polsce – wyzwania i strategie

W Polsce brakuje jednoznacznych definicji, które byłyby powszechnie uznawane, co utrudnia stworzenie spójnej polityki migracyjnej. Bartłomiej Potocki, dyrektor Departamentu Integracji Społecznej w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, zauważa, że integracja to proces dwustronny, w którym uczestniczą zarówno migrant, jak i państwo przyjmujące. W przypadku, gdy oczekujemy od migrantów jedynie dostosowania się do kultury i norm społecznych kraju, mówimy raczej o asymilacji. Integracja zaś wymaga zaangażowania obu stron w proces wzajemnej adaptacji.

Janina Owczarek, Koordynatorka Programu Migracji Pracowniczych i Integracji Społecznej, International Organization for Migration, podkreśla, że integracja to proces wielowymiarowy, który wykracza poza kwestie ekonomiczne, takie jak dostęp do rynku pracy. Zgodnie z podejściem IOM,  integracja to wielowymiarowy, ciągły i dwukierunkowy proces wzajemnej adaptacji między migrantami i migrantkami a społeczeństwami przyjmującymi, w ramach którego migranci i migranci są włączani w życie społeczne, gospodarcze, kulturalne i polityczne społeczności przyjmującej.

Proces ten obejmuje nie tylko rynek pracy, ale także edukację, opiekę zdrowotną i kwestie kulturowe. Niezwykle ważnym elementem dyskusji na temat integracji migrantów jest kwestia odpowiedzialności za ten proces. Państwo, samorządy, organizacje pozarządowe i pracodawcy muszą współpracować, by stworzyć sprzyjające warunki. Monika Fedorczuk, dyrektor Urzędu Pracy m. st. Warszawy podkreśla, że państwo powinno tworzyć ramy prawne i systemowe, ale to społeczeństwo ma obowiązek włączenia migrantów w życie społeczne. - Ważną rolę w tym procesie mogą odegrać organizacje pozarządowe oraz pracodawcy, którzy rekrutują migrantów i powinni również inwestować w ich integrację, aby ci ludzie czuli się tu lepiej - dodaje.

Brak systemowych, długoterminowych rozwiązań na poziomie rządowym, brak przygotowania społeczeństwa na migrację, biurokracja i krótkowzroczność – to główne wyzwani związane z migracją wskazywane przez ekspertów. Niezbędna jest zmiana narracji, edukacja oraz włączenie społeczeństwa w działania integracyjne, np. poprzez inicjatywy lokalne. - Konieczna jest zmiana mentalności społeczeństwa, które często ocenia migrację negatywnie. Trzeba zadać sobie pytanie: "A co, gdyby to dotyczyło mnie?". Warto tworzyć lokalne inicjatywy, które promują integrację, tolerancję i wzajemne zrozumienie, aby migracja stała się naturalną częścią społeczeństwa. Zmiana narracji w społeczeństwie jest kluczowa, by postrzegać migrację jako naszą wspólną odpowiedzialność – dodaje Liliana Strupp, Wiceprezes Polskiego Forum HR.

 

Sprawdź również książkę: [E-book] Kodeks pracy. Wynagrodzenia, urlopy i czas pracy. Ochrona zatrudnienia i świadectwa pracy. Organizacje pracodawców, związki zawodowe i spory zbiorowe >>


Co zatem oznacza DOBRA MIGRACJA?

Dobra migracja to proces bezpieczny, legalny i uporządkowany, który przynosi korzyści zarówno migrantowi, jak i państwu przyjmującemu oraz państwu pochodzenia. Kluczowe elementy to przestrzeganie przepisów prawa, transparentność zasad, integracja migrantów w społeczeństwie przyjmującym oraz szacunek dla ich kulturowej tożsamości. Migracja powinna wspierać rozwój gospodarczy, szanując prawa człowieka i minimalizując negatywne skutki społeczne i ekonomiczne. Ważne jest, aby proces migracji był dobrze zaplanowany, oparty na realnych oczekiwaniach, oraz by społeczeństwo przyjmujące było tolerancyjne i otwarte. Kontrola i nadzór procesów migracyjnych oraz równe traktowanie wszystkich migrantów to kluczowe elementy, by migracja przynosiła korzyści wszystkim stronom.

 

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.