Art. 188 kodeksu pracy stanowi, że pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Naczelna Rada Adwokacka wraz z rzeczniczką praw dziecka proponują, by liczba dni wolnych na opiekę zwiększała się wraz z liczbą posiadanych dzieci poniżej 14 roku życia, do limitu 40 godzin/5 dni rocznie. Według nich, do art. 188 par 1 Kodeksu pracy można dopisać zdanie o przykładowej treści: „W przypadku pracownika wychowującego jednocześnie dwoje lub więcej dzieci w wieku do 14 lat wymiar zwolnienia od pracy ulega proporcjonalnemu zwiększeniu o 8 godzin lub 1 dzień na każde dziecko, z tym że łączny wymiar zwolnienia nie może przekroczyć 40 godzin lub 5 dni w ciągu roku kalendarzowego”.

Adwokatura wraz z rzeczniczką piszą do MRPiPS

Taka zmiana wymagałaby podjęcia inicjatywy ustawodawczej. NRA i RPD zwróciły się z propozycją jej zainicjowania do minister rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszki Dziemianowicz-Bąk.

- Większa liczba posiadanych dzieci w tym wieku zwiększa liniowo prawdopodobieństwo wystąpienia okoliczności wymagających nieobecności w pracy w związku ze zdarzeniami nagłymi, przerwami w funkcjonowaniu żłobków, przedszkoli czy szkół – czytamy w piśmie, jakie podpisali RPD Monika Horna-Cieślak, a także adwokaci Przemysław Rosati i Bartosz Grohman, odpowiednio prezes i wiceprezes NRA.

Argumentują w nim ponadto, że obecny stan prawny może budzić wątpliwości co do zgodności z art. 32 Konstytucji, tj. zasadą równości. Przypominają, że wymiar innych uprawnień pracowniczych - takich jak urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński, urlop z tytułu przysposobienia, dodatkowy urlop z tytułu przysposobienia – zwiększa się w sytuacji, gdy pracownik wychowuje większą liczbę dzieci.

Czytaj także: ​RPD chce superwizji dla nauczycieli i więcej wolnych dni w roku szkolnym

Zwiększenie obciążeń pracodawców

Autorzy pisma zdają sobie sprawę, że „uwzględnienie postulatów dodatkowych dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem może powodować zwiększenie obciążeń pracodawców, a w efekcie nawet likwidację miejsc pracy w stosunku do tych przedsiębiorców, którzy działają na progu rentowności”. Uważają jednak, że ich propozycja pozwala zwiększyć rozmiar uprawnienia „w sposób stopniowy i nieprzekraczający nadmiernego obciążenia pracodawców”. Argumentują też, że jest to zgodne z dyrektywą 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów.

- Pod rozwagę poddajemy również ewentualne przeniesienie ciężaru ponoszenia wynagrodzenia za czas takiego zwolnienia w rozmiarze przekraczającym 2 dni w roku z pracodawcy na ZUS – piszą autorzy pisma.