Domy bankowe i kantory wymiany na obszarze Ziemi Wileńskiej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SKARBU
z dnia 30 listopada 1922 r.
w przedmiocie domów bankowych i kantorów wymiany na obszarze Ziemi Wileńskiej.

Na mocy art. 13 ustawy z dn. 23 marca 1920 r. o nadzorze nad przedsiębiorstwami bankowemi i kantorami wymiany (Dz. U. R. P. № 30 poz. 175) i rozporządzania Rady Ministrów z dnia 11 września 1922 r. w przedmiocie rozciągnięcia na Ziemię Wileńską mocy obowiązującej ustawy z dnia 23 marca 1920 r. o nadzorze nad przedsiębiorstwami bankowemi i kantorami wymiany (Dz. U. R. P. № 78 poz. 713) zarządza się co następuje:
§  1.
Osoby, pragnące uzyskać koncesję na otwarcie i prowadzenie domu bankowego lub kantoru wymiany powinny złożyć w Ministerstwie Skarbu odpowiednie podanie.

Podanie to winno zawierać:

1)
imię i nazwisko petenta, jego zawód i stale miejsce zamieszkania,
2)
projektowane brzmienie firmy przedsiębiorstwa i wskazanie miejsca jego siedziby,
3)
wysokość kapitału zakładowego,
4)
rodzaj i zakres operacji.
§  2.
Koncesji udzielać się będzie tylko pełnoletnim i nieposzlakowanym obywatelom Rzeczypospolitej; w tym celu do podania wyżej wymienionego należy załączyć:
1)
świadectwo władzy policyjnej stałego miejsca zamieszkania petenta, że jest on obywatelem polskim i liczy przynajmniej 21 lat życia,
2)
świadectwo o niekaralności i nieznajdowania się petenta pod sądem lub śledztwem,
3)
świadectwo właściwego sądu okręgowego, że petent nie ma ogłoszonej upadłości,
4)
dowód fachowego uzdolnienia do prowadzenia zamierzonego przedsiębiorstwa,
5)
dowód, że projektowany kapitał zakładowy został w gotówce lub polskich papierach procentowych złożony do miejscowej kasy skarbowej do depozytu na rachunek Ministerstwa Skarbu.
§  3.
Jeżeli dom bankowy lub kantor wymiany ma powstać pod postacią spółki firmowej (jawnej) lub komandytowej - to do podania wymienionego w § 1 powinien być dołączony wierzytelny odpis umowy spółki. W tym wypadku przepisy zawarte w ust. 1-3 §. 2, dotyczą również wszystkich spólników osobiście odpowiedzialnych.
§  4.
Wszystkie domy bankowe i kantory wymiany na obszarach w § 14 niniejszego rozporządzenia wymienionych, czynne przed dniem ogłoszenia niniejszego rozporządzenia, nie mogą nadal istnieć prawnie.

Właściciele takich przedsiębiorstw, o ile pragną prowadzić je nadal na warunkach określonych powyżej wskazaną ustawą, powinni złożyć w Ministerstwie Skarbu podanie zawierające:

1)
brzmienie firmy przedsiębiorstwa, dokładny adres siedziby głównej i oddziałów,
2)
imię i nazwisko właściciela,
3)
wysokość kapitału zakładowego i kapitałów zapasowych przedsiębiorstwa,
4)
rodzaj i zakres prowadzonych operacji.

Do powyższego podania należy dołączyć:

a)
wierzytelny wyciąg z rejestru handlowego,
b)
dowody, stwierdzające czas powstania i istnienia przedsiębiorstwa,
c)
bilans za r. 1921 oraz miesięczne bilanse surowe za miesiące 1922 r., które upłynęły do dnia wniesienia podania,
d)
dokładny wykaz zatrudnionych w przedsiębiorstwie zarządzających, prokurentów i innych pracowników, oraz dokumenty ich dotyczące, a wyszczególnione w art. 2 ust. 1-4 niniejszego rozporządzenia,
e)
oryginały lub uwierzytelnione odpisy dokumentów, na których podstawie przedsiębiorstwo było dotychczas czynne.

Osoby, których przedsiębiorstwa były już czynne w dniu ogłoszenia niniejszego rozporządzenia, winny udowodnić bilansem posiadanie minimalnego kapitału zakładowego, wymaganego w myśl § 5 niniejszego rozporządzenia.

§  5.
Najmniejszą wysokość kapitału zakładowego (art. 3 ust. 2 powołanej ustawy oraz § 1 ust. 3 i § 4 ust. 3 niniejszego rozporządzenia) określa się:
dla miast: W sumie marek polskich
dla domów bankowych dla kantorów wymiany
Wilna 500.000 250.000
Święcian, Oszmiany. Brasławia 300.000 150.000
dla wszystkich innych miast 200.000 100.000
§  6.
Koncesja upoważnia do prowadzenia tylko jednego przedsiębiorstwa; dla każdego oddziału uzyskać należy osobną koncesję w myśl warunków ustawy z dnia 23 marca 192.0 r., oraz niniejszego rozporządzenia jak dla samoistnego przedsiębiorstwa.
§  7.
Przedsiębiorstwa, czynne przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, powinny podanie o koncesję wnieść do Ministerstwa Skarbu najpóźniej przed upływem jednego miesiąca od dnia ogłoszenia niniejszego rozporządzenia. Przedsiębiorstwa, które w powyższym terminie takiego podania nie złożą, mają obowiązek przystąpienia do likwidacji swoich interesów i zamknięcia przedsiębiorstwa w terminie przewidzianym w § 10 ust. 2 i 3 niniejszego rozporządzenia.
§  8.
Przedsiębiorstwa istniejące, które w terminie przepisanym w § 7 złożyły podania o koncesję na dalsze ich prowadzenie, mogą być czynne dalej, aż do czasu rozstrzygnięcia podania przez Ministerstwo Skarbu (§ 9).
§  9.
Na wniesione podanie każdy petent otrzyma rezolucję pisemną. Petenci, których podania będą uwzględnione, powinni w przeciągu dwóch tygodni od daty zawiadomienia złożyć w miejscowej kasie skarbowej specjalną opłatę w złocie w stosunku 1% od kapitału zakładowego w monetach złotych wartości imiennej, obliczając wartość tychże monet według tabeli załączonej do art. 2 rozporządzenia Ministra Skarbu i Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 20 lutego 1920 r. w sprawie płacenia cła od niektórych towarów w złocie (Dz. U. R. P. № 19 poz. 98) oraz kaucję, przewidzianą w art. 6 ustawy z dnia 23 marca 1920 r. (Dz. U. R. P. № 30 poz. 175). Po złożeniu właściwych tego dowodów petent na ich podstawie otrzyma stanowczą koncesję, zdeponowany zaś kapitał zakładowy zostanie mu zwrócony.

Kaucję składać można w gotówce lub polskich państwowych papierach procentowych, należy zaś wnieść ją do miejscowej kasy skarbowej do depozytu Ministerstwa Skarbu.

Przedsiębiorstwom istniejącym, które już uiściły opłatę w złocie przy uzyskaniu koncesji od b. władz Litwy Środkowej, może być ta opłata przy wydaniu nowej koncesji zaliczoną, W tym wypadku do podania o nową koncesję załączyć należy dowody na wpłacone złoto za koncesję, wydaną przez b. władze Litwy Środkowej.

§  10.
Petenci, których podania będą odrzucone, mają obowiązek w ciągu 14 dni po doręczeniu im rezolucji odmownej (§ 9) odebrać w Ministerstwie Skarbu załączniki do podań.

Właściciele istniejących domów bankowych, którzy nie otrzymają zatwierdzenia koncesji, mają obowiązek w przeciągu czterech miesięcy od daty orzeczenia o odmowie zlikwidować swoja przedsiębiorstwo i zamknąć je. Istniejące kantory wymiany, których koncesji nie zatwierdzono, powinny być zamknięte w przeciągu jednego miesiąca od daty orzeczenia o odmowie.

Terminy te nie mogą być odraczane.

Likwidacja, lub zwinięcie przedsiębiorstwa, nie-przeprowadzone we właściwym terminie, pociąga za sobą odpowiedzialność w myśl art. 10 ustawy z dn. 23 marca 1920 r.

§  11.
Ustanowienie prokury lub pełnomocnictwa do zarządzania domem bankowym lub kantorem wymiany, oraz wybór członków zarządu takiego przedsiębiorstwa, o ile ono zostanie zorganizowane w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, podlega zatwierdzeniu Ministra Skarbu.
§  12.
Domy bankowe obowiązane są:
1)
przedstawiać do Ministerstwa Skarbu bilanse roczne i miesięczne: roczne-najpóźniej w terminie 3-miesięcznym po zamknięciu roku operacyjnego, miesięczne zaś w terminie 15-dniowym po upływie ostatniego miesiąca,
2)
ogłaszać bilanse roczne w terminie przewidzianym dla składania ich w Ministerstwie Skarbu (ust. 1) w "Monitorze Polskim",
3)
wywieszać bilanse roczne i miesięczne w lokalu przedsiębiorstwa (centrali i oddziałach) na widocznem miejscu.
§  13.
W lokalach domów bankowych i kantorów wymiany należy na widocznem miejscu wywieszać dzienne kursy giełdowe.

Każdemu klijentowi należy przy operacjach wymienionych wydawać kwit z wyszczególnieniem sumy, kursu i daty tranzakcji.

§  14.
Rozporządzenie niniejsze obowiązuje na obszarze powiatów: wileńskiego, oszmiańskiego, święciańskiego, trockiego i brasławskiego Ziemi Wileńskiej i wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Jednocześnie tracą moc obowiązującą wszelkie rozporządzenia w przedmiocie domów bankowych i kantorów wymiany, które na tych obszarach obowiązywały.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1922.116.1057

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Domy bankowe i kantory wymiany na obszarze Ziemi Wileńskiej.
Data aktu: 30/11/1922
Data ogłoszenia: 30/12/1922
Data wejścia w życie: 30/12/1922