Wykonanie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1926 r. o zaopatrzeniu emerytalnem nieetatowych pracowników polskich kolei państwowych i o zaopatrzeniu pozostałych po nich wdów i sierot, oraz o odszkodowaniu za nieszczęśliwe wypadki.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA KOMUNIKACJI
z dnia 3 lutego 1927 r.
wydane w porozumieniu z Ministrami: Skarbu oraz Pracy i Opieki Społecznej w sprawie wykonania rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1926 r. o zaopatrzeniu emerytalnem nieetatowych pracowników polskich kolei państwowych i o zaopatrzeniu pozostałych po nich wdów i sierot, oraz o odszkodowaniu za nieszczęśliwe wypadki.

Na zasadzie art. 36 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1926 r. (Dz. U. R. P. № 94, poz. 551) zarządza się co następuje:
Do art. 2.
§  1.
Jako obowiązkową ilość dni roboczych należy uważać:
1)
u pracowników opłacanych według tabeli A rozporządzeń Ministra Kolei z dnia 14 grudnia 1923 r. o uposażeniu nieetatowych pracowników stałych, dziennie płatnych (Dz. U. R. P. № 137, poz. 1142 i poz. 1143) -25 dni w ciągu każdego miesiąca,
2)
u pracowników, opłacanych według tabeli B wspomnianych rozporządzeń - 30 dni w ciągu każdego miesiąca,

Dodatku stołecznego i kresowego nie uwzględnia się przy potrącaniu opłaty.

Za czas urlopu i choroby, oraz za czas wszelkich przerw w pracy, nie spowodowanych rozwiązaniem stosunku służbowego uiszczają pracownicy opłatę w tym samym wymiarze, jak za czas faktycznej służby.

Jeśli pracownik zalega z uiszczeniem opłaty, należy zaległą opłatę potrącić z przyznanego zaopatrzenia emerytalnego, wdowiego, względnie sierocego.

Jako pracowników stale zajętych na parowozie, względnie stale zajętych przy obsłudze pociągów, uważa się tych wszystkich pracowników parowozowych, względnie w służbie konduktorskiej, których na stałe przydzielono do takiej pracy i to tak długo dopóki przydzielenie to nie zostanie cofnięte.

Do art. 3.

§  2.
1)
Ustalenie okresu, jaki ma być zaliczony z urzędu do wysługi emerytalnej z mocy art. 3 p. 1 ma być dokonane przedewszystkiem na podstawie zapisków urzędowych, a w braku tychże na podstawie dokumentów, dostarczonych przez odnośnych pracowników.
2)
Co do pracowników byłych kolei rosyjskich, którzy dnia 1 stycznia 1918 r. pozostawali jeszcze na kolejowej służbie w Rosji uważa się, że wpłaconych swego czasu składek emerytalnych, względnie zabezpieczeniowych nią podjęli.
3)
Jako czas służby w wojsku polskiem należy uważać czas spędzony przed powstaniem Państwa Polskiego na służbie w formacjach wojskowych, uznanych później przez Państwo Polskie jako polskie.
4)
Ustalenie czasokresu, jaki ma być zaliczony z mocy art. 3 p. 2 na żądanie pracownika do jego wysługi emerytalnej, ma być dokonane na podstawie urzędowych zapisków, względnie dokumentów, dostarczonych przez pracownika. O ile pracownik nie posiadałby żadnych dokumentów w tym względzie, należy żądać od niego zaświadczenia dwu wiarygodnych świadków (możliwie z grona kolejowych pracowników etatowych), stwierdzającego daty, podane przez pracownika.
5)
Procenty składane oblicza się za taki okres, jaki wykazuje w danej chwili wysługa emerytalna pracownika po doliczeniu okresu za który oblicza się należność.
6)
Należność za zaliczenie poprzedniego czasu służby należy pracownikom na ich prośbą rozłożyć na raty miesięczne. Ilość rat - nie przekraczając rat sześćdziesięciu - ustalać należy indywidualnie, zależnie od wysokości kwoty, jaką pracownik ma wpłacić za to zaliczenie i od wysokości jego płacy.
7)
W razie zgłoszenia rezygnacji z zaliczenia poprzedniego czasu służby, zwraca się pracownikowi, względnie wdowie i dzieciom (wdowie i dzieciom niepodzielnie) całą kwotę, wpłaconej (należność wraz z wpłaconemi procentami składanemi), bez oprocentowania.

Do art. 3 p. 1 ostatni ustąp 1 do art. 11 ustąp ostatni.

§  3.
Osobne rozporządzenie Ministra Pracy i Opieki Społecznej wydana w porozumieniu z Ministrem Komunikacji, określi, co należy uważać za udział pracownika w poszczególnych instytucjach obowiązkowego ubezpieczenia na wypadek niezdolności do pracy, na starość i na wypadek śmierci, oraz sposób obliczania tego udziału, jak również sposób zaliczania przez określone wyżej instytucje ubezpieczeniowe odpowiedniego okresu za przekazana sumę podwójnych opłat w myśl art. 2 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1925 r., a nadto określi szczegółowo sposób wzajemnego przekazywania sum z powyżej określonych tytułów.

Do art. 4.

§  4.
Dyrekcje kolei państwowych ustalą w najkrótszym czasie wysługę emerytalną poszczególnych pracowników, objętych rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1926 r. i wydadzą im zaświadczenia według załączonego wzoru "A", stwierdzające, od jakiej daty liczy im się nieprzerwanie wysługa emerytalna.

Do art. 5.

§  5.
Prawo wyboru zaopatrzeń realizuje pracownik uprawniony (uprawniona wdowa, sierota) przez zrzeczenie się jednego z nich, składając w tym celu oświadczenie zredagowane według załączonego wzoru "C".

Do art. 6.

§  6.
Upoważnia się dyrekcje kolei państwowych do przyznawania i wymiaru świadczeń, wynikających z rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1926 r., oraz do dokonywania wszelkich urzędowych czynności, wynikających z wykonania tego rozporządzenia z wyjątkiem tych czynności, które w wspomnianem rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej lub w niniejszem rozporządzeniu, zastrzeżone są wyraźnie Ministrowi Komunikacji, Ministrowi Skarbu, lub Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej.

Kompetencja poszczególnych dyrekcyj w tym względzie rozciąga się na pracowników, podległych danej dyrekcji, oraz na emerytów, względnie wdowy i sieroty, którzy, będąc na służbie, ostatnio jej podlegali, względnie, których mężowie lub ojcowie, będąc na służbie, ostatnio jej podlegali.

Do art. 7.

§  7.
Wszelkie świadczenia wynikające z rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1926 r. wymierza się analogicznie, jak płace służby czynnej.

Wypłatę zaopatrzeń emerytalnych, wdowich i sierocych należy uskuteczniać w zasadzie za pośrednictwem pocztowej kasy oszczędności. Jedynie w razie niemożności dokonywania wypłat poszczególnych w sposób powyższy z powodu znacznej odległości urzędu pocztowego, prowadzącego agendy pocztowej kasy oszczędności od miejsca zamieszkania uprawnionego, uskuteczniać należy wypłaty za pośrednictwem urzędów kolejowych.

Do art. 8.

§  8.
Jako zmianę płac w rozumieniu art. 8 uważa się tylko ogólne zmiany płac, na całym obszarze Rzeczypospolitej, spowodowane ogólną zmianą stosunków ekonomicznych, a nie zmiany, w poszczególnych okręgach dyrekcyjnych, spowodowane zmianami ekonomicznych, stosunków lokalnych.

Do art. 11 i art. 15.

§  9.
1)
Rezygnację ze służby uważać należy jako prośbę o rozwiązanie stosunku służbowego, jeśli pracownik odpowiada warunkom, określonym w art. 11 p. 1 i p. 2.
2)
Jako nieszczęśliwy wypadek w rozumieniu rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej uważać należy każde nagłe zdarzenie, wynikłe z powodu, lub w czasie pełnienia służby, wywołane przyczyną zewnętrzną, a które spowodowało pośrednio, lub bezpośrednio śmierć, względnie obrażenie ciała, lub chorobę pracownika.
3)
Zaopatrzenia emerytalne przyznaje się z urzędu na skutek zgłoszenia pisemnego lub protokólarnego. Do zgłoszenia mają pracownicy w zasadzie dołączyć zaświadczenie wysługi emerytalnej.

Do art. 14.

§  10.
Ułamki roku, wynoszące więcej, niż sześć miesięcy, liczy się, za cały rok; wynoszących sześć miesięcy, lub mniej, nie uwzględnia się.

Do art. 12.

§  11.
Emerytów, którym przyznano zaopatrzenie emerytalne z powodu rozwiązania stosunku służbowego z przyczyny czasowej niezdolności do pełnienia obowiązków służbowych, mogą dyrekcje poddawać oględzinom lekarskim, jednak nie częściej, jak w terminach rocznych, celem stwierdzenia, czy emeryt nie odzyskał zdolności do pełnienia obowiązków służbowych.

W razie uchylania się emeryta od tych oględzin, wchodzą w zastosowanie postanowienia ostatniego ustępu art. 17.

Do art. 15.

§  12.
Celem stwierdzenia wysokości stopnia niezdolności do zarobkowania dyrekcje poddają oględzinom lekarskim emerytów (poszkodowanych), którym przyznano odszkodowanie za nieszczęśliwy wypadek, w terminach ustalonych orzeczeniem lekarskiem. Na żądanie emeryta (poszkodowanego) obowiązana jest dyrekcja poddać go oględzinom lekarskim w każdym czasie.

W razie wznowienia wypłaty odszkodowania wypłaca się je za czas przerwy w wysokości należnej (ust. przedostatni art. 15), to znaczy, w razie podwyższenia tego odszkodowania, w wysokości dotychczasowej, w razie zaś zmniejszenia, w wysokości zniżonej.

Do art. 18 ust. drugi p. 2.

§  13.
Przepis ten nie stosuje się do wdowy, której zmarły mąż po zawarciu z nią małżeństwa wstąpił ponownie na służbę kolejową, i ponownie został objęty rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1926 r.

Do art. 20 i art. 28.

§  14.
Warunkiem przyznania zaopatrzenia żonie, względnie dzieciom emeryta, który utracił prawo do zaopatrzenia z powodu skazania go prawomocnym wyrokiem sadowym, jest stwierdzenie, że żona, względnie dzieci pozbawione są środków utrzymania, a ponadto, w przypadkach, gdy przestępstwo popełnione zostało z chęci zysku, jeśli niema dowodów, iż brały one udział w przestępstwie, lub też z przestępstwa świadomie korzystały.

Zaopatrzenia te można przyznać i w niższej wysokości, jak określonej w art. 21 względnie w art. 29, zależnie od zdolności żony do zarobkowania i możności wykorzystania tej zdolności, dalej od okoliczności, czy żona względnie dzieci korzystają z jakichś stałych wsparć z jakiejkolwiek strony, czy też nie, i t. d.

Do art. 21, art. 29 i art. 33.

§  15.
Zaopatrzenia wdowie i sieroce przyznaje się z urzędu na skutek pisemnego lub protokolarnego zgłoszenia.

Do zgłoszeń o przyznanie zaopatrzenia wdowiego, względnie sierocego, należy dołączyć: metrykę śmierci, metrykę, ślubu, zaświadczenie wspólnego pożycia małżeńskiego, wydane przez właściwy urząd gminny, parafjalny, lub przez policję państwową, oraz metryki urodzin dzieci.

Jeśli sierota ukończyła już 18 lat życia, do zgłoszeń o zaopatrzenie ma być dołączone prócz metryki urodzin, zaświadczenie danego zakładu naukowego, stwierdzające, że sierota w zakładzie tym odbywa studja i że odbywanie studjów w tym zakładzie wyklucza możność równoczesnego stałego zarobkowania.

Jeśli sierota jest niezdolna do zarobkowania i z tego powodu należałoby jej przyznać zaopatrzenie poza 18 rok życia, podda ją dyrekcja oględzinom lekarskim.

Przyznanie zaopatrzenia uzależnione jest od wyniku tych oględzin.

Do art. 33.

§  16.
Pod mianem "zakład naukowy" należy uważać prócz uczelni państwowych także i uczelnie prywatne, uznane przez Państwo, jeśli odbywanie studjów w tych uczelniach wyklucza możność równoczesnego stałego zarobkowania.

Do art. 35.

§  17.
Należność za zaliczenie lat, spłacalnych ratalnie z zaopatrzenia emerytalnego, wdowiego, względnie sierocego (najwyżej 15 lat) należy rozłożyć na 60 rat miesięcznych.

Rozłożenie spłaty należności na więcej jak 60 rat miesięcznych zastrzega się Ministrowi Komunikacji. Odnośne wnioski prześlą dyrekcje Ministerstwu tylko wówczas, gdy stwierdzone zostanie, iż byt interesowanego byłby poważnie zagrożony skutkiem spłacania należności w określonej wyżej ilości rat, a nie zachodzi usprawiedliwione domniemanie, iż interesowany nie przeżyje przynajmniej jeszcze lat 10.

§  18.
Dla badań lekarskich miarodajne są wyłącznie każdoczesne przepisy badania lekarskiego pracowników kolei państwowych, oraz każdoczesne przepisy o określaniu stopnia utraty zdolności do pracy wskutek nieszczęśliwych wypadków z tem, że ustalenie stopnia utraty zdolności do zarobkowania, spowodowanej nieszczęśliwym wypadkiem zastrzega się komisji głównej, której opinja jest ostateczna.

Postanowienia art. 10 o odwołaniach przeciw orzeczeniom, wydanym w sprawach, unormowanych rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej, nie mają zastosowania do orzeczeń lekarskich.

§  19.
Wzory wymiaru świadczeń, jako też wzór zaliczenia lat poprzedniej służby, zaświadczenia wysługi emerytalnej i deklaracji zrzeczenia się jednego z zaopatrzeń podane są niżej, jako załączniki niniejszego rozporządzenia.
§  20.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIKI

(grafikę pominięto)

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1927.26.201

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wykonanie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 3 września 1926 r. o zaopatrzeniu emerytalnem nieetatowych pracowników polskich kolei państwowych i o zaopatrzeniu pozostałych po nich wdów i sierot, oraz o odszkodowaniu za nieszczęśliwe wypadki.
Data aktu: 03/02/1927
Data ogłoszenia: 19/03/1927
Data wejścia w życie: 19/03/1927