Moratorium dla długów prywatno-prawnych.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 3 lutego 1940 r.
o moratorium dla długów prywatno-prawnych.

Na podstawie art. 79 ust. (2) ustawy konstytucyjnej stanowi się, co następuje:
Art.  1.

Zapłata wierzytelności pieniężnych, opartych na tytułach prywatno-prawnych powstałych przed dniem 1 października 1939 r., nie może być wymagana przed upływem 6 miesięcy od dnia uwolnienia od okupacji całości obszaru Państwa względnie tej części jego obszaru, na której zamieszkuje wierzyciel i dłużnik. Rozporządzenia Rady Ministrów oznaczać będą daty, w których należy uważać całość obszaru Państwa względnie jego części za uwolnione z pod okupacji.

Art.  2.

Postanowienia art. 1 nie odnoszą się:

1)
do rat czynszu, należnych z mocy umów najmu lokali oraz umów dzierżawy części lub całości nieruchomości, płatnych po dniu 1 października 1939 r.; o ile jednak najemca lub dzierżawca albo członek jego rodziny, na utrzymaniu którego pozostawał, znajdują się w szeregach armii polskiej lub w niewoli, są internowani lub aresztowani, zaginęli bez wieści, zginęli, zostali wysiedleni lub ewakuowani lub w inny sposób zmuszeni do opuszczenia przedmiotu najmu lub dzierżawy albo też utracili wskutek działań wojennych całkowicie lub w znacznej części zdolność do zarobkowania albo też pracę lub źródła swego zwykłego dochodu-postanowienia art. 1 stosuje się do czynszu na czas trwania powyższych okoliczności;
2)
do wierzytelności z tytułu umów o pracę;
3)
do wierzytelności z tytułu umów o dzieło, lecz tylko do kwoty 500 zł. łącznie z wszelkich tego rodzaju zobowiązań danego dłużnika względem danego wierzyciela;
4)
do wierzytelności z obowiązków alimentacyjnych;
5)
do wypadków, w których wierzyciel i dłużnik mają swe miejsce zamieszkania poza obszarem Państwa.
Art.  3.
1)
Zobowiązania banków prywatnych i państwowych, domów bankowych, kantorów wymiany i innych instytucji kredytowych, a w szczególności Pocztowej Kasy Oszczędności i komunalnych kas oszczędności, wynikające z przyjmowania wkładów i lokaty funduszów pod wszelką postacią, jako to z rozrachunków czekowych, wkładów terminowych, listów lokacyjnych, książeczek wkładkowych lub oszczędnościowych, nie podlegają postanowieniom art. 1, jeżeli wkład nie przekraczał w dniu 1 września 1939 r. sumy 2.000 złotych.
(2)
Wypłata wkładów, które w dniu 1 września wynosiły więcej niż 2.000 złotych, będzie na żądanie wkładcy następować w kwotach nie większych niż po 500 złotych w ciągu miesiąca kalendarzowego z każdego wkładu lub rachunku, i to począwszy od dnia 1 października 1939 r.
Art.  4.
(1)
Zawiesza się na obszarze Państwa wykonalność tytułów egzekucyjnych uzyskanych przed dniem 1 października 1939 r. dla wierzytelności, objętych niniejszym moratorium, oraz postępowanie egzekucyjne wszczęte na podstawie takich tytułów.
(2)
Tytuły egzekucyjne, uzyskane na obszarze Państwa dla tychże wierzytelności począwszy od dnia 1 października 1939 r., są nieważne.
Art.  5.

Wdrażanie kroków egzekucyjnych w celu ściągnięcia wierzytelności, objętych niniejszym moratorium, przy pomocy władz okupacyjnych lub uczestniczenie w jakimkolwiek charakterze w tych czynnościach jest niedopuszczalne.

Art.  6.

Zawiesza się prawo żądania i wykonywania eksmisji lokatorów i dzierżawców z powodu niepłacenia czynszu najmu lub dzierżawy.

Art.  7.

Osoby, poszkodowane wskutek aktów i czynności dokonanych wbrew postanowieniom niniejszego dekretu, będą mogły domagać się przywrócenia rzeczy do stanu pierwotnego a nadto odpowiedniego odszkodowania od winnych świadomego przekroczenia tych postanowień.

Art.  8.

Postanowienia niniejszego dekretu nie naruszają mocy obowiązującej dobrowolnych układów, zawartych przez strony od dnia 1 października 1939 r., a dotyczących spraw unormowanych w niniejszym dekrecie.

Art.  9.

Wykonanie niniejszego dekretu powierza się Ministrowi Sprawiedliwości.

Art.  10.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1940.2.2

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Moratorium dla długów prywatno-prawnych.
Data aktu: 03/02/1940
Data ogłoszenia: 15/02/1940
Data wejścia w życie: 15/02/1940