Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

USTAWA
z dnia 20 lipca 1950 r.
o Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.

Art.  1.
1.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, działający na podstawie ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. R. P. Nr 51, poz. 396), wykonuje wszystkie rodzaje ubezpieczeń społecznych z wyjątkiem czynności, powierzonych Zakładowi Lecznictwa Pracowniczego.
2.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych posiada osobowość prawną.
3.
Siedzibą Zakładu jest m. st. Warszawa.
4.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma prawo używania pieczęci z godłem państwowym i napisem "Zakład Ubezpieczeń Społecznych" w otoku.
5.
Pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych są przy wykonywaniu obowiązków urzędowych zrównani z pracownikami państwowymi, tak co do ochrony prawnej, jak i co do odpowiedzialności sądowo-karnej. Do pracy tych pracowników stosuje się ogólne przepisy ustawodawstwa pracy.
Art.  2.

Na czele Zakładu Ubezpieczeń Społecznych stoi dyrektor naczelny.

Art.  3.

Celem obsługi ubezpieczonych Zakład Ubezpieczeń Społecznych posiada oddziały wojewódzkie i oddziały obwodowe, których okręgi pokrywają się z podziałem administracyjnym Państwa.

Art.  4.

W celu rozpatrywania odwołań od decyzji oddziału w sprawach o świadczenia pieniężne z wyjątkiem świadczeń rentowych tworzy się w siedzibach oddziałów Zakładu Ubezpieczeń Społecznych komisje odwoławcze ubezpieczeń społecznych.

Art.  5.
1.
Tworzy się rady ubezpieczeń społecznych: główną, wojewódzkie i obwodowe.
2.
Członków Rady Głównej powołuje Centralna Rada Związków Zawodowych; członków rad wojewódzkich i obwodowych oraz członków komisji odwoławczych powołują właściwe okręgowe i powiatowe rady związków zawodowych.
Art.  6.

Do zakresu działania rad ubezpieczeń społecznych należy:

1)
opiniowanie projektów budżetu, planów działalności oraz planów inwestycyjnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
2)
występowanie z wnioskami dotyczącymi działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
3)
wykonywanie nadzoru społecznego nad działalnością Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w szczególności przez kontrolę działalności świadczeniowej, rozpatrywanie okresowych i rocznych sprawozdań Zakładu oraz kontrolę gospodarki.
Art.  7.

Rada Ministrów po zasięgnięciu opinii Centralnej Rady Związków Zawodowych nadaje statut Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych.

Art.  8.

Statut Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określi w szczególności:

1)
organizację Zakładu i oddziałów, zakres ich właściwości, tryb tworzenia oddziałów i ustalenia ich właściwości, tryb podejmowania decyzji w sprawach, wynikających ze stosunku ubezpieczeniowego,
2)
skład i uprawnienia, tryb powoływania i odwoływania członków oraz tryb postępowania rad ubezpieczeń społecznych i komisji odwoławczych jak również zasady współpracy rad ubezpieczeń społecznych z organami Zakładu.
Art.  9.
1.
Dochody i wydatki Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wchodzą do budżetu Państwa pełnymi kwotami.
2.
Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych może być przekazywany na jego potrzeby w zarząd i użytkowanie majątek, stanowiący własność Skarbu Państwa. Przekazywanie następuje w trybie, przewidzianym w obowiązujących przepisach, a w ich braku - w drodze uchwał Rady Ministrów.
Art.  10.
1.
Nadzór państwowy nad działalnością Zakładu Ubezpieczeń Społecznych sprawuje Minister Pracy i Opieki Społecznej.
2.
Do Ministra Pracy i Opieki Społecznej należy w szczególności:
1)
powoływanie i odwoływanie po zasięgnięciu opinii Centralnej Rady Związków Zawodowych dyrektora naczelnego Zakładu i jego zastępcy,
2)
uchylanie decyzji władz Zakładu, jeśli są sprzeczne z prawem lub celami Zakładu, z wyjątkiem decyzji w sprawach świadczeń i innych, wynikających ze stosunku ubezpieczeniowego.
Art.  11.
1.
Znosi się:
1)
Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników, Fundusz Ubezpieczenia Emerytalnego Pracowników Umysłowych, Fundusz Ubezpieczenia od wypadków i chorób zawodowych, Ogólny Fundusz Ubezpieczenia na wypadek choroby i macierzyństwa oraz Fundusz Ubezpieczenia Rodzinnego,
2)
ubezpieczalnie społeczne,
3)
Spółkę Bracką w Tarnowskich Górach i Kasę Bratnią Górników w Sosnowcu.
2.
Prawa i obowiązki wymienionych w ust. 1 funduszów i instytucji przechodzą na Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Pracownicy instytucji, wymienionych w ust. 1 pkt 2) i 3), stają się pracownikami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Art.  12.
1.
Dotychczasowe rady, działające przy Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i ubezpieczalniach społecznych, działają do czasu powołania rad ubezpieczeń społecznych, przewidzianych w art. 5.
2.
Dotychczasowe komisje rozjemcze ubezpieczalni społecznych działają do czasu powołania komisji odwoławczych, przewidzianych w art. 4.
Art.  13.
1.
Nieważne są postanowienia układów zbiorowych i indywidualnych umów o pracę, które przyznają pracownikom instytucji ubezpieczeń społecznych i prowadzonych przez nie urządzeń uprawnienia, z jakich nie korzystają inni pracownicy według ogólnych zasad, normujących stosunki pracy.
2.
Nieważne są również uprawnienia z tytułu zastępczych zaopatrzeń emerytalnych, przysługujące pracownikom instytucji ubezpieczeń społecznych w przypadku zwolnienia z pracy z przyczyn innych, niż niezdolność do wykonywania zawodu lub starość.
Art.  14.

Uchyla się przepisy prawne, dotyczące spraw, unormowanych niniejszą ustawą, a w szczególności:

1)
art. 17, 17a, 18, 19, 22-92, 129-133, 233-249 i 254-268 ustawy z dnia 28 marca 1933 r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. R. P. Nr 51, poz. 396),
2)
art. 1 i 6 dekretu z dnia 28 października 1947 r. o ubezpieczeniu rodzinnym (Dz. U. R. P. Nr 66, poz. 414), przy czym w pozostałych przepisach tego dekretu wyrazy "Fundusz Zasiłków Rodzinnych" zastępuje się wyrazami "ubezpieczenie rodzinne",
3)
dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 7 września 1944 r. o tymczasowych organach samorządu w ubezpieczalniach społecznych (Dz. U. R. P. Nr 5, poz. 24).
Art.  15.

Wykonanie ustawy porucza się Ministrowi Pracy i Opieki Społecznej.

Art.  16.

Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1950.36.333

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Data aktu: 20/07/1950
Data ogłoszenia: 26/08/1950
Data wejścia w życie: 26/08/1950