Pomoc lekarska dla żołnierzy i ich rodzin.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OBRONY NARODOWEJ
z dnia 25 stycznia 1951 r.
w sprawie pomocy lekarskiej dla żołnierzy i ich rodzin.

Na podstawie art. 21 ust. 3 i art. 34 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 4 lutego 1949 r. o uposażeniu żołnierzy (Dz. U. R. P. Nr 7, poz. 40) zarządza się, co następuje:

Dział  I.

Przepisy ogólne.

Rozdział  1.

Osoby uprawnione do pomocy lekarskiej.

§  1.
1.
Prawo do pomocy lekarskiej przysługuje:
1)
żołnierzom zawodowym w czynnej służbie,
2)
żołnierzom zawodowym przeniesionym w stan nieczynny z prawem do uposażenia w całości lub w części,
3)
żołnierzom odbywającym zasadniczą służbę wojskową i ćwiczenia rezerwy oraz innym żołnierzom w czynnej służbie wojskowej,
4)
członkom rodzin żołnierzy wymienionych w pkt 1 i 2.
2.
W przypadkach zasługujących na uwzględnienie prawo do pomocy lekarskiej może być przyznane również po zwolnieniu z czynnej służby żołnierzom wymienionym w ust. 1 oraz członkom rodzin żołnierzy zawodowych.
3.
Zakres i czas trwania pomocy lekarskiej wymienionej w ust. 2 określają przepisy wojskowe.
§  2.
1.
Żołnierzom w czynnej służbie (§ 1 ust. 1 pkt 1 i 3) przysługuje prawo do pomocy lekarskiej również w razie służbowego pobytu za granicą.
2.
Prawo określone w ust. 1 przysługuje także członkom rodzin, jeżeli przebywają za granicą łącznie z delegowanymi tam służbowo żołnierzami zawodowymi w czynnej służbie.
§  3.
1.
Członkami rodziny uprawnionymi do pomocy lekarskiej są:
1)
żona lub niezdolny do zarobkowania mąż,
2)
dzieci własne, dzieci przysposobione, dzieci ofiar wojny przyjęte na wychowanie, pasierby i będące na wyłącznym utrzymaniu żołnierza wnuki - do ukończenia 16 roku życia, a jeżeli kształcą się w szkołach - do ukończenia 21 roku życia, w razie zaś odbywania studiów w szkołach wyższych - do ukończenia 24 roku życia oraz bez względu na wiek, jeżeli są niezdolne do zarobkowania i pozostają na wyłącznym utrzymaniu żołnierza,
3)
rodzice żołnierza zawodowego pozostający na wyłącznym utrzymaniu żołnierza, jeżeli są niezdolni do zarobkowania z powodu stanu zdrowia lub podeszłego wieku i nie mają z innego tytułu uprawnień do bezpłatnego leczenia,
4)
inne osoby pozostające na wyłącznym utrzymaniu żołnierza, jeżeli prawo to zostało im przyznane przez Ministra Obrony Narodowej w drodze zarządzenia albo jeżeli osoby te zostały uznane za członków rodziny w myśl art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1949 r. o uposażeniu żołnierzy.
2.
Niezdolność do zarobkowania męża, dzieci lub rodziców ze względu na stan zdrowia powinna być stwierdzona przez lekarza wojskowego. Mężczyzn w wieku ponad 60 lat, a kobiety w wieku ponad 55 lat życia, uważa się za niezdolnych do zarobkowania.

Rozdział  2.

Zakres i warunki pomocy lekarskiej.

§  4.
1.
Pomoc lekarska obejmuje:
a)
badanie, obserwację, zapobieganie i leczenie,
b)
dostarczanie środków leczniczych, materiałów opatrunkowych oraz środków pomocniczych.
2.
Leczenie może być:
1)
ambulatoryjne,
2)
w izbach chorych, szpitalach i sanatoriach, w dalszym ciągu zwane "zakładowe".
3.
O potrzebie, rodzaju i sposobie leczenia rozstrzyga lekarz wojskowy.
4.
Pomoc lekarska jest bezpłatna.

Dział  II.

Leczenie w wojskowych zakładach leczniczych.

§  5.
Pomocy lekarskiej udziela się osobom uprawnionym (§ 1) w ambulatoriach jednostek wojskowych oraz w wojskowych przychodniach lekarskich.
§  6.
Jeżeli stan zdrowia chorego nie pozwala mu na przybycie do ambulatorium lub przychodni, pomocy lekarskiej udziela się w domu chorego.
§  7.
1.
Leczenie zakładowe osób uprawnionych odbywa się w izbach chorych i szpitalach wojskowych, a leczenie żołnierzy zawodowych i członków rodzin także i w sanatoriach wojskowych.
2.
W przypadkach określonych w przepisach wojskowych z leczenia w sanatoriach wojskowych mogą korzystać również uczniowie szkół kształcących na oficerów zawodowych.
§  8.
Zasady leczenia ambulatoryjnego (§§ 5 i 6) i zakładowego (§ 7) określają przepisy wojskowe.

Dział  III.

Leczenie pozawojskowe.

Rozdział  1.

Warunki korzystania z pozawojskowej pomocy lekarskiej.

§  9.
1.
Jeżeli w miejscowości, w której żołnierz pełni służbę wojskową, pomoc lekarska nie została zorganizowana, władze wojskowe zapewnią osobom uprawnionym pomoc lekarską ze strony cywilnej służby zdrowia.
2.
Koszty pomocy lekarskiej określonej w ust. 1 ponoszą władze wojskowe.
§  10.
1.
Osoby uprawnione do pomocy lekarskiej mogą korzystać z pozawojskowej pomocy lekarskiej w przypadkach:
a)
nagłego zachorowania,
b)
zachorowania w miejscowości, w której brak jest wojskowej pomocy lekarskiej,
c)
niezdolności do transportu i w innych uzasadnionych przypadkach.
2.
Korzystanie z pozawojskowej pomocy lekarskiej w przypadkach określonych w ust. 1 jest dopuszczalne, gdy ze względu na stan zdrowia korzystanie z wojskowej pomocy lekarskiej jest niemożliwe lub utrudnione.
3.
Koszty związane z udzieleniem pomocy lekarskiej wymienionej w ust. 1 zwracają władze wojskowe w wysokości i na zasadach określonych w przepisach wojskowych.
§  11.
1.
Osoby uprawnione do pomocy lekarskiej mogą być kierowane do cywilnych zakładów leczniczych w przypadkach:
a)
wymagających natychmiastowej pomocy lekarskiej, której wojskowa służba zdrowia na miejscu udzielić nie może,
b)
gdy przewóz chorego do wojskowego zakładu leczniczego zagraża jego zdrowiu lub życiu,
c)
konieczności leczenia szpitalnego na oddziałach, których nie prowadzi właściwy szpital wojskowy,
d)
wymagających specjalnego leczenia szpitalnego lub sanatoryjnego, którego nie można przeprowadzić w wojskowych zakładach leczniczych.
2.
W przypadkach wymienionych w ust. 1 koszty leczenia w pozawojskowych zakładach leczniczych pokrywają władze wojskowe w trybie i na zasadach określonych w przepisach wojskowych.

Rozdział  2.

Leczenie za granicą.

§  12.
1.
Koszty leczenia żołnierzy przebywających służbowo za granicą oraz członków ich rodzin (§ 2) pokrywają władze wojskowe.
2.
Wysokość oraz zasady i sposób pokrywania w walucie polskiej tych kosztów określają przepisy wojskowe.

Dział  IV.

Koszty dojazdu, przejazdu lub przewozu chorych.

Rozdział  1.

Koszty dojazdu i przejazdu chorych.

§  13.
1.
Jeżeli stan zdrowia osób uprawnionych do pomocy lekarskiej utrudnia im udanie się do ambulatorium (przychodni) lub innego zakładu leczniczego (wojskowego lub cywilnego), mogą być przyznane tym osobom koszty dojazdu do ambulatorium (przychodni) lub zakładu leczniczego i z powrotem.
2.
Osobom wymienionym w ust. 1 skierowanym do zakładów leczniczych położonych poza zwykłym miejscem służbowym lub miejscem zamieszkania przysługuje zwrot kosztów przejazdu do zakładu i z powrotem.
3.
Przyznanie zwrotu kosztów dojazdu i przejazdu następuje na wniosek lekarza wojskowego. Zasady i sposób przyznawania i wypłaty kosztów dojazdu i przejazdu oraz ich wysokość określają przepisy wojskowe.

Rozdział  2.

Przewóz chorych.

§  14.
1.
W razie obłożnej choroby osób uprawnionych do pomocy lekarskiej, władze wojskowe dostarczają stosownych środków lokomocji do przewozu chorych do ambulatorium (przychodni) lub innego zakładu leczniczego (wojskowego lub cywilnego), a jeżeli zachodzi potrzeba przydzielają również do pomocy chorym osobę towarzyszącą (lekarza, pielęgniarkę, sanitariusza itp.).
2.
Jeżeli władze wojskowe nie dostarczą środków lokomocji przewidzianych w ust. 1, osobom uprawnionym przysługuje prawo do zwrotu kosztów przewozu, które mogą obejmować również koszty przewozu osób towarzyszących choremu (lekarza, pielęgniarki, sanitariusza, członka rodziny itp.).
3.
Przyznanie zwrotu kosztów przewozu chorego i osób towarzyszących następuje na wniosek lekarza wojskowego. Zasady przyznawania i wypłaty oraz wysokość tych kosztów określają przepisy wojskowe.

Dział  V.

Dostarczanie środków leczniczych, materiałów opatrunkowych oraz środków pomocniczych.

Rozdział  1.

Środki lecznicze i materiały opatrunkowe.

§  15.
1.
Osobom korzystającym z leczenia określonego w dziale II przysługuje prawo do otrzymania środków leczniczych (lekarstw, surowic, szczepionek i innych) oraz materiałów opatrunkowych.
2.
Środki lecznicze i materiały opatrunkowe przepisuje osobom wymienionym w ust. 1 lekarz wojskowy, który wyłącznie rozstrzyga o rodzaju środka leczniczego lub materiału opatrunkowego, jaki ma być choremu dostarczony.
§  16.
1.
Przy przepisywaniu środków leczniczych i materiałów opatrunkowych lekarz wojskowy kieruje się katalogiem materiałowym wydanym przez władze wojskowe.
2.
W przypadkach wyjątkowych, uzasadnionych stanem zdrowia chorego, dopuszczalne jest zapisywanie środków leczniczych i materiałów opatrunkowych nie objętych katalogiem.
§  17.
1.
Środki lecznicze i materiały opatrunkowe wydaje się zasadniczo w jednostkach i aptekach wojskowych.
2.
Sposób dostarczania środków leczniczych i materiałów opatrunkowych spoza wojskowych aptek lub zakładów określają przepisy wojskowe.
§  18.
W przypadkach pozawojskowego leczenia określonego §§ 9-12 koszty tego leczenia obejmują również przepisane środki lecznicze i materiały opatrunkowe.

Rozdział  2.

Środki pomocnicze.

§  19.
1.
Żołnierzom zawodowym i członkom ich rodzin przysługuje prawo do otrzymania środków pomocniczych, jak: aparaty ortopedyczne, protezy dentystyczne, okulary korygujące wady wzroku itp.
2.
Żołnierzom odbywającym zasadniczą służbę wojskową i ćwiczenia rezerwy oraz innym żołnierzom w czynnej służbie wojskowej może być przyznane prawo do otrzymania okularów i aparatów ortopedycznych, jeżeli ich zastosowanie jest konieczne do utrzymania zdolności do służby wojskowej. Uczniom (podchorążym) szkół kształcących na oficerów zawodowych przysługuje nadto prawo do protez dentystycznych.
3.
W przypadkach uszkodzenia zdrowia w związku przyczynowym ze służbą żołnierzom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do otrzymania środków pomocniczych w zakresie przewidzianym dla żołnierzy zawodowych.
4.
Szczegółowy zakres uprawnień określonych w ust. 1-3 określają przepisy wojskowe.
§  20.
Przepisy § 15 ust. 2 oraz §§ 16-18 stosuje się odpowiednio.

Dział  VI.

Dowody uprawniające do pomocy lekarskiej.

§  21.
1.
Podstawę do korzystania z pomocy lekarskiej w kraju przez osoby uprawnione do tej pomocy stanowią legitymacje osobiste bądź zaświadczenia wystawione przez władze wojskowe.
2.
Dzieci do lat 7 korzystają z pomocy lekarskiej na podstawie zaświadczeń lub wpisów tych dzieci do legitymacji ojca lub matki.
§  22.
Niezależnie od legitymacji osobistych i zaświadczeń wymienionych w § 21 ust. 1 władze wojskowe mogą uzależnić udzielanie pomocy lekarskiej żołnierzom zawodowym i członkom ich rodzin od przedstawienia innych dokumentów określonych w przepisach wojskowych.

Dział  VII.

Przepis końcowy.

§  23.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1951.8.62

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Pomoc lekarska dla żołnierzy i ich rodzin.
Data aktu: 25/01/1951
Data ogłoszenia: 10/02/1951
Data wejścia w życie: 10/02/1951