Dozór i nadzór ochronny.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 2 kwietnia 1971 r.
w sprawie dozoru i nadzoru ochronnego. *

Na podstawie art. 76, 81 i 212 § 1 Kodeksu karnego wykonawczego zarządza się, co następuje:

Rozdział 1.

Przepisy ogólne.

§  1.
Sprawowanie dozoru lub nadzoru ochronnego powierza się:
1)
kuratorowi sądowemu,
2)
zakładowi pracy, w którym skazany jest albo ma być zatrudniony,
3)
organizacji związkowej, kobiecej, młodzieżowej lub innej, zwłaszcza takiej, w której działalności skazany uczestniczy albo ma uczestniczyć lub dla której sprawowanie opieki nad osobami skazanymi stanowi wykonanie zadań statutowych albo innej instytucji godnej zaufania, a w szczególności sprawującej opiekę społeczną.
§  2.
Powierzenie dozoru lub nadzoru ochronnego powinno nastąpić niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia albo od dnia zwrotu akt sądowi pierwszej instancji lub otrzymania orzeczenia do wykonania.
§  3.
Jeżeli sąd penitencjarny, w którego okręgu nadzór ochronny ma być wykonywany, uzna to za konieczne, zwraca się do właściwego organu o nadesłanie do wglądu teczki informacyjnej, a w razie potrzeby - zwraca się do właściwego sądu o nadesłanie odpisów innych dokumentów lub akt sprawy do wglądu.
§  4.
Jeżeli skazany przebywa poza siedzibą sądu penitencjarnego, sąd ten może zwrócić się do prezesa sądu powiatowego, w którego okręgu skazany przebywa, o wykonywanie czynności w zakresie kontroli dozoru orzeczonego w związku z warunkowym zwolnieniem lub nadzoru ochronnego.
§  5.
Powierzając sprawowanie dozoru lub nadzoru ochronnego sąd przekazuje dane o osobie skazanego i jego poprzedniej karalności, o miejscu zamieszkania i miejscu pracy, a ponadto wskazuje rodzaj przestępstwa, wymierzoną karę, nałożone przez sąd obowiązki oraz datę zakończenia okresu próby. W miarę potrzeby należy również podać dane co do właściwości charakteru skazanego, jego warunków osobistych, zachowania się po popełnieniu przestępstwa i w czasie odbywania kary oraz wstępne wskazówki co do dalszej jego resocjalizacji.
§  6.
Skazany obowiązany jest stawić się na wezwanie sądu albo sprawującego dozór lub nadzór ochronny i udzielić wyjaśnień związanych z dozorem lub nadzorem ochronnym.
§  7.
Sprawującego dozór lub nadzór ochronny należy zawiadomić o zmianie orzeczenia w sprawie dozoru lub nadzoru ochronnego oraz o wydanych w tym zakresie zarządzeniach.
§  8.
O powierzeniu dozoru nad warunkowo zwolnionym lub nadzoru ochronnego, o zwolnieniu od dozoru skazanego warunkowo przedterminowo zwolnionego, o odwołaniu warunkowego zwolnienia lub o umieszczeniu skazanego pozostającego pod nadzorem ochronnym w ośrodku przystosowania społecznego sąd zawiadamia komendę powiatową (miejską, dzielnicową) Milicji Obywatelskiej, w której okręgu skazany przebywa.
§  9.
Koordynowanie i kontrolowanie działalności sprawujących dozór lub nadzór ochronny oraz udzielanie im potrzebnej informacji i pomocy w sprawach związanych z powierzoną im funkcją należy w sądzie powiatowym do prezesa sądu lub wyznaczonego przez niego sędziego, a w sądzie wojewódzkim - do przewodniczącego wydziału penitencjarnego lub wyznaczonego przez niego sędziego.
§  10.
Sprawujący dozór lub nadzór ochronny obowiązany jest zachować w tajemnicy wszystkie okoliczności, o których powziął wiadomość w związku ze sprawowaniem powierzonej mu funkcji.

Rozdział  2 1

(uchylony).

Rozdział  3

Zadania zakładów pracy, instytucji i organizacji społecznych w zakresie sprawowania dozoru lub nadzoru ochronnego.

§  25.
Zakład pracy, instytucje i organizacje społeczne, którym powierzono sprawowanie dozoru lub nadzoru ochronnego, obowiązane są w szczególności do:
1)
wyznaczenia niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni, swego przedstawiciela do bezpośredniego wykonywania obowiązków związanych z dozorem lub nadzorem ochronnym oraz do udzielania pomocy i wskazówek niezbędnych do prawidłowego wykonania powierzonej mu funkcji;
2)
czuwania nad prawidłowym przebiegiem resocjalizaji skazanego;
3)
dopilnowania, aby wyznaczony przedstawiciel wykonywał prawidłowo powierzone mu obowiązki, a w razie ich niewykonania lub nienależytego wykonywania - do wyznaczenia niezwłocznie nowego przedstawiciela;
4)
kontrolowania składanych przez przedstawiciela okresowych sprawozdań i przedstawiania ich sądowi, w miarę potrzeby z własnymi uwagami i wnioskami;
5)
umożliwienia wyznaczonemu przedstawicielowi utrzymywania niezbędnych kontaktów z sądem, kuratorami sądowymi oraz uczestnictwa w organizowanych przez sąd szkoleniu i naradach kuratorów;
6)
wydania wyznaczonemu przedstawicielowi zaświadczenia stwierdzającego wykonywanie w ich imieniu powierzonego przez sąd dozoru lub nadzoru ochronnego;
7)
zawiadamiania niezwłocznie sądu o rozwiązaniu ze skazanym stosunku pracy lub o wystąpieniu przez niego z organizacji.
§  26.
Przedstawiciel, o którym mowa w § 25, powinien odpowiadać warunkom określonym dla kuratorów społecznych; wyznaczenie go należy stwierdzić dokumentem podpisanym przez kierownika lub statutowego przedstawiciela organu sprawującego dozór lub nadzór ochronny. Jeden egzemplarz dokumentu z oświadczeniem wyznaczonej osoby o wyrażeniu zgody na sprawowanie powierzonej jej funkcji przekazuje się sądowi.
§  27.
1.
W razie odmowy przyjęcia dozoru lub nadzoru ochronnego, jak również w razie stwierdzenia zaniedbania w wykonywaniu przez zakład pracy, instytucję lub organizację społeczną dozoru lub nadzoru ochronnego, sąd może zawiadomić o tym ich organ nadrzędny.
2.
O zaniedbaniu w wykonywaniu przez wyznaczonego przedstawiciela powierzonych mu obowiązków, sąd może zawiadomić organ, który wyznaczył przedstawiciela.
3.
Przed wysłaniem zawiadomień, o których mowa w ust. 1 i 2, należy zażądać złożenia wyjaśnień.
4.
Jeżeli zakład pracy, instytucja lub organizacja społeczna z przyczyn od niej niezależnych nie może sprawować powierzonego dozoru lub nadzoru ochronnego, obowiązana jest zawiadomić o tym niezwłocznie sąd.
5.
W wypadkach, o których mowa w ust. 1, 2 i 4, w razie potrzeby powierza się sprawowanie dozoru lub nadzoru ochronnego innemu zakładowi pracy, instytucji lub organizacji społecznej albo kuratorowi sądowemu.

Rozdział  4

Dozór.

§  28.
1.
Kurator sądowy (przedstawiciel zakładu pracy, instytucji lub organizacji społecznej) z chwilą powierzenia dozoru powinien:
1)
zaznajomić się z wyrokiem skazującym i innymi orzeczeniami wydanymi na jego podstawie oraz w miarę potrzeby z aktami sprawy skazanego;
2)
nawiązać niezwłocznie kontakt ze skazanym oraz w miarę potrzeby z jego rodziną i środowiskiem, jak również z zakładem pracy, w którym skazany pracuje, i organizacjami, w których działalności uczestniczy;
3)
zawiadomić sąd w terminie 14 dni o objęciu powierzonych obowiązków;
4)
poczynić niezbędne starania, aby skazany przestrzegał porządku prawnego, a zwłaszcza nie popełnił przestępstwa, oraz aby wykonywał społecznie pożyteczną pracę i nałożone przez sąd obowiązki;
5)
udzielać skazanemu niezbędnej pomocy w trudnościach życiowych, w uzyskaniu pracy, poddaniu się leczeniu, kontynuowaniu nauki lub w przygotowaniu się do zawodu;
6)
pouczać skazanego o obowiązku powiadomienia sądu oraz sprawującego dozór o zmianie miejsca pobytu oraz ostrzegać przed skutkami uchylania się od wykonania nałożonych przez sąd obowiązków lub uchylania się od dozoru;
7)
składać sądowi nie rzadziej niż co trzy miesiące pisemne sprawozdanie o zachowaniu się skazanego w okresie próby, z tym że pierwsze sprawozdanie należy złożyć w ciągu jednego miesiąca od daty objęcia dozoru, a niezwłocznie - w razie stwierdzenia, że skazany popełnił przestępstwo, uchyla się od wykonania obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przez zagarnięcie mienia społecznego lub w inny sposób rażąco narusza porządek prawny;
8)
zawiadomić niezwłocznie sąd o powołaniu skazanego do pełnienia czynnej służby wojskowej oraz w miarę możliwości wskazać jednostkę wojskową i czas trwania tej służby;
9)
podejmować inne niezbędne czynności związane ze sprawowanym dozorem.
2.
Okresowe sprawozdania o zachowaniu się skazanego powinny zawierać w szczególności informacje o wykonywaniu lub przyczynach niewykonania nałożonych przez sąd obowiązków, o naprawieniu wyrządzonej przestępstwem szkody, o uiszczeniu grzywny i kosztów sądowych, o wywiązywaniu się z pracy zawodowej i o łożeniu na utrzymanie rodziny, a w miarę potrzeby także o wynikach leczenia i postępach w nauce. Sprawozdania te powinny zawierać również dane o podjętych i planowanych czynnościach zmierzających do dalszej resocjalizacji skazanego.
§  29.
Sprawujący dozór może składać umotywowane wnioski o nałożenie na skazanego obowiązków albo o rozszerzenie lub zmianę nałożonych przez sąd obowiązków lub o zwolnienie od ich wykonania, a także o zwolnienie od dozoru albo o zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności lub o odwołanie warunkowego zwolnienia.
§  30.
Sprawozdania i wnioski, o których mowa w § 28 ust. 2 i w § 29, przedstawiciel zakładu pracy, instytucji lub organizacji społecznej przesyła sądowi za pośrednictwem kierownictwa tych jednostek, chyba że sąd zarządzi inaczej.

Rozdział  5

Nadzór ochronny.

§  31.
Sprawowanie bezpośredniego nadzoru ochronnego powierza się kuratorom sądowym wyróżniającym się dużym doświadczeniem życiowym i społecznym oraz pozytywnymi wynikami w pracy kuratora sądowego.
§  32.
Jeżeli sędzia penitencjarny wyznaczając kuratora sądowego powierzył jednocześnie sprawowanie bezpośredniego nadzoru zakładowi pracy, organizacji społecznej lub instytucji godnej zaufania, kurator obowiązany jest nawiązać ścisły kontakt z kierownictwem danej jednostki oraz z wyznaczonym przedstawicielem i ustalić wspólny program resocjalizacji skazanego.
§  33.
Do sprawowania nadzoru ochronnego stosuje się odpowiednio przepisy § 28-30.

Rozdział  6

Poręczenie.

§  34.
Wniosek o przyjęcie poręczenia należy złożyć do sądu właściwego do wydania orzeczenia w przedmiocie warunkowego umorzenia postępowania, warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności lub warunkowego przedterminowego zwolnienia.
§  35.
Sąd może zlecić kuratorowi sądowemu, a w razie potrzeby także Milicji Obywatelskiej zebranie wiadomości o osobie zgłaszającej wniosek o przyjęcie poręczenia, a w szczególności czy zasługuje ona na zaufanie i daje rękojmię prawidłowego wywiązywania się z obowiązków poręczającego. W ten sam sposób można zbierać wiadomości o wykonywaniu przez poręczającego powierzonej mu funkcji.
§  36.
O przyjęciu poręczenia należy niezwłocznie po uprawomocnieniu się orzeczenia albo po zwrocie akt sądowi pierwszej instancji lub po otrzymaniu orzeczenia do wykonania zawiadomić poręczającego, zaznajamiając go równocześnie z treścią orzeczenia i pouczając o ciążących na nim obowiązkach wynikających z poręczenia i o skutkach ich niewypełnienia.
§  37.
Na żądanie sądu w każdym czasie oraz na 3 miesiące przed upływem okresu próby poręczający obowiązany jest do złożenia sprawozdania o zachowaniu się i wynikach resocjalizacji skazanego. Poręczający powinien również zawiadomić niezwłocznie sąd w razie stwierdzenia, że skazany popełnił przestępstwo lub w inny sposób rażąco narusza porządek prawny albo uchyla się od wykonywania nałożonych przez sąd obowiązków.
§  38.
Jeżeli poręczenie pozostaje w związku z warunkowym umorzeniem postępowania w postępowaniu przygotowawczym, stosuje się odpowiednio przepisy niniejszego rozdziału, z tym że zebranie informacji, o których mowa w § 35, można zlecić tylko komendzie powiatowej (miejskiej, dzielnicowej) Milicji Obywatelskiej, właściwej według miejsca zamieszkania poręczającego.

Rozdział  7

Przepisy końcowe.

§  39.
Jeżeli zachodzi uzasadniona potrzeba sprawdzania zachowania się skazanego w toku postępowania wykonawczego, zwłaszcza w okresie próby, odroczenia lub przerwy w wykonaniu kary albo w okresie zawieszenia postępowania wykonawczego, zarządza się zbieranie nie rzadziej niż co 6 miesięcy wiadomości o skazanym, w szczególności w drodze przeprowadzenia wywiadu środowiskowego.
§  40.
1.
Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do skazanych przez sądy wojskowe osób cywilnych oraz żołnierzy, którzy po skazaniu zostali zwolnieni z czynnej służby wojskowej.
2.
W wypadkach, o których mowa w ust. 1, sąd wojskowy może zwrócić się do właściwego sądu powszechnego o wyznaczenie kuratora sądowego.
§  41.
Traci moc rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 marca 1965 r. w sprawie dozoru ochronnego nad osobami, którym wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono, oraz w sprawie nadzoru nad osobami warunkowo zwolnionymi (Dz. U. Nr 12, poz. 80).
§  42.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
* Rozporządzenie utraciło moc w części dotyczącej nadzoru ochronnego w związku ze zniesieniem tego środka przez ustawę z dnia 23 lutego 1990 r.: o zmianie Kodeksu karnego i niektórych innych ustaw (Dz.U.90.14.84) oraz o zmianie Kodeksu karnego wykonawczego (Dz.U.90.14.85).

Na podstawie art. 258 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz.U.97.90.557) niniejsze rozporządzenie zachowuje moc po dniu 1 września 1998 r. w części niesprzecznej z przepisami tego kodeksu.

1 Rozdział 2 uchylony przez § 46 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 24 listopada 1986 r. w sprawie kuratorów sądowych (Dz.U.86.43.212) z dniem 1 stycznia 1987 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1971.9.95

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Dozór i nadzór ochronny.
Data aktu: 02/04/1971
Data ogłoszenia: 23/04/1971
Data wejścia w życie: 08/05/1971