Bezpieczeństwo i higiena pracy przy stosowaniu urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne w zakresie mikrofalowym.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 25 maja 1972 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne w zakresie mikrofalowym.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 30 marca 1965 r. o bezpieczeństwie i higienie pracy (Dz. U. Nr 13, poz. 91), w porozumieniu z Centralną Radą Związków Zawodowych, zarządza się, co następuje:
§  1.
Rozporządzenie dotyczy bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu urządzeń wytwarzających pole elektromagnetyczne z zakresu od 300 MHz do 300.000 MHz.
§  2.
1.
Na obszarze otaczającym urządzenia wytwarzające pola elektromagnetyczne, a w szczególności: przemysłowe urządzenia grzejne (jak np. kuchnie mikrofalowe), urządzenia radiokomunikacyjne (jak np. stacje radiowe i telewizyjne, radiolinie, radiotelefony), urządzenia radiolokacyjne, radionawigacyjne, urządzenia fizykoterapeutyczne i diagnostyczne, ustala się następujące strefy ochronne:
1)
strefę pośrednią,
2)
strefę zagrożenia,
3)
strefę niebezpieczną.

Obszar poza strefami ochronnymi stanowi strefę bezpieczną.

2.
Granice poszczególnych stref określa się w drodze pomiarów wartości średniej gęstości strumienia energii w zakresie od 300 MHz do 300.000 MHz, wyrażonej w watach na 1 metr kwadratowy (W/m2).
§  3.
1.
Granice stref ochronnych ustala się w zależności od sposobu opromieniowania, rozróżniając opromienienie polami elektromagnetycznymi stacjonarnymi i niestacjonarnymi.
2.
Definicję pól elektromagnetycznych stacjonarnych i niestacjonarnych określi Minister Zdrowia i Opieki Społecznej.
3.
W warunkach opromienienia polami stacjonarnymi ustala się następujące granice stref:
1)
dla obszarów poza strefami ochronnymi (w strefie bezpiecznej) najwyższa gęstość strumienia energii nie może przekraczać 0,1 W/m2,
2)
dla strefy pośredniej graniczne wartości gęstości strumienia energii wynoszą - minimalna 0,1 W/m2 i maksymalna 2 W/m2,
3)
dla strefy zagrożenia graniczne gęstości strumienia energii wynoszą - minimum 2 W/m2 i maksimum 100 W/m2,
4)
dla strefy niebezpiecznej gęstość strumienia energii jest większa niż 100 W/m2.
4.
W warunkach opromienienia polami niestacjonarnymi ustala się następujące granice stref:
1)
dla obszarów poza strefami ochronnymi (w strefie bezpiecznej) najwyższa dopuszczalna gęstość strumienia energii nie może przekraczać 1 W/m2,
2)
dla strefy pośredniej graniczne gęstości strumienia energii wynoszą - minimalna 1 W/m2 i maksymalna 10 W/m2,
3)
dla strefy zagrożenia graniczne wartości gęstości strumienia energii wynoszą - minimalna 10 W/m2 i maksymalna 100 W/m2,
4)
dla strefy niebezpiecznej gęstość strumienia energii jest większa niż 100 W/m2.
5.
Oznakowania granic stref ochronnych dokonują zakłady pracy użytkujące urządzenia wytwarzające pola elektromagnetyczne.
§  4.
1.
Ustala się następujące zasady przebywania pracowników i innych osób na obszarze poszczególnych stref ochronnych:
1)
na obszarze strefy ochronnej przebywać mogą wyłącznie osoby, u których w wyniku przeprowadzonych badań lekarskich stwierdzono brak przeciwwskazań zdrowotnych do przebywania w zasięgu pól elektromagnetycznych; do osób nie będących pracownikami danego zakładu pracy stosuje się przepisy o profilaktycznych badaniach lekarskich pracowników,
2)
w strefie pośredniej mogą przebywać pracownicy zatrudnieni przy produkcji, naprawach, przeglądach, obsłudze lub stosowaniu urządzeń wymienionych w § 2 w czasie całego dnia pracy,
3)
w strefie zagrożenia mogą przebywać pracownicy wymienieni w pkt 2 przez czas ograniczony; dopuszczalny czas przebywania w tej strefie ulega skróceniu zależnie od wzrostu średniej gęstości strumienia energii,
4)
w strefie niebezpiecznej przebywanie ludzi bez stosowania środków ochrony osobistej jest wzbronione.
2.
Zasady obliczania dopuszczalnego czasu przebywania w strefie zagrożenia (ust. 1 pkt 3) określi Minister Zdrowia i Opieki Społecznej.
3.
W razie konieczności pracy w obrębie strefy niebezpiecznej zakłady pracy obowiązane są dostarczyć pracownikom środków ochrony osobistej. Zakłady pracy obowiązane są dopilnować właściwego stosowania przez pracowników środków ochrony osobistej.
4.
W razie wątpliwości co do stopnia narażenia na promieniowanie, a w szczególności na pograniczu stref oraz w zasięgu pól pochodzących z kilku źródeł, odpowiednie ustalenia dotyczące dopuszczalności i zasad przebywania w określonym obszarze podejmują organy stopnia wojewódzkiego Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
§  5.
1.
Na stanowiskach pracy i w innych miejscach przebywania ludzi w otoczeniu urządzeń wytwarzających pole elektromagnetyczne należy przeprowadzać okresowe pomiary kontrolne pola elektromagnetycznego co najmniej raz na 3 lata oraz każdorazowo w razie zmiany liczby stosowanych urządzeń lub warunków ich eksploatacji, które mogą wpływać na wielkość pól elektromagnetycznych.
2.
Jeżeli rodzaj i rozmieszczenie urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne ulega częstym zmianom (np. przy pracach naukowych, konstrukcyjnych lub w zakładach remontowych), należy każdorazowo wykonywać pomiary kontrolne i zależnie od potrzeb przeprowadzać kontrole stopnia napromieniowania pracowników.
3.
Warunki napromieniowania i ocenę stopnia napromieniowania określa się dla maksymalnej mocy wyjściowej danego urządzenia oraz przy najbardziej niekorzystnym wariancie eksploatacji zgodnej z przeznaczeniem.
4.
O potrzebie przeprowadzenia pomiarów kontrolnych użytkownik obowiązany jest zawiadomić instytucję upoważnioną w myśl § 6 do przeprowadzenia takich pomiarów oraz wojewódzkiego (miejskiego) inspektora sanitarnego.
5.
Państwowy wojewódzki (miejski) inspektor sanitarny może zarządzić przeprowadzenie dodatkowych pomiarów kontrolnych.
§  6.
1.
Do przeprowadzenia pomiarów kontrolnych i wydawania opinii dotyczących higieny i bezpieczeństwa pracy w polach elektromagnetycznych oraz do prowadzenia na zlecenie szkolenia w tym zakresie upoważniony jest Przemysłowy Instytut Telekomunikacji, który działa w porozumieniu z organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Państwowej Inspekcji Radiowej.
2.
Minister Zdrowia i Opieki Społecznej na wniosek ministra (kierownika urzędu centralnego), któremu podlegają zakłady pracy stosujące urządzenia wytwarzające pola elektromagnetyczne, może wyrazić zgodę na wykonywanie badań określonych w ust. 1 przez inne instytucje do tych badań przygotowane na określonych warunkach.
3.
Badania, o których mowa w ust. 1 i 2, są odpłatne.
4.
Minister Przemysłu Maszynowego w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi sposób przeprowadzania pomiarów i oceny ich wyników, mających znaczenie dla bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również zasady sporządzania protokołów pomiarowych oraz opinii i zaleceń.
5.
Minister Żeglugi w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej może uregulować w sposób odmienny od wymagań określonych w rozporządzeniu sprawy dotyczące zgłaszania zmian warunków pracy i okresowych pomiarów kontrolnych na polskich statkach morskich.
§  7.
1.
Kierownik zakładu pracy obowiązany jest zapewnić przeszkolenie pracowników w zakresie czynności, jakie mają wykonywać, a także w zakresie stosowania zasad bezpieczeństwa pracy przy urządzeniach wytwarzających pole elektromagnetyczne. Do pracy takiej mogą być dopuszczeni tylko ci pracownicy, którzy zostali uprzednio przeszkoleni.
2.
Co najmniej raz na 3 lata należy sprawdzić umiejętności pracowników w zakresie bezpieczeństwa w obchodzeniu się z urządzeniami wytwarzającymi pola elektromagnetyczne. Wyniki tego sprawdzenia powinny być ujęte w formie protokołu.
§  8.
1.
O zamierzonym uruchomieniu zakładu lub stanowiska pracy, na którym pracownicy mogliby być narażeni na działanie pól elektromagnetycznych, należy zawiadomić właściwe terenowo organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji Pracy.
2.
Wprowadzenie do produkcji, lokalizacja i instalacja urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne wymaga zgody organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej stopnia wojewódzkiego.
§  9.
Kandydaci do nauki zawodu, którego późniejsze wykonywanie wymagać będzie pracy w zasięgu pól elektromagnetycznych strefy pośredniej i strefy zagrożenia, podlegają wstępnym badaniom lekarskim i mogą być przyjęci do odpowiednich szkół po przedstawieniu zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do późniejszego wykonywania wyuczonego zawodu.
§  10.
1.
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do jednostek i zakładów wojskowych oraz przedsiębiorstw używających urządzenia wymienione w § 2, podległych Ministrowi Obrony Narodowej i Ministrowi Spraw Wewnętrznych.
2.
Zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy stosowaniu urządzeń wymienionych w § 2 w jednostkach określonych w ust. 1 określa Minister Obrony Narodowej i Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej.
§  11.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 października 1961 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy używaniu urządzeń mikrofalowych (Dz. U. Nr 48, poz. 255).
§  12.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1972.21.153

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Bezpieczeństwo i higiena pracy przy stosowaniu urządzeń wytwarzających pola elektromagnetyczne w zakresie mikrofalowym.
Data aktu: 25/05/1972
Data ogłoszenia: 08/06/1972
Data wejścia w życie: 08/06/1972