Podstawa wymiaru emerytury, rent i składek oraz wysokość składki na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRACY, PŁAC I SPRAW SOCJALNYCH ORAZ MINISTRA HANDLU WEWNĘTRZNEGO I USŁUG
z dnia 23 sierpnia 1974 r.
w sprawie podstawy wymiaru emerytury, rent i składek oraz wysokości składki na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek.

Na podstawie art. 9 ustawy z dnia 8 czerwca 1972 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników (Dz. U. z 1972 r. Nr 23, poz. 165 i z 1974 r. Nr 21, poz. 117) zarządza się, co następuje:
§  1.
1.
Podstawę wymiaru emerytury, rent i składek z tytułu ubezpieczenia społecznego osób określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 31 lipca 1974 r. w sprawie ubezpieczenia społecznego osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek (Dz. U. Nr 29, poz. 167), zwaną dalej "podstawą wymiaru", stanowią - z zastrzeżeniem ust. 2-4 - następujące kwoty:
Miejsce prowadzenia działalności handlowej i usługowej na własny rachunek Dla osób prowadzących działalność Dla osób współpracujących
Strefa Miejscowość w zł miesięcznie
I w gminie 1.500 1.000
II do 20 tys. mieszkańców nie wchodząca w skład gminy 1.900 1.100
III powyżej 20 tys. do 50 tys. mieszkańców 2.300 1.200
IV powyżej 50 tys. do 150 tys. mieszkańców 2.800 1.400
V powyżej 150 tys. do 300 tys. mieszkańców 3.400 1.700
VI powyżej 300 tys. mieszkańców 4.000 2.000
2.
Podstawę wymiaru dla osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek w zakresie transportu mechanicznego w miejscowościach położonych w I i II strefie stanowi kwota 2.300 zł miesięcznie.
3.
Podstawę wymiaru dla osób wykonujących rybołówstwo morskie na własny rachunek stanowi dla:
1)
właścicieli i współwłaścicieli kutrów i osób z nimi współpracujących oraz właścicieli i współwłaścicieli sprzętu niezbędnego do wykonywania rybołówstwa kutrami - kwota 4.000 zł miesięcznie,
2)
właścicieli i współwłaścicieli łodzi i osób z nimi współpracujących oraz właścicieli i współwłaścicieli sprzętu niezbędnego do wykonywania rybołówstwa łodziami - kwota 2.300 zł miesięcznie.
4.
Podstawę wymiaru dla osób uprawiających flisactwo turystyczne na rzece Dunajcu stanowi kwota 1.500 zł miesięcznie.
§  2.
1.
Oddział Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zwany dalej "oddziałem Zakładu", może obniżać osobie prowadzącej działalność zarobkową na własny rachunek kwotę podstawy wymiaru określoną w § 1, nie więcej jednak niż o 50%, jeżeli obniżka taka jest uzasadniona rodzajem i miejscem prowadzenia działalności lub innymi szczególnymi okolicznościami.
2.
Oddział Zakładu może ustalić podstawę wymiaru w kwocie 1.500 zł miesięcznie osobie zwolnionej od podatku lub opłaty skarbowej z tytułu prowadzenia działalności zarobkowej na własny rachunek, niezależnie od obniżki, o której mowa w ust. 1.
3.
Ustalenia podstawy wymiaru w kwotach określonych w ust. 1 i 2 dokonuje się na wniosek właściwej wojewódzkiej organizacji zawodowej zrzeszającej osoby prowadzące działalność zarobkową na własny rachunek i na czas oznaczony w tym wniosku.
4.
Liczba osób z obniżoną kwotą podstawy wymiaru (ust. 1 i 2) nie może przekraczać 10% liczby osób objętych ubezpieczeniem społecznym określonym w przepisach, o których mowa w § 1 ust. 1.
5.
Na wniosek osoby prowadzącej działalność zarobkową na własny rachunek lub osoby współpracującej oddział Zakładu może podwyższyć kwotę podstawy wymiaru określoną w § 1, nie więcej jednak niż o 100%.
6.
Kwotę podstawy wymiaru obniża się lub podwyższa począwszy od miesiąca wskazanego w decyzji oddziału Zakładu, nie później jednak niż od miesiąca, w którym decyzja została wydana.
§  3.
1.
Podstawę wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej albo renty rodzinnej po osobie prowadzącej działalność zarobkową na własny rachunek lub po osobie współpracującej stanowi przeciętna miesięczna kwota podstawy wymiaru składek (§ 1 oraz § 2 ust. 1 i 2) z okresu ostatnich:
1)
5 lat ubezpieczenia, jeżeli chodzi o emeryturę, albo
2)
3 lat ubezpieczenia, jeżeli chodzi o rentę.

W stosunku do osób, które złożyły wniosek o podwyższenie podstawy wymiaru (§ 2 ust. 5), okres ten wynosi odpowiednio 10 i 5 lat.

2.
Podstawę wymiaru renty rodzinnej po osobie mającej ustalone prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej stanowi kwota określona jako podstawa wymiaru tej emerytury lub renty inwalidzkiej.
3.
Jeżeli ubezpieczenie trwało krócej niż 5 lub 3 lata albo 10 lub 5 lat (ust. 1), podstawę wymiaru emerytury lub renty stanowi przeciętna miesięczna kwota podstawy wymiaru składek z faktycznego okresu ubezpieczenia.
§  4.
1.
Składkę na ubezpieczenie społeczne ustala się w wysokości:
1)
13% podstawy wymiaru - od prowadzących działalność w zakresie transportu, usług nierzemieślniczych, wykonujących rybołówstwo morskie oraz uprawiających flisactwo turystyczne i osób z nimi współpracujących,
2)
16% podstawy wymiaru - od pozostałych osób.
2.
Składkę na ubezpieczenie społeczne zmniejsza się o 3% podstawy jej wymiaru w stosunku do osób uprawnionych do korzystania ze świadczeń społecznych zakładów służby zdrowia na podstawie innych tytułów niż prowadzenie działalności zarobkowej na własny rachunek lub współpraca w prowadzeniu takiej działalności.
§  5.
Końcówki kwot składek w groszach zaokrągla się do pełnego złotego w dół, gdy końcówka jest mniejsza niż 50 groszy, i w górę, gdy wynosi co najmniej 50 groszy.
§  6.
Tracą moc:
1)
rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 5 kwietnia 1969 r. w sprawie podstawy wymiaru rent i wysokości składek na ubezpieczenie społeczne właścicieli taksówek (Dz. U. Nr 10, poz. 76),
2)
zarządzenie Przewodniczącego Komitetu Pracy i Płac z dnia 20 lutego 1970 r. w sprawie podstawy wymiaru rent i wysokości składek na ubezpieczenie społeczne osób wykonujących rybołówstwo morskie na własny rachunek oraz uprawiających flisactwo turystyczne na rzece Dunajcu (Monitor Polski Nr 6, poz. 59).
§  7.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 1974 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1974.30.180

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Podstawa wymiaru emerytury, rent i składek oraz wysokość składki na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek.
Data aktu: 23/08/1974
Data ogłoszenia: 31/08/1974
Data wejścia w życie: 01/09/1974