Ratyfikacja przez Polską Rzeczpospolitą Ludową Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1984 r.

OŚWIADCZENIE RZĄDOWE
z dnia 21 października 1989 r.
w sprawie ratyfikacji przez Polską Rzeczpospolitą Ludową Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1984 r.

Podaje się niniejszym do wiadomości, że zgodnie z art. 25 ust. 2 Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1984 r., został złożony dnia 26 lipca 1989 r. Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dokument ratyfikacyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej do powyższej konwencji.
Zgodnie z art. 27 ust. 2 konwencji weszła ona w życie w stosunku do Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dnia 25 sierpnia 1989 r.

Jednocześnie podaje się do wiadomości, co następuje:

1.
Zgodnie z art. 27 powyższej konwencji weszła ona w życie dnia 26 czerwca 1987 r., a następujące państwa stały się jej stronami, składając dokumenty ratyfikacyjne lub przystąpienia w niżej podanych datach:
Szwecja 1986-01-08
Meksyk 1986-01-23
Francja 1986-02-18
Belize 1986-03-17
Filipiny 1986-06-18
Egipt 1986-06-25
Norwegia 1986-07-09
Senegal 1986-08-21
Argentyna 1986-09-24
Urugwaj 1986-10-24
Uganda 1986-11-03
Szwajcaria 1986-12-02
Bułgaria 1986-12-16
Kamerun 1986-12-19
Ukraińska Socjalistyczna Republika Radziecka 1987-02-24
Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich 1987-03-03
Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka 1987-03-13
Afganistan 1987-04-01
Węgry 1987-04-15
Dania 1987-05-27
Kanada 1987-06-24
Peru 1987-07-07
Austria 1987-07-29
Panama 1987-08-24
Niemiecka Republika Demokratyczna 1987-09-09
Luksemburg 1987-09-29
Hiszpania 1987-10-21
Togo 1987-11-18
Kolumbia 1987-12-08
Ekwador 1988-03-30
Gujana 1988-05-19
Czechosłowacja 1988-07-07
Turcja 1988-08-02
Tunezja 1988-09-23
Chile 1988-09-30
Chiny 1988-10-04
Grecja 1988-10-06
Wielka Brytania 1988-12-08
Holandia 1988-12-21
Włochy 1989-01-12
Portugalia 1989-02-09
Libia 1989-05-16
Australia 1989-08-08
2.
Podczas składania dokumentów ratyfikacyjnych lub dokumentów przystąpienia następujące państwa złożyły poniższe oświadczenia i zastrzeżenia do konwencji:

Afganistan:

że na podstawie art. 28 ust. 1 konwencji nie uznaje kompetencji Komitetu przewidzianych w art. 20. Zgodnie z art. 30 ust. 2 Demokratyczna Republika Afganistanu nie uznaje postanowień ustępu 1 art. 30, według którego możliwe jest poddawanie obowiązkowej jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości spraw związanych z interpretacją lub stosowaniem tej konwencji przez jedną z zainteresowanych stron. Afganistan oświadcza, że spór pomiędzy stronami konwencji może być przedkładany do rozpatrzenia w drodze arbitrażu lub przez Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości za zgodą wszystkich zainteresowanych stron.

Argentyna:

że Rząd Argentyny potwierdza swoją suwerenność nad Malwinami, które stanowią integralną część jej terytorium, w związku z czym oficjalnie protestuje i odrzuca oświadczenie Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej o rozciągnięciu obowiązywania Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, złożone Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych dnia 8 grudnia 1988 r.

Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucje 2065(XX), 3160(XXVIII), 31/49, 37/9, 38/12 i 39/6, w których potwierdza istnienie sporu o zwierzchnictwo terytorialne nad Malwinami, oraz wielokrotnie wzywało Republikę Argentyny i Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, aby ponownie przystąpiły do negocjacji w celu jak najszybszego pokojowego i ostatecznego rozwiązania sporu i usunięcia wszelkich różnic odnośnie do tego sporu, poprzez dobre usługi Sekretarza Generalnego Organizacji Narodów Zjednoczonych. Zgromadzenie Ogólne przyjęło również rezolucje 40/21, 41/40, 42/19 i 43/25, w których wzywa strony sporu, aby przystąpiły do negocjacji w celu znalezienia metody pokojowego i ostatecznego uregulowania konfliktu, z uwzględnieniem wszystkich aspektów przyszłości Malwin.

Austria:

-
Austria będzie ustalać swą jurysdykcję zgodnie z art. 5 konwencji, niezależnie od prawa miejsca popełnienia przestępstwa, ale zgodnie z ust. 1(c) tylko gdy nie jest spodziewane wystąpienie z oskarżeniem przez państwo stosujące jurysdykcję zgodnie z ust. 1(a) lub 1(b).
-
Austria uważa art. 15 za podstawę prawną do niedopuszczalności wykorzystania oświadczenia, które, jak ustalono, zostało złożone w wyniku zastosowania tortur.

Bułgaria:

-
Stosownie do art. 28 konwencji Ludowa Republika Bułgarii oświadcza, że nie uznaje kompetencji Komitetu przeciwko torturom, przewidzianych w art. 20 konwencji, ze względu na to, iż postanowienia art. 20 są sprzeczne z zasadą suwerennej równości państw-stron konwencji.
-
Stosownie do art. 30 ust. 2 konwencji Ludowa Republika Bułgarii oświadcza, że nie uważa się za związaną postanowieniami art. 30 ust. 1 konwencji, ustanawiającymi obowiązkową jurysdykcję arbitrażu międzynarodowego lub Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w rozstrzyganiu sporów między państwami-stronami konwencji. Ludowa Republika Bułgarii podtrzymuje swoje zdanie, że spory pomiędzy dwoma lub więcej państwami mogą być przedstawiane do rozpatrzenia i rozstrzygnięcia przez arbitraż międzynarodowy lub Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, pod warunkiem że wszystkie strony sporu, w każdym indywidualnym przypadku, wyrażą na to zgodę.

Chile:

-
do art. 2 ust. 3, w przypadku gdy zmienia to zasadę "posłuszeństwo po powtórzeniu" (obedience upon reiteration), zawartą w chilijskim prawie wewnętrznym. Rząd Chile będzie stosował tę normę prawnomiędzynarodową, której celem jest podporządkowanie personelu podległego kodeksowi karnemu wojskowemu, tak aby rozkaz, który ma na celu dokonanie czynu, o którym jest mowa w art. 1, nie był ponowiony przez wyższego oficera po zakwestionowaniu go przez jego podwładnego,
-
do art. 3, z powodu dowolnej i subiektywnej interpretacji warunków przewidzianych w tym artykule,
-
Rząd Chile oświadcza, że w stosunkach z państwami Ameryki jest stroną Międzyamerykańskiej konwencji o przeciwdziałaniu i karaniu stosowania tortur i w przypadku sprzeczności postanowień tych konwencji będzie stosować tę konwencję w części, w której jej postanowienia są sprzeczne z niniejszą konwencją,
-
zgodnie z art. 28 ust. 1 Rząd Chile nie uznaje kompetencji Komitetu przeciwko torturom, przewidzianych w art. 20 konwencji,
-
Rząd Chile nie będzie uważać się za związany postanowieniami art. 30 ust. 1 konwencji.

Chiny:

-
Rząd Chin nie uznaje kompetencji Komitetu przeciwko torturom, przewidzianych w art. 20 konwencji,
-
Rząd Chin nie uważa się za związany ust. 1 art. 30 konwencji.

Czechosłowacja:

Czechosłowacka Republika Socjalistyczna nie uznaje kompetencji Komitetu przeciwko torturom, zdefiniowanych w art. 20 konwencji, i nie uważa się za związaną postanowieniami ust. 1 art. 30 konwencji.

Ekwador:

zgodnie z postanowieniami art. 42 jego konstytucji nie będzie zezwalać na ekstradycję swoich obywateli.

Francja:

zgodnie z art. 30 ust. 2 konwencji nie uważa się za związaną postanowieniami ust. 2 art. 30.

Holandia:

(z zakresem obowiązywania dla Antyli Holenderskich i Aruby) Rząd Królestwa Holandii rozumie, że termin "zgodne z prawem sankcje", określony w art. 1 ust. 1, musi być rozumiany jako odnoszący się do tych sankcji, które są zgodne z prawem, nie tylko według prawa krajowego, ale również według prawa międzynarodowego.

Luksemburg:

Wielkie Księstwo Luksemburga niniejszym oświadcza, że "zgodnymi z prawem sankcjami", przewidzianymi w art. 1 ust. 1 konwencji, są te, które przewiduje zarówno prawo wewnętrzne, jak i prawo międzynarodowe.

Niemiecka Republika Demokratyczna:

-
zgodnie z art. 28 ust. 1 konwencji nie uznaje kompetencji Komitetu, przewidzianych w art. 20;
-
zgodnie z art. 30 ust. 2 konwencji nie uważa się za związaną przez ustęp 1 tego artykułu;
-
będzie ponosić tylko te z wydatków, zgodnie z art. 17 ust. 7 i art. 18 ust. 5 konwencji, które wynikają z działalności na podstawie kompetencji Komitetu, uznanych przez Niemiecką Republikę Demokratyczną.

Panama:

że zgodnie z art. 30 ust. 2 konwencji nie uważa się za związaną postanowieniami ust. 1 tego artykułu.

Turcja:

zgodnie z art. 30 ust. 2 konwencji nie uważa się za związaną postanowieniami ust. 1 tego artykułu.

Wielka Brytania:

(z zakresem obowiązywania dla Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, Anquilli, Brytyjskich Wysp Dziewiczych, Kajmanów, Falklandów, Gibraltaru, Montserratu, Pitcairn, Henderson, Świętej Heleny, Terytoriów Przyległych Świętej Heleny oraz wysp Turks i Caicos).

3.
Poniższe państwa złożyły oświadczenie uznające kompetencje Komitetu przeciwko torturom zgodnie z art. 21 i 22 konwencji:

Argentyna

Austria

Dania

Francja

Grecja

Hiszpania

Holandia

Luksemburg

Norwegia

Szwajcaria

Szwecja

Togo

Tunezja

Turcja

Urugwaj

W. Brytania

4.
Następujące państwa zgłosiły swoje sprzeciwy wobec oświadczenia Niemieckiej Republiki Demokratycznej, w części dotyczącej zastrzeżenia, że będzie ona ponosić tylko te z wydatków, zgodnie z art. 17 ust. 7 i art. 18 ust. 5 konwencji, które wynikają z działalności Komitetu przeciwko torturom uznanej przez Niemiecką Republikę Demokratyczną:

Austria

Dania

Francja

Grecja

Hiszpania

Holandia

Luksemburg

Norwegia

Portugalia

Szwajcaria

Szwecja

W. Brytania

Kanada

5.
Informacje o państwach, które w datach późniejszych staną się stronami powyższej konwencji, można uzyskać w Departamencie Prawno-Traktatowym Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1989.63.379

Rodzaj: Oświadczenie rządowe
Tytuł: Ratyfikacja przez Polską Rzeczpospolitą Ludową Konwencji w sprawie zakazu stosowania tortur oraz innego okrutnego, nieludzkiego lub poniżającego traktowania albo karania, przyjętej przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 10 grudnia 1984 r.
Data aktu: 21/10/1989
Data ogłoszenia: 02/12/1989
Data wejścia w życie: 02/12/1989