Szczególne zasady rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA FINANSÓW
z dnia 15 listopada 2001 r.
w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej.

Na podstawie art. 82 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014, z 1999 r. Nr 9, poz. 75 i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 60, poz. 703, Nr 94, poz. 1037 i Nr 113, poz. 1186 oraz z 2001 r. Nr 102, poz. 1117 i Nr 111, poz. 1195) zarządza się, co następuje:
§  1. 
1. 
Przepisy rozporządzenia stosuje się do niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej, a w szczególności do:
1)
stowarzyszeń,
2) 1
 (uchylony),
3)
związków zawodowych,
4)
organizacji pracodawców,
5)
izb gospodarczych,
6)
fundacji,
7)
organizacji dobroczynności i opieki społecznej,
8)
przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych.
2. 
Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do kościelnych osób prawnych nieprowadzących działalności gospodarczej. Kościelne osoby prawne prowadzą rachunkowość według zasad określonych przez wewnętrzne przepisy kościelne, dotyczące tych jednostek.
3. 
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1)
ustawie o rachunkowości - rozumie się przez to ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości,
2)
jednostce - rozumie się przez to jednostki wymienione w ust. 1, utworzone i prowadzące działalność na podstawie przepisów prawa polskiego, mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
3)
działalności statutowej - rozumie się przez to działalność jednostki niemającą charakteru działalności gospodarczej, określoną przepisami prawa i jej statutem,
4)
funduszu statutowym - rozumie się przez to fundusz podstawowy jednostki, tworzony na podstawie przepisów prawa i statutu jednostki, przeznaczony na finansowanie jej działalności statutowej.
§  2. 
1. 
Jednostki, o których mowa w § 1 ust. 1, prowadzą księgi rachunkowe, stosując odpowiednie przepisy ustawy o rachunkowości, z uwzględnieniem przepisów ust. 2-6.
2. 
Do przychodów jednostki zalicza się otrzymane środki pieniężne i inne aktywa finansowe ze źródeł określonych odrębnymi przepisami prawa i statutem, w tym otrzymane składki statutowe, nieodpłatnie otrzymane składniki majątku, a także kwoty należne ze sprzedaży składników majątku oraz przychody finansowe, dotacje i subwencje, a w przedstawicielstwach przedsiębiorców zagranicznych - także środki pieniężne otrzymane od przedsiębiorcy zagranicznego, z przeznaczeniem na sfinansowanie kosztów działalności przedstawicielstwa.
3. 
Do kosztów działalności jednostki zalicza się koszty związane z realizacją zadań statutowych - w tym także świadczenia określone statutem. Za koszty uważa się również koszty administracyjne jednostki, a w szczególności wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników i innych osób, odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zużycie materiałów i energii, usługi obce oraz pozostałe koszty o charakterze administracyjnym.
4. 
Różnica pomiędzy przychodami a kosztami, o których mowa w ust. 2 i 3, ustalona w rachunku wyników, zwiększa - po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego - odpowiednio przychody lub koszty w następnym roku obrotowym; różnicę dodatnią można zaliczyć na zwiększenie funduszu statutowego.
5. 
Jednostka może zrezygnować ze stosowania zasady ostrożności określonej w ustawie o rachunkowości.
6. 
Kierownik jednostki ustala i aktualizuje dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte zasady (politykę) rachunkowości.
§  3. 
1. 
Jednostki, o których mowa w § 1 ust. 1, sporządzają roczne sprawozdanie finansowe na dzień kończący rok obrotowy oraz na każdy inny dzień bilansowy.
2. 
Sprawozdanie finansowe, o którym mowa w ust. 1, składa się z:
1)
bilansu,
2)
rachunku wyników,
3)
informacji dodatkowej.
3. 
W bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych poprzedniego i bieżącego roku obrotowego, podane w kolejności i w sposób określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
4. 
W rachunku wyników wykazuje się oddzielnie przychody i koszty oraz zyski i straty za poprzedni i bieżący rok obrotowy, podane w kolejności i w sposób określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
5. 
Pozycje bilansu oraz rachunku wyników mogą być wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, stosownie do potrzeb i wielkości jednostki.
6. 
Informacja dodatkowa powinna zawierać nieobjęte bilansem oraz rachunkiem wyników informacje i wyjaśnienia niezbędne do oceny gospodarki finansowej jednostki, a w szczególności:
1)
objaśnienia stosowanych metod wyceny aktywów i pasywów oraz przyczyn ewentualnych ich zmian w stosunku do roku poprzedniego,
2)
uzupełniające dane o aktywach i pasywach,
3)
informacje o strukturze zrealizowanych przychodów ze wskazaniem ich źródeł, w tym przychodów określonych statutem,
4)
informacje o strukturze kosztów stanowiących świadczenia pieniężne i niepieniężne określone statutem oraz o strukturze kosztów administracyjnych,
5)
dane o źródłach zwiększenia i sposobie wykorzystania funduszu statutowego,
6)
dane dotyczące udzielonych gwarancji, poręczeń i innych zobowiązań związanych z działalnością statutową,
7)
informacje o tendencjach zmian w przychodach i kosztach oraz składnikach majątku i źródłach ich finansowania.
§  4. 
Jeżeli jednostka podejmie działalność gospodarczą w ciągu roku obrotowego, wówczas z dniem podjęcia tej działalności stosuje przepisy ustawy o rachunkowości odnoszące się do jednostek prowadzących działalność gospodarczą.
§  5. 
Traci moc rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 sierpnia 1998 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 115, poz. 748 i z 2000 r. Nr 66, poz. 794).
§  6. 
Rozporządzenie ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2002 r.
§  7. 
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

BILANS

W bilansie wykazuje się następujące informacje o stanie aktywów i pasywów na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych poprzedniego i bieżącego roku obrotowego.

Aktywa

A. Aktywa trwałe

I. Wartości niematerialne i prawne

II. Rzeczowe aktywa trwałe

III. Należności długoterminowe

IV. Inwestycje długoterminowe

V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe

B. Aktywa obrotowe

I. Zapasy rzeczowych aktywów obrotowych

II. Należności krótkoterminowe

III. Inwestycje krótkoterminowe

1. Środki pieniężne

2. Pozostałe aktywa finansowe

C. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

Suma aktywów

Pasywa

A. Fundusze własne

I. Fundusz statutowy

II. Fundusz z aktualizacji wyceny

III. Wynik finansowy netto za rok obrotowy

1. Nadwyżka przychodów nad kosztami (wielkość dodatnia)

2. Nadwyżka kosztów nad przychodami (wielkość ujemna)

B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania

I. Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek

II. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne

1. Kredyty i pożyczki

2. Inne zobowiązania

3. Fundusze specjalne

III. Rezerwy na zobowiązania

IV. Rozliczenia międzyokresowe

1. Rozliczenia międzyokresowe przychodów

2. Inne rozliczenia międzyokresowe

Suma pasywów

ZAŁĄCZNIK Nr  2

RACHUNEK WYNIKÓW

W rachunku wyników wykazuje się przychody i zyski oraz koszty i straty za poprzedni i bieżący rok obrotowy.

A. Przychody z działalności statutowej

I. Składki brutto określone statutem

II. Inne przychody określone statutem

B. Koszty realizacji zadań statutowych

C. Wynik finansowy na działalności statutowej (wielkość dodatnia lub ujemna) (A-B)

D. Koszty administracyjne:

1. Zużycie materiałów i energii

2. Usługi obce

3. Podatki i opłaty

4. Wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia

5. Amortyzacja

6. Pozostałe

E. Pozostałe przychody (niewymienione w poz. A i G)

F. Pozostałe koszty (niewymienione w poz. B, D i H)

G. Przychody finansowe

H. Koszty finansowe

I. Wynik finansowy brutto na całokształcie działalności (wielkość dodatnia lub ujemna)

(C-D+E-F+G-H)

J. Zyski i straty nadzwyczajne:

I. Zyski nadzwyczajne - wielkość dodatnia

II. Straty nadzwyczajne - wielkość ujemna

K. Wynik finansowy ogółem (I+J)

I. Różnica zwiększająca koszty roku następnego (wielkość ujemna)

II. Różnica zwiększająca przychody roku następnego (wielkość dodatnia)

1 § 1 ust. 1 pkt 2 uchylony przez § 1 rozporządzenia z dnia 23 stycznia 2003 r. (Dz.U.03.11.117) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 13 lutego 2003 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2001.137.1539

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Szczególne zasady rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej.
Data aktu: 15/11/2001
Data ogłoszenia: 30/11/2001
Data wejścia w życie: 01/01/2002