PROGRAM ZWALCZANIA WŚCIEKLIZNY (RABIES)
Identyfikacja programu zwalczania wścieklizny (Rabies)
Choroba: Wścieklizna (Rabies)
Wniosek o współfinansowanie na lata: 2019-2021
Dane historyczne dotyczące sytuacji epizootycznej w zakresie wścieklizny
W 1990 r. w Rzeczypospolitej Polskiej stwierdzono 2045 przypadków wścieklizny, w tym 1668 przypadków wśród zwierząt dzikich (1374 przypadki u lisów). Najwięcej przypadków tej choroby zanotowano w ówczesnych województwach: poznańskim (157), opolskim (139), koszalińskim (133), szczecińskim (130), bydgoskim (123) oraz słupskim (103). Pojedyncze przypadki wścieklizny odnotowano w lubelskim, łomżyńskim, łódzkim oraz przemyskim, natomiast nie odnotowano ich w bialskopodlaskim.
W 1991 r. stwierdzono 2287 przypadków wścieklizny, w tym 1864 u zwierząt dzikich, z czego 1513 przypadków u lisów. Wścieklizny nie odnotowano w ówczesnym województwie lubelskim, a pojedyncze przypadki wystąpiły w przemyskim, łódzkim, łomżyńskim oraz krośnieńskim.
W 1992 r. stwierdzono 3084 przypadki wścieklizny, w tym u zwierząt dzikich 2549, z czego 2079 u lisów.
Z uwagi na rozprzestrzenianie się wścieklizny w 1993 r. rozpoczęto akcję doustnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie.
W 1993 r. stwierdzono 2648 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 2166 u zwierząt dzikich, z czego 1803 u lisów.
W 1994 r. stwierdzono 2238 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym u zwierząt dzikich 1788, z czego 1506 u lisów.
W 1995 r. stwierdzono 1973 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 1528 u zwierząt dzikich, z czego 1280 u lisów.
W 1996 r. stwierdzono 2527 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 2064 u zwierząt dzikich, z czego 1779 u lisów.
W 1997 r. stwierdzono 1494 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 1239 u zwierząt dzikich, z czego 1091 u lisów.
Efektem nieustającego przeprowadzania szczepień w zachodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej był spadek liczby przypadków wścieklizny, a także brak jej występowania od dłuższego czasu na terenach województw: zachodniopomorskiego, lubuskiego i dolnośląskiego.
W 1998 r. stwierdzono 1329 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 1120 u zwierząt dzikich, z czego 927 u lisów.
W 1999 r. stwierdzono 1148 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 721 u lisów.
W 2000 r. stwierdzono 2224 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 1583 u lisów, a w 2001 r. stwierdzono 2964 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 2224 u lisów.
W trakcie przeprowadzanych akcji szczepień zaobserwowano "przemieszczanie się" wścieklizny do wschodniej części terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, czyli na obszary nieobjęte do tej pory szczepieniami przeciwko wściekliźnie, oraz występowanie pojedynczych przypadków wścieklizny na terenach przygranicznych z Republiką Czeską.
W 2002 r. liczba przypadków wścieklizny u zwierząt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyniosła 1119, z czego 1038 przypadków zanotowano
u zwierząt dzikich, w tym 884 u lisów. W 2002 r. największą liczbę przypadków wścieklizny zanotowano w województwie wielkopolskim - 339.
W 2003 r. stwierdzono 388 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 314 u zwierząt dzikich, z czego 233 u lisów.
W 2004 r. stwierdzono 136 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 114 u zwierząt dzikich, z czego 86 u lisów.
W 2005 r. stwierdzono 138 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 102 u zwierząt dzikich, z czego 84 u lisów.
W 2006 r. stwierdzono 82 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 63 u zwierząt dzikich, z czego 43 u lisów.
W 2007 r. stwierdzono 70 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 55 u zwierząt dzikich, z czego 42 u lisów.
W 2008 r. stwierdzono 29 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 24 u zwierząt dzikich, z czego 19 u lisów.
W 2009 r. stwierdzono 8 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 8 u zwierząt dzikich, z czego 6 u lisów.
W 2010 r. liczba przypadków wścieklizny ponownie wzrosła. W roku tym zanotowano 151 przypadków tej choroby, z czego 145 przypadków stwierdzono u zwierząt innych niż nietoperze. Występowanie wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze odnotowano w województwie małopolskim oraz w województwach, w których choroba ta występowała w roku poprzednim. W województwie małopolskim stwierdzono najwięcej przypadków wścieklizny (118). W 2010 r. poziom uodpornienia i pobrania szczepionki u lisów wolno żyjących w Polsce wyniósł odpowiednio 84,90% i 89,15%.
W 2011 r. stwierdzono 160 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 156 u zwierząt innych niż nietoperze. Najwięcej przypadków wścieklizny zanotowano w województwie małopolskim (60) i podkarpackim (63). Występowanie wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze odnotowano w województwie śląskim i warmińsko-mazurskim oraz w województwach, w których choroba ta występowała w roku poprzednim. W województwie śląskim stwierdzono 1 przypadek, natomiast w województwie warmińsko-mazurskim stwierdzono 6 przypadków wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze. W 2011 r. poziom uodpornienia i pobrania szczepionki u lisów wolno żyjących w Polsce wyniósł odpowiednio 79,50% i 86,49%.
W 2012 r. stwierdzono 257 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 254 u zwierząt innych niż nietoperze. Najwięcej przypadków tej choroby zanotowano w województwie małopolskim (24) i podkarpackim (213). Wściekliznę u zwierząt innych niż nietoperze stwierdzono jedynie w województwach, w których choroba ta występowała w roku poprzednim. W 2012 r. poziom uodpornienia i pobrania szczepionki przeciwko wściekliźnie u lisów wolno żyjących w Polsce wyniósł odpowiednio 79,29% i 87,10%.
W 2013 r. stwierdzono 204 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 196 u zwierząt innych niż nietoperze. Występowanie wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze odnotowano w województwie świętokrzyskim oraz w województwach, w których choroba ta występowała w roku poprzednim, z wyjątkiem województwa podlaskiego, śląskiego i warmińsko-mazurskiego. W województwie świętokrzyskim stwierdzono 2 przypadki wścieklizny. Najwięcej przypadków wścieklizny zanotowano w województwie małopolskim (58) i podkarpackim (121). W 2013 r. poziom uodpornienia i pobrania szczepionki przeciwko wściekliźnie u lisów wolno żyjących w Polsce wyniósł odpowiednio 75,11% i 86,05%.
W 2014 r. stwierdzono 105 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 98 u zwierząt innych niż nietoperze. Występowanie wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze odnotowano w województwie podlaskim oraz w województwach, w których choroba ta występowała w roku poprzednim. W województwie podlaskim stwierdzono 4 przypadki wścieklizny. Najwięcej przypadków wścieklizny zanotowano w województwie małopolskim (81). W 2014 r. poziom uodpornienia i pobrania szczepionki przeciwko wściekliźnie u lisów wolno żyjących w Polsce wyniósł odpowiednio 59,77% i 88,27%.
W 2015 r. stwierdzono 97 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 93 u zwierząt innych niż nietoperze. Występowanie wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze odnotowano jedynie w województwach, w których choroba ta występowała w roku poprzednim. Najwięcej przypadków wścieklizny zanotowano w województwie małopolskim (79). W 2015 r. poziom uodpornienia i pobrania szczepionki przeciwko wściekliźnie u lisów wolno żyjących w Polsce wyniósł odpowiednio 54,10% i 89,10%.
W 2016 r. stwierdzono 22 przypadki wścieklizny u zwierząt, w tym 16 u zwierząt innych niż nietoperze. Występowanie wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze odnotowano w województwie podlaskim oraz w województwach, w których choroba ta występowała w roku poprzednim. W województwie podlaskim stwierdzono 1 przypadek wścieklizny. Najwięcej przypadków wścieklizny zanotowano w województwie małopolskim (8). W 2016 r. poziom uodpornienia i pobrania szczepionki przeciwko wściekliźnie u lisów wolno żyjących w Polsce wyniósł odpowiednio 54,59% i 90,31%.
W 2017 r. stwierdzono 10 przypadków wścieklizny u zwierząt, w tym 2 u zwierząt innych niż nietoperze. Występowanie wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze odnotowano jedynie w województwach, w których choroba ta występowała w roku poprzednim. W 2017 r. poziom uodpornienia i pobrania szczepionki przeciwko wściekliźnie u lisów wolno żyjących w Polsce wyniósł odpowiednio 50,63% i 87,73%.
Od 2002 r., w którym doustnymi szczepieniami przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących objęto całe terytorium Polski, liczba przypadków wścieklizny u zwierząt innych niż nietoperze zmniejszała się systematycznie aż do 2009 r. W 2010 r. wściekliznę stwierdzono w województwie małopolskim po kilku latach jej nieobecności. Podejrzewa się, że powódź, która wystąpiła bezpośrednio po wiosennej akcji szczepień przeciwko wściekliźnie, mogła wpłynąć negatywnie na uodpornienie lisów przeciwko wściekliźnie w tym województwie. Pojawienie się wścieklizny po 2010 r. w województwie śląskim i świętokrzyskim było prawdopodobnie spowodowane migracją zakażonych dzikich zwierząt z obszaru województwa małopolskiego. Ponadto podejrzewa się, że wzrost liczby przypadków wścieklizny w województwie podkarpackim po 2010 r. był również konsekwencją sytuacji epizootycznej w województwie małopolskim. Natomiast ponowne pojawienie się wścieklizny w tym okresie w województwie podlaskim i warmińsko-mazurskim było prawdopodobnie wynikiem migracji zakażonych dzikich zwierząt z terytorium Białorusi i Federacji Rosyjskiej (Obwód Kaliningradzki).
W okresie po 2009 r. największą liczbę przypadków wścieklizny stwierdzono w województwie małopolskim i podkarpackim.
Główną przeszkodą i ograniczeniem w zwalczaniu wścieklizny w południowo-wschodniej części Polski wydają się być trudności w uodparnianiu lisów bytujących w bezpośrednim sąsiedztwie siedzib ludzkich, np. na obszarach zabudowanych. Znaczna część przypadków wścieklizny w województwie małopolskim i podkarpackim została bowiem stwierdzona w ostatnich latach w okolicach zabudowań.
Szczegółowe dane dotyczące występowania wścieklizny u zwierząt w Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2012-2017 zawierają załączniki nr 1-6 do programu zwalczania wścieklizny na lata 2019-2021, zwanego dalej "programem".
Poziom uodpornienia i pobrania szczepionki przeciwko wściekliźnie u lisów wolno żyjących utrzymuje się w ostatnich latach na wysokim poziomie. Spadek poziomu uodpornienia w 2014 i 2015 r. spowodowany był zastąpieniem testu RFFIT testem ELISA, który ma odmienną charakterystykę. W 2014 r. część próbek w ramach badania serologicznego została bowiem przebadana testem ELISA, natomiast w 2015 r. wszystkie próbki zostały przebadane testem ELISA.
Opis programu
Lisy wolno żyjące na obszarach określonych przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, zgodnie z art. 56 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, podlegają obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko wściekliźnie, przeprowadzanemu przez wojewódzkiego lekarza weterynarii.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie (Dz. U. poz. 1737) szczepionka jest rozrzucana z samolotu lub śmigłowca lub wykładana ręcznie dwa razy do roku na obszarach lasów oraz we wszystkich miejscach bytowania lisów wolno żyjących. Szczepionka może być podana raz w roku, jeżeli na terenie województwa nie stwierdzono wścieklizny w okresie dwóch kolejnych lat. Natomiast szczepień ochronnych nie przeprowadza się, jeżeli na terenie województwa nie stwierdzono wścieklizny w okresie co najmniej trzech kolejnych lat.
W przypadku stwierdzenia wścieklizny na terenie województwa, w którym nie stwierdzono wścieklizny w okresie co najmniej trzech kolejnych lat, wojewódzki lekarz weterynarii wyznacza obszar o promieniu co najmniej 50 km od ogniska wścieklizny, zwany dalej "strefą ochronną". Szczepienia ochronne przeciwko wściekliźnie w strefie ochronnej przeprowadza się dwa razy w roku przez okres trzech kolejnych lat od dnia stwierdzenia wścieklizny w tej strefie. Szczepienia ochronne przeciwko wściekliźnie w strefie ochronnej można przeprowadzić raz w roku, jeżeli w strefie ochronnej nie stwierdzono wścieklizny w okresie dwóch kolejnych lat.
Natomiast w przypadku istnienia ryzyka przeniesienia wścieklizny z innej części województwa lub z innego województwa, lub z obszaru położonego poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej wojewódzki lekarz weterynarii może wyznaczyć na terenie województwa obszar o szerokości co najmniej 50 km, na którym przeprowadza się szczepienia ochronne przeciwko wściekliźnie.
Jeżeli na obszarach, na których przeprowadzono szczepienia ochronne przeciwko wściekliźnie, wystąpiła katastrofa naturalna w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1897) mogąca ujemnie wpłynąć na podjęcie tej szczepionki przez lisy lub stwierdzono pogorszenie sytuacji epizootycznej w odniesieniu do wścieklizny, dopuszcza się przeprowadzenie dodatkowych szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie.
Liczba dawek szczepionki nie może być mniejsza niż 20 dawek na 1 km2 powierzchni, na której przeprowadza się szczepienia ochronne przeciwko wściekliźnie.
Na konieczność przeprowadzania lub częstotliwość szczepień ochronnych przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących nie ma wpływu występowanie wścieklizny u nietoperzy.
Badania monitoringowe wykonywane w celu określenia efektywności doustnych szczepień przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących przeprowadza się na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt (Dz. U. poz. 2813, z późn. zm.). Zgodnie z tym rozporządzeniem, w celu kontroli wścieklizny pobiera się do badań tkankę mózgową, surowicę i żuchwę od 4 lisów odstrzelonych na każdych 100 km2 obszaru, na którym lisy wolno żyjące zostały objęte szczepieniem ochronnym przeciwko wściekliźnie. Natomiast w celu izolacji i określenia szczepu wirusa wścieklizny do badań przesyła się tkankę mózgową lisów wolno żyjących, u których w badaniu laboratoryjnym potwierdzono wściekliznę.
Realizacja programu w odniesieniu do gatunków zwierząt wrażliwych na wściekliznę innych niż lisy wolno żyjące polega na zwalczaniu wścieklizny zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 stycznia 2005 r. w sprawie zwalczania wścieklizny (Dz. U. poz. 103).
Na obszarach, na których jest to niezbędne, są przeprowadzane kampanie informacyjne dotyczące szczepień i wścieklizny, przy użyciu m.in. plakatów i ulotek.
Środki przewidziane w programie
Rok: 2019
kontrola
badania
szczepienia
zwalczanie, kontrola lub monitorowanie
Rok: 2020
kontrola
badania
szczepienia
zwalczanie, kontrola lub monitorowanie
Rok: 2021
kontrola
badania
szczepienia
zwalczanie, kontrola lub monitorowanie
4.2. Organizacja, nadzór i rola wszystkich zainteresowanych stron biorących udział w programie
Zgodnie z art. 57 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt Główny Lekarz Weterynarii nadzoruje realizację programu zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, a w przypadku programu współfinansowanego ze środków pochodzących z Unii Europejskiej informuje Komisję Europejską o postępach w jego realizacji zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa Unii Europejskiej.
Organem odpowiedzialnym za nadzór i koordynację działań zapewniających realizację programu jest na poziomie krajowym Główny Lekarz Weterynarii.
Odpowiedzialność terenowych organów Inspekcji Weterynaryjnej za realizację programu została określona w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1557) oraz w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.
W rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 kwietnia 2012 r. w sprawie krajowych laboratoriów referencyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 256, z późn. zm.) wyznaczono jako krajowe laboratorium referencyjne dla wścieklizny Laboratorium Zakładu Wirusologii Państwowego Instytutu Weterynaryjnego - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach.
Zgodnie z art. 56 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, szczepienia ochronne lisów wolno żyjących przeprowadzają wojewódzcy lekarze weterynarii.
Diagnostyka wścieklizny przy wystąpieniu podejrzenia tej choroby jest przeprowadzana przez laboratoria, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej, z wykorzystaniem następujących badań:
Badania immunofluorescencji odcisków mózgowych przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny wykonuje się w zakładach higieny weterynaryjnej. Izolację wirusa wścieklizny przeprowadza się w zakładach higieny weterynaryjnej lub krajowym laboratorium referencyjnym dla wścieklizny. Badania genotypizacji są wykonywane w krajowym laboratorium referencyjnym dla wścieklizny.
Badania monitoringowe w celu sprawdzenia skuteczności szczepienia przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących są przeprowadzane przez laboratoria, o których mowa w art. 25 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej. Monitoring wykonuje się przy zastosowaniu:
Badania immunofluorescencji odcisków mózgowych, szlifów kostnych żuchwy oraz ELISA wykonywane w ramach monitoringu są przeprowadzane w zakładach higieny weterynaryjnej, natomiast badania różnicowania szczepów wirusa wścieklizny są przeprowadzane w krajowym laboratorium referencyjnym dla wścieklizny.
Badania potwierdzające wykonuje się, jeżeli zachodzi taka konieczność, w krajowym laboratorium referencyjnym dla wścieklizny przy użyciu metod zgodnych z podręcznikiem Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt OIE, zwanym dalej "podręcznikiem OIE".
Zwalczanie wścieklizny jest wspierane przez Radę Sanitarno-Epizootyczną powołaną zgodnie z przepisami art. 7 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej.
4.3. Opis regionów administracyjnych Rzeczypospolitej Polskiej, na których program ma być realizowany
Rok: 2019
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
| Województwo | Całkowita powierzchnia województwa - km2 | Powierzchnia objęta doustnym szczepieniem przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących w 2019 r. - km2 |
| dolnośląskie | 19 947 | 0 |
| kujawsko-pomorskie | 17 972 | 0 |
| lubelskie | 25 122 | 22 208 |
| lubuskie | 13 988 | 0 |
| łódzkie | 18 219 | 0 |
| małopolskie | 15 183 | 15 183 |
| mazowieckie | 35 558 | 5 546a) |
| opolskie | 9 412 | 0 |
| podkarpackie | 17 845 | 16 336 |
| podlaskie | 20 187 | 19 175 |
| pomorskie | 18 310 | 0 |
| śląskie | 12 334 | 7 320b) |
| świętokrzyskie | 11 710 | 9 660c) |
| warmińsko-mazurskie | 24 173 | 5 136d) |
| wielkopolskie | 29 827 | 0 |
| zachodniopomorskie | 22 892 | 0 |
| Razem | 312 679 | 100 564 |
a) Dotyczy powiatu łosickiego, powiatu ostrowskiego, z wyłączeniem gminy Wąsewo, powiatu siedleckiego i m. Siedlce, powiatu sokołowskiego oraz powiatu węgrowskiego.
b) Dotyczy powiatu będzińskiego, powiatu bielskiego, powiatu cieszyńskiego, powiatu częstochowskiego, z wyłączeniem gminy Blachownia, Kłomnice, Kruszyna, Mykanów i Rędziny, powiatu gliwickiego, z wyłączeniem gminy Pyskowice, Rudziniec, Sośnicowice, Toszek i Wielowieś, powiatu lublinieckiego, z wyłączeniem gminy Ciasna, Herby, Kochanowice, Lubliniec i Pawonków, powiatu mikołowskiego, powiatu myszkowskiego, powiatu pszczyńskiego, powiatu rybnickiego, powiatu tarnowskiego, z wyłączeniem gminy Krupski Młyn, powiatu bieruńsko-lędzińskiego, powiatu wodzisławskiego, z wyłączeniem gminy Lubomia, powiatu zawierciańskiego, powiatu żywieckiego, m. Bielsko-Biała, m. Bytów, m. Chorzów, m. Częstochowa, m. Dąbrowa Górnicza, m. Gliwice, m. Jastrzębie-Zdrój, m. Jaworzno, m. Katowice, m. Mysłowice, m. Piekary Śląskie, m. Ruda Śląska, m. Rybnik, m. Siemianowice Śląskie, m. Sosnowiec, m. Świętochłowice, m. Tychy, m. Zabrze i m. Żory.
c) Dotyczy powiatu buskiego, powiatu jędrzejowskiego, powiatu kazimierskiego, powiatu kieleckiego i m. Kielce, powiatu opatowskiego, powiatu ostrowieckiego, powiatu pińczowskiego, powiatu sandomierskiego, powiatu starachowickiego, powiatu staszowskiego oraz powiatu włoszczowskiego.
d) Dotyczy powiatu ełckiego, gminy Giżycko, Kruklanki, Miłki i Wydminy w powiecie giżyckim, powiatu gołdapskiego, powiatu oleckiego, gminy Biała Piska, Orzysz i Pisz w powiecie piskim oraz powiatu węgorzewskiego.
Rys. 1. Mapa obszarów objętych szczepieniami w 2019 r.
W 2019 r. szczepienia przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących obejmą całe województwo lubelskie, małopolskie, podkarpackie oraz podlaskie. Szczepienia obejmą również:
Rok: 2020
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
| Województwo | Całkowita powierzchnia województwa - km2 | Powierzchnia objęta doustnym szczepieniem przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących w 2020 r. - km2 |
| dolnośląskie | 19 947 | 0 |
| kujawsko-pomorskie | 17 972 | 0 |
| lubelskie | 25 122 | 22 208 |
| lubuskie | 13 988 | 0 |
| łódzkie | 18 219 | 0 |
| małopolskie | 15 183 | 15 183 |
| mazowieckie | 35 558 | 5 546a) |
| opolskie | 9 412 | 0 |
| podkarpackie | 17 845 | 16 336 |
| podlaskie | 20 187 | 19 175 |
| pomorskie | 18 310 | 0 |
| śląskie | 12 334 | 7 320b) |
| świętokrzyskie | 11 710 | 9 660c) |
| warmińsko-mazurskie | 24 173 | 5 136d) |
| wielkopolskie | 29 827 | 0 |
| zachodniopomorskie | 22 892 | 0 |
| Razem | 312 679 | 100 564 |
a) Dotyczy powiatu łosickiego, powiatu ostrowskiego, z wyłączeniem gminy Wąsewo, powiatu siedleckiego i m. Siedlce, powiatu sokołowskiego oraz powiatu węgrowskiego.
b) Dotyczy powiatu będzińskiego, powiatu bielskiego, powiatu cieszyńskiego, powiatu częstochowskiego, z wyłączeniem gminy Blachownia, Kłomnice, Kruszyna, Mykanów i Rędziny, powiatu gliwickiego, z wyłączeniem gminy Pyskowice, Rudziniec, Sośnicowice, Toszek i Wielowieś, powiatu lublinieckiego, z wyłączeniem gminy Ciasna, Herby, Kochanowice, Lubliniec i Pawonków, powiatu mikołowskiego, powiatu myszkowskiego, powiatu pszczyńskiego, powiatu rybnickiego, powiatu tarnowskiego, z wyłączeniem gminy Krupski Młyn, powiatu bieruńsko-lędzińskiego, powiatu wodzisławskiego, z wyłączeniem gminy Lubomia, powiatu zawierciańskiego, powiatu żywieckiego, m. Bielsko-Biała, m. Bytów, m. Chorzów, m. Częstochowa, m. Dąbrowa Górnicza, m. Gliwice, m. Jastrzębie-Zdrój, m. Jaworzno, m. Katowice, m. Mysłowice, m. Piekary Śląskie, m. Ruda Śląska, m. Rybnik, m. Siemianowice Śląskie, m. Sosnowiec, m. Świętochłowice, m. Tychy, m. Zabrze i m. Żory.
c) Dotyczy powiatu buskiego, powiatu jędrzejowskiego, powiatu kazimierskiego, powiatu kieleckiego i m. Kielce, powiatu opatowskiego, powiatu ostrowieckiego, powiatu pińczowskiego, powiatu sandomierskiego, powiatu starachowickiego, powiatu staszowskiego oraz powiatu włoszczowskiego.
d) Dotyczy powiatu ełckiego, gminy Giżycko, Kruklanki, Miłki i Wydminy w powiecie giżyckim, powiatu gołdapskiego, powiatu oleckiego, gminy Biała Piska, Orzysz i Pisz w powiecie piskim oraz powiatu węgorzewskiego.
Rys. 2. Mapa obszarów objętych szczepieniami w 2020 r.
W 2020 r. szczepienia przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących obejmą całe województwo lubelskie, małopolskie, podkarpackie oraz podlaskie. Szczepienia obejmą również:
Rok: 2021
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
| Województwo | Całkowita powierzchnia województwa - km2 | Powierzchnia objęta doustnym szczepieniem przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących w 2021 r. - km2 |
| dolnośląskie | 19 947 | 0 |
| kujawsko-pomorskie | 17 972 | 0 |
| lubelskie | 25 122 | 22 208 |
| lubuskie | 13 988 | 0 |
| łódzkie | 18 219 | 0 |
| małopolskie | 15 183 | 15 183 |
| mazowieckie | 35 558 | 5 546a) |
| opolskie | 9 412 | 0 |
| podkarpackie | 17 845 | 16 336 |
| podlaskie | 20 187 | 19 175 |
| pomorskie | 18 310 | 0 |
| śląskie | 12 334 | 0 |
| świętokrzyskie | 11 710 | 0 |
| warmińsko-mazurskie | 24 173 | 5 136b) |
| wielkopolskie | 29 827 | 0 |
| zachodniopomorskie | 22 892 | 0 |
| Razem | 312 679 | 83 584 |
a) Dotyczy powiatu łosickiego, powiatu ostrowskiego, z wyłączeniem gminy Wąsewo, powiatu siedleckiego i m. Siedlce, powiatu sokołowskiego oraz powiatu węgrowskiego.
b) Dotyczy powiatu ełckiego, gminy Giżycko, Kruklanki, Miłki i Wydminy w powiecie giżyckim, powiatu gołdapskiego, powiatu oleckiego, gminy Biała Piska, Orzysz i Pisz w powiecie piskim oraz powiatu węgorzewskiego.
Rys. 3. Mapa obszarów objętych szczepieniami w 2021 r.
W 2021 r. szczepienia przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących obejmą całe województwo lubelskie, małopolskie, podkarpackie oraz podlaskie. Szczepienia obejmą również:
Wskazane w programie obszary objęte doustnymi szczepieniami przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących w latach 2019-2021 są prognozą opracowaną na początku 2018 r. Zasięg obszarów może ulec zmianie ze względu na konieczność wzięcia pod uwagę sytuacji epizootycznej w odniesieniu do wścieklizny na początku 2019, 2020 i 2021 r. W przypadku wystąpienia sytuacji, o której mowa w § 3 ust. 1 lub w § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, powierzchnia objęta doustnym szczepieniem przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących w latach 2019-2021 może ulec zmianie.
4.4. Opis środków przewidzianych w programie
4.4.1. Powiadomienie o chorobie
Zgodnie z załącznikiem nr 2 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt wścieklizna należy do chorób zakaźnych zwierząt podlegających obowiązkowi zwalczania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zgodnie z art. 42 ww. ustawy, w przypadku podejrzenia wystąpienia choroby obowiązek niezwłocznego zawiadomienia organu Inspekcji Weterynaryjnej albo najbliższego podmiotu świadczącego usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej, albo wójta (burmistrza, prezydenta miasta) dotyczy posiadaczy zwierząt oraz wszystkich osób mających kontakt ze zwierzętami, w szczególności przy wykonywaniu obowiązków służbowych lub zawodowych. Wójt (burmistrz lub prezydent miasta) niezwłocznie informuje organ Inspekcji Weterynaryjnej o otrzymaniu zawiadomienia. Podmiot świadczący usługi z zakresu medycyny weterynaryjnej niezwłocznie informuje organ Inspekcji Weterynaryjnej o otrzymaniu zawiadomienia, jeżeli na jego podstawie podejrzewa wystąpienie choroby zakaźnej zwierząt podlegającej obowiązkowi zwalczania.
4.4.2. Zwierzęta i populacja zwierząt objęte programem
Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej programem są objęte wszystkie gatunki zwierząt wrażliwych na wściekliznę, przy czym doustnym szczepieniem przeciwko wściekliźnie jest objęta jedynie populacja lisów wolno żyjących na obszarze określonym w pkt 4.3. Szacunkowa populacja lisów wolno żyjących w Polsce wynosi 199 400 sztuk.
4.4.3. Zastosowane badania i plany pobierania próbek
Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do diagnostyki wścieklizny i nadzoru nad programem szczepień są wykorzystywane następujące badania i analizy:
Monitoring szczepień w Rzeczypospolitej Polskiej obejmuje przeprowadzenie następujących badań:
Badania monitoringowe (FAT, ELISA, TC) wykonywane w celu określenia efektywności doustnych szczepień przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących przeprowadza się zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2004 r. w sprawie określenia jednostek chorobowych, sposobu prowadzenia kontroli oraz zakresu badań kontrolnych zakażeń zwierząt. Zgodnie z tym rozporządzeniem w celu kontroli wścieklizny pobiera się do badań tkankę mózgową, surowicę i żuchwę od 4 lisów odstrzelonych na każdych 100 km2 obszaru, na którym lisy zostały objęte szczepieniem ochronnym przeciwko wściekliźnie. Natomiast w celu izolacji i określenia szczepu wirusa wścieklizny do badań przesyła się tkankę mózgową lisów wolno żyjących, u których w wyniku badań laboratoryjnych potwierdzono wściekliznę.
Ponadto do badań diagnostycznych w kierunku wścieklizny pobiera się tkankę mózgową zwierząt podejrzanych o wściekliznę, które padły lub zostały zabite. Dotyczy to wszystkich gatunków zwierząt wrażliwych na wściekliznę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Badanie izolacji wirusa w hodowli komórek mysiej neuroblastomy (RTCIT) przeprowadza się na próbkach pobranych od zwierząt podejrzanych o wściekliznę, które padły lub zostały zabite, w przypadku potencjalnej ekspozycji człowieka na wirus wścieklizny lub w przypadku konieczności potwierdzenia wyniku badania immunofluorescencji odcisków mózgowych (FAT).
Wiek lisów odstrzelonych w ramach monitoringu jest określany z podziałem na młode i dorosłe zwierzęta. Wyniki badań monitoringowych są analizowane przy uwzględnieniu również tego czynnika.
Rok: 2019
Badania monitoringowe (FAT, ELISA, TC)
| Województwo | Całkowita powierzchnia województwa - km2 |
Powierzchnia objęta szczepieniami - km2 |
Całkowita powierzchnia bytowania lisów wolno żyjących na terenie województwa, z której lisy powinny zostać odstrzelone i dostarczone do badań monitoringowych - km2 | Liczba lisów, które powinny zostać odstrzelone w ramach monitoringu, w 2019 r. - 4 lisy/100 km2 |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 = (4 x 4/100) |
| dolnośląskie | 19 947 | 0 | 0 | 0 |
| kujawsko-pomorskie | 17 972 | 0 | 0 | 0 |
| lubelskie | 25 122 | 22 208 | 22 208 | 888 |
| lubuskie | 13 988 | 0 | 0 | 0 |
| łódzkie | 18 219 | 0 | 0 | 0 |
| małopolskie | 15 183 | 15 183 | 15 183 | 607 |
| mazowieckie | 35 558 | 5 546a) | 5 546a) | 222a) |
| opolskie | 9 412 | 0 | 0 | 0 |
| podkarpackie | 17 845 | 16 336 | 15 321 | 613 |
| podlaskie | 20 187 | 19 175 | 16 754 | 670 |
| pomorskie | 18 310 | 0 | 0 | 0 |
| śląskie | 12 334 | 7 320b) | 7 316°b) | 293b) |
| świętokrzyskie | 11 710 | 9 660c) | 9 660c) | 386c) |
| warmińsko-mazurskie | 24 173 | 5 136d) | 5 136d) | 205d) |
| wielkopolskie | 29 827 | 0 | 0 | 0 |
| zachodniopomorskie | 22 892 | 0 | 0 | 0 |
| RAZEM | 312 679 | 100 564 | 97124 | 3 884 |
a) Dotyczy powiatu łosickiego, powiatu ostrowskiego, z wyłączeniem gminy Wąsewo, powiatu siedleckiego i m. Siedlce, powiatu sokołowskiego oraz powiatu węgrowskiego.
b) Dotyczy powiatu będzińskiego, powiatu bielskiego, powiatu cieszyńskiego, powiatu częstochowskiego, z wyłączeniem gminy Blachownia, Kłomnice, Kruszyna, Mykanów i Rędziny, powiatu gliwickiego, z wyłączeniem gminy Pyskowice, Rudziniec, Sośnicowice, Toszek i Wielowieś, powiatu lublinieckiego, z wyłączeniem gminy Ciasna, Herby, Kochanowice, Lubliniec i Pawonków, powiatu mikołowskiego, powiatu myszkowskiego, powiatu pszczyńskiego, powiatu rybnickiego, powiatu tarnowskiego, z wyłączeniem gminy Krupski Młyn, powiatu bieruńsko-lędzińskiego, powiatu wodzisławskiego, z wyłączeniem gminy Lubomia, powiatu zawierciańskiego, powiatu żywieckiego, m. Bielsko-Biała, m. Bytów, m. Chorzów, m. Częstochowa, m. Dąbrowa Górnicza, m. Gliwice, m. Jastrzębie-Zdrój, m. Jaworzno, m. Katowice, m. Mysłowice, m. Piekary Śląskie, m. Ruda Śląska, m. Rybnik, m. Siemianowice Śląskie, m. Sosnowiec, m. Świętochłowice, m. Tychy, m. Zabrze i m. Żory.
c) Dotyczy powiatu buskiego, powiatu jędrzejowskiego, powiatu kazimierskiego, powiatu kieleckiego i m. Kielce, powiatu opatowskiego, powiatu ostrowieckiego, powiatu pińczowskiego, powiatu sandomierskiego, powiatu starachowickiego, powiatu staszowskiego oraz powiatu włoszczowskiego.
d) Dotyczy powiatu ełckiego, gminy Giżycko, Kruklanki, Miłki i Wydminy w powiecie giżyckim, powiatu gołdapskiego, powiatu oleckiego, gminy Biała Piska, Orzysz i Pisz w powiecie piskim oraz powiatu węgorzewskiego.
Rok: 2020
Badania monitoringowe (FAT, ELISA, TC)
| Województwo | Całkowita powierzchnia województwa - km2 |
Powierzchnia objęta szczepieniami - km2 |
Całkowita powierzchnia bytowania lisów wolno żyjących na terenie województwa, z której lisy powinny zostać odstrzelone i dostarczone do badań monitoringowych - km2 | Liczba lisów, które powinny zostać odstrzelone w ramach monitoringu, w 2020 r. - 4 lisy/100 km2 |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 = (4 x 4/100) |
| dolnośląskie | 19 947 | 0 | 0 | 0 |
| kujawsko-pomorskie | 17 972 | 0 | 0 | 0 |
| lubelskie | 25 122 | 22 208 | 22 208 | 888 |
| lubuskie | 13 988 | 0 | 0 | 0 |
| łódzkie | 18 219 | 0 | 0 | 0 |
| małopolskie | 15 183 | 15 183 | 15 183 | 607 |
| mazowieckie | 35 558 | 5 546a) | 5 546a) | 222a) |
| opolskie | 9 412 | 0 | 0 | 0 |
| podkarpackie | 17 845 | 16 336 | 15 321 | 613 |
| podlaskie | 20 187 | 19 175 | 16 754 | 670 |
| pomorskie | 18 310 | 0 | 0 | 0 |
| śląskie | 12 334 | 7 320b) | 7 316b) | 293b) |
| świętokrzyskie | 11 710 | 9 660c) | 9 660c) | 386c) |
| warmińsko-mazurskie | 24 173 | 5 136d) | 5 136d) | 205d) |
| wielkopolskie | 29 827 | 0 | 0 | 0 |
| zachodniopomorskie | 22 892 | 0 | 0 | 0 |
| RAZEM | 312 679 | 100 564 | 97 124 | 3 884 |
a) Dotyczy powiatu łosickiego, powiatu ostrowskiego, z wyłączeniem gminy Wąsewo, powiatu siedleckiego i m. Siedlce, powiatu sokołowskiego oraz powiatu węgrowskiego.
b) Dotyczy powiatu będzińskiego, powiatu bielskiego, powiatu cieszyńskiego, powiatu częstochowskiego, z wyłączeniem gminy Blachownia, Kłomnice, Kruszyna, Mykanów i Rędziny, powiatu gliwickiego, z wyłączeniem gminy Pyskowice, Rudziniec, Sośnicowice, Toszek i Wielowieś, powiatu lublinieckiego, z wyłączeniem gminy Ciasna, Herby, Kochanowice, Lubliniec i Pawonków, powiatu mikołowskiego, powiatu myszkowskiego, powiatu pszczyńskiego, powiatu rybnickiego, powiatu tarnowskiego, z wyłączeniem gminy Krupski Młyn, powiatu bieruńsko-lędzińskiego, powiatu wodzisławskiego, z wyłączeniem gminy Lubomia, powiatu zawierciańskiego, powiatu żywieckiego, m. Bielsko-Biała, m. Bytów, m. Chorzów, m. Częstochowa, m. Dąbrowa Górnicza, m. Gliwice, m. Jastrzębie-Zdrój, m. Jaworzno, m. Katowice, m. Mysłowice, m. Piekary Śląskie, m. Ruda Śląska, m. Rybnik, m. Siemianowice Śląskie, m. Sosnowiec, m. Świętochłowice, m. Tychy, m. Zabrze i m. Żory.
c) Dotyczy powiatu buskiego, powiatu jędrzejowskiego, powiatu kazimierskiego, powiatu kieleckiego i m. Kielce, powiatu opatowskiego, powiatu ostrowieckiego, powiatu pińczowskiego, powiatu sandomierskiego, powiatu starachowickiego, powiatu staszowskiego oraz powiatu włoszczowskiego.
d) Dotyczy powiatu ełckiego, gminy Giżycko, Kruklanki, Miłki i Wydminy w powiecie giżyckim, powiatu gołdapskiego, powiatu oleckiego, gminy Biała Piska, Orzysz i Pisz w powiecie piskim oraz powiatu węgorzewskiego.
Rok: 2021
Badania monitoringowe (FAT, ELISA, TC)
| Województwo | Całkowita powierzchnia województwa - km2 |
Powierzchnia objęta szczepieniami - km2 |
Całkowita powierzchnia bytowania lisów wolno żyjących na terenie województwa, z której lisy powinny zostać odstrzelone i dostarczone do badań monitoringowych - km2 | Liczba lisów, które powinny zostać odstrzelone w ramach monitoringu, w 2021 r. - 4 lisy/100 km2 |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 = (4 x 4/100) |
| dolnośląskie | 19 947 | 0 | 0 | 0 |
| kujawsko-pomorskie | 17 972 | 0 | 0 | 0 |
| lubelskie | 25 122 | 22 208 | 22 208 | 888 |
| lubuskie | 13 988 | 0 | 0 | 0 |
| łódzkie | 18 219 | 0 | 0 | 0 |
| małopolskie | 15 183 | 15 183 | 15 183 | 607 |
| mazowieckie | 35 558 | 5 546a) | 5 546a) | 222a) |
| opolskie | 9 412 | 0 | 0 | 0 |
| podkarpackie | 17 845 | 16 336 | 15 321 | 613 |
| podlaskie | 20 187 | 19 175 | 16 754 | 670 |
| pomorskie | 18310 | 0 | 0 | 0 |
| śląskie | 12 334 | 0 | 0 | 0 |
| świętokrzyskie | 11 710 | 0 | 0 | 0 |
| warmińsko-mazurskie | 24 173 | 5 136b) | 5 136b) | 205b) |
| wielkopolskie | 29 827 | 0 | 0 | 0 |
| zachodniopomorskie | 22 892 | 0 | 0 | 0 |
| RAZEM | 312 679 | 83 584 | 80 148 | 3 205 |
a) Dotyczy powiatu łosickiego, powiatu ostrowskiego, z wyłączeniem gminy Wąsewo, powiatu siedleckiego i m. Siedlce, powiatu sokołowskiego oraz powiatu węgrowskiego.
b) Dotyczy powiatu ełckiego, gminy Giżycko, Kruklanki, Miłki i Wydminy w powiecie giżyckim, powiatu gołdapskiego, powiatu oleckiego, gminy Biała Piska, Orzysz i Pisz w powiecie piskim oraz powiatu węgorzewskiego.
W przypadku wystąpienia sytuacji, o której mowa w § 3 ust. 1 lub w § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, powierzchnia objęta szczepieniami w latach 2019-2021 może ulec zmianie, a w związku z tym zmianie może ulec liczba lisów, które powinny zostać odstrzelone w ramach monitoringu, oraz liczba badań diagnostycznych określona w pkt 6.1.1.
4.4.4. Zastosowane szczepionki i programy szczepień
Stosowane szczepionki zgodne z wytycznymi Światowej Organizacji Zdrowia Zwierząt (OIE), Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) oraz standardami Unii Europejskiej (opinia naukowa Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności opublikowana w dniu 14 lipca 2015 r.) zostały dopuszczone do stosowania w Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z przepisem art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 2211, z późn. zm.). Szczepionkami obecnie zarejestrowanymi w Rzeczypospolitej Polskiej są Fuchsoral (SAD B19) i Lysvulpen (SAD Bern). Dostępne są także szczepionki Rabigen SAG2 (SAG2) oraz Rabitec (SPBN GASGAS), zarejestrowane w Europejskiej Agencji Leków (EMEA). Szczepionki używane w akcji szczepień są wybierane w trybie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1986, z późn. zm.). W celu kontroli jakości szczepionka jest poddawana badaniu w kierunku określenia miana wirusa wścieklizny oraz ocenie wyglądu przynęty w Krajowym Laboratorium Referencyjnym. Krajowe Laboratorium referencyjne może dodatkowo przeprowadzić badanie termostabilności przynęty, jeżeli uzna to za konieczne. W latach 2019-2021 jest planowane poddanie każdego roku 16 serii szczepionki tym badaniom.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących szczepionka jest rozrzucana z samolotu lub śmigłowca lub wykładana ręcznie dwa razy w roku na obszarach lasów oraz we wszystkich miejscach bytowania lisów wolno żyjących. Szczepionka może być podana raz w roku, jeżeli na terenie województwa nie stwierdzono wścieklizny w okresie dwóch kolejnych lat. Natomiast szczepień ochronnych nie przeprowadza się, jeżeli na terenie województwa nie stwierdzono wścieklizny w okresie co najmniej trzech kolejnych lat.
W przypadku stwierdzenia wścieklizny na terenie województwa, w którym nie stwierdzono wścieklizny w okresie co najmniej trzech kolejnych lat, wojewódzki lekarz weterynarii wyznacza obszar o promieniu co najmniej 50 km od ogniska wścieklizny, zwany dalej "strefą ochronną". Szczepienia ochronne w strefie ochronnej przeprowadza się dwa razy w roku przez okres trzech kolejnych lat od dnia stwierdzenia wścieklizny w tej strefie. Szczepienia ochronne w strefie ochronnej można przeprowadzić raz w roku, jeżeli w strefie ochronnej nie stwierdzono wścieklizny w okresie dwóch kolejnych lat.
Natomiast w przypadku istnienia ryzyka przeniesienia wścieklizny z innej części województwa lub z innego województwa, lub z obszaru położonego poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej wojewódzki lekarz weterynarii może wyznaczyć na terenie województwa obszar o szerokości co najmniej 50 km, na którym przeprowadza się szczepienia ochronne.
Jeżeli na obszarach, na których przeprowadzono szczepienia ochronne, wystąpiła katastrofa naturalna w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski żywiołowej mogąca ujemnie wpłynąć na podjęcie szczepionki przez lisy lub stwierdzono pogorszenie sytuacji epizootycznej w odniesieniu do wścieklizny, dopuszcza się przeprowadzenie dodatkowych szczepień ochronnych.
Na konieczność przeprowadzania lub częstotliwość szczepień ochronnych lisów wolno żyjących nie ma wpływu występowanie wścieklizny u nietoperzy.
Odległości między liniami przelotowymi, na których jest wykonywany zrzut szczepionki z samolotu lub śmigłowca, wynoszą 500 m. Samoloty lub śmigłowce są wyposażone w system GPS i system rejestrujący zrzut szczepionki, aby umożliwić stwierdzenie, czy samoloty lub śmigłowce poruszają się zgodnie z wcześniej ustalonymi liniami oraz udokumentowanie, że na danej linii została wyłożona przewidziana liczba dawek szczepionki. W okresie dystrybucji szczepionki wojewódzki lekarz weterynarii codziennie otrzymuje dane dotyczące jej zrzutu (dane z urządzenia nawigacyjnego i dane z urządzenia rejestrującego zrzut szczepionki) i sprawdza, czy zrzut szczepionki odbył się prawidłowo.
Wojewódzki lekarz weterynarii sprawdza, czy:
1) szczepionka została rozrzucona równomiernie, zgodnie z planowaną liczbą dawek na km2;
2) trasy lotów pochodzące z urządzenia nawigacyjnego pokrywają się z danymi uzyskanymi z systemu rejestrującego zrzut szczepionki.
Wyłożenie ręczne szczepionki odbywa się w miejscach bytowania lisów wolno żyjących na obszarach, na których zrzut szczepionki z samolotu lub śmigłowca nie jest możliwy lub nie jest możliwe jego optymalne wykonanie. Dotyczy to m.in. obszarów zabudowanych. Wykładanie ręczne szczepionki, które ma na celu uzyskanie uodpornienia u lisów bytujących na tych obszarach, odbywa się pod nadzorem pracownika Inspekcji Weterynaryjnej i jest udokumentowane.
Szczepionka jest przechowywana i transportowana w warunkach określonych przez producenta. Wojewódzki lekarz weterynarii sprawuje nadzór nad warunkami temperatury, w jakich szczepionka jest transportowana i przechowywana na lotnisku, z którego odbywa się jej zrzut.
Z samolotu lub śmigłowca rozrzuca się 25 dawek szczepionki na 1 km2 powierzchni objętej zrzutem szczepionki w:
1) części województwa mazowieckiego położonej na wschód od linii wyznaczonej wzdłuż długości geograficznej 22° 50' E;
2) części województwa podlaskiego położonej na wschód od linii wyznaczonej wzdłuż długości geograficznej 22° 50' E;
3) województwie świętokrzyskim.
Natomiast w województwie małopolskim i podkarpackim oraz w części województwa lubelskiego położonej na wschód od linii wyznaczonej wzdłuż długości geograficznej 22° 50' E rozrzuca się z samolotu lub śmigłowca 30 dawek szczepionki na 1 km2 powierzchni objętej zrzutem szczepionki.
Na pozostałym obszarze objętym szczepieniami z samolotu lub śmigłowca rozrzuca się 20 dawek szczepionki na 1 km2. Ręcznie wykłada się 30-40 dawek na 1 km2 powierzchni objętej ręcznym wykładaniem szczepionki. We wszystkich województwach, w których stosuje się szczepionki, obszar objęty ręcznym wykładaniem szczepionek nie przekracza 5% całkowitego obszaru, na którym wykonuje się szczepienia, a liczba dawek szczepionki wykładanych ręcznie nie przekracza 5% całkowitej liczby dawek szczepionki w ramach akcji szczepień.
Liczba dawek szczepionki jest wyższa niż 20 dawek na 1 km2 w części obszarów objętych szczepieniem ze względu m.in. na sytuację epizootyczną na tych obszarach oraz na obszarach z nimi graniczących lub na liczebność populacji lisa. Są to obszary o wysokim ryzyku w odniesieniu do wścieklizny. Liczba dawek szczepionki na 1 km2 powierzchni objętej szczepieniem może ulec zmianie zgodnie z § 7 ust. 4 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień lisów wolno żyjących przeciwko wściekliźnie, a w związku z tym zmianie może ulec liczba dawek szczepionki określona w pkt 6.2.1.
W 2019 r. w województwie lubelskim, małopolskim, mazowieckim, podkarpackim, podlaskim, śląskim i świętokrzyskim jest planowane przeprowadzenie dwóch akcji szczepień, które mają odbyć się wiosną i jesienią. W województwie warmińsko-mazurskim jest planowane wykonanie jedynie jesiennej akcji szczepień. Ponadto w województwie małopolskim i podkarpackim jest planowane ewentualne przeprowadzenie jednej dodatkowej akcji szczepień.
W 2020 r. w województwie lubelskim, małopolskim, mazowieckim, podkarpackim i podlaskim jest planowane przeprowadzenie dwóch akcji szczepień, które mają odbyć się wiosną i jesienią. W województwie śląskim, świętokrzyskim i warmińsko-mazurskim jest planowane wykonanie jedynie jesiennej akcji szczepień. Ponadto w województwie małopolskim i podkarpackim jest planowane ewentualne przeprowadzenie jednej dodatkowej akcji szczepień.
W 2021 r. w województwie lubelskim, małopolskim, mazowieckim, podkarpackim i podlaskim jest planowane przeprowadzenie dwóch akcji szczepień, które mają odbyć się wiosną i jesienią. W województwie warmińsko-mazurskim jest planowane wykonanie jedynie jesiennej akcji szczepień. Ponadto w województwie małopolskim i podkarpackim jest planowane ewentualne przeprowadzenie jednej dodatkowej akcji szczepień.
Terminy akcji szczepień są uzgadniane między wojewódzkimi lekarzami weterynarii z województw sąsiadujących ze sobą.
Strategia szczepień w południowo-wschodniej Polsce, czyli na obszarach najbardziej dotkniętych wścieklizną, polega przede wszystkim na wzmożonym nadzorze nad dystrybucją szczepionki, zwiększonej liczbie dawek szczepionki wykładanych ręcznie oraz ewentualnym wykonaniu dodatkowych akcji szczepień.
Główny Lekarz Weterynarii powiadamia pisemnie właściwe centralne władze weterynaryjne państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw trzecich graniczących z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej o terminie i sposobie podania szczepionki w województwach graniczących z terytorium tych państw.
W miejscowościach położonych na obszarze, na którym będą przeprowadzane szczepienia ochronne, oraz w miejscowościach graniczących z tym obszarem, wojewódzki lekarz weterynarii może ogłosić termin i sposób przeprowadzenia tych szczepień w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie.
4.4.5. Środki w przypadku uzyskania dodatniego wyniku badania w kierunku wścieklizny
Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt oraz rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 stycznia 2005 r. w sprawie zwalczania wścieklizny, w przypadku stwierdzenia choroby powiatowy lekarz weterynarii wyznacza ognisko choroby oraz obejmuje je nadzorem, niezwłocznie powiadamia państwowego powiatowego inspektora sanitarnego o wyznaczeniu ogniska choroby oraz wyznacza obszar zagrożony wokół ogniska choroby.
Powiatowy lekarz weterynarii podejmuje również pozostałe czynności, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 7 stycznia 2005 r. w sprawie zwalczania wścieklizny.
4.4.6. Kontrola wdrażania programu i sprawozdawczość
Zgodnie z art. 57 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, Główny Lekarz Weterynarii nadzoruje realizację programu zwalczania chorób zakaźnych zwierząt, a w przypadku programu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej - informuje Komisję Europejską o postępach w jego realizacji zgodnie z przepisami Unii Europejskiej.
Korzyści z realizacji programu
Szacunkowe koszty programu zostaną dostosowane do wielkości wydatków zaplanowanych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawach budżetowych na lata 2019-2021 (w ramach rozdziału 01022 i poz. 12 rezerw celowych lub poz. 8 w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej).
Założenia programu
6.1.1. Założenia w zakresie badań diagnostycznych
Rok: 2019
| Region | Rodzaj badania |
Populacja docelowa |
Rodzaj próbki | Cel |
Liczba planowanych badań |
Przewidywana liczba próbek z dodatnim wynikiem badań |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | lisy wolno żyjące | mózg | nadzór | 1 217 | 3 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie w kierunku wścieklizny w ramach monitoringu | lisy wolno żyjące | mózg | monitoring akcji | 3 884 | 1 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | kuny | mózg | nadzór | 131 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | sarny | mózg | nadzór | 102 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | jenoty | mózg | nadzór | 72 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | koty | mózg | nadzór | 1 131 | 1 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | psy | mózg | nadzór | 521 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | nietoperze | mózg | nadzór | 223 | 8 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | inne zwierzęta | mózg | nadzór | 372 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
ELISA | lisy wolno żyjące | surowica | monitoring akcji | 3 884 | 1 966 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
TC | lisy wolno żyjące | żuchwa | monitoring akcji | 3 884 | 3 407 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
RTCIT | lisy wolno żyjące | mózg | nadzór | 130 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
RTCIT | inne zwierzęta | mózg | nadzór | 1 688 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
Różnicowanie szczepów wirusa wścieklizny | lisy wolno żyjące | mózg | monitoring akcji | 4 | 4 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
Badanie miana wirusa wścieklizny w szczepionce | lisy wolno żyjące | szczepionka | monitoring akcji | 31 | 31 |
Rok: 2020
| Region | Rodzaj badania |
Populacja docelowa |
Rodzaj próbki | Cel |
Liczba planowanych badań |
Przewidywana liczba próbek z dodatnim wynikiem badań |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | lisy wolno żyjące | mózg | nadzór | 1 217 | 3 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie w kierunku wścieklizny w ramach monitoringu | lisy wolno żyjące | mózg | monitoring akcji | 3 884 | 1 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | kuny | mózg | nadzór | 131 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | sarny | mózg | nadzór | 102 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | jenoty | mózg | nadzór | 72 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | koty | mózg | nadzór | 1 131 | 1 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | psy | mózg | nadzór | 521 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | nietoperze | mózg | nadzór | 223 | 8 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | inne zwierzęta | mózg | nadzór | 372 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
ELISA | lisy wolno żyjące | surowica | monitoring akcji | 3 884 | 1 966 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
TC | lisy wolno żyjące | żuchwa | monitoring akcji | 3 884 | 3 407 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
RTCIT | lisy wolno żyjące | mózg | nadzór | 130 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
RTCIT | inne zwierzęta | mózg | nadzór | 1 688 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
Różnicowanie szczepów wirusa wścieklizny | lisy wolno żyjące | mózg | monitoring akcji | 4 | 4 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
Badanie miana wirusa wścieklizny w szczepionce | lisy wolno żyjące | szczepionka | monitoring akcji | 28 | 28 |
Rok: 2021
| Region | Rodzaj badania |
Populacja docelowa |
Rodzaj próbki | Cel |
Liczba planowanych badań |
Przewidywana liczba próbek z dodatnim wynikiem badań |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | lisy wolno żyjące | mózg | nadzór | 1 217 | 3 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie w kierunku wścieklizny w ramach monitoringu | lisy wolno żyjące | mózg | monitoring akcji | 3 205 | 1 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | kuny | mózg | nadzór | 131 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | sarny | mózg | nadzór | 102 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | jenoty | mózg | nadzór | 72 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | koty | mózg | nadzór | 1 131 | 1 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | psy | mózg | nadzór | 521 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | nietoperze | mózg | nadzór | 223 | 8 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
FAT - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny | inne zwierzęta | mózg | nadzór | 372 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
ELISA | lisy wolno żyjące | surowica | monitoring akcji | 3 205 | 1 623 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
TC | lisy wolno żyjące | żuchwa | monitoring akcji | 3 205 | 2812 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
RTCIT | lisy wolno żyjące | mózg | nadzór | 130 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
RTCIT | inne zwierzęta | mózg | nadzór | 1 688 | 0 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
Różnicowanie szczepów wirusa wścieklizny | lisy wolno żyjące | mózg | monitoring akcji | 4 | 4 |
|
Terytorium Rzeczypospolitej Polskiej |
Badanie miana wirusa wścieklizny w szczepionce | lisy wolno żyjące | szczepionka | monitoring akcji | 25 | 25 |
6.2. Założenia w zakresie szczepień
6.2.1. Założenia w zakresie szczepień dzikich zwierząt
Rok: 2019
|
Region (województwo) |
Powierzchnia (km2) |
Cele programu szczepienia | ||
| liczba dawek szczepionki lub produktu leczniczego planowana do wyłożenia lub podania w ramach akcji szczepień | planowana liczba akcji szczepień | całkowita liczba dawek szczepionki lub produktu leczniczego planowana do wyłożenia lub podania w ramach akcji szczepień | ||
| lubelskie | 22 208 | 569 400 | 2 | 1 138 800 |
| małopolskie | 15 183 | 464 490 | 3 | 1 393 470 |
| mazowieckie | 5 546 | 112 744 | 2 | 225 488 |
| podkarpackie | 16 336 | 497 430 | 3 | 1 492 290 |
| podlaskie | 19 175 | 439 500 | 2 | 879 000 |
| śląskie | 7 320 | 146 480 | 2 | 292 960 |
| świętokrzyskie | 9 660 | 241 500 | 2 | 483 000 |
| warmińsko-mazurskie | 5 136 | 102 720 | 1 | 102 720 |
| Razem | 2 574 264 | 6 007 728 | ||
Rok: 2020
|
Region (województwo) |
Powierzchnia (km2) |
Cele programu szczepienia | ||
| liczba dawek szczepionki lub produktu leczniczego planowana do wyłożenia lub podania w ramach akcji szczepień | planowana liczba akcji szczepień | całkowita liczba dawek szczepionki lub produktu leczniczego planowana do wyłożenia lub podania w ramach akcji szczepień | ||
| lubelskie | 22 208 | 569 400 | 2 | 1 138 800 |
| małopolskie | 15 183 | 464 490 | 3 | 1 393 470 |
| mazowieckie | 5 546 | 112 744 | 2 | 225 488 |
| podkarpackie | 16 336 | 497 430 | 3 | 1 492 290 |
| podlaskie | 19 175 | 439 500 | 2 | 879 000 |
| śląskie | 7 320 | 146 480 | 1 | 146 480 |
| świętokrzyskie | 9 660 | 241 500 | 1 | 241 500 |
| warmińsko-mazurskie | 5 136 | 102 720 | 1 | 102 720 |
| Razem | 2 574 264 | 5 619 748 | ||
Rok: 2021
|
Region (województwo) |
Powierzchnia (km2) |
Cele programu szczepienia | ||
| liczba dawek szczepionki lub produktu leczniczego planowana do wyłożenia lub podania w ramach akcji | planowana liczba akcji | całkowita liczba dawek szczepionki lub produktu leczniczego planowana do wyłożenia lub podania w ramach akcji szczepień | ||
| lubelskie | 22 208 | 569 400 | 2 | 1 138 800 |
| małopolskie | 15 183 | 464 490 | 3 | 1 393 470 |
| mazowieckie | 5 546 | 112 744 | 2 | 225 488 |
| podkarpackie | 16 336 | 497 430 | 3 | 1 492 290 |
| podlaskie | 19 175 | 439 500 | 2 | 879 000 |
| warmińsko-mazurskie | 5 136 | 102 720 | 1 | 102 720 |
| Razem | 2 186 284 | 5 231 768 | ||
Liczba akcji szczepień w poszczególnych województwach może ulec zmianie zgodnie z § 3 ust. 2, § 5 i § 8 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie przeprowadzania ochronnych szczepień przeciwko wściekliźnie lisów wolno żyjących.
Szacunkowa analiza kosztów programu1)
|
Przeznaczenie kosztów |
Wyszczególnienie | Jednostka |
Ilość jednostek |
Koszt jednostkowy w zł |
Kwota całkowita w zł3) |
Koszt jednostkowy w euro2) | Kwota całkowita w euro2) | Wniosek o dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej (tak/nie) | |
| 1. Badania laboratoryjne - w 2019 r. | |||||||||
| Koszt pobierania próbek | Dostarczenie lisów wolno żyjących, odstrzelonych w ramach monitoringu, do badań laboratoryjnych | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 884 | 45,25 | 175 751,00 | 10,90 | 42 335,60 | tak | |
| Koszt pobierania próbek | Pozostały koszt pobierania próbek (wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych na wściekliznę) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 7 653 | 29,61 | 226 605,33 | 7,13 | 54 565,89 | nie | |
| Koszt analizy | Test: immunofluorescencja odcisków mózgowych - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny (wszystkie zwierzęta wrażliwe na wściekliznę) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 769 | 54,32 | 204 732,08 | 13,09 | 49 336,21 | tak | |
| Koszt analizy | Test: immunofluorescencja odcisków mózgowych - badanie w ramach monitoringu (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 884 | 54,32 | 210 978,88 | 13,09 | 50 841,56 | tak | |
| Koszt analizy | Test: ELISA (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 884 | 63,25 | 245 663,00 | 15,24 | 59 192,16 | tak | |
| Koszt analizy | Test: TC (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 884 | 7,98 | 30 994,32 | 1,92 | 7 457,28 | tak | |
| Koszt analizy | Test: izolacji wirusa w hodowli komórek mysiej neuroblastomy (wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych na wściekliznę) lub Test: sekwencjonowanie wirusa (różnicowanie szczepów wirusa wścieklizny u lisów wolno żyjących) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 1 822 | 274,08 | 499 373,76 | 66,04 | 120 324,88 | tak | |
| 2. Szczepienie - w 2019 r. | |||||||||
| Zakup szczepionki | Doustne szczepienia dzikich zwierząt |
Dawka szczepionki |
6 007 728 | 0,88 | 5 286 800,64 | 0,21 | 1 261 622,88 | tak | |
| Koszty dystrybucji | Doustne szczepienia dzikich zwierząt |
Dawka szczepionki |
6 007 728 | 2,06 | 12 375 919,68 | 0,50 | 3 003 864,00 | tak | |
| 3. Czyszczenie i odkażanie - w 2019 r. | |||||||||
| Czyszczenie i odkażanie | Czyszczenie i odkażanie powierzchni | Metr kwadratowy powierzchni | 16 947 | 0,12 | 2 033,64 | 0,03 | 508,41 | nie | |
| 4. Inne koszty - w 2019 r. | |||||||||
|
Koszty unieszkodliwiania |
Unieszkodliwianie odpadów laboratoryjnych |
Kilogram odpadów |
59 861 | 2,15 | 128 701,15 | 0,52 | 31 127,72 | nie | |
| Koszty materiałów | Materiały weterynaryjne | Sztuka | 11 512 | 1,34 | 15 426,08 | 0,32 | 3 683,84 | nie | |
| Koszty akcji informacyjnych | Materiały informacyjne | Ulotka lub plakat | 51 080 | 0,07 | 3 575,60 | 0,02 | 1 021,60 | tak | |
| Koszt obserwacji | Obserwacja zwierzęcia podejrzanego o wściekliznę | Obserwacja | 20 236 | 174,46 | 3 530 372,56 | 42,04 | 850 721,44 | nie | |
| Razem koszty | 22 936 927,72 | 5 536 603,47 | |||||||
| Razem koszty, których dotyczy wniosek o dofinansowanie z funduszy Unii | 19 033 788,96 | 4 595 996,17 | |||||||
1) Wszystkie wartości są podane bez VAT.
2) Wyliczenie kosztów według kursu 1 euro = 4,15 zł (zgodnie z wytycznymi Ministra Finansów dotyczącymi stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw - aktualizacja - październik 2018 r.).
3) Szacunkowe koszty, które zostaną dostosowane do wielkości wydatków zaplanowanych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2019 z dnia 16 stycznia 2019 r. (Dz. U. poz. 198) (w ramach rozdziału 01022 i poz. 12 rezerw celowych lub poz. 8 w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej).
Rok: 2020
|
Przeznaczenie kosztów |
Wyszczególnienie | Jednostka |
Ilość jednostek |
Koszt jednostkowy w zł |
Kwota całkowita w zł 3) |
Koszt jednostkowy w euro2) | Kwota całkowita w euro2) | Wniosek o dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej (tak/nie) | |||||||
| 1. Badania laboratoryjne - w 2020 r. | |||||||||||||||
| Koszt pobierania próbek | Dostarczenie lisów wolno żyjących, odstrzelonych w ramach monitoringu, do badań laboratoryjnych | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 884 | 45,25 | 175 751,00 | 10,90 | 42 335,60 | tak | |||||||
| Koszt pobierania próbek | Pozostały koszt pobierania próbek (wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych na wściekliznę) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 7 653 | 29,61 | 226 605,33 | 7,13 | 54 565,89 | nie | |||||||
| Koszt analizy | Test: immunofluorescencja odcisków mózgowych - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny (wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych na wściekliznę) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 769 | 54,32 | 204 732,08 | 13,09 | 49 336,21 | tak | |||||||
| Koszt analizy | Test: immunofluorescencja odcisków mózgowych - badanie w ramach monitoringu (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 884 | 54,32 | 210 978,88 | 13,09 | 50 841,56 | tak | |||||||
| Koszt analizy | Test: ELISA (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 884 | 63,25 | 245 663,00 | 15,24 | 59 192,16 | tak | |||||||
| Koszt analizy | Test: TC (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 884 | 7,98 | 30 994,32 | 1,92 | 7 457,28 | tak | |||||||
| Koszt analizy | Test: izolacji wirusa w hodowli komórek mysiej neuroblastomy (wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych na wściekliznę) lub Test: sekwencjonowanie wirusa (różnicowanie szczepów wirusa wścieklizny u lisów wolno żyjących) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 1 822 | 274,08 | 499 373,76 | 66,04 | 120 324,88 | tak | |||||||
| 2. Szczepienie - w 2020 r. | |||||||||||||||
| Zakup szczepionki | Doustne szczepienia dzikich zwierząt |
Dawka szczepionki |
5 619 748 | 0,88 | 4 945 378,24 | 0,21 | 1 180 147,08 | tak | |||||||
| Koszty dystrybucji | Doustne szczepienia dzikich zwierząt |
Dawka szczepionki |
5 619 748 | 2,06 | 11 576 680,88 | 0,50 | 2 809 874,00 | tak | |||||||
| 3. Czyszczenie i odkażanie - w 2020 r. | |||||||||||||||
| Czyszczenie i odkażanie | Czyszczenie i odkażanie powierzchni | Metr kwadratowy powierzchni | 16 947 | 0,12 | 2 033,64 | 0,03 | 508,41 | nie | |||||||
| 4. Inne koszty - w 2020 r. | |||||||||||||||
|
Koszty unieszkodliwiania |
Unieszkodliwianie odpadów laboratoryjnych |
Kilogram odpadów |
59 861 | 2,15 | 128 701,15 | 0,52 | 31 127,72 | nie | |||||||
| Koszty materiałów | Materiały weterynaryjne | Sztuka | 11 512 | 1,34 | 15 426,08 | 0,32 | 3 683,84 | nie | |||||||
| Koszty akcji informacyjnych | Materiały informacyjne | Ulotka lub plakat | 51 080 | 0,07 | 3 575,60 | 0,02 | 1 021,60 | tak | |||||||
| Koszt obserwacji | Obserwacja zwierzęcia podejrzanego o wściekliznę | Obserwacja | 20 236 | 174,46 | 3 530 372,56 | 42,04 | 850 721,44 | nie | |||||||
| Razem koszty | 21 796 266,52 | 5 261 137,67 | |||||||||||||
| Razem koszty, których dotyczy wniosek o dofinansowanie z funduszy Unii | 17 893 127,76 | 4 320 530,37 | |||||||||||||
1) Wszystkie wartości są podane bez VAT.
2) Wyliczenie kosztów według kursu 1 euro = 4,15 zł (zgodnie z wytycznymi Ministra Finansów dotyczącymi stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw - aktualizacja - październik 2018 r.).
3) Szacunkowe koszty, które zostaną dostosowane do wielkości wydatków zaplanowanych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2020 (w ramach rozdziału 01022 i poz. 12 rezerw celowych lub poz. 8 w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej).
Rok: 2021
|
Przeznaczenie kosztów |
Wyszczególnienie | Jednostka |
Ilość jednostek |
Koszt jednostkowy w zł |
Kwota całkowita w zł3) |
Koszt jednostkowy w euro2) | Kwota całkowita w euro2) | Wniosek o dofinansowanie z funduszy Unii Europejskiej (tak/nie) | |||
| 1. Badania laboratoryjne - w 2021 r. | |||||||||||
| Koszt pobierania próbek | Dostarczenie lisów wolno żyjących, odstrzelonych w ramach monitoringu, do badań laboratoryjnych | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 205 | 45,25 | 145 026,25 | 10,90 | 34 934,50 | tak | |||
| Koszt pobierania próbek | Pozostały koszt pobierania próbek (wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych na wściekliznę) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 6 974 | 29,61 | 206 500,14 | 7,13 | 49 724,62 | nie | |||
| Koszt analizy | Test: immunofluorescencja odcisków mózgowych - badanie przy wystąpieniu podejrzenia wścieklizny (wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych na wściekliznę) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 769 | 54,32 | 204 732,08 | 13,09 | 49 336,21 | tak | |||
| Koszt analizy | Test: immunofluorescencja odcisków mózgowych - badanie w ramach monitoringu (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 205 | 54,32 | 174 095,60 | 13,09 | 41 953,45 | tak | |||
| Koszt analizy | Test: ELISA (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 205 | 63,25 | 202 716,25 | 15,24 | 48 844,20 | tak | |||
| Koszt analizy | Test: TC (lisy wolno żyjące) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 3 205 | 7,98 | 25 575,90 | 1,92 | 6 153,60 | tak | |||
| Koszt analizy | Test: izolacji wirusa w hodowli komórek mysiej neuroblastomy (wszystkie zwierzęta z gatunków wrażliwych na wściekliznę) lub Test: sekwencjonowanie wirusa (różnicowanie szczepów wirusa wścieklizny u lisów wolno żyjących) | Indywidualna próbka lub badanie zwierzęcia | 1 822 | 274,08 | 499 373,76 | 66,04 | 120 324,88 | tak | |||
| 2. Szczepienie - w 2021 r. | |||||||||||
| Zakup szczepionki | Doustne szczepienia dzikich zwierząt |
Dawka szczepionki |
5 231 768 | 0,88 | 4 603 955,84 | 0,21 | 1 098 671,28 | tak | |||
| Koszty dystrybucji | Doustne szczepienia dzikich zwierząt |
Dawka szczepionki |
5 231 768 | 2,06 | 10 777 442,08 | 0,50 | 2 615 884,00 | tak | |||
| 3. Czyszczenie i odkażanie - w 2021 r. | |||||||||||
| Czyszczenie i odkażanie | Czyszczenie i odkażanie powierzchni | Metr kwadratowy powierzchni | 16 947 | 0,12 | 2 033,64 | 0,03 | 508,41 | nie | |||
| 4. Inne koszty - w 2021 r. | |||||||||||
|
Koszty unieszkodliwiania |
Unieszkodliwianie odpadów laboratoryjnych |
Kilogram odpadów |
59 861 | 2,15 | 128 701,15 | 0,52 | 31 127,72 | nie | |||
| Koszty materiałów | Materiały weterynaryjne | Sztuka | 11 512 | 1,34 | 15 426,08 | 0,32 | 3 683,84 | nie | |||
| Koszty akcji informacyjnych | Materiały informacyjne | Ulotka lub plakat | 51 080 | 0,07 | 3 575,60 | 0,02 | 1 021,60 | tak | |||
| Koszt obserwacji | Obserwacja zwierzęcia podejrzanego o wściekliznę | Obserwacja | 20 236 | 174,46 | 3 530 372,56 | 42,04 | 850 721,44 | nie | |||
| Razem koszty | 20 519 526,93 | 4 952 889,75 | |||||||||
| Razem koszty, których dotyczy wniosek o dofinansowanie z funduszy Unii | 16 636 493,36 | 4 017 123,72 | |||||||||
1) Wszystkie wartości są podane bez VAT.
2) Wyliczenie kosztów według kursu 1 euro = 4,15 zł (zgodnie z wytycznymi Ministra Finansów dotyczącymi stosowania jednolitych wskaźników makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw - aktualizacja - październik 2018 r.).
3) Szacunkowe koszty, które zostaną dostosowane do wielkości wydatków zaplanowanych na zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt w ustawie budżetowej na rok 2021 (w ramach rozdziału 01022 i poz. 12 rezerw celowych lub poz. 8 w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej).
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
Robert Horbaczewski 17.04.2025
Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025| Identyfikator: | Dz.U.2019.356 |
| Rodzaj: | Rozporządzenie |
| Tytuł: | Wprowadzenie programu zwalczania wścieklizny na lata 2019-2021. |
| Data aktu: | 12/02/2019 |
| Data ogłoszenia: | 25/02/2019 |
| Data wejścia w życie: | 01/01/2019, 26/02/2019 |
