Opinia w sprawie zaktualizowanego programu konwergencji na lata 2006-2010 przedstawionego przez Danię.

OPINIA RADY

z dnia 27 lutego 2007 r.

w sprawie zaktualizowanego programu konwergencji na lata 2006-2010 przedstawionego przez Danię

(2007/C 71/04)

(Dz.U.UE C z dnia 28 marca 2007 r.)

RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską,

uwzględniając rozporządzenie Rady (WE) nr 1466/97 z dnia 7 lipca 1997 r. w sprawie wzmocnienia nadzoru pozycji budżetowych oraz nadzoru i koordynacji polityk gospodarczych⁽¹⁾, w szczególności jego art. 9 ust. 3,

uwzględniając zalecenie Komisji,

po zasięgnięciu opinii Komitetu Ekonomiczno-Finansowego,

PRZEDSTAWIA NINIEJSZĄ OPINIĘ:

(1) W dniu 27 lutego 2007 r. Rada przeanalizowała zaktualizowany program konwergencji przedstawiony przez Danię i obejmujący lata 2006-2010.

(2) Scenariusz makroekonomiczny leżący u podstaw tego programu przewiduje, że wzrost realnego PKB obniży się z 2,7 % w 2006 r. do średnio 1,0 % rocznie w pozostałym okresie objętym programem. Biorąc pod uwagę obecnie dostępne informacje, scenariusz ten wydaje się być oparty na bardzo ostrożnych założeniach dotyczących wzrostu, w szczególności w okresie 2008-2010, ponieważ w zaktualizowanej wersji programu założono zmniejszenie (dodatniej) luki produktowej w 2010 r. Prognozy programu dotyczące inflacji wydają się realistyczne.

(3) W prognozie służb Komisji z jesieni 2006 r. nadwyżkę sektora instytucji rządowych i samorządowych w 2006 r. oszacowano na 3,2 % PKB, podczas gdy w poprzedniej zaktualizowanej wersji programu konwergencji zakładano, że wyniesie ona 2,1 % PKB. Odzwierciedla to wyższy niż przewidywano wzrost oraz nadal wysokie ceny energii, które ze względu na produkcję gazu i ropy przez Danię oznaczają odpowiednio wyższe dochody.

(4) Celem strategii budżetowej jest utrzymanie nadwyżek strukturalnych (tj. cyklicznie dostosowanych nadwyżek z wyłączeniem środków jednorazowych i innych środków tymczasowych, takich jak pewne szczególne nieregularne źródła dochodów) na poziomie średnio między 0,5 % a 1,5 % PKB w okresie objętym programem do 2010 r., co przyniesie znaczne zmniejszenie wskaźnika zadłużenia sektora instytucji rządowych i samorządowych, służące zapewnieniu stabilności fiskalnej w perspektywie długoterminowej. Strategia oparta jest na ograniczeniu wydatków (średni roczny wzrost realnego spożycia zbiorowego ograniczony do około 1 % w latach 2007-2010, w porównaniu z 0,5 % w poprzedniej aktualizacji), utrzymaniu zamrożenia podatków wprowadzonego w 2001 r. oraz uzgodnionych reformach służących zwiększeniu podaży siły roboczej i wzrostowi zatrudnienia. Zaktualizowana wersja programu przewiduje, że nadwyżka zmniejszy się z 3,1 % PKB w 2006 r. do 2,8 % w 2007 r., oraz w kolejnych latach nadal będzie się zmniejszała do 1,2 % w 2010 r. (co odpowiada spadkowi w ujęciu pierwotnym z 4,7 % w 2006 r. do 1,8 % do 2010 r.). Obniżanie się wartości nadwyżki od 2008 r. odzwierciedla bardzo ostrożne założenia odnośnie do wzrostu PKB. W porównaniu z poprzednią aktualizacją saldo sektora instytucji rządowych i samorządowych jest wyższe w latach 2006-2008, jednak obniża się pod koniec okresu objętego programem.

(5) Przewiduje się, że saldo strukturalne obliczone zgodnie z powszechnie przyjętą metodyką wyniesie około 2 % PKB lub powyżej tego poziomu w całym okresie objętym programem, nieznacznie obniżając się w 2007 r., a następnie ulegając poprawie w 2008 r. Przedstawiony w programie średniookresowy cel budżetowy to saldo strukturalne wynoszące od 0,5 % do 1,5 % PKB do 2010 r., które zgodnie z programem ma zostać z dużym marginesem utrzymane w całym okresie objętym programem. Cel średniookresowy ustalono w celu zapewnienia stabilności fiskalnej i nie uległ on zmianie od poprzedniej aktualizacji, nawet po uwzględnieniu wyłączenia w nowym programie drugiego filara systemu emerytalnego (zawartego w poprzednich programach Danii) zgodnie z decyzją Eurostatu z dnia 2 marca 2004 r.⁽²⁾ Ponieważ cel ten jest bardziej ambitny niż wymaga tego minimalna wartość odniesienia (szacowana jako deficyt wynoszący około 0,5 % PKB), jego osiągnięcie powinno zapewnić margines bezpieczeństwa chroniący przed ryzykiem pojawienia się nadmiernego deficytu. Cel średniookresowy wyznaczony w programie mieści się w zakresie określonym dla strefy euro i państw członkowskich grupy ERM II w pakcie na rzecz stabilności i wzrostu oraz w kodeksie postępowania i jest znacznie bardziej ambitny, niż nakazywałby wskaźnik zadłużenia i długoterminowy średni wzrost produktu potencjalnego.

(6) Wyniki budżetowe mogą okazać się lepsze niż przewidywane w programie, zwłaszcza w latach 2008-2010. Wynika to przede wszystkim z bardzo ostrożnego scenariusza makroekonomicznego, który uwzględnia ryzyko, że wzrost realnego spożycia zbiorowego mógłby być wyższy od przewidywanego.

(7) W świetle powyższej oceny ryzyka przedstawiony w programie kurs polityki budżetowej wydaje się wystarczający do utrzymania celu średniookresowego w okresie objętym programem, tak jak przewidziano to w programie. Zapewnia on także wystarczający margines bezpieczeństwa chroniący każdego roku przed przekroczeniem 3-procentowego progu deficytu przy normalnych wahaniach makroekonomicznych. Kurs polityki fiskalnej przewidziany w programie jest całkowicie zgodny z paktem na rzecz stabilności i wzrostu.

(8) Szacuje się, że w 2006 r. dług publiczny brutto obniżył się do poziomu poniżej 30 % PKB, czyli znacznie poniżej wartości odniesienia określonej Traktatem, która wynosi 60 %. Program przewiduje obniżenie wskaźnika zadłużenia brutto o dalszych 11 punktów procentowych w okresie objętym programem.

(9) Przewiduje się, że długoterminowy wpływ starzenia się społeczeństwa na budżet będzie w Danii wyższy od średniej w UE, co wynika głównie ze stosunkowo dużego wzrostu wydatków na emerytury w stosunku do PKB w najbliższych dziesięcioleciach. Jednakże przyjęty w czerwcu 2006 r. kompleksowy pakiet reform ("Porozumienie w sprawie przyszłego dobrobytu, opieki społecznej oraz przyszłych inwestycji", zwany w skrócie porozumieniem w sprawie reformy państwa socjalnego) ma na celu podwyższenie wieku przejścia na emeryturę. Wiek przejścia na zwykłą oraz na wcześniejszą emeryturę będzie stopniowo zwiększany o 2 lata, a następnie przeprowadzone zostanie dostosowanie progów wiekowych do zmian średniego trwania życia. Porozumienie w sprawie reformy państwa socjalnego przyczynia się zatem do zahamowania długoterminowych tendencji w zakresie wydatków i polepszenia w ten sposób stabilności finansów publicznych. Ponadto wyjściowa sytuacja budżetowa charakteryzująca się znaczną nadwyżką salda strukturalnego przyczynia się w dużym stopniu do złagodzenia wpływu, jaki starzenie się społeczeństwa w długim okresie wywiera na budżet. Utrzymanie wysokich nadwyżek pierwotnych w perspektywie średnioterminowej przyczyni się do ograniczenia zagrożeń dla stabilności finansów publicznych. Biorąc pod uwagę rozwój sytuacji w Danii, wydaje się, że zagrożenia dla stabilności finansów publicznych w tym kraju kształtują się na niskim poziomie.

(10) Program konwergencji zawiera jakościową ocenę ogólnego wpływu sprawozdania przedstawionego w październiku 2006 r. z realizacji krajowego programu reform w ramach średniookresowej strategii budżetowej. Podano w nim również systematyczne informacje o bezpośrednich kosztach lub oszczędnościach budżetowych wynikających z najważniejszych reform przewidzianych w krajowym programie, a w przedstawionych prognozach budżetowych wyraźnie uwzględniono skutki działań nakreślonych w krajowym programie reform dla finansów publicznych. Przedstawione w programie konwergencji środki w dziedzinie finansów publicznych wydają się zgodne z działaniami przewidzianymi w krajowym programie reform. W szczególności oba programy przewidują wdrażanie reform mających na celu zwiększenie podaży siły roboczej w długim okresie, zwłaszcza poprzez porozumienie dotyczące podwyższenia ustawowego wieku emerytalnego i wspierania w ten sposób wydłużania okresu pracy zawodowej.

(11) Przewidziana w programie strategia budżetowa jest zasadniczo zgodna z ogólnymi wytycznymi polityki gospodarczej zawartymi w zintegrowanych wytycznych na lata 2005-2008.

(12) Jeśli chodzi o wymagania odnośnie do danych, określone w kodeksie postępowania dotyczącym programów stabilności i konwergencji, w programie przedstawiono wszystkie dane obowiązkowe i większość opcjonalnych⁽³⁾.

Rada uznaje sytuację budżetową w średnim okresie za dobrą, zaś strategia budżetowa stanowi przykład prawidłowej polityki fiskalnej, prowadzonej zgodnie z wymogami paktu na rzecz stabilności i wzrostu.

Porównanie głównych prognoz makroekonomicznych i budżetowych⁽³⁾

		2005	2006	2007	2008	2009	2010
Realny PKB	PK listopad 2006(2)	3,6	2,7	2,0	0,7	0,7	0,6
(zmiana w %)	KOM listopad 2006	3,0	3,0	2,3	2,2	nd.	nd.
	PK listopad 2005	2,4	2,4	1,1	1,6	nd.	2,1
Inflacja HICP	PK listopad 2006	1,7	2	1,8	1,7	1,8	1,7
(%)	KOM listopad 2006	1,7	2,0	2,0	1,9	nd.	nd.
	PK listopad 2005	1,6	2	1,3	1,9	nd.	1,8
Luka produktowa	PK listopad 2006(3)	0,3	0,9	0,9	- 0,3	- 1,3	- 2,3
(% potencjalnego PKB)	KOM listopad 2006(4)	- 0,6	- 0,2	- 0,4	- 0,6	nd.	nd.
	PK listopad 2005(2)	- 0,3	0,1	- 0,7	- 0,9	nd.	- 0,6
Saldo sektora instytucji	PK listopad 2006	4,0	3,1	2,8	2,5	1,8	1,2
rządowych i samorządowych	KOM listopad 2006	4,0	3,2	3,3	3,2	nd.	nd.
(% PKB)	PK listopad 2005	2,7	2,1	2,2	1,7	nd.	1,9
Saldo pierwotne	PK listopad 2006	5,8	4,7	4,3	3,4	2,5	1,8
(% PKB)	KOM listopad 2006	5,8	4,9	4,6	4,3	nd.	nd.
	PK listopad 2005	4,7	3,7	3,1	2,5	nd.	2,7
Saldo dostosowane	PK listopad 2006(3)	3,8	2,5	2,2	2,7	2,6	2,7
cyklicznie	KOM listopad 2006	4,4	3,3	3,5	3,6	nd.	nd.
(% PKB)	PK listopad 2005(3)	2,9	2	2,6	2,3	nd.	2,3
Saldo strukturalne(5)	PK listopad 2006(6)	3,6	2,2	1,9	2,7	2,6	2,7
(% PKB)	KOM listopad 2006(7)	4,1	3,0	3,2	3,6	nd.	nd.
	PK listopad 2005	2,7	1,7	2,3	2,3	nd.	2,3
Dług publiczny brutto	PK listopad 2006	36,2	29,8	25,8	22,7	20,5	19,0
(% PKB)	KOM listopad 2006	36,2	29,7	25,7	23,2	nd.	nd.
	PK listopad 2005	35,9	32,9	30,1	27,7	nd.	22,7
Uwagi:
(1) Prognozy budżetowe uwzględniają wpływ decyzji Eurostatu z dnia 2 marca 2004 r. w sprawie klasyfikacji kapitałowych systemów emerytalnych. Pomijając ten wpływ, saldo sektora instytucji rządowych i samorządowych wynosiłoby 4,9 % PKB w 2005 r., 4,0 % w 2006 r., 3,8 % w 2007 r., 3,5 % w 2008 r., 2,8 % w 2009 r. i 2,2 % w 2010 r., a dług publiczny brutto wynosiłby: 35,9 % PKB w 2005 r., 28,6 % w 2006 r., 24,6 % w 2007 r., 21,5 % w 2008 r., 19,3 % w 2009 r. i 17,8 % w 2010 r.
(2) Przewidywany wzrost PKB w aktualizacji odnoszącej się do 2008 r., 2009 r. i 2010 r. opiera się na technicznym założeniu zmniejszenia luki produktowej w 2010 r.
(3) Obliczenia służb Komisji na podstawie informacji zawartych w programie.
(4) W oparciu o przewidywany potencjalny wzrost, odpowiednio, o 2,2 %, 2,6 %, 2,5 % i 2,5 % w latach 2005-2008.
(5) Saldo dostosowane cyklicznie (jak w poprzednich wierszach) z wyłączeniem środków jednorazowych i innych środków tymczasowych.
(6) Środki jednorazowe i inne środki tymczasowe pochodzące z programu (0,3 % PKB w latach 2005-2007; wartość zwiększająca nadwyżkę).
(7) Środki jednorazowe i inne środki tymczasowe zaczerpnięte z prognozy służb Komisji z jesieni 2006 r. wynikają z zawieszenia do 2007 r. składek do specjalnego systemu emerytalnego. Ponieważ składki mogą być odliczane od podatku, ich zawieszenie wzmacnia finanse publiczne szacunkowo o 0,3 % PKB w latach 2005-2007.
Źródło:
Program konwergencji (PK); prognoza gospodarcza służb Komisji z jesieni 2006 r. (KOM); obliczenia służb Komisji

______

⁽¹⁾ Dz.U. L 209 z 2.8.1997, str. 1. Rozporządzenie zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1055/2005 (Dz.U. L 174 z 7.7.2005, str. 1). Dokumenty przytoczone w niniejszym tekście są dostępne na stronie internetowej:

http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm.

⁽²⁾ Zob. Eurostat News Release nr 30/2004 z dnia 2 marca 2004 r. oraz nr 117/2004 z dnia 23 września 2004 r.

⁽³⁾ Wszczególności w danych opcjonalnych nie podano szczegółów dotyczących korekty przepływów kapitału.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2007.71.12
• Rodzaj: Opinia
• Tytuł: Opinia w sprawie zaktualizowanego programu konwergencji na lata 2006-2010 przedstawionego przez Danię.
• Data aktu: 27/02/2007
• Data ogłoszenia: 28/03/2007