Praworządność w Rosji.

Praworządność w Rosji

P7_TA(2011)0066

Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 17 lutego 2011 r. w sprawie rządów prawa w Rosji

(2012/C 188 E/07)

(Dz.U.UE C z dnia 28 czerwca 2012 r.)

Parlament Europejski,

– uwzględniając swoje wcześniejsze rezolucje w sprawie Rosji i stosunków UE-Rosja, a w szczególności swoją rezolucję z dnia 17 września 2009 r. w sprawie zabójstw obrońców praw człowieka w Rosji⁽¹⁾, z dnia 17 czerwca 2010 r. sprawie wniosków ze szczytu UE-Rosja (31 maja - 1 czerwca 2010 r.)⁽²⁾ i z dnia 21 października 2010 r. w sprawie sytuacji w zakresie praw człowieka na Północnym Kaukazie (Federacja Rosyjska) oraz w sprawie postępowania karnego wobec Olega Orłowa⁽³⁾,

– uwzględniając istniejącą umowę o partnerstwie i współpracy ustanawiającą partnerstwo między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi z jednej strony, a Federacją Rosyjską z drugiej strony (UPiW), a także trwające negocjacje w sprawie nowego porozumienia UE-Rosja,

– uwzględniając swoje roczne sprawozdanie na temat praw człowieka na świecie w 2009 r. przyjęte w grudniu 2010 r., ze szczególnym uwzględnieniem sprawy dotyczącej Siergieja Magnickiego,

– uwzględniając prowadzone między UE a Rosją konsultacje dotyczące praw człowieka,

– uwzględniając Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, Deklarację ONZ o obrońcach praw człowieka oraz Deklarację ONZ o przynależnych jednostkom, grupom i podmiotom społecznym prawie i obowiązku propagowania i ochrony powszechnie uznanych praw człowieka oraz podstawowych wolności,

– uwzględniając partnerstwo na rzecz modernizacji zainicjowane podczas szczytu UE-Rosja w maju 2010 r. w Rostowie nad Donem oraz podjęte przez przywódców rosyjskich zobowiązanie do stosowania rządów prawa jako podstawy modernizacji Rosji,

– uwzględniając art. 110 ust. 4 Regulaminu,

A. mając na uwadze, że Unia Europejska podtrzymuje swoje zobowiązanie do dalszego pogłębiania i rozwijania stosunków z Rosją w oparciu o zasady partnerstwa na rzecz modernizacji, u których podstawy leży zobowiązanie do przestrzegania zasad demokracji, praw podstawowych i praw człowieka oraz rządów prawa,

B. mając na uwadze, że jako członek Rady Europy i Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) oraz jako sygnatariusz deklaracji ONZ Rosja zobowiązała się do ochrony i wspierania praw człowieka, podstawowych wolności i rządów prawa,

C. mając na uwadze, że niektóre procesy i postępowania sądowe w ciągu ostatnich lat poddały w wątpliwość niezawisłość i bezstronność instytucji sądowych Federacji Rosyjskiej,

D. mając na uwadze, że powtórne skazanie Michaiła Chodorkowskiego i Płatona Lebiediewa w dniu 30 grudnia 2010 r. podczas drugiego procesu w sprawie majątku firmy Jukos zostało zakwestionowane przez społeczność międzynarodową, w tym przez Unię Europejską,

E. mając na uwadze, że w dniu 31 grudnia 2010 r. po demonstracji opozycji w Moskwie aresztowano Borysa Niemcowa i ok. 70 innych osób,

F. mając na uwadze, że niezależni dziennikarze, działacze społeczeństwa obywatelskiego, prawnicy i obrońcy praw człowieka wielokrotnie padli ofiarą gróźb i aktów przemocy, mając na uwadze, że przepisy antyekstremistyczne oraz nowe przepisy ustawy o Federalnej Służbie Bezpieczeństwa (FSB) są niejasne i w związku z tym są często wykorzystywane do nękania organizacji pozarządowych, mniejszości religijnych i organizacji sektora medialnego,

G. mając na uwadze, że władze rosyjskie dotychczas nie wyjaśniły spraw dziennikarek Anny Politkowskiej, Natalii Estemirowej i Anastazji Baburowej oraz śmierci prawnika Siergieja Magnickiego,

H. mając na uwadze, że przy wielu okazjach prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew zobowiązywał się do wzmocnienia rządów prawa, mówiąc, że jego zadaniem jest utworzenie w pełni niezawisłych nowoczesnych sądów odpowiadających poziomowi rozwoju gospodarczego w Rosji,

1. potwierdza swoje przekonanie, że Rosja pozostaje ważnym partnerem Unii Europejskiej w budowaniu trwałej współpracy opartej na demokracji i rządach prawa;

2. zdecydowanie potępia atak terrorystyczny na moskiewskie lotnisko Domodiedowo, składa wyrazy współczucia rodzinom ofiar oraz wyraża solidarność z osobami rannymi w zamachu, podkreśla, że konieczne jest, by władze Rosji odpowiedziały na ten atak w zgodny z prawem i wyważony sposób oraz by pozwoliły rosyjskim sądom na swobodne i niezawisłe prowadzenie czynności w celu schwytania i skazania osób odpowiedzialnych za zamach;

3. wyraża zaniepokojenie z powodu doniesień o politycznie motywowanych procesach, niesprawiedliwych procedurach i braku dochodzeń w sprawie poważnych zbrodni, takich jak zabójstwa, nękanie i inne akty przemocy; wzywa rosyjskie instytucje sądowe i organy ścigania do pełnienia swoich obowiązków w sposób skuteczny, bezstronny i niezawisły w celu pociągnięcia sprawców do odpowiedzialności;

4. wyraża poważne zaniepokojenie wyrokiem w niedawnym ponownym procesie przeciwko Michaiłowi Chodorkowskiemu i Płatonowi Lebiediewowi i ich skazaniem; podkreśla, że zgłoszono poważne zastrzeżenia prawne w związku z obecnym i poprzednimi procesami przeciwko wyżej wymienionym mężczyznom i wzywa do niewisłego ponownego rozpatrzenia sprawy w ramach toczącego się postępowania odwoławczego od wyroku; wzywa władze Rosji, aby zrobiły wszystko, co w ich mocy w celu usprawnienia systemu sądowego, zgodnie z deklaracjami prezydenta Dmitrija Miedwiediewa o zapewnieniu większej sprawiedliwości i przejrzystości;

5. wzywa rzecznika praw obywatelskich Federacji Rosyjskiej do zlecenia przeglądu zarzutów i trwającego procesu przeciwko laureatowi nagrody Parlamentu Europejskiego im. Sacharowa na rzecz Wolności Myśli za rok 2009 Olegowi Orłowowi; przypomina, że nie przeprowadzono prawdziwego dochodzenia w sprawie zabójstwa Natalii Estemirowej, głównej działaczki Memoriału w Czeczenii;

6. potępia rozpędzanie pokojowych zgromadzeń organizowanych co dwa miesiące ostatniego dnia miesiąca w związku z art. 31 konstytucji Rosji, a także powtarzające się aresztowania przywódców opozycji, takich jak Borys Niemcow;

7. zachęca przewodniczącego Rady i przewodniczącego Komisji, a także wysoką przedstawiciel, do dalszego dokładnego śledzenia tych spraw i do podnoszenia tych kwestii w różnych okolicznościach i podczas różnych spotkań z przedstawicielami Rosji, zwłaszcza podczas zbliżającego się szczytu UE-Rosja;

8. przypomina Radzie i wysokiej przedstawiciel o szerokiej gamie możliwych do zastosowania odpowiednich środków w przypadku systematycznego naruszania praw człowieka i nieprzestrzegania rządów prawa;

9. wzywa UE i Rosję do nasilenia negocjacji w sprawie nowej wiążącej i kompleksowej umowy o partnerstwie i współpracy (UPiW) oraz przypomina o swoim zdecydowanym poparciu dla szeroko zakrojonej umowy obejmującej kwestie demokracji, rządów prawa oraz poszanowania praw człowieka i praw podstawowych; podkreśla znaczenie, jakie ma zapewnienie sprawnego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości oraz zaostrzenie walki z korupcją;

10. wyraża obawy w związku z dużą liczbą odnotowanych przypadków łamania praw człowieka w Rosji, w tym prawa do pokojowego zrzeszania się, i podkreśla znaczenie ciągłego dialogu na temat praw człowieka jako elementu konsultacji UE z Rosją dotyczących praw człowieka, ze szczególnym naciskiem na kroki podejmowane przez władze Rosji w celu zagwarantowania bezpieczeństwa obrońcom praw człowieka;

11. podkreśla, że pełne poszanowanie praw człowieka i rządów prawa poprawi wizerunek Rosji i jej wiarygodność na arenie światowej, w szczególności w odniesieniu do jej stosunków z Unią Europejską, które mają duże znaczenie i powinny przekształcić się w strategiczne partnerstwo, zważywszy na współzależność obu stron i liczne wspólne interesy, zwłaszcza w odniesieniu do współpracy politycznej, gospodarczej i energetycznej oraz w dziedzinie bezpieczeństwa, a także w odniesieniu do poszanowania zasad i procedur demokratycznych, rządów prawa i podstawowych praw człowieka;

12. wzywa Komisję do przedłożenia Parlamentowi w trybie pilnym oceny zgodności środków sądowych podjętych przeciwko firmie Jukos i jej dyrektorom z wymaganiami nałożonymi na Rosję w związku z jej ambicjami stania się pełnym członkiem Światowej Organizacji Handlu;

13. zwraca uwagę, że jako członek Rady Europy Rosja zobowiązała się do pełnego przestrzegania europejskich standardów w dziedzinie demokracji, praw podstawowych i praw człowieka oraz rządów prawa, wzywa w związku z tym władze rosyjskie, by zastosowały się do wszystkich orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i wdrożyły środki stanowiące zadośćuczynienie za naruszenia w poszczególnych przypadkach, w tym przez zapewnienie przeprowadzenia prawdziwych dochodzeń i pociągnięcie sprawców do odpowiedzialności, a także by przyjęły ogólne środki wdrażające wspomniane orzeczenia, w tym poprzez wprowadzenie zmian politycznych i prawnych mających zapobiegać podobnym naruszeniom w przyszłości;

14. ponawia swój apel o nasilenie, zwiększenie skuteczności i nastawienie na wyniki konsultacji w sprawie praw człowieka oraz o udział rosyjskiego ministerstwa sprawiedliwości, spraw wewnętrznych i spraw zagranicznych w posiedzeniach zarówno w Brukseli jak i w Moskwie, przy pełnym zaangażowaniu Parlamentu Europejskiego na wszystkich szczeblach; przypomina wysokiej przedstawiciel o decyzji budżetowej Parlamentu Europejskiego w sprawie powołania forum społeczeństwa;

15. wzywa Radę i Komisję do zaoferowania Rosji praktycznej pomocy i wiedzy fachowej w celu wzmocnienia niezawisłości organów sądowych i agencji ścigania, a także w celu poprawienia zdolności systemu sądowego do opierania się naciskom politycznym i gospodarczym; podkreśla gotowość Unii Europejskiej do zaangażowania się na rzecz utworzenia takiego programu wsparcia sądownictwa oraz na rzecz szkolenia funkcjonariuszy organów ścigania, prokuratorów i sędziów, szczególnie w zakresie kwestii związanych z prawami człowieka;

16. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, rządom i parlamentom państw członkowskich, rządowi i parlamentowi Federacji Rosyjskiej, Radzie Europy oraz Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.

______

⁽¹⁾ Dz.U. C 224 E z 17.09.2009, s. 27.

⁽²⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0234.

⁽³⁾ Teksty przyjęte, P7_TA(2010)0390.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2012.188E.37
• Rodzaj: Rezolucja
• Tytuł: Praworządność w Rosji.
• Data aktu: 17/02/2011
• Data ogłoszenia: 28/06/2012