JEDNOLITY DOKUMENT
"Grebbestadostron"
Nr UE: PDO-SE-02819 - 30.11.2021
ChNP (X) ChOG ()
1. Nazwa lub nazwy
"Grebbestadostron"
2. Państwo członkowskie lub państwo trzecie
Szwecja
3. Opis produktu rolnego lub środka spożywczego
3.1. Typ produktu
Klasa 1.7. Świeże ryby, małże i skorupiaki oraz produkty wytwarzane z nich
3.2. Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1
Chronione oznaczenie "Grebbestadostron" obejmuje odławiane dzikie żywe ostrygi płaskie (Ostrea edulis).
Ostrygi "Grebbestadostron" mają następujące cechy:
Właściwości fizyczne
Kształt:
Przypominający kroplę, zaokrąglony kształt podobny do kształtu wierzchniej strony dłoni, która jest zwinięta, ale nie zaciśnięta. Druga strona jest płaska. Od bardziej spiczastej części ostrygi rozchodzą się promieniście zaokrąglone, pofałdowane bruzdy w kształcie wachlarzy.
Wymiary:
Średnica: 7-15 cm
Masa: 100-150 gramów;
Właściwości organoleptyczne
Kolor skorupy:
Strona zewnętrzna: kolor różni się w zależności od głębokości, na której żyją dane ostrygi. W płytszych wodach z dużą ilością światła ostrygi są białe z zielonkawą opalizacją. W głębszych wodach kolor przybiera głębszy odcień, który jest w różnym stopniu zbliżony do barwy purpurowej.
Strona wewnętrzna: biel masy perłowej z odcieniami fioletu. Krawędź muszli przybiera odcienie głębokiej, szmaragdowej zieleni.
Kolor mięsa:
Odcienie jasnego piasku (NCS[1] S2010-Y10R). Ciemniejsze odcienie brązu sjeny (NCS S6005-Y80R). Włókna mięsa mają kolor złotej ochry (NCS S3030-Y20R). Mięso ma połysk zbliżony do nieprzezroczystej meduzy.
Smak:
Słonej wody, składników mineralnych, wodorostów i umami, lekko orzechowy. Utrzymujący się, pełny posmak umami i soli mineralnej.
Aromat:
Zapach morza i składników mineralnych, któremu towarzyszy zapach wodorostów morskich i świeżych ryb.
Tekstura:
Jędrna i mięsista. Tekstura różni się w zależności od części ostrygi, od jędrnej do stosunkowo miękkiej.
Odczucia smakowe:
Jest to szczególne doświadczenie, ponieważ zazwyczaj zjada się całą świeżą ostrygę za jednym razem. Smak ostryg jest bogaty i pełny, mocno kojarzący się z morzem.
Właściwości chemiczne (na 100 g mięsa ostrygi):
Woda: 80-83 g
Białko: 9,3-9,9 g
Węglowodany: 2-4 g
Sól: 0,25-0,35 g
Tłuszcz: 2,0-2,4 g
w tym:
- Tłuszcze nasycone: 0,5-0,6 g
- Tłuszcze jednonienasycone: 0,2-0,3 g
- Tłuszcze wielonienasycone: 0,5-0,7 g
w tym:
- Omega-6: 0,05-0,09 g
- Omega-3: 0,50-0,65 g
Witaminy
Tiamina: 0,10-0,15 mg
Ryboflawina: 0,15-0,20 mg
Niacyna: 2,0-3,9 mg
B6: 0,1-0,2 mg/100 g
Witamina E: 0,9-1,1 mg
Składniki mineralne
Wapń: 80-90 mg
Fosfor: 140-160 mg
Żelazo: 5,5-6,5 mg
Magnez: 25-30 mg
Potas: 110-130 mg
Cynk: 45-50 mg
[1] Natural Color System.
3.3. Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)
Ostrygi "Grebbestadostron" żywią się głównie mikroalgami o wielkości 20-30 um, ale mogą też zjadać większe cząstki, takie jak zooplankton i ikra ryb.
3.4. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na określonym obszarze geograficznym
Cały proces produkcji musi odbywać się na obszarze geograficznym określonym w pkt 4.
3.5. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
-
3.6. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa -
4. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego
Obszar produkcji ostryg "Grebbestadostron" obejmuje archipelagi na północ i południe od Grebbestad, tj. części archipelagu Bohuslän znajdujące się w okręgach Lur, Tanum, Fjällbacka i Kville. Na morzu linią odniesienia jest zewnętrzna granica obszaru. Obszar produkcji obejmuje część wybrzeża w odległości 5 km od linii brzegowej.
5. Związek z obszarem geograficznym
Właściwości ostryg "Grebbestadostron" zależą od interakcji czynników naturalnych i ludzkich.
Specyfika produktu:
"Grebbestadostron" to ostrygi płaskie, żyjące na naturalnych ławicach ostrygowych w archipelagu na północ i południe od Grebbestad. "Grebbestadostron" rozwijają się powoli, ponieważ woda na obszarze produkcji jest zimna, stosunkowo uboga w składniki odżywcze i ma niskie zasolenie. Ostryga potrzebuje 3-5 lat, aby osiągnąć minimalną, określoną przepisami wielkość odłowu. Powolny wzrost wpływa na właściwości organoleptyczne ostrygi.
W porównaniu z inwazyjną ostrygą pacyficzną (Magallana gigas), która na obszarze produkcji rozwija się szybko, wolno rozwijające się ostrygi "Grebbestadostron" mają znacznie intensywniejszy i pełniejszy smak oraz bardziej zauważalne i wyraźne nuty składników mineralnych i umami. "Grebbestadostron" ma również wyraźnie dłużej utrzymujący się i bardziej intensywny posmak. Mięso jest twardsze niż mięso M. gigas, w wyniku czego przy nadgryzaniu ostryg "Grebbestadostron" odczuwany jest większy opór.
Czynniki naturalne:
Właściwości ostryg "Grebbestadostron" zależą od warunków naturalnych panujących na obszarze produkcji.
Ostrygi "Grebbestadostron" stanowią część szwedzkiej populacji ostrygi płaskiej (O. edulis). Szacuje się, że populacja liczy około 40 mln osobników. W wyniku odległości i dostosowań ewolucyjnych m.in. do temperatury i zasolenia wody, szwedzka populacja O. edulis różni się genetycznie od populacji ostrygi płaskiej, która żyje w południowym Atlantyku. W obrębie populacji występuje jednak mniejsza zmienność genetyczna niż w populacjach położonych bardziej na południe.
Stosunkowo dobry stan szwedzkiej populacji O. edulis wynika głównie z faktu, że prawa połowowe pozostają w rękach prywatnych, skala połowów jest niewielka, a w wodzie nie ma pasożytów (M. mackini).
Woda na obszarze produkcji jest stosunkowo zimna (średnia roczna temperatura wód powierzchniowych wynosi około 8-10 °C), a zawartość soli niska (średnio 2,7 %), co oznacza, że ostrygi poławiane do produkcji "Grebbestado- stron" żyją na granicy zasięgu występowania gatunku.
Na zawartość składników pokarmowych w wodach obszaru produkcji "Grebbestadostron" duży wpływ ma prąd powierzchniowy Morza Bałtyckiego. Zawartość soli odżywczych fosforu i azotu jest niska (średnio odpowiednio 0,8 pM i 20 pM), a to ogranicza rozwój podstawowego pokarmu ostryg - mikroalg.
Naturalne warunki panujące na obszarze produkcji "Grebbestadostron" (osłonięte miejsca, głębokość, dno morskie odpowiedniego typu, odpowiednie nachylenie i orientacja) zapewniają dobre warunki do produkcji ostryg.
Ostrygi poławiane do produkcji "Grebbestadostron" rozwijają się na półtwardych osadach o maksymalnym nachyleniu 45° do głębokości około 10 m. Na większych głębokościach dno morskie staje się bardziej muliste. Nie są to dobre warunki dla ostryg. Nie rozwijają się dobrze również na podłożach nachylonych na wschód.
Ławice ostrygowe osłania przed falami i wiatrami morza otwartego zewnętrzny pierścień wysp archipelagu położonego na północ i południe od Grebbestad.
Czynnik ludzki:
Kluczowe znaczenie dla dostępności i jakości ostryg "Grebbestadostron" mają wiedza poławiaczy ostryg o biologii i cyklu życiowym ostrygi płaskiej oraz o warunkach wodnych i dnie morskim na obszarze produkcji, jak również zarządzanie populacją ostryg na naturalnych ławicach ostrygowych.
Ostrygi "Grebbestadostron" poławia się w wyjątkowy i delikatny sposób, który sprzyja ich charakterystycznej jakości. Ostrygi mogą być tylko łapane w sieci przez brodzących poławiaczy lub zbierane ręcznie przez doświadczonych nurków. Większość ostryg jest zbierana ręcznie przez nurków. Ponieważ nurkowie nie naruszają żadnego materiału na dnie morskim, połów "Grebbestadostron" ma niewielki wpływ na ostrygi, które pozostają na ławicach ostrygowych, dzięki czemu dalej filtrują czystą i przejrzystą wodę na obszarze produkcji.
Połowy są ograniczone do 70 000 ostryg "Grebbestadostron" rocznie, ze szczególnym naciskiem na zapewnienie przetrwania ostrygi płaskiej, a tym samym ciągłej dostępności ostryg "Grebbestadostron". W ramach połowów "Greb- bestadostron" poławiacze podejmują różne działania mające na celu ochronę ławic ostrygowych na obszarze produkcji.
Ostrygi, które rosną jedna na drugiej w większych skupiskach, są rozdzielane i rozrzucane na większym obszarze, dzięki czemu wszystkie ostrygi mają dobry dostęp do składników odżywczych i tym samym zwiększoną szansę na przeżycie. Małe ostrygi rosnące na powierzchni złowionych ostryg "Grebbestadostron" są ręcznie oddzielane, oczyszczane i umieszczane z powrotem na ławicach ostrygowych. Przed ponownym umieszczeniem ostryg na ławicach ostrygowych, usuwa się najpierw małe ostrygi należące do inwazyjnego gatunku ostrygi pacyficznej (Magallana gigas), aby nie przyczyniać się do jej rozprzestrzeniania.
Aby nie zakłócać rozrodu O. edulis, ostryg "Grebbestadostron" nie odławia się w okresie rozrodu ostrygi płaskiej w lipcu i sierpniu.
Dzięki środkom i staraniom podejmowanym przez poławiaczy ostryg podczas połowów "Grebbestadostron", populacja ostrygi płaskiej na obszarze produkcji stale rośnie.
Odesłanie do publikacji specyfikacji
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2023.34.33 |
Rodzaj: | Ogłoszenie |
Tytuł: | Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych |
Data aktu: | 30/01/2023 |
Data ogłoszenia: | 30/01/2023 |