uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 235,
uwzględniając wniosek Komisji(1),
uwzględniając opinię Parlamentu Europejskiego(2),
a także mając na uwadze, co następuje:
(1) Należy ustanowić procedury w celu wprowadzania w życie działań wspólnotowych innych niż działania współpracy na rzecz rozwoju, które w ramach wspólnotowej polityki współpracy w państwach trzecich, przyczyniają się do realizacji ogólnego celu rozwijania i konsolidacji demokracji i państwa prawa oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w państwach trzecich.
(2) Równocześnie z niniejszym rozporządzeniem, Rada przyjęła rozporządzenie Rady (WE) nr 975/1999 z dnia 29 kwietnia 1999 r. ustanawiające wymogi w celu wprowadzania w życie działań współpracy na rzecz rozwoju, które przyczyniają się do realizacji ogólnego celu rozwijania i konsolidacji demokracji i państwa prawa oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności(3).
(3) W ramach obecnych programów w zakresie współpracy z państwami trzecimi, w tym Tacis, Phare, MEDA oraz rozporządzenia w sprawie odbudowy Bośni i Hercegowiny, a także z uwagi na przyszłość współpracy wdrażanej na mocy art. 235 Traktatu WE, konieczne jest podjęcie działań przyczyniających się do osiągnięcia ogólnego celu rozwijania i konsolidacji demokracji i państwa prawa oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w państwach trzecich.
(4) Artykuł F.2 Traktatu o Unii Europejskiej stanowi, że Unia szanuje prawa podstawowe, zagwarantowane w europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, podpisanej w Rzymie 4 listopada 1950 roku, oraz wynikające z tradycji konstytucyjnych wspólnych dla Państw Członkowskich jako zasady ogólne prawa wspólnotowego.
(5) Wspólnotowe działania na rzecz wspierania praw człowieka i demokratycznych zasad opierają się na głębokim przekonaniu o uniwersalności i niepodzielności praw człowieka, zasad, które stanowią podstawę międzynarodowego systemu ochrony praw człowieka.
(6) Wspólnotowe działania na rzecz wspierania praw człowieka i demokratycznych zasad są głęboko osadzone na zasadach ogólnych ustanowionych przez Powszechną Deklarację praw człowieka, Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych oraz Międzynarodowy pakt praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych.
(7) Wspólnota dostrzega współzależność wszystkich praw człowieka oraz wzajemny wpływ postępu gospodarczego i społecznego oraz postępu w osiąganiu praw obywatelskich i politycznych.
(8) Prawa człowieka w rozumieniu niniejszego rozporządzenia należy rozumieć jako obejmujące poszanowanie dla międzynarodowego prawa humanitarnego, uwzględniając także Konwencję genewską z 1949 r. wraz z Protokołem dodatkowym z 1977 r., Konwencję dotyczącą statusu uchodźców z 1951 r. Konwencję w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa z 1948 r. oraz pozostałe traktaty międzynarodowe lub prawo zwyczajowe.
(9) Rezolucja w sprawie praw człowieka, demokracji i rozwoju, przyjęta przez Radę i Państwa Członkowskie na posiedzeniu Rady w dniu 28 listopada 1991 r., ustalająca wytyczne, procedury i środki praktyczne mające na celu wspieranie swobód obywatelskich i politycznych, a także praw gospodarczych i społecznych, poprzez przedstawicielski system polityczny oparty na poszanowaniu praw człowieka.
(10) Wspólnotowe działania na rzecz wspierania praw człowieka oraz demokratycznych zasad są wynikiem pozytywnego i konstruktywnego podejścia, w którym prawa człowieka i zasady demokratyczne postrzegane są jako przedmiot wspólnego zainteresowania Wspólnoty i jej partnerów, a także jako przedmiot dialogu, którego wynikiem mogą być środki służące wspieraniu poszanowania tych praw i zasad.
(11) Powyższe pozytywne podejście powinno zostać odzwierciedlone w wykonywaniu środków wspierających demokratyzację, wzmocnienie państwa prawa oraz rozwój pluralistycznego i demokratycznego społeczeństwa obywatelskiego, a także środków budowy zaufania, mających na celu zapobieganie konfliktom, wspieranie inicjatyw pokojowych oraz dotykające problemu bezkarności.
(12) Instrumenty finansowe wykorzystywane do wspierania pozytywnych działań poszczególnych państw powinny być wykorzystywane w sposób zgodny z programami regionalnymi i powiązane z pozostałymi instrumentami rozwoju tak, aby maksymalnie zwiększyć ich wpływ i skuteczność.
(13) Konieczne jest również zagwarantowanie, aby powyższe działania były zgodne z polityką zagraniczną Unii Europejskiej jako całości, z uwzględnieniem wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa.
(14) Powyższe działania powinny w szczególności koncentrować się na dyskryminowanych lub cierpiących z powodu ubóstwa lub krzywd dzieciach, kobietach, uchodźcach, migrantach, mniejszościach, wysiedleńcach, ludności rdzennej, więźniach oraz ofiarach tortur.
(15) Wsparcie Wspólnoty dla demokratyzacji i przestrzegania zasady państwa prawa w systemie politycznym, szanującym podstawowe wolności jednostek, pomaga w realizacji celów ustanowionych w porozumieniach zawartych przez Wspólnotę i jej partnerów, wśród których to celów poszanowanie praw człowieka i zasady demokratyczne stanowią istotny element stosunków między stronami.
(16) Jakość, wpływ oraz ciągłość działania należy w szczególności chronić poprzez zapewnienie wieloletnich programów wspierania praw człowieka i demokratycznych zasad we współpracy z organami każdego z państw, z uwzględnieniem ich szczególnych potrzeb.
(17) Skuteczne i konsekwentne działanie wymaga uwzględnienia szczególnych cech działań na rzecz praw człowieka i demokratycznych zasad oraz odzwierciedlenia tych cech w ramach tworzenia elastycznych, przejrzystych i sprawnych procedur decyzyjnych w zakresie finansowania działań i projektów w tej dziedzinie.
(18) Wspólnota powinna być w stanie szybko reagować na wystąpienie nagłych zagrożeń lub sytuacji szczególnej wagi tak, aby podnosić wiarygodność i skuteczność swojego zaangażowania na rzecz wspierania praw człowieka i demokratycznych zasad w państwach, w których występują takie sytuacje.
(19) Procedury przyznawania pomocy oraz oceny projektów powinny w szczególności uwzględniać szczególny charakter odbiorców wsparcia udzielanego przez Wspólnotę w tej dziedzinie, a mianowicie niedochodowy charakter ich działalności, ryzyko ponoszone przez członków, którzy w wielu przypadkach są wolontariuszami, niekiedy wrogie środowisko, w którym działają oraz pole manewru ograniczone posiadanymi przez nich środkami własnymi.
(20) Rozwój społeczeństwa obywatelskiego musi pociągać za sobą powstawanie i organizowanie się nowych graczy; w tym kontekście może okazać się konieczne, aby w państwach trzecich będących beneficjentami, Wspólnota zapewniła wsparcie finansowe partnerom niemającym żadnego wcześniejszego doświadczenia w tej dziedzinie.
(21) Decyzje o finansowaniu projektów, służących wspieraniu praw człowieka i zasad demokratycznych, powinny być podejmowane bezstronnie, bez rasowej, religijnej, kulturowej, społecznej i etnicznej dyskryminacji organów otrzymujących wsparcie Wspólnoty oraz osób lub grup, do których skierowane są wspierane projekty, a także nie mogą wynikać ze względów politycznych.
(22) Należy ustanowić sposoby wykonania i zarządzania pomocą na rzecz wspierania praw człowieka i zasad demokratycznych finansowanych z ogólnego budżetu Wspólnoty.
(23) Wdrażanie powyższych działań prawdopodobnie pomoże osiągnąć cele Wspólnoty; do celów przyjęcia niniejszego rozporządzenia Traktat nie przewiduje innych kompetencji niż określone w art. 235.
(24) Finansowa kwota odniesienia, w rozumieniu pkt 2 deklaracji Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji z dnia 6 marca 1995 r.(4) zawarta w niniejszym rozporządzeniu, obejmuje cały okres trwania programu, co nie wpływa na kompetencje władz budżetowych sformułowane w Traktacie,
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Sporządzono w Luksemburgu, dnia 29 kwietnia 1999 r.
W imieniu Rady | |
W. MÜLLER | |
Przewodniczący |
______
(1) Dz.U. C 282 z 18.9.1997, str. 14.
(2) Opinia wydana dnia 14 kwietnia 1999 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(3) Dz.U. L 120 z 8.5.1999, str. 1.
(4) Dz.U. C 102 z 4.4.1996, str. 4.
(5)Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2157/91 (Dz.U. L 201 z 24.7.1991, str. 2). Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1279/96 (Dz.U. L 165 z 4.7.1996, str. 1).
(6)Rozporządzenie Rady (EWG) nr 3906/89 (Dz.U. L 375 z 23.12.1989, str. 11). Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 753/96 (Dz.U. L 103 z 26.4.1996, str. 5).
(7)Rozporządzenie Rady (EWG) nr 1763/92 (Dz.U. L 181 z 1.7.1992, str. 5). Rozporządzenie ostatnio zmienione rozporządzeniem (WE) nr 1488/96 (Dz.U. L 189 z 30.7.1996, str. 1).
(8)Rozporządzenie Rady (WE) nr 753/96 (Dz.U. L 103 z 26.4.1996, str. 5).
(9) Dz.U. L 344 z 27.12.2005, str. 23.
(10) Dz.U. L 184 z 17.7.1999, str. 23.
(11) Dz.U. L 292 z 15.11.1996, str. 2.
- zmieniony przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
- zmieniony przez art. 11 rozporządzenia nr 2112/2005 z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie dostępu do pomocy zagranicznej Wspólnoty (Dz.U.UE.L.05.344.23) z dniem 28 grudnia 2005 r.
- zmieniony przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia nr 2242/2004 z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz.U.UE.L.04.390.21) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 stycznia 2005 r.
- zmieniony przez art. 11 rozporządzenia nr 2112/2005 z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie dostępu do pomocy zagranicznej Wspólnoty (Dz.U.UE.L.05.344.23) z dniem 28 grudnia 2005 r.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.UE.L.1999.120.8 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Rozporządzenie 976/1999 ustanawiające wymogi wprowadzania w życie działań wspólnotowych innych niż działania współpracy na rzecz rozwoju, które w ramach wspólnotowej polityki współpracy przyczyniają się do realizacji ogólnego celu rozwijania i konsolidacji demokracji i państwa prawa oraz poszanowania praw człowieka i podstawowych wolności w państwach trzecich |
Data aktu: | 29/04/1999 |
Data ogłoszenia: | 08/05/1999 |
Data wejścia w życie: | 01/05/2004, 11/05/1999 |