Zasady podziału zysku oraz finansowanie środków obrotowych w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrom: Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Chemicznego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Spożywczego i Skupu, Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz Przemysłu Drobnego i Rzemiosła, powiązanych z budżetem centralnym.

UCHWAŁA NR 460
RADY MINISTRÓW
z dnia 19 listopada 1957 r.
w sprawie zasad podziału zysku oraz finansowania środków obrotowych w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrom: Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Chemicznego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Spożywczego i Skupu, Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz Przemysłu Drobnego i Rzemiosła, powiązanych z budżetem centralnym.

I.

Podział zysku i finansowanie strat.

§  1.
Ilekroć w niniejszej uchwale mowa jest o zyskach bądź stratach ministerstw i centralnych zarządów - należy przez to rozumieć saldo zysków i strat centralnych zarządów wchodzących w skład ministerstw albo saldo zysków i strat przedsiębiorstw podległych centralnym zarządom.
§  2.
1.
Zysk planowany ministerstw, centralnych zarządów i przedsiębiorstw dzieli się na:
1)
odpisy na fundusz zakładowy przedsiębiorstw,
2)
odpisy na fundusz rozwoju przedsiębiorstw,
3)
odpisy na fundusze rezerwowe,
4)
część podlegającą wpłacie do budżetu centralnego bądź na rzecz jednostki nadrzędnej.
2.
Zysk faktycznie osiągnięty dzieli się zgodnie z przepisami § 5 ust. 1 i 2.
§  3.
1.
Ministerstwo dokonuje podziału zysku (§ 2) na części przeznaczone na:
1)
fundusz zakładowy w wysokości ustalonej odrębnymi przepisami,
2)
fundusz rozwoju przedsiębiorstw w wysokości określonego w bilansie dochodów i wydatków odsetka od łącznej kwoty wartości realizacji produkcji i usług przedsiębiorstw wytwórczych, budowlano-montażowych i usługowych oraz marży handlowej (prowizji, narzutów) przedsiębiorstw obrotu towarowego po potrąceniu podatku obrotowego i podatku od operacji nietowarowych,
3)
fundusz rezerwowy w wysokości określonego w bilansie dochodów i wydatków odsetka od kwoty odpisów na fundusz rozwoju przedsiębiorstw (pkt 2),
4)
wpłatę do budżetu w wysokości zysku planowanego pomniejszonego o odpisy z zysku, o których mowa w § 2 ust. 1.
2.
Jeżeli planowany zysk ministerstwa w 1958 r. nie wystarcza na pokrycie potrzeb, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 3 - ministerstwo otrzyma z budżetu centralnego uzupełniającą dotację celową; jeżeli przy podziale zysku faktycznego, zgodnie z przepisami § 5 ust. 1 i 2, osiągnięty zysk wystarcza na pokrycie potrzeb, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 2 i 3, uzupełniająca dotacja celowa ulega zwrotowi.
3.
Na pokrycie strat ministerstwa planowo-deficytowe otrzymają dotację z budżetu centralnego niezależnie od dotacji celowej, o której mowa w ust. 2.
§  4.
1.
Przepisy § 3, i wyjątkiem przepisu ust. 1 pkt 3, stosuje się odpowiednio do centralnych zarządów i przedsiębiorstw, z tym że:
1)
przedsiębiorstwa dokonują wpłat na rzecz centralnych zarządów, a centralne zarządy na rzecz ministerstw albo:
a)
z tytułu odpisów z zysku, albo
b)
z tytułu różnic między cenami fabrycznymi a cenami rozliczeniowymi (obejmującymi planowany koszt własny wyrobów powiększony o planowany zysk),
2)
przedsiębiorstwa mogą otrzymywać od centralnych zarządów, a centralne zarządy od ministerstw, albo:
a)
dotacje na pokrycie strat oraz dotacje celowe, albo
b)
dotacje wyrównawcze na pokrycie różnic między cenami fabrycznymi a cenami rozliczeniowymi (obejmującymi planowany koszt własny wyrobów powiększony o planowany zysk).
2.
O zastosowaniu jednej z zasad, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, decyduje właściwy minister w porozumieniu z Ministrem Finansów, a w zakresie towarów rynkowych również w porozumieniu z Ministrem Handlu Wewnętrznego.
§  5.
1.
W toku wykonywania planu ministerstwa, centralne zarządy i przedsiębiorstwa dokonywać będą podziału faktycznie osiągniętego zysku na poszczególne części w takich proporcjach, w jakich dokonano podziału zysku planowanego.
2.
W zależności od obowiązującego w danym ministerstwie, centralnym zarządzie i przedsiębiorstwie systemu odpisów na fundusz zakładowy Minister Finansów może w porozumieniu z właściwym ministrem ustalić, że podział zysku według zasad ustalonych w ust. 1 będzie dokonywany w stosunku do zysku pozostającego po odliczeniu odpisów na fundusz zakładowy.
3.
Ministerstwa na podstawie decyzji Ministra Finansów uzgodnionej z zainteresowanymi, a centralne zarządy i przedsiębiorstwa na podstawie decyzji ministerstw bądź centralnych zarządów - mogą otrzymywać dotacje na pokrycie strat oraz dotacje celowe albo w wysokości proporcjonalnej do wykonania planu realizacji, tj. w takiej wysokości, jaka odpowiada założonemu w bilansach dochodów i wydatków stosunkowi procentowemu dotacji na pokrycie strat bądź dotacji celowej do wartości zrealizowanej produkcji i wykonanych usług, albo w wysokości ustalonej w tych bilansach.

II.

Finansowanie środków obrotowych.

§  6.
1.
Na dzień 1 stycznia 1958 r. nastąpi wyrównanie środków własnych przedsiębiorstw (z uwzględnieniem planowanych pasywów stałych) do wysokości normatywów (w przedsiębiorstwach handlowych z ograniczeniem normatywu na towary w wysokości 30%) w drodze przejęcia przez centralne zarządy bądź ministerstwa nadwyżek środków obrotowych przedsiębiorstw albo centralnych zarządów oraz sfinansowania przez centralne zarządy bądź ministerstwa niedoborów środków obrotowych przedsiębiorstw albo centralnych zarządów; normatywy na dzień 1 stycznia 1958 r. będą ustalone w dotychczasowym trybie.
2.
Nadwyżki bądź niedobory środków obrotowych ministerstw na dzień 1 stycznia 1958 r. zostaną rozliczone z budżetem.
§  7.
1.
Normatywy środków obrotowych (z wyjątkiem normatywów na dzień 1 stycznia 1958 r.) oraz ich wzrost bądź zmniejszenie w ciągu roku ustalają przedsiębiorstwa we własnym zakresie.
2.
Przedsiębiorstwa obowiązane są jednak przestrzegać metod normowania środków obrotowych ustalonych przez jednostki nadrzędne.
§  8.
1.
Niedobory środków obrotowych na początek roku (z wyjątkiem niedoborów na dzień 1 stycznia 1958 r.) oraz wzrost środków obrotowych w ciągu roku podlegają pokryciu z:
1)
funduszu rozwoju przedsiębiorstw,
2)
kredytu bankowego.
2.
Niedobory środków obrotowych na początek roku podlegają ponadto pokryciu z funduszów rezerwowych w przypadkach, o których mowa w § 11 pkt 3.
3.
Nadwyżki środków obrotowych na początek roku (z wyjątkiem nadwyżek na 1 stycznia 1958 r.) oraz sumy zwalniające się w związku ze zmniejszeniem normatywów środków obrotowych w ciągu roku pozostają w przedsiębiorstwach z przeznaczeniem na zwiększenie funduszów rozwoju tych przedsiębiorstw. Jeżeli przedsiębiorstwu nie są potrzebne środki na fundusz rozwoju przedsiębiorstwa, ministerstwa bądź centralne zarządy mogą przejąć stwierdzone nadwyżki środków obrotowych z przeznaczeniem na zwiększenie funduszów rezerwowych. Przejęcie to winno być dokonane w formie zmniejszenia funduszu statutowego istniejącego w przedsiębiorstwie.

III.

Fundusz rozwoju przedsiębiorstw.

§  9.
1.
Na fundusz rozwoju przedsiębiorstw przeznacza się:
1)
część zysku przedsiębiorstw bądź dotacje celowe, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 2 i ust. 2,
2)
nadwyżki środków obrotowych na początek roku przedsiębiorstw, o których mowa w § 8 ust. 3.
2.
Środki z funduszu rozwoju przedsiębiorstw przeznacza się w pierwszej kolejności na uzupełnienie niedoboru na początek roku bądź wzrostu w ciągu roku własnych środków obrotowych w granicach normatywów z uwzględnieniem pasywów stałych, a w przedsiębiorstwach obrotu towarowego w granicach normatywów pomniejszonych o 70% normatywu na towary. W drugiej kolejności środki z funduszu rozwoju przedsiębiorstw przeznacza się na fundusz inwestycyjny, ustalony według zasad określonych odrębnymi przepisami.
3.
Jeżeli potrzeby przedsiębiorstw w zakresie uzupełnienia niedoboru bądź wzrostu własnych środków obrotowych w granicach normatywu wyprzedzają w czasie wygospodarowanie funduszu rozwoju przedsiębiorstw - bank może udzielić przedsiębiorstwom kredytu podlegającego spłacie z funduszu rozwoju przedsiębiorstw.
4.
Bank może ponadto udzielić kredytu przedsiębiorstwom obrotu towarowego w granicach 70% normatywu na towary.

IV.

Fundusze rezerwowe.

§  10.
1.
Fundusze rezerwowe tworzy się w ministerstwach, a z upoważnienia ministerstw również w centralnych zarządach w granicach kwot ustalonych dla ministerstw. Ministerstwa zobowiązane są wydzielić i przekazać fundusze rezerwowe dla tych centralnych zarządów i jednostek równorzędnych, które finansowane są ze środków podległych przedsiębiorstw.
2.
Fundusze rezerwowe będą lokowane na odrębnych rachunkach w bankach.
3.
Na fundusze rezerwowe ministerstw (centralnych zarządów) przeznacza się:
1)
część zysku przedsiębiorstw bądź dotacje celowe, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 3 i ust. 2,
2)
nadwyżki środków obrotowych na początek roku oraz sumy zwalniające się w związku ze zmniejszeniem normatywów środków obrotowych w ciągu roku, przejęte przez ministerstwa bądź centralne zarządy zgodnie z § 8 ust. 3,
3)
nie wykorzystane przez ministerstwa i centralne zarządy dotacje na pokrycie strat oraz dotacje celowe.
§  11.
Fundusz rezerwowy służy do:
1)
pokrycia przewidzianych w niniejszej uchwale wypłat dokonywanych przez ministerstwa bądź centralne zarządy na rzecz budżetu lub centralnych zarządów albo przedsiębiorstw w przypadkach, w których wypłaty te nie mogą być z jakichkolwiek przyczyn dokonywane ze środków przeznaczonych na ten cel,
2)
realizacji gwarancji wobec banku za spłatę kredytów udzielonych przedsiębiorstwom,
3)
pokrywania niedoborów środków obrotowych przedsiębiorstw na początek roku w całości lub w części w przypadkach, w których pokrycie tego niedoboru z funduszu rozwoju przedsiębiorstw byłoby niemożliwe.
§  12.
Jeżeli rozmiary funduszów rezerwowych ministerstw przekraczają ich potrzeby, o których mowa w § 11, Minister Finansów może nadwyżki z tego tytułu przejąć do budżetu centralnego jako nadwyżki środków obrotowych.
§  13.
1.
Minister Finansów w porozumieniu z zainteresowanymi ministerstwami może ustalić odmienne zasady dokonywania rozliczeń z tytułu zysków, strat i środków obrotowych ministerstw, centralnych zarządów bądź przedsiębiorstw z budżetem, jak również rozliczeń między ministerstwami, centralnymi zarządami oraz przedsiębiorstwami.
2.
Właściwi ministrowie w uzgodnieniu z Ministrem Finansów ustalają na podstawie przepisów niniejszej uchwały dla podległych jednostek szczegółowe przepisy o zasadach i trybie dokonywania rozliczeń. W szczególności przepisy te ustalą, że pokrywanie ponadplanowych strat z funduszu rezerwowego będzie mogło nastąpić tylko po uprzedniej szczegółowej analizie przyczyn ponadplanowych strat, opracowaniu planu uzdrowienia gospodarki przedsiębiorstwa i wyciągnięciu konsekwencji w stosunku do osób, których działalność przyczyniła się do powstania omawianych strat.
§  14.
W odniesieniu do resortów wymienionych w tytule niniejszej uchwały traci moc uchwała nr 102 Rady Ministrów z dnia 5 lutego 1955 r. w sprawie rozliczeń z budżetem centralnym i budżetami terenowymi z tytułu zysków i strat oraz środków obrotowych (Monitor Polski Nr 21, poz. 205) oraz te przepisy uchwały Rady Ministrów z dnia 17 kwietnia 1950 r. w sprawie zasad organizacji finansowej i systemu finansowego przedsiębiorstw objętych budżetem centralnym (Monitor Polski Nr A-55, poz. 630), które są sprzeczne z niniejszą uchwałą.
§  15.
Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1958 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1957.94.550

Rodzaj: Uchwała
Tytuł: Zasady podziału zysku oraz finansowanie środków obrotowych w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrom: Górnictwa i Energetyki, Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Chemicznego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Spożywczego i Skupu, Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego oraz Przemysłu Drobnego i Rzemiosła, powiązanych z budżetem centralnym.
Data aktu: 19/11/1957
Data ogłoszenia: 06/12/1957
Data wejścia w życie: 01/01/1958