Przepisy ogólne.
Zasady opodatkowania i stawki podatkowe.
Zwolnienia i ulgi podatkowe.
Ulgi podatkowe dla spółdzielni inwalidów.
Przeliczniki te stosuje się do inwalidów zatrudnionych w pełnym wymiarze godzin w zakładach pracy prowadzących działalność przemysłową oraz do inwalidów zatrudnionych w systemie pracy nakładczej.
Opodatkowanie niektórych obrotów spółdzielni rzemieślniczych.
Płatność podatku przypadającego od oddziałów wojewódzkich spółdzielni oraz spółdzielni pracy zgrupowanych w ośrodkach przemysłu.
Przepisy końcowe.
TABELA STAWEK PODATKU OBROTOWEGO OD OBROTÓW TOWAROWYCH
Pozycja | Nazwa produktu | Stawka podatkowa w % od obrotu bądź zwolnienie |
1 | 2 | 3 |
1 | I. Produkty spożywcze i pastewne (paszowe) | |
Wina: | ||
1) musujące i gazowane owocowe | 47 | |
2) nie wymienione w pkt 1 | 40 | |
3) moszcze winne | 12 | |
2 | Miody pitne | 32 |
3 | Piwo: | |
1) beczkowe | 43 | |
2) w butelkach | 40 | |
4 | Ekstrakt piwny (słodowy) | 30 |
5 | Napoje gazowe: | |
1) woda sodowa i woda stołowa mineralna | wolne od podatku | |
2) pozostałe | 12 | |
6 | Wyroby cukiernicze (z wyjątkiem pieczywa cukierniczego): | |
1) chałwa | 20 | |
2) wyroby w czekoladzie (czekoladowane) z wyjątkiem wymienionych w pkt 3 i poz. 7: |
||
a) wyroby o nadzieniu piankowym ("ptasie mleczko" itp.) |
5 | |
b) butelki (itp. wyroby o nadzieniu z likworu) oraz galaretki owocowe i marmoladki w kuwerturze czekoladowej |
15 | |
c) figurki czekoladowe i pozostałe wyroby czekoladowe |
22 | |
3) czekolada: | ||
a) nadziewana | 28 | |
b) z orzechami, rodzynkami itp. dodatkami | 45 | |
c) pozostała | 58 | |
4) kakao | 15 | |
5) cukierki twarde i landrynki | wolne od podatku | |
6) pozostałe wyroby | 4 | |
7 | Wszelkiego rodzaju pieczywo (w tym również cukiernicze i półcukiernicze oraz oblewane kuwerturą czekoladową) | wolne od podatku |
8 | Przyprawy do zup i sosów, zaprawki do wódek oraz koncentraty spożywcze, zupy luzem i zupy w kostkach, kisiele, galaretki i budynie, makarony, naleśniki, omlety i racuszki | wolne od podatku |
9 |
1) Proszki i przyprawy do pieczenia ciast (w tym również esencje oraz olejki zapachowe i smakowe - aromaty, rozlane do małych fiolek) z wyjątkiem wymienionych w pkt 2 i cukru wanilinowego |
39 |
2) Esencje oraz olejki zapachowe i smakowe w opakowaniach nie przekraczających 1,8 g |
18 | |
3) Cukier wanilinowy | 14 | |
10 | 1) Wszelkie namiastki kawy, herbaty, kakao i pieprzu | 5 |
2) Kawa zbożowa i cykoria | wolne od podatku | |
11 | Marmolada, powidła, dżemy, owoc w płynie, kompoty, soki (w tym soki przeznaczone do wyrobu napojów winnych), owoce suszone, koncentraty owocowe i warzywne oraz wszelkie inne przetwory owocowe, przetwory warzywne i grzybowe (marynaty, kiszonki, warzywa i grzyby suszone, kapusta kiszona, ogórki kiszone itp.) | wolne od podatku |
12 | Esencja octowa (kwas octowy) | 25 |
13 | Ocet: | |
1) wytwarzany przy stosowaniu surówki: | ||
a) 10% w butelkach | 8 | |
b) 6% w butelkach i 10% luzem | wolny od podatku | |
c) luzem 6% | 5 | |
2) wytwarzany przy stosowaniu rektyfikatu: | ||
a) 10% w butelkach | 8 | |
b) 6% w butelkach | 6 | |
c) luzem | wolny od podatku | |
3) wytwarzany z kwasu lodowatego lub esencji octowej | 15 | |
14 | Musztarda: | |
1) chrzanowa, kremska i stołowa w naczyniach do 100 g oraz w tubach |
wolna od podatku | |
2) chrzanowa i kremska luzem w naczyniach ponad 100 do 200 g, stołowa luzem i w naczyniach ponad 200 do 900 g oraz musztarda innego rodzaju w naczyniach do 200 g |
4 | |
3) stołowa w naczyniach ponad 900 g oraz musztarda luzem (z wyjątkiem musztardy chrzanowej, kremskiej i stołowej) oraz w naczyniach ponad 200 g (z wyjątkiem stołowej) |
13 | |
15 | Oleje roślinne do celów spożywczych: | |
1) wytwarzane przez spółdzielnie zrzeszone w Centrali Rolniczej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" |
8 | |
2) pozostałe | 11 | |
16 | 1) wyroby zakładów garmażeryjnych | wolne od podatku |
2) drób i króliki z własnego uboju oraz wszelkie przetwory z drobiu i królików oraz przetwory rybne | ||
17 | Zbywane w stanie nie przerobionym mięso i tłuszcze pochodzące z uboju żywca nabytego w Centrali Przemysłu Mięsnego oraz pochodzące z własnego tuczu bądź zakupione od innych dostawców | wolne od podatku |
18 | Wszelkie przetwory mięsne (wędliny i wyroby wędliniarskie, konserwy itp.) oraz tłuszcz topiony, dziczyzna oraz wszelkie przetwory z dziczyzny | 1,5 |
19 | Przetwory ziemniaczane: | |
1) mączka ziemniaczana i syrop ziemniaczany | wolne od podatku | |
2) cukier gronowy | 20 | |
3) miód sztuczny | 10 | |
20 | Przetwory mleczarskie, w tym lody | wolne od podatku |
21 | Drożdże: | |
1) wytwarzane przez Zakłady "Społem" w Kielcach | 45 | |
2) pozostałe | 15 | |
22 | Wszelkie inne produkty spożywcze, nie wymienione w poz. 1-21 (w tym również spirytus, z wyjątkiem wypadków, o których mowa w § 3 ust. 5 zarządzenia) | 3 |
23 | Wszelkie produkty pastewne (paszowe) | wolne od podatku |
24 | II. Produkty włókiennicze i odzieżowe | 15 |
Tkaniny papierowe oraz worki papierowe | ||
25 | Tkaniny bawełniane i bawełnopodobne: | |
1) odzieżowe: | ||
a) płaszczowe | 20 | |
b) sukienkowe | 10 | |
c) pozostałe | wolne od podatku | |
2) bieliźniane: | ||
a) piżamowe i koszulowe, z wyjątkiem zefiru | 8 | |
b) popelina | 35 | |
c) zefir, ręcznikowe, flanele, kalesonowe i pieluszkowe |
wolne od podatku | |
d) pozostałe | 5 | |
3) nie wymienione w pkt 1 i 2: | ||
a) inlet | 27 | |
b) tyk | 49 | |
c) stołowe | 15 | |
d) dekoracyjne i zasłonowe | 10 | |
e) pościelowe, z wyjątkiem inletu i tyku, meblowe, obiciowe i obuwiane oraz nie wymienione pod lit. a)-d) |
wolne od podatku | |
26 | Tkaniny wełniane i wełnopodobne czesankowe wytworzone z przędzy czesankowej niezależnie od zawartego w nich procentu wełny | 10 |
27 | Tkaniny wełniane zgrzebne z przędzy wyprodukowanej przez przemysł państwowy, zawierające: | |
1) do 89% wełny | 9 | |
2) ponad 89% do 100% wełny | 29 | |
28*) | Tkaniny wełniane zgrzebne z przędzy wyprodukowanej przez spółdzielnie zawierające: | |
1) do 59% wełny | wolne od podatku | |
2) ponad 59% do 100% wełny | 27 | |
29**) | Tkaniny wełniane i wełnopodobne czesankowo-zgrzebne, zawierające: | |
1) do 49% wełny | 5 | |
2) ponad 49% do 69% wełny | 20 | |
3) ponad 69% do 100% wełny | 36 | |
30 | Tkaniny wigoniowe | wolne od podatku |
31 | Tkaniny jedwabne, jedwabnopodobne oraz z włókien syntetycznych: | |
1) bluzkowe i sukienkowe ze sztucznego jedwabiu, z wyjątkiem żorżety |
25 | |
2) żorżeta i podszewkowe | 14 | |
3) ręcznie malowane | 17 | |
4) koszulowe, ubraniowe i parasolkowe | 10 | |
5) podomkowe | wolne od podatku | |
6) gorsetowe, adamaszkowe, jedwab naturalny i ortalion oraz wszelkie inne nie wymienione w pkt 1-5 |
24 | |
32 | Tkaniny manipulowane (z przędz różnych rodzajów, jak np. jedwabnej, bawełnianej, lnianej, wigoniowej, wełnianej), zawierające od 30% do 50% jedwabiu sztucznego lub włókien syntetycznych: | |
1) podszewkowe i podomkowe | wolne od podatku | |
2) odzieżowe (jedwab - wełna) | 30 | |
3) pozostałe | 15 | |
33 | Tkaniny laminowane | 20% zryczałtowanego narzutu cenotwórczego |
34 | Plusze: | |
1) meblowe | 5 | |
2) odzieżowe | 36 | |
3) dekoracyjne | wolne od podatku | |
35 | Zamsze | 10 |
36 | Włosianka: | |
1) z włosia naturalnego: | ||
a) o szerokości ponad 20 do 40 cm oraz "Kamel" | 35 | |
b) pozostała | 20 | |
2) z tkaniny zastępującej włosie: | ||
a) z żyłki stylonowej | 10 | |
b) ze szczeciny stylonowej | 25 | |
37 | Wszelkie wyroby, z wyjątkiem nie wymienionych w pozycjach 32, 51, 56 i 68 pkt 2: | |
1) lniane (w tym również manipulowane z innym surowcem), konopne, pakulane i powroźnicze (w tym siatki do łóżek, wózków dziecięcych, siatki gospodarcze, hamaki, sznury do bielizny, do zasłon okiennych itp. - również bawełniane oraz z wszelkich importowanych włókien łykowych) |
wolne od podatku | |
2) jutowe | 5 |
**) Wszystkie bez względu na to, jakiego pochodzenia jest przędza zgrzebna (przemysłu państwowego czy spółdzielczego), oraz bez względu na stosunek przędzy czesankowej do przędzy zgrzebnej.
38 | Wyroby pończosznicze: | ||
1) z przędz syntetycznych*) i teksturowanych**) | 5 | ||
2) z przędz naturalnych****) i sztucznych***) oraz manipulowanych |
wolne od podatku | ||
39 | Wyroby dziewiarskie niemowlęce, dziecięce przedszkolne i szkolne (do rozmiaru nr 145 włącznie): | ||
1) z przędz poliakrylonitrylowych i elany oraz manipulowanych z innymi przędzami, w których udział tych przędz wynosi co najmniej 20% |
wolne od podatku | ||
2) z przędz poliamidowych i torlenu, teksturowanych i nie teksturowanych, z wyjątkiem wykonanych ręcznie |
20 | ||
3) z przędz poliamidowych i torlenu, teksturowanych i nie teksturowanych, wykonanych ręcznie |
wolne od podatku | ||
4) z przędz naturalnych i sztucznych oraz manipulowanych (nie wymienionych w pkt 1) |
wolne od podatku | ||
40 | Wyroby dziewiarskie młodzieżowe dziewczęce i chłopięce, damskie i męskie: | ||
1) z przędz poliamidowych i torlenu, teksturowanych i nie teksturowanych |
35 | ||
2) z przędz poliakrylonitrylowych i elany oraz manipulowanych z przędzą wełnopodobną (z wyjątkiem wyrobów wykonanych ręcznie i na maszynach saneczkowych), w których udział przędz syntetycznych wynosi: |
|||
a) do 49% | 5 | ||
b) od 50% do 69% | 10 | ||
c) od 70% do 89% | 15 | ||
d) od 90% do 100% | 20 | ||
3) z przędz poliakrylonitrylowych i elany oraz manipulowanych z przędzą wełnopodobną wykonanych ręcznie i na maszynach saneczkowych |
wolne od podatku | ||
4) z przędz wełnianych czesankowych oraz manipulowanych z przędzą wełnopodobną |
5 | ||
5) z przędz wełnianych zgrzebnych oraz manipulowanych z przędzą sztuczną i syntetyczną |
wolne od podatku | ||
6) bieliźniane z przędz bawełnianych, bawełnopodobnych i wigoniowych oraz manipulowanych z tymi przędzami z wyjątkiem wymienionych w pkt 10 litera b) |
wolne od podatku | ||
7) z przędz bawełnianych i sztucznych z wyjątkiem wymienionych w pkt 6 oraz manipulowanych z przędzami syntetycznymi, w których udział przędz syntetycznych łącznie wynosi do 19% |
20 | ||
8) z włóczki wełnianej | 5 | ||
9) z włóczki anilanowej | wolne od podatku | ||
10) z przędz manipulowanych w sposób inny niż w pkt 2-7: |
|||
a) z przędzy poliakrylonitrylowej lub elany manipulowanej z przędzą wełnianą czesankową (niezależnie od składu procentowego manipulacji) |
20 | ||
b) z przędzy poliakrylonitrylowej lub elany manipulowanej z przędzą poliamidową lub torlenem, teksturowaną i nie teksturowaną, oraz z przędzą sztuczną, w których udział przędz syntetycznych łącznie wynosi: |
|||
aa) do 49% | 5 | ||
bb) od 50% do 69% | 10 | ||
cc) od 70% do 89% | 15 | ||
dd) od 90% do 100% | 20 | ||
c) z przędzy poliamidowej lub torlenu, teksturowanej i nie teksturowanej, manipulowanej z przędzą bawełnianą i sztuczną, w których udział przędz syntetycznych wynosi łącznie co najmniej 20%. W pozostałych wypadkach stosuje się stawki podane w pkt 6 i 7. |
25 | ||
d) z przędzy wełnianej czesankowej manipulowanej z przędzą poliamidową i torlenem, teksturowanej i nie teksturowanej, oraz sztuczną, w których udział przędzy wełnianej i syntetycznej łącznie wynosi: |
|||
aa) do 49% | 5 | ||
bb) od 50% do 69% | 10 | ||
cc) od 70% do 89% | 15 | ||
dd) od 90% do 100% | 20 | ||
41 | Dzianina zbywana lub przekazywana do zakładów usługowych | wolna od podatku | |
42 | Wyroby dziewiarskie konfekcjonowane z dzianin: | ||
1) zakupionych po cenach detalicznych pomniejszonych o przysługujące marże handlowe |
wolne od podatku | ||
2) zakupionych po zaopatrzeniowych cenach zbytu | według stawek przewidzianych w poz. 39 i 40 w zależności od zastosowanej przędzy do produkcji dzianiny | ||
43 | Wata: | ||
1) lecznicza | wolna od podatku | ||
2) krawiecka, okienna | 25 | ||
3) kołdrowa | 48 | ||
44 | Watolina z wełny i z włókien syntetycznych wełnopodobnych: | ||
1) zawierająca do 60% tych surowców | 20 | ||
2) zawierająca ponad 60% tych surowców | 45 | ||
45 | Chustki odzieniowe (na plecy) | 5 | |
46 | Wyroby kapelusznicze, z wyjątkiem wyrobów wytworzonych z tkanin i dzianin | 14 | |
47 |
1) Konfekcja (w tym również biustonosze, gorsety, pasy do pończoch, berety oraz bielizna stołowa, pościelowa i osobista), z wyjątkiem wymienionej w innych pozycjach tabeli, koce, pledy oraz kołdry i kołderki |
wolne od podatku | |
2) Materace | |||
48 | Obrusy (serwety) i serwetki z wyjątkiem wymienionych w poz. 37 i 95 pkt 1: | ||
1) dekoracyjne wyprodukowane na krosnach żakardowych | 10 | ||
2) dekoracyjne nie wymienione w pkt 1 | wolne od podatku | ||
3) siatkowe i koronkowe: | |||
a) ręczne | wolne od podatku | ||
b) maszynowe | 3 | ||
49 | Kapy, narzuty, makaty, gobeliny wyprodukowane na krosnach żakardowych | 5 | |
50 | Wszelkiego rodzaju poduszki i pierzyny (w tym również z tworzyw sztucznych), z wyjątkiem wymienionych w poz. 51 | 8 | |
51 | Galanteria włókiennicza i odzieżowa, z wyjątkiem wymienionej w pkt 2 oraz pod poz. 38-42 (krawaty, szale i szaliki, chustki na głowę, apaszki i chusteczki, kołnierzyki i mankiety damskie, rękawiczki, czapeczki, chusteczki do nosa, podwiązki do pończoch i skarpet, szelki, poduszki dekoracyjne); wytworzona z tkanin (w tym również z tkanin powlekanych) lub filcu, torebki, torby, teczki, potniki itp.: | ||
1) z przędzy | według stawek przewidzianych w poz. 39 i 40 | ||
2) chustki stylonowe | 30 | ||
3) torby, torebki, teczki i tornistry, z wyjątkiem skórzanych i z tworzyw sztucznych |
6 | ||
4) pozostała | 10 | ||
52 | Hafty oraz siatkowe kapy i narzuty: | ||
1) ręczne | wolne od podatku | ||
2) maszynowe | 3 | ||
53 | Firanki: | ||
1) ręczne | wolne od podatku | ||
2) pozostałe | 15 | ||
54 | Tkaniny koronkowe | 50 | |
55 | Kilimy, dywany, gobeliny, chodniki, kapy, narzuty, maty i makaty nie wymienione w poz. 49, 52 i 132 pkt 3 | 4 | |
56 | Artykuły pasmanteryjne (wstążki, taśmy konfekcyjne, sznurowadła, sznury: dekoracyjne i gorsetowe, taśmy plecione, frędzle, gumy itp.), nici do cerowania i szycia oraz taśmy koronkowe: | ||
1) z bawełny i wiskozy | wolne od podatku | ||
2) z gumy bądź manipulowane z gumą | 44 | ||
3) pozostałe | 30 | ||
57 | Włóczki | 30 | |
58 | Wszelkie inne produkty włókiennicze i odzieżowe nie wymienione w poz. 37-57 | 10 | |
III. Skóra i produkty skórzane oraz obuwie | |||
59. | Garbowane skóry twarde i miękkie, produkty uboczne garbarni, garbniki, odpadki skór garbowanych oraz skóra wtórna: | ||
1) owcze i jagnięce skóry odzieżowe | |||
a) z licem naturalnym gładkim | 13 | ||
b) marszczone | 49 | ||
c) pozostałe | 45 | ||
2) owcze i jagnięce skory rękawicznicze: | |||
a) z licem naturalnym gładkim | 22 | ||
b) marszczone | 49 | ||
c) zamszowe i welurowe | 45 | ||
d) pozostałe | 45 | ||
3) świńskie skóry galanteryjne - roślinne: | |||
a) juchtowe | 4 | ||
b) dwoiny, skiwersy | 5 | ||
c) plastykowo-kazeinowe, z wyjątkiem potników | 5 | ||
d) potniki | 10 | ||
e) anilinowe | 10 | ||
f) naturalne (w tym również wkłady do hełmów), z wyjątkiem juchtowych |
12 | ||
4) nie wymienione w pkt 1 i 2 | wolne od podatku | ||
60. | Skóry futrzane wyprawione: | ||
1) owiec i jagniąt, z wyjątkiem skór wymienionych w pkt 2 i 6 |
18 | ||
2) nutrii | 6 | ||
3) lisów rudych krajowych, kołonek, karakułów (krajowych i importowanych), tchórzy, tchórzofretek lub fretek |
2 | ||
4) królików: | |||
a) białe | wolne od podatku | ||
b) kolorowe | 4 | ||
5) norek, psów, łasic letnich krajowych, kóz i koźląt krajowych |
10 | ||
6) kun, piżmaków, szopów, kotów, zajęcy, kretów i cieląt | 23 | ||
7) lisów hodowlanych | 25 | ||
8) lisów korsaków lub mongolskich, łasic chińskich i krajowych zimowych, suślików, koźląt chińskich i mongolskich, chomików i wiewiórek |
38 | ||
9) jagniąt "baghana", jagniąt "mierłuszek", kotów mongolskich, świstaków i tarbagunów |
48 | ||
10) nie wymienione w pkt 1-9 | 20 | ||
61. | Skóry futrzane uszlachetnione: | ||
1) owiec i jagniąt (z wyjątkiem karakułów, oraz jagniąt "baghana" i "mierłuszek"): |
|||
a) welurowe i szlitowane | 20 | ||
b) uszlachetnione na polofix | 32 | ||
c) pozostałe | 18 | ||
2) nutrii | wolne od podatku | ||
3) lisów rudych krajowych, karakułów (krajowych i importowanych) barwione, psów barwione i kołonek barwione |
2 | ||
4) kretów barwione, kotów barwione, kóz i koźląt krajowych barwione |
10 | ||
5) piżmaków barwione, suślików barwione, cieląt barwione, lisów korsaków lub mongolskich barwione |
23 | ||
6) królików: | |||
a) długowłose | wolne od podatku | ||
b) strzyżone | 25 | ||
7) koźląt chińskich i mongolskich barwione, jagniąt "baghana" gr. II barwione i jagniąt "mierłuszek" barwione |
38 | ||
8) jagniąt "baghana" gr. I barwione i świstaków tarbaganów barwione |
53 | ||
9) nie wymienione w pkt 1-8 | 30 | ||
62. | Futra i kurtki futrzane oraz okrycia z włosem na zewnątrz: | ||
A. Wszelkiego rodzaju dziecięce | wolne od podatku | ||
B. Ze skór: | |||
1) królików długowłosych, naturalnych i barwionych | 5 | ||
2) królików strzyżonych | 15 | ||
3) owiec i jagniąt: | |||
a) futra i kurtki (okrycia) z płatów skór owczych i jagnięcych uszlachetnionych panofix |
7 | ||
b) pozostałe futra (okrycia) | 20 | ||
c) pozostałe kurtki | 5 | ||
4) nutrii: | |||
a) długowłosych naturalnych i barwionych | 15 | ||
b) strzyżonych i epilowanych | 5 | ||
5) łapek, łebków i ścinków karakułowych oraz płatów z tych skór |
25 | ||
6) wymienionych w pkt 5, z kołnierzem z norek lub lisów hodowlanych |
20 | ||
7) szlachetnych innych (np. karakułów, piżmaków, tchórzy, tchórzofretek, lisów hodowlanych, norek) |
10 | ||
8) pozostałych zwierząt łownych oraz zwierząt domowych: kóz, koźląt, źrebaków, cielaków, psów i kotów |
5 | ||
9) nie wymienionych w pkt 1-8 | 15 | ||
C. Z błamów wszelkiego rodzaju | 7 | ||
63. | Okrycia ze skór futrzanych mizdrą na zewnątrz: | ||
1) dziecięce | wolne od podatku | ||
2) kamizelki i serdaki męskie i damskie | wolne od podatku | ||
3) pozostałe | 5 | ||
64. | Okrycia z podbiciem ze skór futrzanych: | ||
1) owczych i jagnięcych: | |||
a) okrycia dziecięce | wolne od podatku | ||
b) kamizelki i serdaki męskie i damskie | wolne od podatku | ||
c) kożuchy i kurtki kryte brezentem i tkaninami bawełnianymi |
5 | ||
d} płaszcze, pelisy oraz kożuchy i kurtki kryte innymi tkaninami niż wymienione pod lit. c), w tym również z elanobawełny |
8 | ||
2) z odpadów skór owczych i jagnięcych: | |||
a) kryte brezentem i tkaninami bawełnianymi | 20 | ||
b) kryte innymi tkaninami, w tym również elanobawełną | 25 | ||
3) nie wymienionych w pkt 1 | 5 | ||
4) z odpadów skór nie wymienionych w pkt 2 | 10 | ||
65. | Nie wymienione w poz. 62-64 wyroby ze skór futrzanych włosem lub mizdrą na zewnątrz oraz kryte tkaninami: | ||
1) ze skór owczych lub jagnięcych: | |||
a) błamy, futrzaki, narzuty, szale i kołnierze | 15 | ||
b) nakrycia głowy i rękawiczki | wolne od podatku | ||
c) nie wymienione pod lit. a) i b) | 5 | ||
2) z odpadów skór owczych i jagnięcych: | |||
a) błamy, futrzaki i narzuty | 30 | ||
b) nie wymienione pod lit. a) | 15 | ||
3) ze skór nie wymienionych w pkt 1: | |||
a) błamy, futrzaki i narzuty | wolne od podatku | ||
b) nie wymienione pod lit. a) | 5 | ||
4) z odpadów ze skór nie wymienionych w pkt 2 | 10 | ||
66. | Okrycia ze skór garbowanych: | ||
1) ze skór świńskich | 10 | ||
2) z pozostałych skór: | |||
a) kamizelki i serdaki | 10 | ||
b) nie wymienione w pkt a) | 25" | ||
67 | Wyroby kaletnicze skórzane | 5 | |
68 | Wyroby rymarskie: | ||
1) uprząż skórzana kompletna | 5 | ||
2) uprząż nie wymieniona w pkt 1 oraz części uprzęży | wolne od podatku | ||
3) nie wymienione w pkt 1 i 2 wyroby rymarskie | 2 | ||
69 | Wszelkie pozostałe wyroby skórzane nie wymienione w poz. 59-68 z wyjątkiem obuwia | 10 | |
70 | Obuwie o wierzchu skórzanym lub skórzano-filcowym, z wyjątkiem obuwia domowego oraz obuwia wymienionego w poz. 71 i 72: | ||
1) męskie i damskie na podeszwie skórzanej | 5 | ||
2) męskie i damskie na podeszwie nieskórzanej | 4 | ||
3) niemowlęce, dziecięce i młodzieżowe | wolne od podatku | ||
4) buty skórzano-filcowe wartownicze oraz buty skórzane męskie z cholewami (w tym również saperki) |
13 | ||
71 | Wszelkie obuwie o wierzchu ze skór świńskich | wolne od podatku | |
72 | Obuwie wyborowe i luksusowe | 5 | |
73 | Obuwie domowe oraz wszelkie pozostałe nie wymienione w poz. 70-72 | wolne od podatku | |
74 | IV. Produkty chemiczne | 42 | |
Perfumy | |||
75 | Wody kolońskie, kwiatowe, fryzjerskie i toaletowe | 14 | |
76 | Pomadki do ust (w oprawce), pomady i olejki do włosów, brylantyna, nafta kosmetyczna oraz olejki do opalania | 17 | |
77 | Zapasy (wkłady) do pomadek do ust | 40 | |
78 |
1) Pudry i szminki kosmetyczne, lakiery do paznokci, tusze, ołówki do brwi, róże tłuste i suche, kremy oraz inne pokrewne kosmetyki z wyjątkiem płynów do trwałej ondulacji |
27 | |
2) Płyny do trwałej ondulacji | 35 | ||
79 | Otrąbki migdałowe, mydła, proszki i kremy do golenia oraz mydła toaletowe i lecznicze | 12 | |
80 | Pudry higieniczne i płyny higieniczne oraz wody i eliksiry do ust, zasypki dla niemowląt, talki kosmetyczne, szminki teatralne i filmowe, wody do włosów, sole i gałki do kąpieli, gliceryna kosmetyczna i wazelina kosmetyczna, płatki mydlane i środki do czyszczenia zębów (pasty, proszki i mydełka), szampony oraz proszki do prania z zawartością sody | 3 | |
81 | Mydła: | ||
1) powszechne i półtoaletowe: | |||
a) wytwarzane przez Zakłady "Społem" w Kielcach | 37 | ||
b) wytwarzane przez pozostałych producentów | 15 | ||
2) szare oraz obciążone (kaolinowe, okrzemkowe itp.) | 10 | ||
3) do prania | 5 | ||
82 | Kasety, kartony itp. opakowania zawierające zestawy artykułów perfumeryjno-kosmetycznych, opodatkowanych według różnych stawek | 20 | |
83 | Syntetyczne środki do prania | 10 | |
84 | Świece: | ||
1) nagrobkowe (znicze itp.): | |||
a) wytwarzane przez Zakłady "Społem" w Kielcach | 27 | ||
b) wytwarzane przez pozostałych producentów | 20 | ||
2) choinkowe wytwarzane przez Zakłady "Społem" w Kielcach |
15 | ||
3) pozostałe świece | 32 | ||
85 | Kit szklarski i kit miniowy | 18 | |
86 | Lak i woskolak (z wyjątkiem wymienionych w poz. 120), barwniki do domowego barwienia skór i tkanin oraz żelatyna | 20 | |
87 | Błyszcze i krochmal do sztywnienia bielizny | wolne od podatku | |
88 |
1) Terpentyna, płyny do wywabiania plam, muchołapki, oleje do maszyn oraz wszelkie inne artykuły chemiczne używane w gospodarstwie domowym, a nie wymienione w pozostałych pozycjach |
10 | |
2) Środki owado- i grzybobójcze, środki dezynfekcyjne, środki ochrony roślin i konserwacji drewna, artykuły deratyzacyjne, nawozy sztuczne, płyny i proszki do szorowania i zmiękczania wody |
wolne od podatku | ||
89 | Wyroby farmaceutyczne: | ||
1) odczynniki i barwniki do diagnostyk lekarskich i materiały opatrunkowe |
18 | ||
2) zioła i środki farmaceutyczne ziołowe | 24 | ||
3) pozostałe | 8 | ||
90 | Artykuły fotochemiczne: | ||
1) wywoławcze produkowane z surowców krajowych | wolne od podatku | ||
2) pozostałe | 22 | ||
91 | Kleje: | ||
1) kazeinowy | wolny od podatku | ||
2) pozostałe, z wyjątkiem wymienionych w poz. 119 | 25 | ||
92 | Wyroby gumowe, z wyjątkiem obuwia gumowego: | ||
1) techniczne, płyta podeszwowa i gumolit oraz smoczki | 11 | ||
2) pozostałe | 22 | ||
93 | Pasty (w tym również w płynie) do obuwia i do podłóg oraz suche zaprawy do podłóg: | ||
1) pasty do obuwia popularne: | |||
a) wytwarzane przez Zakłady "Społem" w Kielcach | 26 | ||
b) wytwarzane przez pozostałych producentów | 11 | ||
2) pasty do obuwia luksusowe: | |||
a) wytwarzane przez Zakłady "Społem" w Kielcach | 60 | ||
b) wytwarzane przez pozostałych producentów | 30 | ||
3) pasty do podłóg popularne | 3 | ||
4) pasty do podłóg luksusowe | 13 | ||
5) pasty wymienione w pkt 1-4 w opakowaniach bakelitowych oraz suche zaprawy do podłóg |
3 | ||
94 | Tkaniny powlekane i impregnowane: | ||
1) linoleum, winileum, kaliko itp. | 23 | ||
2) granitol, derma, dermatoid itp. | wolne do podatku | ||
3) pozostałe (sztuczne na podłożu tekstylnym i tkaniny fartuchowe, cerata), tkaniny płaszczowe oraz wszelkie inne tkaniny powlekane i impregnowane, nie wymienione w pkt 1 i 2 oraz w poz. 24, 25 pkt 1 i 3 lit. e) (bez pościelowych) i 31-33 |
10 | ||
95 | Wyroby z tworzyw sztucznych (mas plastycznych), nie wymienione w innych pozycjach tabeli: | ||
1) obrusy malowane | 6 | ||
2) okrycia z folii: | |||
a) płaszcze męskie i damskie | 50 | ||
b) płaszcze młodzieżowe | 30 | ||
3) choinki | wolne od podatku | ||
4) nie wymienione w pkt 1-3 wyroby wytworzone: | |||
a) z polietylenu, z polistyrenu, z folii polietylenowej i z folii polichlorku winylu |
19 | ||
b) wytworzone z surowców nie wymienionych pod lit. a), wyroby ręcznie wyplatane lub wiązane oraz wyroby galanteryjne |
3 | ||
c) pozostałe | 19 | ||
96 | Płyny do podłóg, tłuszcze do obuwia oraz wszelkie inne chemikalia (organiczne i nieorganiczne), tudzież produkty chemiczne nie wymienione w poz. 74-95: | ||
1) emalie olejne | 13 | ||
2) farby suche (chemiczne i ziemne), farby olejne podkładowe oraz lakiery olejne i nitro bezbarwne |
8 | ||
3) lakiery bitumiczne | 5 | ||
4) pozostałe | 10 | ||
97 | V. Produkty przemysłu szklarskiego, budowlanego i mineralnego | 12 | |
Lustra | |||
97a | Kryształy: | ||
1) prasowane | 20 | ||
2) pozostałe | 33 | ||
98 | Galanteria szklana oraz szkło stołowe i oświetleniowe i wszelkie szklane artykuły gospodarstwa domowego, z wyjątkiem wymienionych w poz. 99 i 100 | 15 | |
99 | Ozdoby choinkowe oraz cygarniczki szklane zwykłe (nieozdobne) | wolne od podatku | |
100 | Termometry galanteryjne (pokojowe, zaokienne i kąpielowe) | 25 | |
101 | Szkło opakowaniowe przeznaczone na cele rynkowe: | ||
1) butelki oraz szkło perfumeryjne i kosmetyczne | 10 | ||
2) słoje pod zawiązkę | wolne od podatku | ||
3) słoje nie wymienione w pkt 1 i 2 | 10 | ||
4) szklanki do musztardy i butelki mleczarskie | wolne od podatku | ||
5) pozostałe | 10 | ||
102 | Szkło hartowane | 25 | |
103 | Szkło i wyroby szklane nie wymienione w poz. 97-102 | 14 | |
104 | 1) Wyroby kamionkowe, stołowe | wolne od podatku | |
2) Fajans stołowy i galanteria fajansowa w klasie dekoracji od 10 do 12 |
50 | ||
3) Wyroby z fajansu nie wymienione w pkt 2, wyroby z majoliki, porcelany i porcelitu, wyroby zdobnicze i galanteryjne wykonane z surowców mineralnych |
3 | ||
105 | 1) Surowce mineralne i materiały budowlane | wolne od podatku | |
2) Maty trzcinowe wykonywane maszynowo | 20 | ||
3) Płyty trzcinowe wykonywane maszynowo | wolne od podatku | ||
4) Pozostałe wyroby z trzciny oraz wszelkie inne produkty przemysłu budowlanego i mineralnego (np. steatytowe, szamotowe, toczaki z piaskowca, kształtki, piece przenośne) |
5 | ||
106 | VI. Produkty przemysłu metalowego i elektrotechnicznego | 10 | |
Wyroby ze złota i srebra oraz pozłacane i posrebrzane | |||
107 | Galanteria metalowa artystyczna wytwarzana przez spółdzielnie zrzeszone w Krajowym Związku Spółdzielni "CPLiA", z wyjątkiem wymienionych w poz. 106 | 14 | |
108 | Materiały i przybory biurowe (kancelaryjne) wykonane z metalu: | ||
1) spinacze | 3 | ||
2) stalówki | 10 | ||
3) pozostałe | 30 | ||
109 |
1) Maszyny i narzędzia rolnicze i ogrodnicze, części zamienne do maszyn i narzędzi rolniczych i ogrodniczych, sprzęt ochrony roślin oraz metalowe części do wozów gospodarskich |
wolne od podatku | |
2) Okulary, szkła okularowe, szkła przeciwsłoneczne, lupy, soczewki, wszelkie oprawy do szkieł oraz wszelkie inne wyroby precyzyjne i optyczne (kompasy, areometry, barometry itp.) | |||
3) Rowerki dwukołowe, auta dziecięce, łóżeczka dziecięce oraz wszelkie części do rowerków | |||
4) Akcesoria i części zamienne samochodowe, motocyklowe i motorowerowe | |||
5) Aluminiowe naczynia kuchenne | |||
110 | Armatura kuchenna i piecowa, meble metalowe, taczki metalowe, okucia budowlane, termosy i artykuły gospodarstwa domowego, z wyjątkiem aluminiowych naczyń kuchennych, wagi i kłódki oraz wózki dziecięce | 5 | |
111 | Wyroby elektrotechniczne: | ||
1) żaróweczki samochodowe | wolne od podatku | ||
2) pozostałe (w tym również akcesoria rowerowe) | 5 | ||
112 | Nakrycia stołowe: | ||
1) ze stali nierdzewnej: | |||
a) w kasetach | 25 | ||
b) pozostałe | 32 | ||
2) z aluminium | 10 | ||
3) nie wymienione w pkt 1 i 2 | 10 | ||
113 | Wytwarzane przez Częstochowską Fabrykę Igieł i Wyrobów Metalowych w Częstochowie: | ||
1) igły różne do szycia ręcznego, karnety igielne różnych typów oraz igły kuśnierskie |
wolne od podatku | ||
2) igły siatkowe i nawleczki do igieł, zatrzaski oraz scyzoryki |
42 | ||
3) igły workowe i pakówki oraz agrafki i zapinki do pończoch |
33 | ||
4) szpilary, szydełka i druty do robót ręcznych | 26 | ||
114 | Wszelkie pozostałe produkty metalowe oraz produkty, których zasadnicza konstrukcja jest z metalu, nie wymienione w poz. 106-113 | 8 | |
115 | VIII. Produkty drzewne | 4 | |
Galanteria drzewna (drobne wyroby użytkowe i ozdobne) | |||
116 | Drewniane wyroby gospodarstwa domowego | 10 | |
117 |
1) Wyroby kołodziejskie oraz wyroby stolarskie wytwarzane przez spółdzielnie zrzeszone w Centrali Rolniczej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" |
5 | |
2) Urządzenia biurowe, szkolne, świetlicowe (klubowe) oraz spody drewniane (drewniane podeszwy) do obuwia |
wolne od podatku | ||
3) Wyroby z wikliny (w tym również wyroby, dla których podstawowym surowcem jest wiklina) |
wolne od podatku | ||
118 | 1) Meble | wolne od podatku | |
2) Wszystkie pozostałe produkty drzewne nie wymienione w poz. 115-117, w tym również wszelkie opakowania drewniane |
5 | ||
119 | IX. Przybory rysunkowe i piśmienne, niektóre artykuły biurowe (kancelaryjne) oraz produkty papiernicze i poligraficzne | wolne od podatku | |
Kleje biurowe | |||
120 |
1) Przybory rysunkowe i piśmienne oraz artykuły biurowe (kancelaryjne i szkolne - w tym również z tworzyw sztucznych), z wyjątkiem wymienionych w poz. 108 i 119 |
10 | |
2) Farby artystyczne i szkolne, kredy, kredki, ołówki, przedłużacze i ochraniacze do ołówków, obsadki, wieczne pióra, długopisy oraz wkłady do długopisów, gumy, tusze, laki do listów itp. |
3 | ||
121 | Kwiaty z papieru, ręczne wycinanki papierowe o charakterze regionalnym oraz kasety do sztućców, z wyjątkiem metalowych | 3 | |
122 | Widokówki oraz odbitki z powielacza i spod stempla | 17 | |
123 | Katalogi i opisy techniczne, wydawnictwa, wszelkie produkty poligraficzne i druki wytwarzane przez Biuro Wydawnictw Centrali Technicznej, wszelkie produkty poligraficzne wytwarzane przez spółdzielnie wydawnicze oraz druki wykonywane przez spółdzielnie zrzeszone w Centrali Rolniczej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" | wolne od podatku | |
124 | Wszelkie pozostałe druki nie wymienione w poz. 122 i 123, klisze i etykiety, stemple i pieczątki | 20 | |
125 | Wszelkie inne nie wymienione w poz. 119-124 produkty branży papierniczej | 7 | |
126 | X. Pozostałe produkty | wolne od podatku | |
Artykuły propagandy masowej | |||
127 | Bursztyny i wyroby bursztynowe | 30 | |
128 | Wozy gospodarskie ogumione wszelkich typów | wolne od podatku | |
129 |
1) Sprzęt rehabilitacyjny, przeznaczony do osobistego użytku inwalidy zarówno w życiu prywatnym, jak i przy wykonywaniu czynności zawodowych, sprzęt rehabilitacyjny, będący oprzyrządowaniem stanowisk pracy inwalidów, oraz artykuły ortopedyczne, z wyjątkiem obuwia ortopedycznego |
wolne od podatku | |
2) Filmy oraz przeźrocza naukowe i propagandowe, rzutniki do wyświetlania przeźroczy naukowych i propagandowych oraz zestawy fotograficzne do epidiaskopów i przeźroczy o charakterze naukowym i propagandowym | |||
3) Wszelkie zabawki | |||
4) Wszelkie gry, jak np. szachy, warcaby, domino, bez względu na materiał, z jakiego zostały wykonane | |||
5) Torf i węgiel brunatny, ściółka torfowa i brykiety z węgla brunatnego | |||
6) Mączka kostna | |||
7) Apteczki (zestawy) | |||
8) Modele anatomiczne | |||
130 | Pierze darte jałowe | 5 | |
131 | Sprzęt muzyczny: | ||
1) struny i strojniki | 15 | ||
2) igły gramofonowe | 40 | ||
3) akordeony, fortepiany, pianina i płyty gramofonowe | wolne od podatku | ||
4) wszelkie inne instrumenty i sprzęt muzyczny | 7 | ||
132 |
1) Sprzęt sportowy i turystyczny oraz wszelkie artykuły sportowe i turystyczne, z wyjątkiem wymienionych w rozdziałach II i III oraz w poz. 136 pkt 2 |
8 | |
2) Opłatki apteczne | |||
3) Wycieraczki kokosowe i maty słomiane dekoracyjne | |||
133 | Wyroby szczotkarskie: | ||
1) wytworzone przez Bielską Fabrykę Szczotek i Pędzli Przemysłu Terenowego w Bielsku Białej |
47 | ||
2) wytwarzane przez jednostki pozostałe | 3 | ||
134 | Guziki: | ||
1) płócienne i z galalitu | wolne od podatku | ||
2) pozostałe | 25 | ||
135 | Wszelkiego rodzaju klamry, spinki, agrafki, fiszbiny, haftki, zatrzaski itp. dodatki do odzieży | 20 | |
136 |
1) Kufry, walizki oraz torby podróżne z wyjątkiem skórzanych |
5 | |
2) Sprzęt i tabor rybacki zawodowy i sportowy oraz sprzęt wędkarski | |||
3) Sprzęt pszczelarski | |||
4) Lód | |||
137 | Wszelkie inne produkty nie wymienione w poz. 1-136 | 15 |
*) Do przędz syntetycznych zalicza się przędze: poliamidowe (np. stilon, dederon, nylon, kapron), poliestrowe (elana, torlen), poliakrylonitrylowe (np. anilana, acryl, caschmilon, coustell, orlon, dakron).
**) Przędze teksturowane są to przędze syntetyczne poliamidowe i torlen poddane dodatkowemu procesowi kędzierzawienia. Do tych przędz zalicza się np. elastil, modylon, helanco, elastor, bistor.
***) Do przędz naturalnych zalicza się przędze: bawełniane, wełniane czesankowe i zgrzebne, z włókien łykowych, z jedwabiu naturalnego.
****) Do przędz sztucznych zalicza się przędze: bawełnopodobne (tekstra), wełnopodobne (argonu), z jedwabiu sztucznego (jedwab octanowy, jedwab miedziankowy, jedwab wiskozowy), odpadkowe (wigonia).
TABELA STAWEK PODATKU OD OBROTÓW NIETOWAROWYCH
Pozycja | Usługi | Stawka podatkowa w % od obrotu bądź zwolnienie |
1 | 2 | 3 |
1 |
1) z zakresu garbarstwa i uszlachetniania skór futerkowych |
24 |
2) kuśnierskie: | ||
a) w razie użycia przy świadczeniu usług skór własnej produkcji |
stawki z poz. 61-66 tabeli stanowiącej załącznik nr 1 do zarządzenia | |
b) w razie użycia przy świadczeniu usług skór nabytych |
20 | |
2 | Szewskie, polegające na wytworzeniu na indywidualne zamówienia konsumenta obuwia miarowego, z wyjątkiem obuwia ortopedycznego | 3 |
3 | (skreślona) | |
4 | sprzedaż komisowa: | |
1) wyrobów pochodzenia zagranicznego: odzieży używanej (w tym również odzieży futrzanej z wierzchem krytym tkaninami, oprócz futrzanej z futer naturalnych i z tworzyw sztucznych) oraz używanego obuwia |
5*) | |
2) nie wymienionych w pkt 1 artykułów przemysłowych produkcji zagranicznej (oprócz samochodów) oraz artykułów spożywczych produkcji zagranicznej |
37*) | |
3) wyrobów nie wymienionych w pkt 1 i 2 | 5*) |
WYKAZ SUROWCÓW, PRZY KTÓRYCH UŻYCIU PRZYSŁUGUJE ULGA PODATKOWA BĄDŹ ZWOLNIENIE OD PODATKU OBROTOWEGO
2. Żwir.
3. Kamienie (wapień, margle, gips, kreda, łupki, tufy itp.).
4. Ziemia okrzemkowa.
5. Glina i glinki.
6. Materiały rozbiórkowe budowlane oraz żużle.
7. Muszle.
8. Torf.
9. Węgiel brunatny.
10. Rogożyna (pałka wodna).
11. Glony morskie.
12. Sitowie.
13. Rośliny dziko rosnące, z wyjątkiem ziół leczniczych.
14. Łyko.
15. Kasztany i żołędzie.
16. Korzenie, kora, liście, igliwie oraz gałęzie drzew i krzewów.
17. Trawa i mech.
18. Trawa morska.
19. Żywice.
20. Szyszki.
21. Słoma (w tym również ryżowa).
22. Sorgo.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
Grażyna J. Leśniak 24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
Grażyna J. Leśniak 23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
Robert Horbaczewski 17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025Identyfikator: | M.P.1972.4.19 |
Rodzaj: | Zarządzenie |
Tytuł: | Podatek obrotowy od przedsiębiorstw podległych Komitetowi Drobnej Wytwórczości i przez niego nadzorowanych oraz spółdzielni i ich związków. |
Data aktu: | 28/12/1971 |
Data ogłoszenia: | 25/01/1972 |
Data wejścia w życie: | 25/01/1972 |