Wykonanie dekretu z dnia 30 listopada 1945 r. o koncesjonowaniu przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA APROWIZACJI I HANDLU
z dnia 23 lutego 1946 r.
w sprawie wykonania dekretu z dnia 30 listopada 1945 r. o koncesjonowaniu przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego.

Na podstawie art. 3, 4 i 8 dekretu z dnia 30 listopada 1945 r. o koncesjonowaniu przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego (Dz. U. R. P. Nr 57, poz. 322) zarządzam, co następuje:
§  1.
Do prowadzenia przemysłu gastronomicznego stosuje się przepisy prawa przemysłowego (Dz. U. R. P. z 1927 r. Nr 53, poz. 468) z późniejszymi zmianami (Dz. U. R. P. z 1932 r. Nr 29, poz. 293, Dz. U. R. P. z 1933 r. Nr 25, poz. 209, Dz. U. R. P. z 1934 r. Nr 40, poz. 350, Dz. U. R. P. z 1938 r. Nr 60, poz. 463), chyba że dekret z dnia 30 listopada 1945 r. o koncesjonowaniu przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego (Dz. U. R. P. Nr 57, poz. 322) i rozporządzenie niniejsze stanowią inaczej.
§  2.
Przepisom niniejszego rozporządzenia nie podlegają:
a)
stołówki i jadłodajnie, prowadzone przez urzędy i instytucje państwowe lub samorządowe, organizacje polityczne, spółdzielnie lub związki spółdzielni (spółdzielnie otwarte), których działalność handlowa obejmuje poza członkami wszystkich zgłaszających się, oraz przez przedsiębiorstwa prywatne; zadaniem tych jadłodajni i stołówek może być wyłącznie żywienie pracowników tych urzędów, instytucyj, organizacyj i przedsiębiorstw, jak również członków ich rodzin, pod warunkiem, że takie stołówki i jadłodajnie nie są dostępne dla osób postronnych,
b)
stołówki i jadłodajnie, prowadzone przez spółdzielnie, których działalność handlowa obejmuje tylko członków (spółdzielnie zamknięte) i o ile zadaniem tych stołówek i jadłodajni jest żywienie wyłącznie własnych członków i pracowników, jak również członków ich rodzin, pod warunkiem, że takie stołówki i jadłodajnie nie są dostępne dla osób postronnych,
c)
stołówki i jadłodajnie, prowadzone przez instytucje charytatywne i społeczne, których zadaniem jest żywienie podopiecznych, jak również własnych pracowników i członków ich rodzin, a które nie są dostępne dla osób postronnych,
d)
probiernie kawy, herbaty i wina przy sklepach handlujących takimi artykułami pod warunkiem, że nie wydają one do spożycia na miejscu żadnych innych artykułów,
e)
zakłady cukiernicze prowadzone przez osoby, posiadające własne warsztaty cukiernicze, jeżeli zakłady te działają na podstawie karty rzemieślniczej zgodnie z przepisami prawa przemysłowego, pod warunkiem, że sprzedają one na zewnątrz i wydają do spożycia na miejscu jedynie własne wyroby wyłącznie przemysłu cukierniczego,
f)
punkty sprzedaży, przeznaczone do spożycia na miejscu mleka lub napojów takich jak lemoniada, pod warunkiem, że nie wydają one do spożycia żadnych innych wyrobów ani artykułów poza mlekiem oraz lemoniadą.
§  3.
Przedsiębiorstwa przemysłu gastronomicznego mogą być prowadzone pod jedną z następujących nazw: restauracja, bar, bufet, paszteciarnia, kawiarnia, cukiernia, winiarnia-piwiarnia, pokoje gościnne przy handlu win, wódek i t. d., herbaciarnia i jadłodajnia.
§  4.
Przedsiębiorcy, prowadzącemu przemysł gastronomiczny, wolno:
1)
w zewnętrznym oznaczeniu przedsiębiorstwa używać nazwy "restauracja" tylko na oznaczenie przedsiębiorstwa, które wydaje do spożycia na miejscu przy stolikach gorące i zimne potrawy i napoje oraz posiada oprócz pokoju bufetowego:
a)
co najmniej jedną salę odpowiednio urządzoną i umeblowaną z możliwością spożywania potraw przynajmniej przy 10 stolikach,
b)
kuchnię i skład na produkty w specjalnych pomieszczeniach,
c)
toaletę damską i męską; w miastach, które zostały znacznie uszkodzone w toku działań wojennych, przedsiębiorstwo odpowiadające innym wymogom niniejszego punktu może posiadać w okresie nie dłuższym niż 2 lata od chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia tylko jedną toaletę,
d)
oświetlenie elektryczne, jeżeli w danej miejscowości istnieje sieć elektryczna, przeznaczona do publicznego użytku,
e)
wodociąg i kanalizację, jeżeli w danej miejscowości istnieje sieć wodociągowa i kanalizacyjna, przeznaczona do publicznego użytku,
f)
umywalnię,
g)
szatnię;
2)
w zewnętrznym oznaczeniu przedsiębiorstwa używać nazwy "bar" tylko na oznaczenie przedsiębiorstwa gastronomicznego, które wydaje gorące i zimne potrawy oraz napoje do spożycia na miejscu i posiada:
a)
pokój bufetowy odpowiednio urządzony,
b)
kuchnię i skład na produkty w specjalnych na ten cel pomieszczeniach,
c)
toaletę,
d)
oświetlenie elektryczne, jeżeli w danej miejscowości istnieje sieć elektryczna, przeznaczona do publicznego użytku,
e)
wodociąg i kanalizację, jeżeli w danej miejscowości istnieje sieć wodociągowa i kanalizacyjna, przeznaczona do publicznego użytku;
3)
w zewnętrznym oznaczeniu przedsiębiorstwa używać nazwy "kawiarnia" tylko na oznaczenie przedsiębiorstwa gastronomicznego, które przeznaczone jest do spożywania na miejscu przekąsek zimnych i gorących, słodyczy, ciast oraz napojów i posiada:
a)
co najmniej jedną salę odpowiednio urządzoną i umeblowaną z możliwością spożywania przy stolikach,
b)
kuchnię i skład na produkty w specjalnych na ten cel pomieszczeniach,
c)
toaletę damską i męską; w miastach, które zostały znacznie uszkodzone w toku działań wojennych, przedsiębiorstwo, odpowiadające innym wymogom niniejszego punktu, może posiadać w okresie nie dłuższym niż 2 lata od chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia tylko jedną toaletę,
d)
oświetlenie elektryczne, jeśli w danej miejscowości istnieje sieć elektryczna, przeznaczona do publicznego użytku,
e)
wodociąg i kanalizację, jeżeli w danej miejscowości istnieje sieć wodociągowa i kanalizacyjna, przeznaczona do publicznego użytku,
f)
umywalnię,
g)
szatnię;
4)
w zewnętrznym oznaczeniu przedsiębiorstwa używać nazwy "cukiernia" tylko na oznaczenie przedsiębiorstwa gastronomicznego, którego zadaniem jest sprzedaż wyrobów cukierniczych i słodyczy oraz sprzedaż takich napojów, jak: kawa, herbata, mleko, woda sodowa, lemoniada, czekolada, kefir do spożycia na miejscu i posiada:
a)
pokój bufetowy odpowiednio urządzony,
b)
oświetlenie elektryczne, jeżeli w danej miejscowości istnieje sieć elektryczna, przeznaczona do publicznego użytku,
c)
wodociąg i kanalizację, jeżeli w danej miejscowości istnieje sieć wodociągowa i kanalizacyjna, przeznaczona do publicznego użytku;
5)
w zewnętrznym oznaczeniu przedsiębiorstwa używać nazwy "bufet" tylko na oznaczenie przedsiębiorstwa gastronomicznego, które znajduje się na dworcach kolejowych, autobusowych, lotniskach, przystaniach, teatrach, kinach, salach widowiskowych, klubach itp. oraz wydaje do spożycia na miejscu gorące i zimne potrawy i napoje;
6)
w zewnętrznym oznaczeniu przedsiębiorstwa używać nazwy "paszteciarnia" tylko na oznaczenie przedsiębiorstwa gastronomicznego, które poza sprzedażą na zewnątrz wydaje do spożycia na miejscu potrawy zimne i gorące oraz napoje i odpowiada warunkom, przewidzianym wyżej w pkt 2 lit. a), b), d) i e);
7)
w zewnętrznym oznaczeniu przedsiębiorstwa używać nazwy "winiarnia-piwiarnia" lub "pokoje gościnne przy handlu win, wódek itd." albo "herbaciarnia" tylko na oznaczenie przedsiębiorstwa gastronomicznego, które poza sprzedażą napojów i artykułów spożywczych na zewnątrz wydaje do spożycia na miejscu gorące i zimne potrawy i napoje, przy czym posiada odpowiednio urządzone pokoje i odpowiada warunkom, przewidzianym pkt 1) lit. b), c), d), e), f) i g);
8)
w zewnętrznym oznaczeniu przedsiębiorstwa używać nazwy "jadłodajnia" tylko na oznaczenie przedsiębiorstwa gastronomicznego, które wydaje śniadania, obiady i kolacje i posiada co najmniej jeden pokój z ogólnym stołem bądź oddzielnymi stolikami do spożycia na miejscu oraz odpowiednio urządzoną kuchnią.
§  5. 1
Przedsiębiorstwa gastronomiczne, wymienione w § 3, mogą być łączone np. restauracja - bar, restauracja - kawiarnia, kawiarnia - cukiernia, przy czym na zewnątrz nazwa ta musi być uwidoczniona.
§  6.
Przedsiębiorstwo gastronomiczne można prowadzić dopiero po uzyskaniu koncesji, wyraźnie ustalającej, na jakiego rodzaju przedsiębiorstwo jest ona wydana.
§  7.
Do udzielania koncesji na prowadzenie nowych przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego są powołane starostwa (referaty aprowizacji i handlu), a w miastach wydzielonych z powiatów oraz w Warszawie i w Łodzi zarządy miejskie.
§  8.
W sprawach o udzielenie koncesji na prowadzenie przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego odwołania rozstrzygają urzędy wojewódzkie, a w Warszawie i w Łodzi - Ministerstwo Aprowizacji i Handlu.
§  9.
1.
Ogólna ilość koncesji na wszelkiego rodzaju przedsiębiorstwa gastronomiczne (§ 3) nie może przekraczać stosunku: jedno przedsiębiorstwo na tysiąc mieszkańców. Przedsiębiorstwa, wymienione w § 5, zalicza się do jednej z kategorii, wymienionych w § 4.
2.
W miastach o ludności powyżej 100.000 mieszkańców ilość koncesji na wszelkiego rodzaju przedsiębiorstwa gastronomiczne nie może przekraczać stosunku: jedno przedsiębiorstwo na ośmiuset mieszkańców.
3.
Ze względów gospodarczo uzasadnionych Minister Aprowizacji i Handlu może zmieniać w poszczególnych miejscowościach zasady obliczania dopuszczalnej ilości koncesji podane w ust. 1 i 2.
§  10.
1.
Władzami powołanymi do ustalenia, zgodnie z § 9 ust. 1, ilości koncesyj na obszarze poszczególnych województw są urzędy wojewódzkie (wydziały aprowizacji i handlu), a w miastach Warszawie i Łodzi - zarządy tych miast.
2.
Przy ustalaniu zgodnie z ust. 1 ilości koncesyj oraz ich podziału na poszczególne rodzaje przemysłu gastronomicznego władze wymienione w ust. 1 powinny zasięgnąć opinii właściwych terenowych rad narodowych, izb przemysłowo-handlowych oraz branżowych zrzeszeń przemysłu gastronomicznego.
§  11.
1.
Koncesja jest wydawana na czas nieograniczony i nie może być odstępowana innej osobie lub wydzierżawiana bez zgody władzy udzielającej koncesji.
2.
W miejscowościach uzdrowiskowych i letniskowych, jak również w czasie organizowania imprez dorywczych, dopuszczalne jest wydawanie koncesyj sezonowych bądź ograniczonych co do czasu trwania.
§  12.
1.
Prawo do otrzymania koncesji na prowadzenie przedsiębiorstwa przemysłu gastronomicznego posiadają:
a)
stowarzyszenia wyższej użyteczności,
b)
związki samopomocowe uczestników walk o niepodległość,
c)
spółdzielnie spożywców,
d)
spółdzielnie pracy,
e)
inne osoby prawne i fizyczne.
2.
Pierwszeństwo do uzyskania koncesji na prowadzenie przedsiębiorstwa gastronomicznego służy w kolejności ustalonej w ust. 1.
§  13.
1.
Ubiegający się o otrzymanie koncesji na prowadzenie przedsiębiorstwa gastronomicznego powinien odpowiadać następującym warunkom:
a)
mieć fachowe przygotowanie lub praktykę w zakresie prowadzenia przedsiębiorstwa gastronomicznego,
b)
wskazać odpowiednie pomieszczenie (§ 4).
2.
Jeżeli o uzyskanie koncesji ubiega się osoba prawna, powinna ona ustanowić odpowiedzialnego kierownika przedsiębiorstwa; w tym przypadku warunki przewidziane w ust. 1 lit. a) dotyczą osoby tego kierownika.
§  14.
1.
Ubiegający się o uzyskanie koncesji na prowadzenie przedsiębiorstwa gastronomicznego powinien złożyć podanie do właściwej władzy, wskazanej w § 7, które ma zawierać:
a)
nazwę przedsiębiorstwa,
b)
rodzaj przedsiębiorstwa,
c)
miejsce, w którym ma być uruchomione przedsiębiorstwo,
d)
nazwisko i imię właściciela przedsiębiorstwa,
e)
nazwisko i imię kierownika, jeżeli właścicielem jest osoba prawna.
2.
Do podania powinny być dołączone:
a)
dowód stwierdzający posiadanie przez kandydata przygotowania fachowego lub praktyki zawodowej,
b)
szczegółowy plan przeznaczonego na przedsiębiorstwo pomieszczenia oraz opis istniejących lub projektowanych urządzeń.
3.
W przypadku ubiegania się o koncesję osób prawnych - dowód wymieniony w ust. 2 lit. a) ma dotyczyć kierownika przedsiębiorstwa.
§  15.
1.
Przed udzieleniem koncesji właściwa władza zasięgnie opinii:
a)
Okręgu Związku Rewizyjnego, jeżeli ubiega się o koncesję spółdzielnia,
b)
Izby Rzemieślniczej, jeżeli o koncesję ubiega się osoba, należąca do cechu cukierników,
c)
Izby Przemysłowo-Handlowej oraz fachowego zrzeszenia zawodowego branży gastronomicznej, należącego do Rady Naczelnej Zrzeszeń Kupieckich R. P., jeżeli o koncesję ubiegają się inne osoby prawne lub fizyczne. Jeżeli ubiegającym się o koncesję jest członek związku zawodowego pracowników tej branży, należy poza tym zasięgnąć o nim opinii związku. Przy ubieganiu się o koncesję na bufety na dworcach kolejowych i lotniczych należy poza tym przedłożyć zgodę właściwych władz na prowadzenie przedsiębiorstwa.
2.
Stowarzyszenia, wymienione w § 12 ust. 1 lit. a) i b), powinny przedłożyć statut zatwierdzony przez właściwe władze, natomiast nie stosuje się do nich przepisu ust. 1.
§  16.
Osoba, która uzyskała koncesję, obowiązana jest uruchomić przedsiębiorstwo gastronomiczne w ciągu trzech miesięcy od daty doręczenia koncesji. W razie nieuruchomienia przedsiębiorstwa w tym okresie koncesja wygasa. Z ważnych względów gospodarczych termin na uruchomienie przedsiębiorstwa może być przedłużony przez władzę udzielającą koncesji.
§  17.
1.
Osoby i instytucje, prowadzące przedsiębiorstwa przemysłu gastronomicznego na zasadzie dotychczasowych przepisów, obowiązane są w ciągu 2 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wystąpić do właściwej władzy o udzielenie koncesji z zachowaniem przepisów przewidzianych w § 13 i z dołączeniem dowodu należenia do zawodowego zrzeszenia przemysłu gastronomicznego oraz jego opinii o tym przedsiębiorstwie.
2.
Władzą orzekającą w sprawach o udzielenie koncesji przedsiębiorstwom wymienionym w ust. 1 jest:
a)
w I instancji urząd wojewódzki (wydział aprowizacji i handlu), a w miastach Warszawie i Łodzi zarząd miejski,
b)
w II instancji Ministerstwo Aprowizacji i Handlu.
3.
Osoby ubiegające się o koncesję (ust. 1) wnoszą podania do właściwych starostw - (referat aprowizacji i handlu), a w miastach wydzielonych z powiatów do zarządów tych miast, które, po zasięgnięciu opinii o petencie właściwej terenowej rady narodowej i związku zawodowego pracowników branżowych przesyłają akta sprawy wraz ze swoją opinią urzędom wojewódzkim (wydział aprowizacji i handlu); w Warszawie i Łodzi ubiegający się o koncesję wnoszą podania do zarządów miejskich tych miast.
4.
Do opiniowania podań o koncesje na prowadzenie przemysłu gastronomicznego, wnoszonych przez osoby wymienione w ust. 1, powołają wojewodowie, a w miastach Warszawie i Łodzi - prezydenci tych miast - komisje opiniodawcze w składzie następującym:
a)
delegat urzędu wojewódzkiego, a w miastach Warszawie i Łodzi - zarządu miejskiego - jako przewodniczący,
b)
przedstawiciel wojewódzkiej rady narodowej,
c)
przedstawiciel komisji okręgowej związków zawodowych,
d)
przedstawiciel okręgu związku rewizyjnego Spółdzielni R. P. - do opiniowania podań spółdzielni,
e)
przedstawiciel właściwej izby przemysłowo-handlowej.
5.
Przy udzielaniu koncesji na prowadzenie przedsiębiorstw gastronomicznych osobom, wymienionym w ust. 1, powinny być uwzględnione przedsiębiorstwa, które są nienagannie prowadzone, przy czym w tym przypadku nie obowiązuje kolejność pierwszeństwa uchwalona w § 12.
§  18.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
1 § 5 zmieniony przez obwieszczenie Ministra Aprowizacji i Handlu z dnia 7 lutego 1947 r. o sprostowaniu błędu (Dz.U.47.21.87).

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1946.12.83

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wykonanie dekretu z dnia 30 listopada 1945 r. o koncesjonowaniu przedsiębiorstw przemysłu gastronomicznego.
Data aktu: 23/02/1946
Data ogłoszenia: 17/04/1946
Data wejścia w życie: 17/04/1946