Zm.: prawo o ustroju sądów powszechnych.

USTAWA
z dnia 19 grudnia 1963 r.
o zmianie prawa o ustroju sądów powszechnych.

Art.  1.

W prawie o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 1950 r. Nr 39, poz. 360 i Nr 53, poz. 489, z 1951 r. Nr 5, poz. 41, z 1952 r. Nr 1, poz. 5 i Nr 33, poz. 233, z 1957 r. Nr 31, poz. 133, z 1960 r. Nr 54, poz. 309 i z 1962 r. Nr 11, poz. 54) wprowadza się zmiany następujące:

1)
w art. 1:
a)
§ 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Sądami powszechnymi są: sądy wojewódzkie i sądy powiatowe.",

b)
§ 2 skreśla się,
c)
w § 3 wyraz "władzom" zastępuje się wyrazem "organom";
2)
w art. 4:
a)
§ 1 skreśla się,
b)
dotychczasowe § 2 i § 3 oznacza się jako § 1 i § 2;
3)
w art. 281 skreśla się wyrazy "W Sądzie Najwyższym i";
4)
w art. 32 § 2 dodaje się na końcu zdanie w brzmieniu:

"Jednakże Minister Sprawiedliwości może przyznać sędziemu sądu powiatowego, delegowanemu do sądu wojewódzkiego (art. 68), prawo przewodniczenia w sprawach rozpoznawanych przez ten sąd w pierwszej instancji w składzie jednego sędziego i dwóch ławników.";

5)
art. 38 otrzymuje brzmienie:

"Art. 38. Zarządzenia porządkowe przewodniczącego oraz kary porządkowe wymierzone przez sąd nie mają zastosowania do sędziów i ławników, należących do składu orzekającego, i do prokuratora, a kary pozbawienia wolności - do adwokatów jako rzeczników stron w danej sprawie.";

6)
w art. 41 skreśla się wyrazy "W Sądzie Najwyższym - Pierwszy Prezes";
7)
w art. 42 skreśla się wyrazy "Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego oraz";
8)
w art. 43 § 1 skreśla się wyraz "prezes";
9)
w art. 44 skreśla się wyraz "prezesów";
10)
art. 45 otrzymuje brzmienie:

"Art. 45. Na czele wydziału w sądzie powszechnym stoi prezes, wiceprezes lub sędzia.";

11)
w art. 47 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Naczelny nadzór nad sądami powszechnymi i sędziami tych sądów sprawuje Minister Sprawiedliwości.";

12)
w art. 53 § 1 skreśla się wyrazy "i Sądu Najwyższego";
13)
tytuł rozdziału II działu II otrzymuje brzmienie:

"Powoływanie i odwoływanie sędziego";

14)
art. 58:
a)
w § 1 lit. a) po wyrazie "państwowych" dodaje się wyrazy "lub w Polskiej Akademii Nauk",
b)
w § 1 lit. d) po wyrazie "wiceprokuratorzy" dodaje się wyrazy "i podprokuratorzy",
c)
w § 1 lit. e) skreśla się wyraz "lub", a po wyrazie "wiceprokuratorów" dodaje się wyrazy "i podprokuratorów",
d)
w § 2 lit. a) skreśla się wyrazy "podprokuratorzy i", a po wyrazie "prokuratury" dodaje się wyrazy "i asesorzy prokuratury",
e)
§ 2 lit. b) skreśla się;
15)
art. 59 otrzymuje brzmienie:

"Art. 59. § 1. Osoby pozostające ze sobą w stosunku pokrewieństwa do drugiego stopnia włącznie lub powinowactwa pierwszego stopnia oraz małżonkowie nie mogą być sędziami w jednym wydziale sądu bądź w sądzie nie podzielonym na wydziały, brać udziału w jednym składzie orzekającym ani też podlegać sobie służbowo.

§ 2. Nie może być sędzią osoba, której małżonek wykonuje zawód adwokacki. Nie może być również sędzią osoba, której krewny lub powinowaty w stopniu, określonym w § 1, wykonuje zawód adwokacki na obszarze właściwości tego samego sądu wojewódzkiego.

§ 3. Przepisów § 2 nie stosuje się w przypadkach, gdy małżonek, krewny lub powinowaty sędziego jest wpisany na listę adwokatów, lecz nie wykonuje zawodu adwokackiego.";

16)
art. 60 otrzymuje brzmienie:

"Art. 60. Sędziów sądów powszechnych powołuje Rada Państwa na wniosek Ministra Sprawiedliwości.";

17)
po art. 60 dodaje się nowy art. 60a w brzmieniu:

"Art. 60a. Prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych powołuje spośród sędziów oraz odwołuje ich Minister Sprawiedliwości.";

18)
po art. 64 dodaje się nowy art. 64a w brzmieniu:

"Art. 64a. § 1. Rada Państwa na wniosek Ministra Sprawiedliwości odwołuje sędziego, jeżeli nie daje on rękojmi należytego wykonywania obowiązków sędziego.

§ 2. Minister Sprawiedliwości zwalnia sędziego z zajmowanego stanowiska, jeżeli sędzia:

a) zrzeknie się swego stanowiska,

b) z powodu choroby lub ułomności został orzeczeniem komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia uznany za trwale niezdolnego do pełnienia obowiązków sędziego,

c) z powodu choroby lub zwolnienia od zajęć dla poratowania zdrowia nie pełnił służby dłużej niż rok; za przerwę będą uważane tylko te okresy czynnej służby, które wynoszą co najmniej połowę czasu spędzonego poprzednio poza służbą z powyższych powodów,

d) przekroczył sześćdziesiąt pięć lat życia, chyba że Minister Sprawiedliwości na wniosek zainteresowanego sędziego wyrazi zgodę na dalsze zajmowanie stanowiska, nie dłużej jednak niż do ukończenia lat siedemdziesięciu.

§ 3. Minister Sprawiedliwości zwalnia sędziego z zajmowanego stanowiska, jeżeli:

a) małżonek sędziego w dniu wejścia w życie ustawy wykonuje zawód adwokacki i nie zaprzestał go wykonywać po upływie roku od dnia ogłoszenia ustawy,

b) sędzia po dniu wejścia w życie ustawy zawrze związek małżeński z osobą, która wykonuje zawód adwokacki i nie zaprzestała go wykonywać w terminie trzech miesięcy od zawarcia związku małżeńskiego.

§ 4. Odwołanie lub zwolnienie sędziego z zajmowanego stanowiska następuje po uprzednim trzymiesięcznym wypowiedzeniu.

§ 5. Zrzeczenie się przez sędziego swego stanowiska może nastąpić bez podania powodów; sędzia może jednak opuścić to stanowisko dopiero po otrzymaniu urzędowego zawiadomienia o zwolnieniu go przez Ministra Sprawiedliwości.";

19)
w art. 65 § 2:
a)
lit. b) otrzymuje brzmienie:

"b) z powodu związku małżeńskiego pomiędzy sędziami danego sądu nie podzielonego na wydziały albo wskutek powstałej podległości służbowej pomiędzy sędziami małżonkami,",

b)
dodaje się lit. c) w brzmieniu:

"c) z powodu pozostawania sędziego w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w stopniu określonym w art. 59 § 1 do osoby, która wykonuje zawód adwokacki na obszarze właściwości tego samego sądu wojewódzkiego,",

c)
dotychczasową treść lit. c) i d) oznacza się jako lit. d) i e);
20)
w art. 67 dodaje się na końcu wyrazy "lub na jego prośbę. Sędziemu przenoszonemu na własną prośbę Minister Sprawiedliwości w szczególnie uzasadnionych wypadkach może przyznać zwrot kosztów przeniesienia.";
21)
art. 70-74 skreśla się;
22)
w art. 80 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Na wyjątek od powyższej zasady może wyrazić zgodę prezes właściwego sądu wojewódzkiego.";

23)
w art. 87 lit. e) skreśla się;
24)
art. 88 otrzymuje brzmienie:

"Art. 88. Nagana i przeniesienie na inne miejsce służbowe na koszt skazanego pociągają za sobą wstrzymanie przesunięcia do wyższego uposażenia na przeciąg trzech lat.";

25)
art. 90-92 skreśla się;
26)
w art. 94:
a)
§ 1 lit. b) otrzymuje brzmienie:

"b) Sąd Dyscyplinarny Wyższy, orzekający w pierwszej instancji w składzie trzech sędziów Sądu Najwyższego, w sprawach przeciw sędziom zajmującym stanowiska w sądach wojewódzkich, tudzież w drugiej instancji w sprawach rozpoznawanych przez sąd dyscyplinarny okręgu wojewódzkiego,",

b)
w § 2 skreśla się ostatnie zdanie;
27)
art. 96 i art. 97 skreśla się;
28)
art. 101 otrzymuje brzmienie:

"Art. 101. Posiedzenia sądu dyscyplinarnego okręgu wojewódzkiego odbywają się w obecności protokolanta, którym powinien być wyznaczony przez prezesa sądu wojewódzkiego sędzia lub aplikant.";

29)
w art. 103 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Rozprawa przed sądami dyscyplinarnymi jest jawna dla sędziów i asesorów uprawnionych do orzekania.";

30)
w art. 122 § 1 otrzymuje brzmienie:

"§ 1. Od wyroku sądu dyscyplinarnego pierwszej instancji służy odwołanie obwinionemu i rzecznikowi dyscyplinarnemu.";

31)
w art. 125 § 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Wykonanie wyroku w stosunku do sędziów sądów powszechnych należy do Ministra Sprawiedliwości, a co do kar wymienionych w art. 87 pod lit. a) oraz b) - do prezesa sądu wojewódzkiego.";

32)
art. 130 skreśla się;
33)
w art. 132:
a)
§ 2 otrzymuje brzmienie:

"§ 2. Jeżeli przeciw sędziemu zapadł prawomocny wyrok karny, pociągający za sobą w myśl ustawy utratę stanowiska, sąd dyscyplinarny zawiadamia o tym Ministra Sprawiedliwości, który zarządza wydalenie skazanego ze służby, chociażby już wykonano wyrok dyscyplinarny skazujący na karę łagodniejszą niż wydalenie.",

b)
§ 3 skreśla się;
34)
po art. 137 dodaje się nowy art. 137a w brzmieniu:

"Art. 137a. § 1. Minister Sprawiedliwości może wnieść rewizję nadzwyczajną do Najwyższego Sądu Dyscyplinarnego od każdego prawomocnego orzeczenia dyscyplinarnego, a Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego od każdego prawomocnego orzeczenia wydanego przez Sąd Dyscyplinarny Wyższy lub Najwyższy Sąd Dyscyplinarny.

§ 2. Rewizję nadzwyczajną na niekorzyść obwinionego można wnieść tylko w terminie sześciu miesięcy od uprawomocnienia się wyroku.

§ 3. Rewizję nadzwyczajną od wyroku Najwyższego Sądu Dyscyplinarnego rozpoznaje Najwyższy Sąd Dyscyplinarny w składzie siedmiu sędziów z wyłączeniem sędziów, którzy wydali zaskarżony wyrok.";

35)
w art. 144:
a)
w § 2 skreśla się wyrazy "lub na przeniesienie w stan spoczynku",
b)
§ 3 skreśla się;
36)
w art. 145 skreśla się wyrazy "lub Sądu Najwyższego";
37)
art. 157 otrzymuje brzmienie:

"Art. 157 § 1. Przy sądach mogą być ustanowieni biegli sądowi i tłumacze przysięgli.

§ 2. Minister Sprawiedliwości określi w drodze rozporządzenia przepisy o ustanawianiu biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych, pełnieniu przez nich czynności, zwalnianiu ich z funkcji oraz o taryfie wynagrodzeń tłumaczy przysięgłych.";

38)
użyte w przepisach ustawy w stosunku do sędziów określenia: "mianowany", "mianowanie", "nominacja" zastępuje się określeniem: "powołany", "powołanie".
Art.  2.

Przepisów dekretu z dnia 14 maja 1946 r. o tymczasowym unormowaniu stosunku służbowego funkcjonariuszów państwowych (Dz. U. Nr 22, poz. 139) nie stosuje się do sędziów.

Art.  3.

Minister Sprawiedliwości ogłosi w drodze obwieszczenia jednolity tekst prawa o ustroju sądów powszechnych z uwzględnieniem zmian, wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu, z zastosowaniem ciągłej numeracji działów, rozdziałów, artykułów, paragrafów i punktów.

Art.  4.

Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 1964 r., jednak zamieszczone w art. 1 pkt 15 przepisy art. 59 § 2 wejdą w życie z dniem 1 stycznia 1965 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1963.57.308

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Zm.: prawo o ustroju sądów powszechnych.
Data aktu: 19/12/1963
Data ogłoszenia: 21/12/1963
Data wejścia w życie: 01/01/1965, 01/01/1964