Fundacja - Zakład Narodowy imienia Ossolińskich.

USTAWA
z dnia 5 stycznia 1995 r.
o fundacji - Zakład Narodowy imienia Ossolińskich

Zakład Narodowy imienia Ossolińskich znajdował i znajduje inspirację w oświadczeniu Józefa Maksymiliana Ossolińskiego z dnia 17 lipca 1804 r., zgodnie z którym cały majątek po śmierci Fundatora stał się "publiczną własnością Kraju i Narodu". Uznając, że Zakład - skarbnica polskiego dziedzictwa kulturalnego - kontynuuje działalność w celach wskazanych w Ustanowieniu Narodowym, w tym w aktach, które obejmują Ustanowienie Familijne z dnia 18 października 1816 r., Umowę Józefa Maksymiliana Ossolińskiego z Henrykiem Lubomirskim z dnia 25 grudnia 1823 r. oraz Akt dodatkowy do Ustawy Fundacyjnej z dnia 15 stycznia 1824 r., stanowi się, co następuje:
Art.  1. 
1. 
Ustanawia się fundację pod nazwą "Zakład Narodowy imienia Ossolińskich" (Ossolineum), zwaną dalej "Zakładem".
2. 
Zakład działa pod patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.
Art.  2. 

Zakład nabywa osobowość prawną z chwilą wpisania do rejestru fundacji.

Art.  3. 

Historycznym znakiem Zakładu jest znak, którego wzór stanowi załącznik do ustawy.

Art.  4. 

Siedzibą Zakładu jest miasto Wrocław.

Art.  5. 

Celami Zakładu zgodnie z historyczną tradycją i postanowieniami założyciela są:

1)
utrzymywanie Narodowej Biblioteki Ossolineum i pomnażanie jej zbiorów, zwłaszcza w zakresie humanistyki polskiej i słowiańskiej, oraz ich opracowywanie i upowszechnianie,
2)
utrzymywanie Muzeum Książąt Lubomirskich i pomnażanie jego zbiorów w zakresie sztuki i pamiątek historycznych oraz ich opracowywanie i upowszechnianie,
3)
wspieranie i prowadzenie prac naukowo-badawczych,
4)
działalność wydawnicza.
Art.  6. 
1. 
Dla realizacji celów określonych w art. 5 wyposaża się nieodpłatnie Zakład w majątek obejmujący w dniu wejścia w życie ustawy Zakład Narodowy imienia Ossolińskich - Bibliotekę Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu.
2. 
Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa w przypadku dokonania komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego Zakład Narodowy imienia Ossolińskich - Wydawnictwo przekaże nieodpłatnie Zakładowi wszystkie akcje lub udziały jakie Skarb Państwa obejmie w spółce powstałej w wyniku komercjalizacji tego przedsiębiorstwa państwowego.
3. 
W spółce, o której mowa w ust. 2, uprawnieni pracownicy w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników (Dz. U. z 2017 r. poz. 1055) oraz ich spadkobiercy zachowują prawo do nieodpłatnego nabycia akcji lub udziałów. Przepisy działu IV ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników, stosuje się odpowiednio, przy czym kompetencje w zakresie zbywania akcji należą do Dyrektora Zakładu.
Art.  7. 
1. 
Zakład staje się z chwilą wpisania do rejestru fundacji, z mocy prawa, użytkownikiem wieczystym gruntów, będących we władaniu Biblioteki Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu, w zakresie, w jakim stanowią one własność Skarbu Państwa lub gminy, oraz nieodpłatnie właścicielem znajdujących się na tych gruntach budynków i innych urządzeń.
2. 
Nabycie praw, o których mowa w ust. 1, stwierdza się decyzją wojewody w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa lub decyzją zarządu gminy w odniesieniu do nieruchomości stanowiących własność gminy.
3. 
Zakład jest zwolniony od pierwszej i rocznych opłat za użytkowanie wieczyste gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy, o których mowa w ust. 1, jeżeli grunty te nie są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej.
Art.  8. 

Zakład jest następcą prawnym fundacji ustanowionej przez Józefa Maksymiliana Ossolińskiego.

Art.  9. 
1. 
Organami Zakładu są:
1)
Rada Kuratorów,
2)
Dyrektor.
2. 
Statut Zakładu określi w szczególności:
1)
zasady powoływania i zakres kompetencji organów,
2)
zakres działalności gospodarczej.
Art.  10. 

Zakład może prowadzić działalność gospodarczą, służącą realizacji jego celów, w sposób przewidziany w statucie.

Art.  11. 
1. 
Źródłami finansowania Zakładu są:
1)
dochody z majątku Zakładu,
2)
dochody z działalności gospodarczej Zakładu,
3)
darowizny, spadki i zapisy,
4)
dywidendy z akcji lub udziałów spółki, o której mowa w art. 6 ust. 2.
2. 
Zakład otrzymuje z budżetu państwa dotacje na realizację zadań państwowych:
1)
utrzymywanie zbiorów Narodowej Biblioteki Ossolineum, ich pomnażanie, opracowywanie i upowszechnianie,
2)
utrzymywanie i pomnażanie zbiorów Muzeum Książąt Lubomirskich,
3)
utrzymywanie wydawnictw niekomercyjnych.
3. 
Dywidendy, o których mowa w ust. 1 pkt 4, nie mogą być przeznaczane na wykonywanie przez Zakład działalności gospodarczej.
Art.  12. 
1. 
Nadzór nad Zakładem sprawuje minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
2. 
Do uprawnień nadzorczych ministra właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego należy okresowa kontrola wykorzystywania środków publicznych i realizacji celów statutowych Zakładu.
3. 
Statut Zakładu może być zmieniony przez Radę Kuratorów w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Art.  13. 

Zakład składa corocznie ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego sprawozdanie ze swojej działalności. Sprawozdanie jest udostępniane przez Zakład do publicznej wiadomości.

Art.  14. 
1. 
Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może uchylić decyzję Dyrektora Zakładu, pozostającą w rażącej sprzeczności z przepisami prawa lub postanowieniami statutu albo z jego celami.
2. 
Od decyzji ministra, o której mowa w ust. 1, służy Zakładowi skarga do sądu administracyjnego.
Art.  15. 
1. 
Jeżeli działanie Dyrektora Zakładu w istotny sposób narusza przepisy prawa lub postanowienia statutu albo jest niezgodne z jego celem, minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może wyznaczyć odpowiedni termin do usunięcia tych uchybień.
2. 
Po bezskutecznym upływie terminu, o którym mowa w ust. 1, minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego może zawiesić Dyrektora Zakładu, wyznaczyć zarządcę tymczasowego i zażądać od Rady Kuratorów przedstawienia w wyznaczonym terminie kandydatury nowego Dyrektora Zakładu.
3. 
Zarządca tymczasowy reprezentuje Zakład w sprawach wynikających z zarządu, w tym również w postępowaniu sądowym; jest on obowiązany wykonywać czynności potrzebne do prawidłowego działania Zakładu.
4. 
Od decyzji ministra, o których mowa w ust. 2, służy Zakładowi skarga do sądu administracyjnego.
Art.  16. 
1. 
Prawo używania znaku historycznego, o którym mowa w art. 3, jako znaku instytucji służy Zakładowi oraz jako znaku historycznego i towarowego spółce, o której mowa w art. 6 ust. 2.
2. 
Prawo to nie może być zbyte lub udostępnione osobom trzecim bez zgody Rady Kuratorów Zakładu.
3. 
W razie zajęcia znaku, o którym mowa w ust. 1, w trybie postępowania egzekucyjnego, Zakładowi przysługuje prawo pierwokupu, chyba że Rada Kuratorów Zakładu postanowi inaczej.
Art.  17. 
1. 
Minister Edukacji Narodowej:
1)
nada Zakładowi statut,
2)
w porozumieniu z Prezesem Polskiej Akademii Nauk powoła komisję inwentaryzacyjną celem ustalenia majątku przekazywanego Zakładowi,
3)
zgłosi Zakład do rejestru,
4)
zwróci się, po zarejestrowaniu Zakładu, do podmiotów określonych w statucie o wskazanie członków Rady Kuratorów.
2. 
Do czasu powołania Dyrektora Zakładu obowiązki Dyrektora pełni dotychczasowy Dyrektor Biblioteki Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich Polskiej Akademii Nauk.
Art.  18. 

W sprawach nieuregulowanych niniejszą ustawą do Zakładu stosuje się przepisy ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (Dz. U. z 2016 r. poz. 40).

Art.  19. 

Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK

Znak historyczny Zakładu

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.2017.1881 t.j.

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Fundacja - Zakład Narodowy imienia Ossolińskich.
Data aktu: 05/01/1995
Data ogłoszenia: 10/10/2017
Data wejścia w życie: 10/06/1995