styczeń 2011 r. - listopad 2011 r.
(2012/C 100/01)
(Dz.U.UE C z dnia 3 kwietnia 2012 r.)
| Członkowie Komitetu Nadzoru OLAF-u |
| Diemut R. THEATO |
| Przewodniczący |
| Były członek Parlamentu Europejskiego |
| Były przewodniczący Komisji Kontroli Budżetowej Parlamentu Europejskiego, Niemcy |
| Peter STRÖMBERG |
| Prezes Rady Biegłych Księgowych, Szwecja |
| Kálmán GYÖRGYI |
| Były prokurator generalny Republiki Węgierskiej, Węgry |
| Luis LÓPEZ SANZ-ARANGUEZ |
| Prokurator Sądu Najwyższego, Hiszpania |
| Rosalind WRIGHT |
| Przewodnicząca Zespołu Doradczego ds. Nadużyć Finansowych, Zjednoczone Królestwo |
PRZEDMOWA PRZEWODNICZĄCEGO DO SPRAWOZDANIA Z DZIAŁALNOŚCI KOMITETU NADZORU
Mam przyjemność przedstawić Państwu ostatnie sprawozdanie z działalności Komitetu Nadzoru Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF). Jest to ostatnie sprawozdanie z działalności naszego Komitetu, którego mandat rozpoczął się w grudniu 2005 r.
Ostatni rok naszego mandatu był dla naszego Komitetu rokiem szczególnie wymagającym między innymi w związku z objęciem stanowiska przez nowego dyrektora generalnego, przyspieszeniem reformy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 i wywołaną tym debatą, w której Komitet Nadzoru aktywnie uczestniczył, a także w związku z kontrolą uzupełniającą OLAF-u przeprowadzoną przez Europejski Trybunał Obrachunkowy.
Nadszedł czas, aby poddać naszą pracę ogólnej ocenie. Dlatego format tego ostatniego sprawozdania rocznego Komitetu Nadzoru został zmieniony, aby lepiej odzwierciedlić naszą działalność na przestrzeni sześciu lat naszego mandatu. Oprócz podsumowania naszej działalności w 2011 r. niniejsze sprawozdanie przedstawia streszczenie głównych zagadnień, na których Komitet Nadzoru skupił się w swojej działalności w zakresie monitorowania.
Komitet Nadzoru angażował się w pełni we wspieranie OLAF-u w zwalczaniu nadużyć finansowych, korupcji i wszelkich innych działań niezgodnych z prawem i wpływających na interesy finansowe Unii Europejskiej oraz w umacnianie niezależności OLAF-u poprzez regularne monitorowanie jego dochodzeń.
Przez szereg lat Komitet Nadzoru ściśle współpracował z pierwszym dyrektorem generalnym OLAF-u, zmarłym Franzem-Hermannem Brünerem, a od stycznia 2010 r. z Nicholasem Ilettem pełniącym obowiązki dyrektora generalnego. W 2010 r. Komitet Nadzoru aktywnie uczestniczył w procedurze naboru nowego dyrektora generalnego, a po mianowaniu na to stanowisko w lutym 2011 r. Giovanniego Kesslera odbył z nim kilka spotkań.
Komitet Nadzoru priorytetowo potraktował również kwestię utrzymania regularnych kontaktów z instytucjami UE oraz partnerami OLAF-u i zainteresowanymi podmiotami, w szczególności w związku z faktem, że od nich zależy skuteczne wdrażanie zaleceń OLAF-u wynikających z jego dochodzeń. Komitet Nadzoru ceni dobre stosunki z Komisją Europejską, Parlamentem Europejskim, Radą i Europejskim Trybunałem Obrachunkowym, z którymi odbywał regularne spotkania w celu omówienia kwestii dotyczących OLAF-u będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. Komitet Nadzoru wyraża głęboką nadzieję, że w przyszłości ta owocna współpraca będzie kontynuowana.
Jako jeden z kluczowych sojuszników OLAF-u Komitet Nadzoru wspierał w razie potrzeby Urząd, zachęcając go do podtrzymywania dobrych praktyk, zwracając jednocześnie uwagę na te aspekty dotyczące wykonywania przez Urząd funkcji dochodzeniowej, które wymagały udoskonalenia.
Komitet Nadzoru podkreślał zwłaszcza niezmiennie konieczność skupienia się przez OLAF na swojej głównej działalności dochodzeniowej i skoncentrowania wysiłków na większych sprawach poprzez opracowanie spójnej i solidnej polityki "de minimis". Komitet Nadzoru zalecił również, aby OLAF podjął się skrócenia czasu trwania dochodzeń poprzez lepsze zarządzanie, poprawę planowania wszystkich działań dochodzeniowych i skuteczniejsze ustalanie priorytetów w pracy dochodzeniowej. Ponadto Komitet Nadzoru regularnie zwracał uwagę na potrzebę wprowadzenia odpowiednich i jasnych dochodzeniowych zasad proceduralnych oraz zalecił udoskonalenie zarówno zasad zawartych w Podręczniku OLAF-u, jak i ich wdrażania na poszczególnych etapach dochodzeń.
Pracę Komitetu w całym 2011 r. można postrzegać jako kolejny przykład pełnienia przez nas roli wspierającej, która jest jednak niezmiernie ważna. Komitet Nadzoru wydał ogółem pięć opinii dotyczących funkcji dochodzeniowej OLAF-u. W pierwszej opinii, wydanej na wniosek pełniącego obowiązki dyrektora generalnego, Komitet Nadzoru wsparł konieczność zapewnienia OLAF-owi dostępu do baz danych pracowników Komisji Europejskiej na etapie oceny dochodzenia. Druga opinia została sporządzona na wniosek nowego dyrektora generalnego i potwierdziła ona kompetencje OLAF-u w zakresie ścigania domniemanej korupcji ze strony posłów do Parlamentu Europejskiego. Trzecia opinia dotyczyła projektu budżetu OLAF-u na 2012 r.; Komitet Nadzoru zgodził się z wnioskiem kierownictwa OLAF-u, że powinno ono dysponować swobodą przy ustalaniu, w jaki sposób cięcia wydatków na kolejny rok, nałożone na OLAF przez Komisję Europejską, powinny być rozłożone w ramach Urzędu. W swojej czwartej opinii Komitet Nadzoru poddał ocenie wniosek Komisji Europejskiej w sprawie reformy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 dotyczącego dochodzeń prowadzonych przez OLAF. Najnowsza opinia Komitetu Nadzoru dotyczy analizy praktyki przekazywania przez OLAF odpowiednim instytucjom, organom, urzędom i agencjom sprawozdań ze spraw, sporządzonych po dochodzeniach wewnętrznych zamkniętych bez działań następczych; Komitet Nadzoru zwrócił uwagę na konsekwencje tej praktyki, jeśli chodzi o efektywność i niezależność dochodzeń OLAF-u.
Komitet Nadzoru z zadowoleniem przyjmuje fakt, że na przestrzeni lat OLAF podjął działania w celu wdrożenia wielu zaleceń Komitetu. Komitet Nadzoru ma jednak świadomość, że wiele kwestii wymaga jeszcze udoskonalenia. W szczególności OLAF musi podjąć działania zmierzające do ponownego skupienia się na swojej funkcji dochodzeniowej oraz do poprawy swojej ogólnej efektywności poprzez lepsze zarządzanie dochodzeniami, w szczególności jeśli chodzi o czas ich trwania oraz kontrolę nad ich zarządzaniem i nadzór nad nimi. Komitet Nadzoru ma nadzieję, że reorganizacja OLAF-u, która zostanie wdrożona w dniu 1 lutego 2012 r., rozwiąże te problemy. Postępy czynione przez OLAF, zwłaszcza w konkretnych dziedzinach wskazanych powyżej, będą nadal monitorowane przez kolejny Komitet Nadzoru.
W całym okresie obowiązywania naszego mandatu rozwinęliśmy konstruktywne stosunki z OLAF-em. Liczne spotkania z kierownictwem i pracownikami OLAF-u stanowiły okazję do cennej wymiany poglądów i informacji. Komitet Nadzoru chciałby podziękować pracownikom OLAF-u i jego dyrektorowi generalnemu za gotowość do współpracy z Komitetem Nadzoru w całym okresie sprawowania przez nas mandatu oraz za to, że dzięki ich pomocy pełnienie naszych obowiązków było łatwiejsze i przyjemniejsze.
W szczególny sposób chciałbym ze swojej strony i w imieniu pozostałych członków Komitetu podziękować personelowi naszego sekretariatu, bez którego pracowitości i lojalnego wsparcia nasza praca nie byłaby w ogóle możliwa. Praca z nimi była prawdziwą przyjemnością.
| Diemut THEATO, | |
| Przewodniczący | |
| Komitet Nadzoru OLAF-u |
1. WPROWADZENIE
1. Komitet Nadzoru (KN) Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) został utworzony w celu wzmacniania niezależności OLAF-u poprzez systematyczne monitorowanie jego funkcji dochodzeniowej, jednak bez ingerowania w przebieg prowadzonych dochodzeń. KN wspiera również dyrektora generalnego OLAF-u w wykonywaniu jego obowiązków, w celu wsparcia pracy OLAF-u i zapewnienia prowadzenia przez niego dochodzeń zgodnie z najwyższymi standardami.
2. KN pełni tę rolę poprzez wydawanie opinii dyrektorowi generalnemu OLAF-u, w których formułuje zalecenia dla OLAF-u dotyczące uprawnień, tam gdzie jest to stosowne i konieczne. KN składa również instytucjom UE corocznie sprawozdania ze swojej działalności.
3. Niniejsze sprawozdanie z działalności obejmuje okres sześcioletniego mandatu KN, którego członkowie rozpoczęli urzędowanie w grudniu 2005 r.
4. Główne obowiązki KN podczas jego mandatu polegały na gwarantowaniu, by niezależność OLAF-u nie została w żaden sposób naruszona. KN stwierdza, że ryzyko nieodpowiedniego wpływu na etapie wszczynania dochodzenia, ścigania oraz prowadzenia dochodzenia może pochodzić z rozmaitych źródeł, w związku z czym zwrócił szczególną uwagę na bardziej subtelną presję, która mogłaby potencjalnie wpływać na niezależność OLAF-u, polegającą między innymi na wysiłkach ze strony odpowiednich instytucji, organów, urzędów, agencji, państw członkowskich i innych stron trzecich, zmierzających do utrudniania pracy OLAF-u na etapie wszczynania dochodzenia lub podczas trwania dochodzenia: poprzez odmowę lub opóźnianie przekazania OLAF-owi dowodów lub dokumentacji, poprzez utrudnianie Urzędowi prowadzenia działań dochodzeniowych lub poprzez nieuzasadnione ograniczanie zasobów operacyjnych, finansowych lub kadrowych OLAF-u. W związku z tym monitorowanie przez KN dochodzeń OLAF-u obejmowało szeroki zakres zagadnień.
5. KN zwrócił szczególną uwagę na kwestię wdrażania przepisów prawnych zawartych w rozporządzeniu (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady(1), gwarantujących niezależność OLAF-u: gwarancji dotyczących stanowiska dyrektora generalnego OLAF-u oraz istnienia KN i jego uprawnień. KN aktywnie uczestniczył w procedurze naboru nowego dyrektora generalnego OLAF-u oraz przedstawił swoje uwagi na temat poprawek do reformy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999(2) dotyczących tej procedury, a także poprawek dotyczących mandatu, statusu, roli i niezależności dyrektora generalnego OLAF-u.
6. KN ściśle monitorował wykonywanie przez OLAF jego funkcji dochodzeniowej, aby być w stanie wykryć przypadki nieodpowiedniej presji na OLAF, które mogłyby naruszać jego niezależność. Na podstawie gruntownej analizy reprezentatywnej próby szeregu zróżnicowanych akt spraw i licznych rozmów z pracownikami dochodzeniowymi OLAF-u oraz kierownikami i dyrektorami, KN ocenił te aspekty, które uznał za zasadnicze pod względem skuteczności, efektywności i niezależności pracy dochodzeniowej OLAF-u, a mianowicie: kompetencje i uprawnienia dochodzeniowe OLAF-u, czas trwania dochodzeń, przestrzeganie przez Urząd zasad proceduralnych podczas prowadzenia dochodzeń, współpraca i wymiana informacji z państwami członkowskimi oraz z instytucjami, organami, urzędami i agencjami w związku z wykonywaniem przez OLAF jego funkcji dochodzeniowej.
7. KN ocenił wpływ zarządzania OLAF-em na dochodzenia. W szczególności KN zwrócił wyjątkową uwagę na kwestie zarządzania dochodzeniami, budżetu oraz organizacji administracyjnej i polityki kadrowej w związku z wykonywaniem przez OLAF funkcji dochodzeniowej i dochodzeniowych zasad proceduralnych OLAF-u.
2. GWARANCJE PRAWNE NIEZALEŻNOŚCI DOCHODZENIOWEJ OLAF-U
8. Mimo że pod względem administracyjnym OLAF jest formalnie częścią Komisji Europejskiej, jest od niej niezależny w zakresie swojej działalności dochodzeniowej. Ramy prawne regulujące prowadzenie przez OLAF dochodzeń określają dwa zestawy gwarancji zmierzających do zagwarantowania Urzędowi niezależności operacyjnej i "odpowiedniego prowadzenia dochodzeń przez Urząd"(3): niezależności dyrektora generalnego OLAF-u oraz roli KN.
2.1. Niezależność dyrektora generalnego OLAF-u
9. Wszczynanie, prowadzenie i zamykanie spraw OLAF-u jest kwestią, za którą wyłączną odpowiedzialność ponosi dyrektor generalny OLAF-u. Dlatego jego niezależność jest niezbędnym warunkiem wstępnym, aby OLAF mógł prowadzić dochodzenia administracyjne bez nacisków lub presji z zewnątrz. W kilku swoich opiniach KN wyraził swoje poglądy w kwestii jego naboru, środków zagwarantowania jego niezależności i reprezentacji zastępczej.
2.1.1. Nabór dyrektora generalnego OLAF-u
10. W 2010 r. KN był aktywnie zaangażowany w procedurę mianowania na stanowisko dyrektora generalnego oraz wydał opinię nr 2/2010 w sprawie mianowania dyrektora generalnego OLAF-u. KN stwierdził, że skuteczne funkcjonowanie Urzędu wymaga od jego dyrektora generalnego silnego przywództwa, odpowiednich umiejętności kierowniczych i potwierdzonej umiejętności zarządzania dużymi zespołami. Ściślej rzecz biorąc, KN podkreślił, że dyrektor generalny OLAF-u powinien posiadać umiejętności i determinację do przewodzenia złożonej, wielozadaniowej organizacji w międzynarodowym środowisku w celu osiągania konkretnych wyników w zakresie zwalczania nadużyć i korupcji w Europie. Powinien posiadać odpowiednie doświadczenie zawodowe w tej dziedzinie, aby zdobyć lojalność i szacunek wysoko wyspecjalizowanego zespołu oraz aby zapewnić wiarygodność zarówno wewnątrz Urzędu, jak i poza nim.
11. Ponadto w opinii nr 3/2010 KN z zadowoleniem przyjął nową procedurę naboru przewidzianą w art. 12 ust. 2 zmienionego rozporządzenia (WE) nr 1073/1999. Procedura ta w pełni realizuje wymóg niezależności i wspólne porozumienie trzech instytucji - Parlamentu Europejskiego (PE), Rady i Komisji Europejskiej - i służy wzmocnieniu pozycji dyrektora generalnego OLAF-u.
2.1.2. Środki zagwarantowania niezależności dyrektora generalnego OLAF-u
12. Dyrektor generalny OLAF-u musi pełnić swoje obowiązki, dysponując pełną niezależnością. Ponadto ciąży na nim ogólna odpowiedzialność za zapewnienie niezależności całości działalności operacyjnej OLAF-u, w którym to zadaniu jest zawsze wspierany przez KN. Ramy prawne regulujące działalność dochodzeniową OLAF-u określają kilka środków umożliwiających dyrektorowi generalnemu OLAF-u niezależne działanie. KN wyraził swoje poglądy na temat niektórych z nich w swoich opiniach i poprzednich sprawozdaniach rocznych.
13. Między innymi w kompetencji dyrektora generalnego OLAF-u leży decyzja na temat wszczynania i prowadzenia dochodzeń oraz sprawozdawczości z dochodzeń, bez konieczności zwracania się o zewnętrzne instrukcje ani przyjmowania takich instrukcji(4). Ponadto dyrektor generalny OLAF-u może wnieść sprawę przeciwko Komisji Europejskiej, o ile uzna, że środek podjęty przez Komisję Europejską narusza jego niezależność. W kontekście ostatnich nieporozumień między Parlamentem Europejskim i OLAF-em KN stwierdził w opinii nr 4/2011, że w zmienionym wniosku w sprawie rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 możliwość ta powinna zostać rozszerzona na wszystkie instytucje, organy, urzędy i agencje(5). W takim przypadku powinien on bezzwłocznie poinformować KN o tym fakcie i starać się uzyskać jego pełne wsparcie.
14. Co więcej, w przeciwieństwie do innych dyrektorów generalnych Komisji Europejskiej dyrektor generalny OLAF-u ma prawo występować jako organ powołujący lub jako organ upoważniony do zawierania umów o pracę(6). Uwzględniając fakt, że dyrektor generalny powinien zarządzać zasobami ludzkimi w sposób najlepiej odpowiadający potrzebom operacyjnym OLAF-u, KN jest przekonany, że funkcję tę należy wzmocnić, aby przyznać mu swobodę zatrudniania personelu dochodzeniowego o niezbędnych umiejętnościach i kwalifikacjach w celu prowadzenia wszystkich działań operacyjnych OLAF-u. Kwestia ta powinna leżeć w wyłącznej kompetencji dyrektora generalnego, niepowiązanej z procedurami naboru dotyczącymi reszty personelu Komisji Europejskiej. Kompetencja ta nie powinna być przekazana Komisji Europejskiej. KN ponownie podkreślił potrzebę lepszego rozwinięcia polityki kadrowej poprzez wprowadzenie strategii odzwierciedlającej priorytety operacyjne wyznaczone przez kierownictwo(7).
15. Wreszcie, w opinii nr 4/2011 KN podkreślił, że ciągłość niezależnego prowadzenia dochodzeń przez OLAF jest kwestią zasadniczą oraz że w żadnym przypadku przekazanie obowiązków dochodzeniowych dyrektora generalnego jednemu lub większej liczbie pracowników OLAF-u nie powinno odbiegać od obowiązków danej wyznaczonej osoby względem odnośnych instytucji ani nie naruszać jego niezależności(8).
2.1.3. Zastępca dyrektora generalnego
16. W styczniu 2010 r. instytucje musiały poradzić sobie z sytuacją, w której nie wyznaczono nikogo na stanowisko dyrektora generalnego OLAF-u zgodnie z wymogami art. 12 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999, kiedy to Komisja Europejska wyznaczyła osobę pełniącą obowiązki dyrektora generalnego bez uprzedniej konsultacji z pozostałymi dwiema instytucjami (Parlamentem Europejskim i Radą) i bez zgody tych instytucji. KN wyraził pogląd, że osoba pełniąca obowiązki dyrektora generalnego OLAF-u w okresie przejściowym powinna otrzymać na to zgodę wszystkich trzech instytucji(9).
17. W świetle tych wydarzeń KN uznał zatem, że konieczne jest zapewnienie ciągłości niezależnego prowadzenia dochodzeń przez OLAF poprzez utworzenie, na mocy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999, stanowiska stałego zastępcy dyrektora generalnego, który zastępowałby dyrektora generalnego, gdyby ten zrezygnował ze stanowiska, odszedł na emeryturę, był na zwolnieniu chorobowym lub z innego powodu nie byłby w stanie pełnić swoich obowiązków(10); zastępca ten byłby wybierany spośród dyrektorów OLAF-u w porozumieniu z wszystkimi trzema instytucjami.
2.2. Rola Komitetu Nadzoru
18. Komitet Nadzoru został powołany w celu wzmacniania niezależności OLAF-u poprzez regularne monitorowanie wykonywania przez OLAF jego funkcji dochodzeniowej. Niezależność KN jest kluczowym czynnikiem dla zapewnienia niezależności operacyjnej samego OLAF-u. Dlatego zasoby KN (służące zapewnieniu dostępu KN do akt spraw OLAF-u oraz zapewnienia wsparcia ze strony sekretariatu KN) powinny być odpowiednie i wystarczające, aby umożliwić KN pełnienie jego roli i wykonywanie swoich obowiązków przy pełnej niezależności. KN systematycznie wyrażał pogląd na ten temat w swoich sprawozdaniach rocznych i opiniach.
2.2.1. Dostęp KN do akt spraw OLAF-u
19. Jak podkreślono w opinii nr 4/2011, działalność KN w zakresie monitorowania jako niezależnego organu nie powinna być oparta jedynie na informacjach otrzymywanych od OLAF-u. KN musi być w stanie przeprowadzać własną analizę, korzystając nie tylko z dokumentów i informacji otrzymywanych od OLAF-u zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1073/1999, lecz również z całej dokumentacji, jaką uzna za stosowną do realizacji tego zadania. W tym kontekście dostęp KN i jego sekretariatu do akt spraw OLAF-u jest niezbędny w celu uzyskania informacji adekwatnych do wypełniania misji KN polegającej na wzmacnianiu niezależności OLAF-u poprzez regularne monitorowanie jego funkcji dochodzeniowej.
2.2.2. Sekretariat KN
20. Członkowie KN są wspierani w wykonywaniu swoich obowiązków przez sekretariat, który zapewnia OLAF(11). KN zawsze podkreślał potrzebę zapewnienia niezależności pracy sekretariatu KN pod nadzorem i kierownictwem przewodniczącego KN i jego członków. Zdaniem KN niezależne funkcjonowanie sekretariatu wymaga uwzględnienia dodatkowych gwarancji bezpośrednio w tekście rozporządzenia (WE) nr 1073/1999, takich jakie zaproponował KN w opinii nr 4/2011(12) dotyczących liczby członków sekretariatu oraz ich wyznaczania i oceny.
21. W całym okresie pełnienia swojego mandatu KN stale podkreślał wymóg odpowiedniego obsadzenia sekretariatu pod względem liczby pracowników i ich szczebla: jednego kierownika działu, czterech administratorów i trzech asystentów. KN jest zatem bardzo zawiedziony, stwierdzając, że jego wielokrotne zalecenia nie tylko nie zostały w pełni uwzględnione przez OLAF, lecz co więcej - nowa struktura OLAF-u przewiduje redukcję z ośmiu stanowisk do sześciu. KN odnotowuje również z zaniepokojeniem fakt, że wyznaczenia nowego kierownika sekretariatu KN dokonał dyrektor generalny OLAF-u; obie te decyzje zostały podjęte bez uprzedniej konsultacji z KN.
22. W ocenie KN w przyszłości i zgodnie z art. 11 regulaminu KN(13) członkowie jego sekretariatu powinni być wyznaczani na wniosek KN przez organ inny niż dyrektor generalny OLAF-u, aby mogli wykonywać swoje obowiązki pod zwierzchnictwem KN i przy pełnej zgodności z instrukcjami otrzymywanymi wyłącznie od KN oraz podlegali okresowej ocenie KN(14). Na podstawie doświadczenia zdobytego przez sześć lat pełnienia mandatu KN stwierdza, że niezależność KN będzie iluzoryczna, jeśli personel sekretariatu KN będzie nadal wyznaczany, kierowany i oceniany przez urząd, za którego monitorowanie jest odpowiedzialny.
3. MONITOROWANIE WYKONYWANIA FUNKCJI DOCHODZENIOWEJ OLAF-U
23. W całym okresie pełnienia mandatu KN w pełnym zakresie korzystał z mechanizmów prawnych przewidzianych przez prawodawcę, jeśli chodzi o regularne monitorowanie funkcji dochodzeniowej OLAF-u w celu zagwarantowania, żeby jego niezależność nie została naruszona. Na podstawie informacji przesłanych przez dyrektora generalnego OLAF-u(15) lub działając z własnej inicjatywy(16), KN przeanalizował te aspekty funkcji dochodzeniowej OLAF-u, które uznał za zasadnicze dla zagwarantowania jego niezależności operacyjnej: kompetencje i uprawnienia dochodzeniowe OLAF-u, czas trwania dochodzeń, przestrzeganie praw proceduralnych, współpraca i wymiana informacji z państwami członkowskimi i instytucjami, organami, urzędami i agencjami.
3.1. Kompetencje i uprawnienia dochodzeniowe OLAF-u
24. W opinii nr 3/2010 KN wyraził wolę, by w zmienionym rozporządzeniu (WE) nr 1073/1999 zawarto przejrzystą definicję kompetencji i uprawnień dochodzeniowych OLAF-u na każdym etapie dochodzenia, w szczególności jeśli chodzi o uprawnienia OLAF-u do przeprowadzania kontroli na miejscu i inspekcji, o których mowa w rozporządzeniu (Euratom, WE) nr 2185/96(17). Ostatnie wyzwania pokazały, że należy również wzmocnić uprawnienia OLAF-u do uzyskania natychmiastowego i niezapowiedzianego dostępu do każdej informacji będącej w posiadaniu instytucji, organów, urzędów i agencji(18).
25. Urzędowi uniemożliwiono uzyskanie natychmiastowego i automatycznego dostępu do baz danych Komisji Europejskiej zawierających dane osobowe, kiedy ten rozważał, czy wszcząć dochodzenie. W opinii KN nr 1/2011, wydanej na wniosek dyrektora generalnego OLAF-u, poparto OLAF w dialogu z Komisją Europejską na ten temat (bardziej szczegółowe informacje - zob. pkt 3.5.1).
26. Zakwestionowano również kompetencje OLAF-u w zakresie wszczynania i prowadzenia dochodzeń wewnętrznych dotyczących posłów do Parlamentu Europejskiego oraz uprawnienia OLAF-u do uzyskania natychmiastowego i niezapowiedzianego dostępu do każdej informacji będącej w posiadaniu tej instytucji oraz do jej pomieszczeń. Ponownie KN wsparł OLAF i na wniosek dyrektora generalnego OLAF-u wydał opinię nr 2/2011, w której stwierdził, że uniemożliwianie OLAF-owi wykonywania tej kluczowej działalności dochodzeniowej na skutek interpretacji mandatu OLAF-u przez określoną instytucję, organ, urząd i agencję ograniczyło niezależność prowadzenia dochodzeń przez OLAF.
27. W opinii nr 4/2011 KN wyraził ubolewanie, że dotychczas nie zdefiniowano wyraźnie kompetencji Urzędu w zakresie prowadzenia dochodzeń oraz jego uprawnień dochodzeniowych, w szczególności jeśli chodzi o dochodzenia w ramach instytucji, organów, urzędów i agencji(19).
3.2. Czas trwania dochodzeń
28. KN zwrócił szczególną uwagę na czas trwania dochodzeń OLAF-u, ze szczególnym uwzględnieniem przestrzegania terminów i niewyjaśnionych opóźnień w przebiegu dochodzeń. Ponadto czas trwania dochodzeń był monitorowany w celu sprawdzenia, czy potencjalne opóźnienia nie były spowodowane przyczyną, która mogłaby naruszyć ich niezależność lub zagrozić ich wynikom. KN przeanalizował ogółem 425 spraw trwających dłużej niż dziewięć miesięcy, a także pewną liczbę spraw, które pozostawały niezamknięte przez ponad cztery lata dochodzenia. Wyniki tych analiz przedstawiono w dwóch opiniach(20) i uwzględniono w poszczególnych sprawozdaniach rocznych KN.
29. Dzięki temu, że w opinii nr 1/2007 KN zalecił, by format sprawozdań składanych KN przez OLAF i dotyczących dochodzeń trwających dłużej niż dziewięć miesięcy wskazywał w bardziej przejrzysty sposób przyczyny wyjątkowych opóźnień w dochodzeniach(21), KN był w stanie łatwiej wskazać przyczyny takich opóźnień i w rezultacie OLAF w przeważającej mierze wyeliminował niewyjaśnione przyczyny, zmieniając format "sprawozdań dotyczących dochodzeń trwających dłużej niż dziewięć miesięcy".
30. Nie oznacza to, że KN jest zadowolony, że dochodzenia są kończone w dopuszczalnych terminach. Przeciwnie, KN odnotował, że dochodzenia, niekiedy dotyczące stosunkowo prostych spraw, często są kończone po nadmiernie długim czasie trwania. W szczególności obecnie jest 36 spraw, w stosunku do których dochodzenia trwają już ponad 4 lata(22). Może to wynikać z niewystarczającej liczby doświadczonego personelu przydzielonego do określonych dochodzeń lub z przesuwania pracowników dochodzeniowych do rozpoczynania nowych dochodzeń, zanim skończą poprzednie. Kwestia ta ogromnie niepokoi KN, który zwracał uwagę na ten problem, między innymi sugerując lepsze metody kontroli i planowania dochodzeń, aby kierownicy mogli lepiej przydzielać swoich pracowników dochodzeniowych i efektywniej sterować przebiegiem dochodzeń(23).
3.3. Poszanowanie gwarancji proceduralnych w ramach dochodzeń
31. Niezależność OLAF-u opiera się w znacznej mierze na jego zdolności i gotowości do poszanowania praw podstawowych i gwarancji proceduralnych podczas prowadzenia dochodzeń. W przeciwnym razie OLAF narażałby się na krytykę, opór ze strony zainteresowanych stron oraz interwencje polityczne. Z tego powodu KN zawsze był żywo zainteresowany, by OLAF przestrzegał tych praw i gwarancji oraz poczynił znaczne wysiłki w celu oceny, w jaki sposób OLAF zapewnia poszanowanie praw podstawowych i gwarancji proceduralnych, oraz w celu aktywnego promowania rozwoju odpowiednich standardów w tej dziedzinie, mających zastosowanie do OLAF-u.
32. Podczas analizy spraw przekazywanych krajowym organom sądowym KN zwrócił szczególną uwagę na merytoryczne i proceduralne aspekty dochodzeń. Na podstawie tych spraw KN ocenił, w jaki sposób OLAF zapewnia poszanowanie praw podstawowych i gwarancji proceduralnych w ramach swoich dochodzeń. Ustalenia i zalecenia KN są podsumowane w opinii nr 5/2010. We wspomnianej opinii KN stwierdził, że zasadniczo OLAF przestrzega praw podstawowych i gwarancji proceduralnych. KN wskazał jednak na konkretne problemy, takie jak niedociągnięcia proceduralne, błędy administracyjne i rozbieżne praktyki w ramach działów dochodzeniowych.
33. KN wydał zalecenia mające na celu poprawę obecnej praktyki w zakresie prowadzenia dochodzeń. W szczególności KN zaproponował konkretne środki, które OLAF powinien podjąć w celu wzmocnienia poszanowania praw podstawowych i gwarancji proceduralnych na każdym etapie dochodzenia. Ponadto KN zalecił OLAF-owi wprowadzenie konkretnych poprawek w Podręczniku OLAF-u(24) oraz dopilnowanie, by przestrzegano zawartych w nim zasad. Ponadto KN zalecił wzmocnienie mechanizmów kontroli bezstronności i poufności dochodzeń oraz czasu ich trwania. Wreszcie, KN przedłożył OLAF-owi schemat analizy dotyczącej poszanowania praw podstawowych i gwarancji proceduralnych, który pracownicy dochodzeniowi powinni stosować jako wytyczne podczas dochodzeń, a kierownictwo podczas kontroli legalności dochodzeń.
34. KN odnotowuje z zadowoleniem, że w odpowiedzi na opinię nr 5/2010 dyrektor generalny OLAF-u postanowił wdrożyć większość zaleceń w ramach Urzędu.
35. KN przyczynił się również do debaty na temat reformy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999, ponaglając Komisję Europejską i prawodawcę do skorzystania z tej reformy w celu wzmocnienia ochrony praw podstawowych i gwarancji proceduralnych osób objętych dochodzeniami OLAF-u. KN wydał trzy opinie na ten temat(25).
36. W szczególności KN podkreślił, że przy ustalaniu standardów w odniesieniu do gwarancji proceduralnych należy zawsze uwzględnić równowagę między interesami zainteresowanych stron a skutecznością przebiegu dochodzeń. Równowaga ta jest szczególnie delikatna, jeśli chodzi o określanie przepisów dotyczących procedury administracyjnej, która nie obejmuje środków przymusu i ma raczej ograniczony wpływ na status prawny zainteresowanej osoby. Istnieje ryzyko, że nadanie zbyt dużej wagi aspektom proceduralnym sprawy doprowadzi do odwrócenia uwagi od skutecznego przebiegu dochodzenia. Jednym z takich przykładów jest złożona kwestia odroczenia obowiązku OLAF-u do udzielenia zainteresowanej osobie możliwości wyrażenia swojego stanowiska oraz konieczność uzyskania przez OLAF uprzedniej zgody sekretarza generalnego/przewodniczącego odnośnej instytucji, organu, urzędu lub agencji (zob. pkt 3.5.4 poniżej).
3.4. Współpraca i wymiana informacji z państwami członkowskimi
37. Efektywność działalności operacyjnej OLAF-u zależy w ogromnym stopniu od współpracy Urzędu z państwami członkowskimi oraz od ich wkładu podczas dochodzenia i na etapie działań następczych. W tym aspekcie monitorowanie przez KN funkcji dochodzeniowej OLAF-u było dwojakiego rodzaju.
38. KN był szczególnie świadomy znaczenia kwestii poprawy przepływu informacji między organami państw członkowskich a OLAF-em. KN starał się w szczególności dopilnować, by państwa członkowskie unikały podejmowania działań, które mogłyby aktywnie ograniczać OLAF w jego działaniach dochodzeniowych, na przykład poprzez odstępowanie od przekazania dowodów lub dokumentacji do OLAF-u lub opóźnianie tych czynności. Analizując sprawozdania ze spraw trwających dłużej niż dziewięć miesięcy, KN odnotował pewną liczbę spraw, w przypadku których OLAF zgłaszał brak współpracy ze strony państw członkowskich jako przyczynę nieukończenia dochodzeń w odnośnym okresie(26). O ile w niektórych sprawach przyczyna ta została wykorzystana w sposób nieścisły, wykorzystanie jej w przypadku pozostałych spraw było zasadne. KN odnotował również, że OLAF napotkał problemy przy ustalaniu odpowiednich właściwych organów krajowych mogących udzielić mu potrzebnej pomocy na przykład podczas przeprowadzania kontroli na miejscu w lokalach podmiotów. Z tego powodu KN w swojej opinii nr 4/2011 poparł wprowadzenie zmian w rozporządzeniu (WE) nr 1073/1999 mających na celu zobowiązanie każdego państwa członkowskiego do bezzwłocznego wskazania właściwych organów krajowych wspierających OLAF w jego dochodzeniach, głównie w obszarze wydatków bezpośrednich.
39. Nadal konieczna jest gruntowna analiza tych przypadków, w których OLAF napotkał brak współpracy ze strony państw członkowskich.
40. Po drugie, uwzględniając fakt, że OLAF nie posiada uprawnień śledczych, KN jest zdania, że ścisła współpraca między OLAF-em a krajowymi organami sądowymi oraz podejmowanie odpowiednich działań następczych w związku z zaleceniami OLAF-u pozostają kwestiami zasadniczymi dla zapewnienia pozytywnych wyników dochodzeń OLAF-u. W związku z powyższym KN przeanalizował sprawy wymagające przekazania informacji tym organom. W tym kontekście zamiarem KN była ocena jakości i przydatności sprawozdań z dochodzeń OLAF-u dla tych organów oraz ustalenie, dlaczego niektóre ze spraw nie zostały podjęte przez te organy(27). KN chciałby również zagwarantować, by wnioski z dochodzeń były oparte wyłącznie na elementach mających wartość dowodową w postępowaniach sądowych państwa członkowskiego, w którym ich zastosowanie okazało się konieczne(28).
41. KN odnotował, że w niektórych przypadkach krajowe organy sądowe nie przestrzegały zaleceń OLAF-u z różnych przyczyn: przedawnienie (przepisy o przedawnieniu), brak priorytetów lub oczywisty brak dowodów. KN odnotował jednak, że stopniowo zmniejszała się liczba spraw w przypadku których organy te nie mogły podjąć działań ze względu na przedawnienie wraz z poprawą jakości informacji podawanych w sprawozdaniach, w szczególności chodzi o analizę domniemanych przestępstw karnych oraz analizę obowiązujących przepisów w państwie członkowskim, któremu przekazano sprawozdanie.
42. KN jest przekonany, że większości tych problemów można by uniknąć poprzez zaangażowanie już na wczesnym etapie ekspertów odnośnych krajowych systemów prawnych - sędziów i prokuratorów z działu "Doradztwo Prawne i Czynności Wymiaru Sprawiedliwości" - lub skorzystać z podobnej funkcji osadzonej w strukturach dochodzeniowych OLAF-u.
3.5. Współpraca i wymiana informacji z instytucjami, organami, urzędami i agencjami w związku z funkcją dochodzeniową OLAF-u
43. Aby wypełniać swoje obowiązki, OLAF musi mieć możliwość pełnienia swojej roli przy pełnym wsparciu i zaufaniu ze strony instytucji, organów, urzędów i agencji. Bez ich zaufania OLAF nie może prowadzić pełnych i skutecznych dochodzeń przy całkowitej niezależności z uwagi na fakt, że w wielu sprawach konieczna jest współpraca ich personelu.
44. KN nieustannie podkreślał, że ścisła współpraca między OLAF-em a instytucjami i właściwymi organami, a także odpowiednie podejmowanie odpowiednich działań następczych w związku z zaleceniami OLAF-u, są niezbędne dla zapewnienia pozytywnych wyników dochodzeń OLAF-u. KN jest jednak żywno zainteresowany dopilnowaniem, by wszystkie strony współpracujące z OLAF-em unikały podejmowania działań w sposób, który mógłby aktywnie utrudniać pracę OLAF-u. KN zwrócił zatem szczególną uwagę i objął monitorowaniem te aspekty tej współpracy, które dotyczą niezależności operacyjnej OLAF-u, takie jak: dostęp OLAF-u do informacji będących w posiadaniu instytucji, stosunki z Biurem Dochodzeń i Postępowań Dyscyplinarnych Komisji (IDOC) i służbami innych instytucji UE, działania następcze podejmowane przez instytucje w związku z zaleceniami OLAF-u, sytuacje, w których OLAF odroczył obowiązek do udzielenia zainteresowanej osobie możliwości wyrażenia swojego stanowiska, przekazywanie sprawozdań ze spraw, przekazywanie przez OLAF informacji instytucjom, organom, urzędom i agencjom oraz wymiana poglądów z instytucjami.
3.5.1. Dostęp OLAF-u do informacji będących w posiadaniu instytucji
45. Jedną z dziedzin, na którą zwrócił uwagę KN i w przypadku której wydaje się, że doszło do naruszenia zaufania, jest dostęp OLAF-u do baz danych będących w posiadaniu Komisji Europejskiej. W artykule 4 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 wyraźnie uznaje się prawo OLAF-u do uzyskania natychmiastowego i niezapowiedzianego dostępu do każdej informacji będącej w posiadaniu instytucji, organów, urzędów i agencji. KN zauważył jednak, że od czasu utworzenia OLAF-u doświadcza on trudności z uzyskaniem dostępu do informacji będących w posiadaniu niektórych instytucji. Instytucje te są szczególnie niechętne do udzielania OLAFowi szybkiego i dyskretnego dostępu do niektórych kategorii danych osobowych ze względu na bardzo restrykcyjną interpretację rozporządzenia (WE) nr 45/2001(29). KN wyraził pogląd, że takie stanowisko jest oznaką nieufności wobec OLAF-u i stawia pod znakiem zapytania jego niezależność w prowadzeniu dochodzeń.
46. W maju 2011 r. KN wydał opinię(30), w której stwierdził, że szybki i dyskretny dostęp, zwłaszcza w początkowej fazie dochodzenia, przed otwarciem akt przez OLAF, powinien być udzielany OLAF-owi, aby mógł on ocenić, czy materiał na pewno spełnia kryteria do wszczęcia dochodzenia. Jest to szczególnie istotne w sprawach, w których mógł wystąpić potencjalny konflikt interesów.
47. Urząd musi mieć dostęp do informacji zawartych w bazach danych osobowych prowadzonych przez Komisję Europejską. W szczególności OLAF wymaga dostępu do danych dotyczących poszczególnych pracowników i członków ich rodzin (zwanych danymi "drzewa genealogicznego").
48. Kwestia ta jest rozpatrywana od dawna i jak dotąd nie osiągnięto żadnego porozumienia na temat dalszych działań w tym zakresie. Należy mieć nadzieję, że w następstwie zaleceń KN i dialogu podjętego przez OLAF i Komisję Europejską uda się znaleźć rozwiązanie tego długotrwałego problemu.
49. KN jest przekonany, że reforma rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 powinna być również okazją do zajęcia się tym problemem. W opinii nr 4/2011 KN stwierdził, że w nowym rozporządzeniu należy zawrzeć przepisy umożliwiające osiągnięcie odpowiedniej równowagi między potrzebą dostępu OLAF-u do informacji będących w posiadaniu instytucji przed wszczęciem dochodzenia i w każdej jego fazie oraz odpowiednimi zasadami dotyczącymi ochrony danych.
50. KN zalecił również, by OLAF systematycznie przekazywał mu wszelkie informacje o opóźnieniach w zgłaszaniu lub niezgłaszania przypadków nadużyć oraz o nieudzieleniu OLAF-owi dostępu do informacji będących w posiadaniu instytucji, organu, urzędu lub agencji.
3.5.2. Stosunki z IDOC i służbami innych instytucji UE
51. KN jest stale zaniepokojony sposobem przydzielania przez OLAF swoich ograniczonych zasobów. KN jest przekonany, że OLAF powinien skoncentrować swoje wysiłki na sprawach, w przypadku których istnieje duże prawdopodobieństwo uzyskania pozytywnych wyników i zapewnienia opłacalności podjętych działań. Jedynie poprzez skuteczne i efektywne wykorzystanie swoich zasobów OLAF będzie w stanie prowadzić dochodzenia w poważniejszych sprawach dotyczących nadużyć finansowych lub nieprawidłowości przynoszących szkody interesom finansowym UE, pozostawiając inne sprawy, którymi mogłyby zająć się inne bardziej odpowiednie organy, takie jak IDOC, Biuro Bezpieczeństwa Komisji Europejskiej lub właściwe służby innych instytucji.
52. W związku z powyższym KN zalecił, by OLAF opracował swoją wewnętrzną politykę de minimis zgodną z jego polityką dochodzeniową i priorytetami, aby zawsze wtedy, kiedy jest to możliwe, mógł przydzielać zasoby do dochodzeń dotyczących poważniejszych spraw. KN dokonał przeglądu tej polityki i streścił swoje ustalenia w opinii nr 5/2008. KN zaproponował zbiór zaleceń uwzględniających między innymi konieczność współpracy z IDOC i służbami innych instytucji UE. Podział pracy z nimi jest oparty na ustaleniu rozdziału obowiązków związanych z prowadzeniem dochodzeń. W rezultacie KN zachęcił OLAF do poprawy procesu wymiany informacji i współpracy z tymi służbami, podkreślił jednak, że żadne uzgodnione porozumienie o współpracy nie powinno ograniczać najważniejszych kompetencji OLAF-u ani jego niezależności dochodzeniowej.
53. KN monitorował wdrażanie zaleceń zawartych w jego opinii(31) i z zadowoleniem odnotował, że OLAF wprowadził zasady de minimis do Podręcznika OLAF-u(32). KN przyjął również z zadowoleniem inicjatywę mającą na celu wyjaśnienie wdrażania polityki de minimis za pomocą wytycznych operacyjnych, a także opracowanie załącznika de minimis, w którym wymienione zostaną różne kryteria umożliwiające ocenę, czy należy wszcząć dochodzenie zewnętrzne.
3.5.3. Działania następcze instytucji w związku z zaleceniami OLAF-u
54. Dyrektor generalny OLAF-u ma obowiązek informowania KN o sprawach, w których odnośna instytucja, organ lub agencja nie podjęła działań w następstwie zaleceń OLAF-u(33). KN poruszał tę kwestię we wszystkich sprawozdaniach rocznych i odnotował, że w czasie jego sześcioletniego mandatu zgłoszono tylko dwie takie sprawy. W rezultacie tak mała liczba zgłoszonych spraw nie umożliwiła KN wyciągnięcia jakichkolwiek ogólnych wniosków lub sformułowania zaleceń. KN wyraził swoje zaniepokojenie, że brak takich zgłoszeń może wskazywać na brak odpowiednich mechanizmów podejmowania działań następczych i zalecił, by OLAF jak najszybciej ustanowił system umożliwiający systematyczne zgłaszanie takich spraw. Zdaniem KN niezależność OLAF-u może zostać poważnie zagrożona, jeśli nie będzie on reagował w sytuacji, gdy druga strona ignoruje jego zalecenia.
3.5.4. Zgoda sekretarza generalnego/przewodniczącego instytucji, organu, urzędu lub agencji na odroczenie obowiązku umożliwienia osobie objętej dochodzeniem wyrażenia swojego stanowiska
55. Prowadząc dochodzenia wewnętrzne, OLAF musi uzyskać uprzednią zgodę sekretarza generalnego lub przewodniczącego odnośnej instytucji, organu, urzędu lub agencji w sytuacji, gdy postanawia odroczyć obowiązek umożliwienia osobie objętej dochodzeniem wyrażenia swojego stanowiska. Wymóg ten ma na celu zagwarantowanie przestrzegania praw do obrony przysługujących osobom objętym dochodzeniami(34). KN wyraził jednak pogląd, że jeśli instytucja odmawia lub odracza wydanie takiej zgody, może to naruszać niezależność dochodzeniową OLAF-u(35). KN odnotował, że w kilku przypadkach przekazanie akt spraw OLAF-u krajowym organom sądowym zostało uniemożliwione z powodu opóźnienia w wydaniu zgody przez odnośną instytucję lub organ. W swojej opinii nr 4/2011 KN stwierdził, że nowe rozporządzenie powinno zatem zawierać przepisy pozwalające unikać takich sytuacji w przyszłości oraz uznał, że w obecnym wniosku w sprawie reformy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 problem ten został potraktowany w sposób niewystarczający.
56. Będąc strażnikiem niezależności OLAF-u, KN powinien być systematycznie informowany o wszystkich przypadkach, w których instytucje, organy, urzędy lub agencje odmówiły wyrażenia zgody lub opóźniały wyrażenie zgody na odroczenie obowiązku wezwania osoby objętej dochodzeniem do wyrażenia swojego stanowiska.
3.5.5 Przekazywanie przez OLAF sprawozdań ze spraw oraz informacji instytucjom, organom, urzędom i agencjom
Przekazywanie przez OLAF informacji instytucjom, organom, urzędom i agencjom
57. Zgodnie z obowiązującym prawodawstwem OLAF ma obowiązek informowania odnośnej instytucji, organu, urzędu lub agencji w przypadkach, gdy wewnętrzne dochodzenie wykazuje, że członek lub pracownik może być objęty dochodzeniem, z wyjątkiem spraw wymagających całkowitej poufności dla dobra dochodzenia lub gdy prowadzenie dochodzenia leży w kompetencjach krajowego organu sądowego. W opinii nr 4/2011 KN wyraził zaniepokojenie, jeśli chodzi o wniosek w sprawie zmiany rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 i zmianę tych zasad(36), ponieważ mogłoby to pozbawić OLAF możliwości zachowania poufności dochodzenia wtedy, kiedy jest to konieczne.
Przekazywanie przez OLAF sprawozdań ze spraw instytucjom, organom, urzędom i agencjom
58. KN odnotował decyzję OLAF-u o przesłanie Komisji Europejskiej, w odpowiedzi na jej wniosek, wszystkich sprawozdań końcowych ze spraw, sporządzonych po dochodzeniach wewnętrznych zamkniętych bez podejmowania działań następczych. Ponadto OLAF postanowił zastosować podobną politykę wobec innych instytucji i organów, z wyjątkiem sytuacji kiedy otrzyma odmienny wniosek. KN postanowił ocenić tę praktykę, z wyraźnym zamiarem ustalenia, czy może ona potencjalnie zagrażać niezależności operacyjnej OLAF-u. Opinia KN nr 5/2011 zawiera streszczenie ustaleń KN po przeanalizowaniu 17 spraw, a także opinię KN dotyczącą podstawy prawnej tych przypadków przekazania informacji i zgodności tej praktyki z prawem UE.
59. Ściślej rzecz biorąc, KN wyraził zaniepokojenie, że odnośne przekazanie informacji mogło naruszyć prawa osób objętych dochodzeniami i skłonić je do wniesienia sprawy o odszkodowanie przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, co zaszkodziłoby wiarygodności i reputacji OLAF-u. Przekazywanie sprawozdań końcowych ze spraw, zawierających poufne informacje o świadkach, informatorach i osobach zgłaszających przypadki naruszenia, może również potencjalnie zagrażać skuteczności dochodzeń, zniechęcając te osoby do zgłaszania się i wspierania OLAF-u oraz ujawniając niepotrzebnie informacje dotyczące innych trwających dochodzeń OLAF-u. Przede wszystkim taka praktyka może stworzyć innym instytucjom nieodpowiednie możliwości do wpływania na działalność dochodzeniową OLAF-u, co szkodziłoby zaufaniu publicznemu do OLAF-u i jego niezależności.
60. KN zalecił, by OLAF ponownie przeanalizował swoją decyzję o przekazaniu tych sprawozdań ze spraw odnośnym instytucjom, organom, urzędom lub agencjom bez podejmowania wszystkich niezbędnych środków w celu dopilnowania, by praktyka ta była zgodna z prawem UE i nie zagrażała skuteczności i niezależności dochodzeń Urzędu.
3.5.6. Wymiana poglądów z instytucjami
61. Jednym z celów reformy rozporządzenia (WE) nr 1073/1999 jest poprawa zarządzania OLAF-em i rozszerzenie jego współpracy z instytucjami przy poszanowaniu jego niezależności operacyjnej. Zaproponowany wstępnie regularny dialog międzyinstytucjonalny został zastąpiony mniej formalną wymianą poglądów między Parlamentem Europejskim, Radą i Komisją Europejską, przy udziale OLAF-u i KN. KN wyraził swoje stanowisko na temat obu wniosków w opiniach nr 3/2010 i 4/2011.
62. KN stwierdził, że formalny dialog lub wymiana poglądów z instytucjami mogą potencjalnie wspierać działalność OLAF-u, jednak w żadnym razie nie powinny one osłabiać niezależności operacyjnej OLAF-u(37). W szczególności Komitet Nadzoru stwierdził, że propozycja, by OLAF podejmował odpowiednie działania przy jednoczesnym uwzględnieniu opinii wyrażonych podczas wymiany poglądów, mogłaby zagrażać niezależności dyrektora generalnego. Na dyrektora generalnego mógłby zostać w ten sposób wywarty nacisk ze strony instytucji, zwłaszcza w kwestii ustalania priorytetów strategicznych polityki dochodzeniowej OLAF-u.
4. MONITOROWANIE WPŁYWU ZARZĄDZANIA NA FUNKCJĘ DOCHODZENIOWĄ OLAF-U
63. Od samego początku mandatu KN i przez cały okres trwania tego mandatu KN stale podkreślał konieczność wdrożenia przez OLAF solidnej i skutecznej polityki przywództwa, ustanowienia jasnych zasad dochodzeniowych i zapewnienia odpowiedniego zarządzania dochodzeniami. Ponadto KN przykłada dużą wagę do kwestii wprowadzenia mechanizmów kontroli wewnętrznej dotyczących czasu trwania dochodzeń oraz przestrzegania gwarancji proceduralnych w ramach dochodzeń i w sytuacjach potencjalnego konfliktu interesów. Wszystkie te kwestie mają bezpośredni wpływ na niezależne prowadzenie dochodzeń i dlatego były ściśle monitorowane przez KN.
4.1. Zarządzanie dochodzeniami
4.1.1 Planowanie i strategiczne kierowanie dochodzeniami
64. Przeprowadzona przez KN analiza sprawozdań dotyczących dochodzeń trwających dłużej niż dziewięć miesięcy(38) wykazała brak metodyki dochodzeniowej oraz fakt, że wielu opóźnień w przetwarzaniu akt spraw można było uniknąć poprzez lepsze zarządzanie i planowanie dochodzeń. KN był zaniepokojony tymi ustaleniami i stwierdził, że w przypadku dochodzeń, w których brakowało odpowiedniego planowania na każdym etapie sprawy, stale występowało zagrożenie, że pracownicy dochodzeniowi mogą w swoich działaniach odstąpić od celów ustalonych na samym początku dochodzenia. Może to prowadzić do braku odpowiedzialności, a zatem zagrażać niezależności samego dochodzenia. Uwzględniając fakt, że odpowiednie planowanie dochodzenia jest kluczowe dla skutecznego i właściwie ukierunkowanego przebiegu dochodzenia, KN przeanalizował szereg spraw OLAF-u w celu oceny, czy i w jakim zakresie planowanie dochodzeń wspiera OLAF w prowadzeniu dochodzeń.
65. W opinii nr 4/2010 KN zwrócił uwagę na powracający problem braku odpowiedniego planowania dochodzeń. Ma to negatywny wpływ na skuteczność pracy OLAF-u i czas trwania dochodzeń. KN stwierdził również, że Podręcznik OLAF-u zawiera wytyczne na temat sporządzenia wstępnego planu pracy na etapie oceny, lecz brakuje w nim zapisów dotyczących pełnego planu dochodzenia na etapie następującym po wszczęciu dochodzenia.
66. KN podkreślił potrzebę ograniczenia przez OLAF nadmiernego czasu trwania niektórych dochodzeń poprzez ustanowienie jasnych procedur operacyjnych i ostatecznych terminów. KN zalecił OLAF-owi wdrożenie polityki odpowiedniego planowania wszystkich etapów dochodzeń, a także regularnych kontroli, realistycznych harmonogramów i okresowych aktualizacji w celu zapewnienia zgodności. W szczególności zalecił opracowanie szczegółowego planu dochodzenia na samym początku każdego dochodzenia, określającego cele dochodzenia, przewidywane zasoby niezbędne do jego ukończenia oraz prognozowane koszty. Ponadto KN zasugerował, by plany dochodzeń były regularnie analizowane przez kierownictwo, na poziomie działu, aby zapewnić monitorowanie przebiegu spraw, a w koniecznych przypadkach ukierunkowanie ich przebiegu.
67. Dzięki pracy KN w tej dziedzinie OLAF jest obecnie świadomy potrzeby przyjęcia wspólnego podejścia do kwestii strategicznego planowania spraw i rozpoczął opracowywanie szczegółowych planów pracy po otwarciu sprawy. Ponadto KN z zadowoleniem odnotowuje, że od samego początku jego mandatu nowy dyrektor generalny OLAF-u zwrócił się o wprowadzenie zmian w Podręczniku OLAF-u w celu uwzględnienia zaleceń KN.
68. Należy przeprowadzić jeszcze ocenę skuteczności środków podjętych przez OLAF.
4.1.2. Kontrola wewnętrzna dochodzeń
69. KN zwrócił szczególną uwagę na znaczenie odpowiednich mechanizmów wewnętrznych umożliwiających kontrolę jakości i zapobieganie opóźnieniom oraz istnienie w pełni funkcjonalnego systemu informacji zwrotnych i znaczenie oceny dochodzeń, aby zagwarantować niezależność i skuteczność dochodzeń OLAF-u. Istnienie solidnego systemu kontroli i ram odniesienia nie tylko ułatwiałoby monitorowanie wyników przez kierownictwo OLAF-u oraz określanie obszarów problemowych, lecz również umożliwiałoby podejmowanie działań korygujących na podstawie zdobytych doświadczeń, w następstwie wydanych zaleceń.
70. W związku z powyższym KN zwrócił szczególną uwagę na stosowność i skuteczność tych mechanizmów, w szczególności w ramach monitorowania czasu trwania dochodzeń i przestrzegania przez OLAF praw podstawowych i gwarancji proceduralnych.
Kontrola czasu trwania dochodzeń
71. W dwóch opiniach KN(39) podkreślono szereg niedociągnięć w prowadzeniu dochodzeń, z których część dotyczy czynników operacyjnych, a pozostałe są wynikiem słabości w planowaniu lub organizacji wewnętrznej. W szczególności KN odnotował, że wydłużenie czasu trwania dochodzeń wynikało często z niedociągnięć w zarządzaniu niektórymi dochodzeniami lub niedostatecznego nadzoru kierownictwa nad rzeczywistymi przyczynami długiego czasu trwania dochodzeń, prognoz obowiązujących terminów ich ukończenia oraz harmonogramu realizowanych działań dochodzeniowych. Zdaniem KN te różne ustalenia wskazują na niedostateczny nadzór i kontrolę nad codziennym zarządzaniem sprawami.
72. KN wyraża ubolewanie, że mimo jego wielokrotnych zaleceń środki wdrożone w celu zapewnienia regularnej weryfikacji czasu trwania dochodzeń nie zostały zastosowane w wystarczająco systematyczny sposób. KN podkreśla zatem konieczność skutecznej i efektywnej kontroli czasu trwania dochodzeń.
Kontrola bezstronności w dochodzeniach
73. Zdaniem KN bezstronność prowadzenia dochodzeń jest ściśle powiązana z niezależnością operacyjną OLAF-u. Dlatego KN wielokrotnie zalecał, by OLAF ustanowił ścisłe mechanizmy kontroli wewnętrznej niezbędne do zapobiegania konfliktom interesów, które potencjalnie mogą zagrażać niezależności i reputacji OLAF-u(40). W opinii nr 5/2010 KN wydał konkretne zalecenia, aby OLAF wzmocnił obecne mechanizmy kontroli dotyczące zapewnienia bezstronności dochodzeń. Oceniając przestrzeganie przez OLAF praw podstawowych i gwarancji proceduralnych w prowadzonych przez Urząd dochodzeniach, KN zwrócił szczególną uwagę na tę kwestię i wyraża ubolewanie, że środki podjęte dotychczas przez OLAF są nadal niewystarczające.
Kontrola zgodności z prawem dochodzeń
74. KN stwierdził z zaniepokojeniem, że kontrola prawna pracy dochodzeniowej OLAF-u nie była przeprowadzana systematycznie na każdym etapie dochodzeń. Ten brak ciągłości analizy prawnej podczas dochodzeń doprowadził do naruszenia przestrzegania wymogów proceduralnych. KN regularnie zajmował stanowisko, że w celu zapewnienia skutecznego przestrzegania praw podstawowych i gwarancji proceduralnych konieczne jest wprowadzenie kontroli zgodności z prawem dochodzeń, przy większym i ciągłym zaangażowaniu sędziów i prokuratorów działu "Doradztwo Prawne i Czynności Wymiaru Sprawiedliwości"(41).
75. We wszystkich poprzednich sprawozdaniach z działalności KN poruszał kwestię dodatkowej roli tych sędziów i prokuratorów. Są oni nie tylko głównym punktem kontaktowym dla krajowych organów sądowych, lecz również odgrywają ważną rolę, jeśli chodzi o zagwarantowanie, by dowody zawarte w aktach i przekazywane krajowym organom sądowym były zgodne z wymogami prawnymi odnośnego państwa członkowskiego. Z uwagi na tę ważną rolę KN wielokrotnie zachęcał do ściślejszego zaangażowania sędziów i prokuratorów w dochodzenia. KN odnotowuje, że pracownicy OLAF-u posiadający doświadczenie prawnicze i sądowe dołączą do nowo utworzonego działu selekcji i kontroli dochodzeń. KN stwierdza, że niezależnie od ich miejsca w nowej strukturze organizacyjnej OLAF-u powinni oni utrzymać swoją pierwotną funkcję. Aby zapewnić zgodność z wymogiem prawnym(42) przekazywania sprawozdań i informacji uzyskanych podczas dochodzeń państwom członkowskim, OLAF musi posiadać ekspertów ds. procedur prawnych i dochodzeniowych z większości państw członkowskich.
76. W przyszłości należy zająć się kwestią skuteczności przekazywania przez OLAF sprawozdań ze spraw i informacji krajowym organom sądowym po wewnętrznej reorganizacji Urzędu.
Doradca ds. weryfikacji
77. Rola KN polega zasadniczo na przeprowadzaniu systemowej analizy dochodzeń OLAF-u, a nie na rozpatrywaniu indywidualnych spraw. W opinii nr 4/2011 KN stwierdził, że istnieje wyraźna potrzeba powierzenia niezależnej osobie obowiązków w zakresie przeglądu procedur lub rozpatrywania skarg. Osoba ta powinna posiadać wyraźne uprawnienia nienakładające się na uprawnienia KN oraz otrzymać gwarancje własnej niezależności. W szczególności KN stwierdził, że osoba ta powinna być w stanie nie tylko analizować skargi przeciwko OLAF-owi, lecz również podejmować działania z własnej inicjatywy poprzez regularne gwarantowanie przestrzegania praw proceduralnych w całym przebiegu dochodzenia.
4.2. Budżet, organizacja administracyjna i polityka kadrowa w kontekście funkcji dochodzeniowej OLAF-u
78. KN jest prawnie zobowiązany do wydawania opinii w sprawie wniosku dotyczącego projektu budżetu rocznego OLAF-u(43). W opiniach KN nr 1/2006, 2/2007, 3/2008, 3/2009, 1/2010 i 3/2011 poruszono problem technicznych kwestii budżetowych oraz zasad.
79. Ściślej rzecz biorąc, KN podkreślił, że najważniejszym środkiem, jaki należy podjąć w celu zagwarantowania niezależności dochodzeniowej OLAF-u, jest przydzielenie mu odpowiednich zasobów. Solidne finansowanie musi być zagwarantowane w dłuższej perspektywie. W czasach recesji cięcia budżetowe są niezbędne w całej UE. OLAF w żadnym razie nie może być zwolniony z udziału w takich cięciach, jednak jako niezależny organ dochodzeniowy musi posiadać możliwie najpełniejszą niezależność budżetową. Zgodnie z zaleceniem KN zawartym w opinii nr 3/2011 jedynie dyrektor generalny powinien mieć swobodę decydowania, jak należy przeprowadzić podział cięć budżetowych dotyczących OLAF-u.
80. KN podkreślił znaczenie zapewnienia przez OLAF odpowiednich kadr i środków budżetowych do realizacji zasadniczych funkcji dochodzeniowych. W swoich dochodzeniach OLAF opiera się na ludziach posiadających umiejętności w wysoce specjalistycznych dziedzinach, którzy nie są łatwo dostępni w ramach zwykłych procedur naboru zapewnianych przez Komisję Europejską. KN wielokrotnie podkreślał potrzebę posiadania i utrzymania przez OLAF własnej polityki kadrowej. Umożliwiałoby to Urzędowi przyciąganie pracowników zatrudnionych na czas określony z organów dochodzeniowych i sądowych państw członkowskich i oferowanie im atrakcyjnej ścieżki kariery w formie wynagrodzenia i awansu lub perspektywy zatrudnienia jako stałych pracowników.
81. W swoich różnych opiniach dotyczących budżetu OLAF-u KN wzywał również do tego, by pracownicy OLAF-u zatrudnieni na czas określony byli promowani zgodnie z postanowieniami decyzji dyrektora generalnego OLAF-u z dnia 30 czerwca 2005 r. KN jest bardzo zawiedziony, że dotychczas mimo składanych obietnic nie podjęto żadnych działań w tym zakresie.
4.3. Dochodzeniowe zasady proceduralne OLAF-u (Podręcznik)
82. W całym okresie trwania swojego mandatu KN wyrażał zaniepokojenie, że dochodzenia OLAF-u są prowadzone na podstawie szeregu różnych instrukcji i praktyk przy braku jasnych zasad. KN regularnie podkreślał, że przyjęcie jasnych, praktycznych i użytecznych wytycznych dotyczących prowadzenia dochodzeń, w tym w zakresie ostatecznych terminów kończenia poszczególnych etapów dochodzenia, zapewniłoby spójne ramy dla dochodzeń OLAF-u i wzmocniło jego niezależność operacyjną. Konieczność wprowadzenia odpowiednich, jasnych dochodzeniowych zasad proceduralnych, które zwiększałyby zgodność z prawem, skuteczność i przejrzystość dochodzeń oraz odpowiedzialność OLAF-u, była stale przedmiotem dyskusji między KN, dyrektorem generalnym OLAF-u i pracownikami dochodzeniowymi OLAF-u. Ponadto przy okazji analizy różnych aspektów realizacji funkcji dochodzeniowej OLAF-u KN ocenił użyteczność Podręcznika OLAF-u.
83. KN z dużym zainteresowaniem śledził postępy w aktualizacji Podręcznika. KN przeanalizował kilka wersji i w ostatnich sprawozdaniach z działalności przekazał OLAF-owi znaczną liczbę pisemnych uwag. KN nieustannie wyrażał ubolewanie, że żadna z wersji nie spełnia jego oczekiwań. Mimo kolejnych udoskonaleń na każdym etapie opracowania formy i treści nowego podręcznika nie stanowi on jeszcze zbioru twardych i szybkich w stosowaniu zasad mogących zapewniać wskazówki pracownikom dochodzeniowym na każdym etapie dochodzenia. W związku z tym KN wielokrotnie zalecał udoskonalenie Podręcznika. W szczególności KN wzywał OLAF do wdrożenia zaleceń zawartych w poprzednich sprawozdaniach z działalności i różnych opiniach KN, zwłaszcza dotyczących polityki de minimis, planowania dochodzeń i ochrony praw podstawowych i gwarancji proceduralnych(44). KN zalecił również, by w Podręczniku uwzględniono przykłady dobrych praktyk opracowanych w ramach dochodzeń oraz by regularnie organizowano kompleksowe szkolenia dotyczące Podręcznika.
84. Podręcznik jest obecnie poddawany przeglądowi w następstwie proponowanych zmian w strukturze OLAF-u i nowych metod pracy. Zaktualizowana wersja będzie wymagała kompleksowej oceny i konieczne będą konsultacje z KN podczas jej opracowywania.
WNIOSKI
W poprzednich sprawozdaniach rocznych KN stwierdzał, że nie wystąpiły żadne rzeczywiste zagrożenia niezależności OLAF-u, nie zgłoszono KN takich zagrożeń ani sam ich nie odnotował.
W niniejszym sprawozdaniu KN zgłosił między innymi następujące kwestie:
a) możliwości dostępu OLAF-u do pomieszczeń posłów do Parlamentu Europejskiego;
b) dostępu OLAF-u do niektórych danych osobowych znajdujących się w aktach Komisji Europejskiej;
c) przekazywania przez OLAF odnośnym instytucjom, organom, urzędom i agencjom sprawozdań końcowych ze spraw, sporządzonych po dochodzeniach wewnętrznych zamkniętych bez podejmowania działań następczych;
d) obowiązku OLAF-u do uzyskania uprzedniej zgody sekretarza generalnego lub przewodniczącego instytucji, organu, urzędu lub agencji przed odroczeniem obowiązku umożliwienia osobom objętym dochodzeniami wewnętrznymi wyrażenia swojego stanowiska.
KN z ubolewaniem stwierdza, że powyższe kwestie podają w wątpliwość niezależność OLAF-u od odnośnych instytucji w prowadzeniu swoich dochodzeń.
a) Uprawnienie OLAF-u do wejścia do lokali Parlamentu Europejskiego nie tylko zostało zakwestionowane, lecz również zablokowane przez Parlament Europejski, wbrew temu, co KN uznaje za jasne przepisy prawne;
b) KN odnotował niechęć ze strony Komisji Europejskiej do umożliwienia OLAF-owi bezpośredniego i natychmiastowego dostępu do niektórych danych osobowych, uzasadnioną bardzo wąską interpretacją przepisów dotyczących ochrony danych osobowych;
c) KN jest zaniepokojony faktem, że OLAF przystał na wniosek Komisji Europejskiej, by regularnie przekazywać jej sprawozdania końcowe ze spraw wewnętrznych zamkniętych bez podejmowania działań następczych, mimo tego, że sprawozdania te mogą zawierać bardzo poufne informacje;
d) KN zwraca uwagę, że instytucje, organy, urzędy lub agencje mają potencjalne możliwości blokowania postępu każdego trwającego dochodzenia wewnętrznego poprzez odmowę lub opóźnienie udzielenia zgody na odroczenie obowiązku udzielenia osobie objętej dochodzeniem możliwości wyrażenia swojego stanowiska.
KN nie chciałby formułować aż tak daleko idących wniosków, że przykłady te świadczą o zamiarze celowego ograniczania przez odnośne instytucje niezależności operacyjnej OLAF-u, w praktyce mają one jednak ogólny skutek w postaci częściowego osłabiania niezależności OLAF-u.
KN podkreśla, że niezależne funkcjonowanie OLAF-u można zapewnić jedynie poprzez zagwarantowanie niezależności KN. Utrudnianie właściwego funkcjonowania sekretariatu KN przez OLAF może przede wszystkim zagrażać niezależności KN, a zatem również niezależności samego OLAF-u.
Zdaniem KN jest to działanie wyraźnie zmierzające w złym kierunku. Nowemu składowi KN obejmującemu mandat zaleca się ścisłe monitorowanie wszelkich przyszłych zdarzeń mogących mieć wpływ na niezależność OLAF-u.
(1) Dz.U. L 136 z 31.5.1999, s. 1.
(2) Zob. dokument analityczny na temat reformy Europejskiego Urzędu ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych z dnia 6 lipca 2010 r., SEC(2010) 859, oraz opinia KN nr 3/2010; zob. również zmieniony wniosek Komisji Europejskiej z dnia 17 marca 2011 r. dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i uchylające rozporządzenie (Euratom) nr 1074/1999, COM(2011) 135 wersja ostateczna, oraz opinia KN nr 4/2011.
(3) Motyw 5 decyzji Komisji 1999/352/WE, EWWiS, Euratom z dnia 28 kwietnia 1999 r. ustanawiającej Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) (Dz.U. L 136 z 31.5.1999, s. 20).
(4) Art. 12 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.
(5) Opinia nr 4/2011, pkt 6.
(6) Artykuł 6 ust. 1 decyzji 1999/352/WE, EWWiS, Euratom.
(7) Opinia nr 3/2011.
(8) Opinia nr 4/2011, pkt 4.2.1.
(9) Sprawozdanie z działalności KN za lata 2009-2010, pkt 3.1.1.
(10) Opinie nr 3/2010 i 4/2011.
(11) Art. 11 ust. 6 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.
(12) Opinia nr 4/2011, pkt 41.
(13) Dz.U. L 308 z 24.11.2011, s. 114.
(14) Zob. pkt 44 opinii nr 6/2.011 Europejskiego Trybunału Obrachunkowego dotyczącej zmienionego wniosku w sprawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) i uchylające rozporządzenie (Euratom) nr 1074/1999 (Dz.U. C 254 z 30.8.2011, s. 1).
(15) Art. 11 ust. 7 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.
(16) Art. 11 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.
(17) Rozporządzenie Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2).
(18) Art. 4 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.
(19) Opinia nr 4/2011, pkt 5.
(20) Opinie nr 1/2007 i 2/2009.
(21) KN zalecił uwzględnienie informacji dotyczących czasu, w którym miały miejsce fakty będące przedmiotem dochodzenia; okresów przedawnień czynów objętych dochodzeniem; analizy prawnej nieprawidłowości objętych dochodzeniem; potencjalnych sankcji lub konsekwencji prawnych czynów objętych dochodzeniem oraz przewidywanego terminu zakończenia postępowania wraz z umotywowanym wyjaśnieniem.
(22) Październik 2011 r.
(23) Opinia nr 4/2010.
(24) Podręcznik OLAF-u - procedury operacyjne.
(25) Opinie nr 2/2006, 3/2010 i 4/2011.
(26) Opinia nr 2/2009.
(27) Dalsze informacje dotyczące ustaleń KN w tej sprawie można znaleźć w poprzednich sprawozdaniach z działalności.
(28) Motyw 10 i art. 9 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.
(29) Rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (Dz.U. L 8 z 12.1.2001, s. 1).
(30) Opinia nr 1/2011.
(31) Zob. sprawozdanie z działalności KN za lata 2009-2010, pkt 3.2.
(32) Zob. załącznik 9 do podręcznika.
(33) Art. 11 ust. 7 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.
(34) Sąd Pierwszej Instancji, Franchet and Byk przeciwko Komisji (nr 2), z dnia 8 lipca 2008 r., sprawa T-48/05, pkt 151.
(35) Zob. opinia nr 5/2010, pkt 36-37.
(36) Artykuł 4 ust. 6 zmienionego wniosku: "W wyjątkowych przypadkach, gdy nie można zapewnić poufności dochodzenia, Urząd korzysta z odpowiednich alternatywnych kanałów przekazywania informacji".
(37) Opinia nr 3/2010, pkt 2.1 oraz opinia nr 4/2011, pkt 4.3.
(38) Opinie nr 1/2007 i 2/2009.
(39) Opinie nr 2/2009 i 5/2010.
(40) Zob. sprawozdanie z działalności KN za lata 2005-2007 i 2008-2009.
(41) Zob. poprzednie sprawozdania z działalności KN i opinia nr 4/2011.
(42) Art. 9 i 10 rozporządzenia (WE) nr 1073/1999.
(43) Art. 6 ust. 2 wspomnianej powyżej decyzji Komisji Europejskiej z dnia 28 kwietnia 1999 r.
(44) Zob. opinie KN nr 5/2008, 4/2010 i 5/2010.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025
Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025
Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025
Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025
Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2012.100.1 |
| Rodzaj: | Informacja |
| Tytuł: | Sprawozdanie z działalności Komitetu Nadzoru OLAF-u (styczeń 2011 r. - listopad 2011 r.). |
| Data aktu: | 03/04/2012 |
| Data ogłoszenia: | 03/04/2012 |