Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 8/2020 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088.

Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 8/2020 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088

(2020/C 184/02)

(Dz.U.UE C z dnia 3 czerwca 2020 r.)

I. WPROWADZENIE

Dnia 8 marca 2018 r. Komisja opublikowała swój plan działania "Finansowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego", w którym określiła ambitną i kompleksową strategię w zakresie zrównoważonego finansowania. Jednym z głównych celów powyższego planu działania jest ukierunkowanie przepływów kapitału na zrównoważone inwestowanie z myślą o osiągnięciu zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu.

W tym kontekście w dniu 24 maja 2018 r. Komisja przedłożyła Radzie pakiet wniosków ustawodawczych:

– wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zwanego także "rozporządzeniem w sprawie systematyki",

– wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ujawniania informacji dotyczących zrównoważonych inwestycji i ryzyka dla zrównoważonego rozwoju oraz w sprawie zmiany dyrektywy (UE) 2016/2341, zwanego także "rozporządzeniem w sprawie ujawniania informacji", oraz

– wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) 2016/1011 w odniesieniu do wskaźników referencyjnych niskoemisyjności i wskaźników referencyjnych pozytywnego wpływu na emisyjność, zwanego także "rozporządzeniem w sprawie wskaźników referencyjnych".

Rozporządzenie w sprawie ujawniania informacji i rozporządzenie w sprawie wskaźników referencyjnych zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej jako, odpowiednio, rozporządzenie (UE) 2019/2088 ¹  i rozporządzenie (UE) 2019/2089 ² .

Parlament Europejski przyjął swoje stanowisko w pierwszym czytaniu w sprawie rozporządzenia w sprawie systematyki na sesji plenarnej w dniu 28 marca 2019 r.

Grupa Robocza ds. Usług Finansowych analizowała proponowane rozporządzenie w sprawie systematyki na kilku posiedzeniach, które odbyły się podczas różnych prezydencji.

Dnia 25 września 2019 r. Komitet Stałych Przedstawicieli (część II) uzgodnił wstępny mandat negocjacyjny. Mandat ten został zmieniony w dniu 16 grudnia 2019 r.

Tego samego dnia wypracowano ostateczny kompromis z Parlamentem Europejskim, co umożliwiło zakończenie negocjacji.

Dnia 23 stycznia 2020 r. komisje Parlamentu Europejskiego: Komisja Gospodarcza i Monetarna oraz Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności zatwierdziły wynik trójstronnych negocjacji. W dniu 24 stycznia 2020 r. przewodniczący tych komisji skierowali do prezydencji pismo, w którym wyrazili zamiar zalecenia zgromadzeniu plenarnemu, by przyjęło stanowisko Rady - z zastrzeżeniem jego weryfikacji prawnojęzykowej - w drugim czytaniu Parlamentu.

Dnia 18 lutego 2020 r. Rada osiągnęła porozumienie polityczne w sprawie zmienionego tekstu.

Uwzględniając wyżej wymienione porozumienie i w następstwie weryfikacji prawnojęzykowej w dniu 15 kwietnia 2020 r. Rada przyjęła stanowisko w pierwszym czytaniu, zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą określoną w art. 294 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE).

II. CEL

Jednym z celów wyznaczonych w planie działania "Finansowanie zrównoważonego wzrostu gospodarczego" jest ukierunkowanie przepływów kapitału na zrównoważone inwestowanie w celu osiągnięcia zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu. Przyjęcie rozporządzenia w sprawie systematyki, które ustanowi jednolity system klasyfikacji zrównoważonej działalności, jest najważniejszym i najpilniejszym działaniem podjętym w tym celu. Jasne wskazówki dotyczące działalności kwalifikującej się jako działalność przyczyniająca się do realizacji celów środowiskowych pomogą inwestorom w uzyskaniu informacji o inwestycjach finansujących zrównoważoną środowiskowo działalność gospodarczą. Należy na szczeblu Unii zharmonizować kryteria stosowane do ustalania, czy dana działalność gospodarcza kwalifikuje się jako zrównoważona środowiskowo, aby zlikwidować bariery w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego pod względem pozyskiwania środków na projekty w dziedzinie zrównoważonego rozwoju oraz aby zapobiec pojawianiu się barier dla takich projektów w przyszłości. Dzięki takiej harmonizacji podmiotom gospodarczym będzie łatwiej pozyskiwać środki z różnych państw na swoją zrównoważoną środowiskowo działalność, ponieważ w oparciu o jednolite kryteria możliwe będzie porównywanie działalności gospodarczej poszczególnych podmiotów w celu dokonania wyboru, która z tych działalności ma stać się aktywami bazowymi zrównoważonych środowiskowo inwestycji. Taka harmonizacja ułatwi zatem zrównoważone inwestycje transgra- niczne w Unii.

Do celów określenia stopnia zrównoważenia środowiskowego danej działalności gospodarczej w rozporządzeniu w sprawie systematyki ustanowiony zostanie wyczerpujący wykaz obejmujący sześć następujących celów środowiskowych: łagodzenie zmiany klimatu; adaptacja do zmian klimatu; zrównoważone wykorzystywanie i ochrona zasobów wodnych i morskich; przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym; zapobieganie zanieczyszczeniu i jego - kontrola; ochrona i odbudowa bioróżnorodności i ekosystemów.

W odniesieniu do każdego z celów środowiskowych Komisja ustanowi, w drodze aktów delegowanych, jednolite techniczne kryteria kwalifikacji służące ustaleniu, czy dane rodzaje działalności gospodarczej wnoszą istotny wkład w realizację danego celu. Jednym z kluczowych elementów jednolitych kryteriów jest też unikanie wyrządzania poważnych szkód któremukolwiek z celów środowiskowych, aby zapobiec zakwalifikowaniu inwestycji jako zrównoważonych środowiskowo w przypadkach, gdy działalność gospodarcza czerpiąca korzyści z tych inwestycji powoduje istotne szkody dla środowiska w stopniu przewyższającym jej wkład w realizację celu środowiskowego. Ponadto, kolejnym warunkiem kwalifikowania działalności gospodarczej jako zrównoważonej środowiskowo jest przestrzeganie minimalnych gwarancji.

III. ANALIZA STANOWISKA RADY W PIERWSZYM CZYTANIU

a) Zakres przedmiotowy

W tekście Rady podtrzymano główne założenie rozporządzenia w sprawie systematyki, jakim jest określenie rodzajów działalności zrównoważonej środowiskowo mającej istotny wpływ na zrównoważenie środowiskowe, odpowiadając tym samym na najpilniejszą potrzebę, czyli ustalenie na szczeblu unijnym, które rodzaje działalności należy uznawać za ekologiczne. Ponadto w tekście Rady wezwano Komisję, by do dnia 31 grudnia 2021 r. opublikowała sprawozdanie zawierające przepisy, które byłyby wymagane do rozszerzenia zakresu o działalność gospodarczą, która nie ma istotnego wpływu na zrównoważenie środowiskowe, o działalność gospodarczą, która wyrządza poważne szkody zrównoważeniu środowiskowemu, a także o inne cele dotyczące zrównoważonego rozwoju, w tym cele społeczne.

Poza tym, w celu zwiększenia przejrzystości i zapewnienia, aby inwestorzy końcowi uzyskali od uczestników rynku finansowego obiektywny punkt odniesienia umożliwiający porównywanie, jeżeli chodzi o udział procentowy inwestycji, z których finansuje się zrównoważoną środowiskowo działalność gospodarczą, rozporządzenie w sprawie systematyki uzupełni przepisy w zakresie przejrzystości w informacjach ujawnianych przed zawarciem umowy i sprawozdaniach okresowych ustanowione w rozporządzeniu w sprawie ujawniania informacji w odniesieniu nie tylko do produktów finansowych zgodnych z systematyką, ale też innych produktów finansowych, co obejmuje obowiązek uzupełniania ujawnianych informacji o oświadczenia dotyczące sytuacji faktycznej.

b) Zakres podmiotowy

W stanowisku Rady przewidziano, że duże przedsiębiorstwa podlegające obowiązkowi publikowania informacji niefinansowych na mocy art. 19a lub 29a dyrektywy 2013/34/UE będą przedstawiać w swoich oświadczeniach na temat informacji niefinansowych lub w skonsolidowanych oświadczeniach na temat informacji niefinansowych informacje o niektórych kluczowych wskaźnikach wyników związanych z klimatem na podstawie ram ustanowionych w rozporządzeniu w sprawie systematyki. Zapewni to użyteczne informacje dla inwestorów zainteresowanych przedsiębiorstwami, których produkty i usługi wnoszą istotny wkład w realizację jednego z celów środowiskowych określonych w rozporządzeniu w sprawie systematyki.

c) Zarządzanie

Biorąc pod uwagę konkretne szczegóły techniczne, które są niezbędne do oceny skutków danej działalności gospodarczej dla środowiska, oraz szybko zmieniający się charakter zarówno nauki, jak i technologii, na potrzeby zrównoważonej środowiskowo działalności gospodarczej ustanowione zostaną techniczne kryteria kwalifikacji, które będą regularnie dostosowywane przez Komisję w drodze aktów delegowanych zgodnie z zasadami i procedurami określonymi w Porozumieniu międzyinstytucjonalnym z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa, z udziałem grupy ekspertów z państw członkowskich ds. zrównoważonego finansowania oraz platformy ds. zrównoważonego finansowania. Platformę tę utworzy Komisja, a w jej skład wejdzie szerokie grono ekspertów reprezentujących zarówno sektor publiczny, jak i prywatny, a także społeczeństwo obywatelskie.

d) Neutralność klimatyczna

W tekście Rady ustanowiono jasne wymogi, które będzie musiała spełnić Komisja, opracowując techniczne kryteria kwalifikacji w drodze aktów delegowanych. W wymogach tych m.in. uznano zasadę neutralności technologicznej przy opracowywaniu technicznych kryteriów kwalifikacji, a także przewidziano, że kryteria te zapewnią, by działalność w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z użyciem stałych paliw kopalnych nie była uznawana za zrównoważoną środowiskowo działalność gospodarczą. Ponadto w tekście Rady ustanowiono wymogi dotyczące działalności przejściowej i działalności wspomagającej.

e) Harmonogram wdrażania

Tekst Rady zobowiązuje Komisję do priorytetowego potraktowania aktów delegowanych służących realizacji celów dotyczących klimatu, które powinna ona przyjąć nie później niż w dniu 31 grudnia 2020 r., aby zapewnić ich stosowanie od dnia 1 stycznia 2022 r. Przyjęcie aktów delegowanych służących realizacji pozostałych celów na mocy rozporządzenia w sprawie systematyki powinno nastąpić nie później niż w dniu 31 grudnia 2021 r., tak by zapewnić ich stosowanie od dnia 1 stycznia 2023 r.

Parlament Europejski był w stanie zaakceptować te zmiany.

IV. PODSUMOWANIE

W stanowisku Rady w pierwszym czytaniu odzwierciedlono kompromis osiągnięty w negocjacjach między Radą a Parlamentem Europejskim, przy wsparciu Komisji.

Rada uważa, że jej stanowisko w pierwszym czytaniu stanowi wyważony pakiet i że, po jego przyjęciu, rozporządzenie w sprawie systematyki będzie odgrywać kluczową rolę w ukierunkowywaniu przepływów kapitału na zrównoważone inwestowanie w celu osiągnięcia zrównoważonego wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu oraz że, w związku z tym, stanowi ono ważny krok na drodze do realizacji ogólnego celu w postaci osiągnięcia przez UE neutralności klimatycznej do 2050 r.

1 Dz.U. L 317 z 9.12.2019, s. 1.

2 Dz.U. L 317 z 9.12.2019, s. 17.

• Identyfikator: Dz.U.UE.C.2020.184.34
• Rodzaj: Informacja
• Tytuł: Uzasadnienie Rady: Stanowisko Rady (UE) nr 8/2020 w pierwszym czytaniu w sprawie przyjęcia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniającego rozporządzenie (UE) 2019/2088.
• Data aktu: 03/06/2020
• Data ogłoszenia: 03/06/2020