(2022/C 154/05)
(Dz.U.UE C z dnia 8 kwietnia 2022 r.)
Dnia 8 grudnia 2021 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich. Wniosek jest częścią większego pakietu ustawodawczego, zwanego "kodeksem współpracy policyjnej", który obejmuje również wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zautomatyzowanej wymiany danych na potrzeby współpracy policyjnej ("Prüm II"), zmieniającego decyzje Rady 2008/615/WSiSW i 2008/616/WSiSW ("decyzje w sprawie konwencji z Prüm") oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1726, 2019/817 i 2019/818 (z zastrzeżeniem odrębnej opinii EIOD), a także wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie operacyjnej współpracy policyjnej.
Wniosek ma na celu ułatwienie organom ścigania równorzędnego dostępu do informacji przechowywanych w innym państwie członkowskim, z zachowaniem istoty praw podstawowych, w tym wymogów ochrony danych, a także zapewnienie wszystkim państwom członkowskim skutecznie funkcjonującego pojedynczego punktu kontaktowego oraz zaradzenie mnożeniu się kanałów komunikacyjnych wykorzystywanych do wymiany informacji w zakresie ochrony porządku publicznego między państwami członkowskimi, przy jednoczesnym wzmocnieniu roli Europolu jako unijnego węzła informacyjnego w zakresie przestępczości w UE.
Choć Europejski Inspektor Ochrony Danych rozumie potrzebę korzystania przez organy ścigania z najlepszych możliwych narzędzi prawnych i technicznych służących wymianie informacji w celu zapobiegania przestępstwom, ich wykrywania lub ścigania, uważa, że niektóre elementy wniosku należy zmienić, aby zapewnić zgodność z wymogami ochrony danych.
Po pierwsze, we wniosku należy jasno określić zakres podmiotowy wymiany informacji i w każdym przypadku ograniczyć kategorie danych osobowych, które mogą być wymieniane na temat świadków i ofiar, zgodnie z art. 6 dyrektywy 680/2016 dotyczącej egzekwowania prawa i podobnie do podejścia przyjętego w załączniku II do rozporządzenia o Euro- polu (UE).
EIOD uważa również, że zgodnie z zasadą ograniczenia przechowywania przyszła dyrektywa powinna wyraźnie określać, że dane osobowe w systemach zarządzania sprawami pojedynczych punktów kontaktowych powinny być przechowywane jedynie przez bardzo krótkie okresy, które powinny zasadniczo odpowiadać terminom udzielania informacji określonym w art. 5 wniosku.
Ponadto EIOD jest zdania, że państwa członkowskie powinny być zobowiązane, by w poszczególnych przypadkach oceniać, czy i w jakim celu Europol powinien otrzymać kopię wymienianych informacji. We wniosku powinno się również wyraźnie określić wymóg, aby cel ten, wraz z wszelkimi ograniczeniami zgodnie z art. 19 rozporządzenia o Europolu, był przekazywany Europolowi.
W opinii przeanalizowano także i przedstawiono zalecenia dotyczące szeregu innych konkretnych kwestii, takich jak związek proponowanej dyrektywy z istniejącymi ramami prawnymi w zakresie ochrony danych oraz wykorzystanie aplikacji SIENA jako głównego kanału komunikacji między państwami członkowskimi.
1. WPROWADZENIE I INFORMACJE OGÓLNE
1. Dnia 8 grudnia 2021 r. Komisja Europejska przyjęła wniosek dotyczący dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich, uchylającej decyzję ramową Rady 2006/960/WSiSW ("wniosek") 1 .
2. Wniosek jest częścią większego pakietu legislacyjnego, zwanego "kodeksem współpracy policyjnej", który obejmuje również:
- wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zautomatyzowanej wymiany danych na potrzeby współpracy policyjnej ("Prüm II"), zmieniającego decyzje Rady 2008/615/WSiSW i 2008/ 616/WSiSW oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1726, 2019/817 i 2019/818 2 , oraz
- Wniosek dotyczący zalecenia Rady w sprawie operacyjnej współpracy policyjnej 3 .
3. Celem kodeksu współpracy policyjnej jest usprawnienie, wzmocnienie, rozwinięcie, zmodernizowanie i ułatwienie współpracy w zakresie egzekwowania prawa między odpowiednimi agencjami krajowymi 4 . W tym względzie wniosek dotyczący dyrektywy ma zapewnić organom ścigania każdego państwa członkowskiego równorzędny dostęp do informacji dostępnych w innych państwach członkowskich, aby zapobiegać przestępstwom i wykrywać przestępstwa, prowadzić dochodzenia lub operacje karne, a tym samym pokonać trudności wynikające z obecnie obowiązujących przepisów na szczeblu krajowym, które utrudniają skuteczny i wydajny przepływ informacji 5 . Celem wniosku jest zatem ustanowienie ram prawnych, które zapewnią ujednolicenie praktyk krajowych oraz umożliwią lepsze monitorowanie i egzekwowanie przepisów na szczeblu unijnym i krajowym. Ponadto wniosek ma zbliżyć minimalne standardy zapewniające wydajne i skuteczne funkcjonowanie pojedynczych punktów kontaktowych. Te wspólne minimalne wymagania obejmują skład, struktury, obowiązki, personel i możliwości techniczne.
4. Wniosek, a bardziej ogólnie kodeks współpracy policyjnej, jest powiązany z celami politycznymi kilku dokumentów strategicznych UE w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości i spraw wewnętrznych, w szczególności ze strategią UE w zakresie unii bezpieczeństwa 6 , unijną strategią zwalczania przestępczości zorganizowanej 2021-2025 7 oraz strategią na rzecz w pełni funkcjonującej i odpornej strefy Schengen 2021 8 . Ponadto wnioski ustanawiające kodeks współpracy policyjnej należy rozpatrywać w świetle trwającej reformy Europolu i rosnącej roli agencji jako unijnego węzła informacyjnego w zakresie przestępczości gromadzącego i przetwarzającego coraz większe ilości danych 9 .
5. Komisja skonsultowała się z EIOD w sprawie wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania w dniu 7 stycznia 2022 r., zgodnie z art. 42 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2018/1725. Uwagi i zalecenia zawarte w przedmiotowej opinii ograniczają się do tych przepisów wniosku, które są najistotniejsze z punktu widzenia ochrony danych.
4. WNIOSKI
33. W świetle powyższego EIOD wydaje następujące główne zalecenia:
- w motywach należy jaśniej przedstawić związek z istniejącymi ramami prawnymi w zakresie ochrony danych, a ponadto we wniosku należy zrezygnować z odniesień do RODO, ponieważ nie wydaje się ono istotne w kontekście przetwarzania danych osobowych przewidzianego we wniosku;
- we wniosku należy jasno określić zakres podmiotowy przewidywanej wymiany informacji i ograniczyć kategorie danych osobowych, które mogą być wymieniane na temat świadków i ofiar, zgodnie z art. 6 dyrektywy dotyczącej egzekwowania prawa i podobnie do podejścia przyjętego w załączniku II do rozporządzenia o Europolu (UE).
- EIOD uważa, że zgodnie z zasadą ograniczenia przechowywania wniosek powinien wyraźnie określać, że dane osobowe w systemach zarządzania sprawami pojedynczych punktów kontaktowych powinny być przechowywane jedynie przez bardzo krótkie okresy, które powinny zasadniczo odpowiadać terminom udzielania informacji określonym w art. 5 wniosku.
- EIOD uważa, że wniosek powinien wyraźnie zobowiązywać państwa członkowskie, by w poszczególnych przypadkach oceniały, czy i w jakim celu Europol powinien otrzymać kopię wymienianych informacji. Wniosek powinien również wyraźnie przewidywać, że o tym celu, wraz z ewentualnymi ograniczeniami zgodnie z art. 19 rozporządzenia o Europolu, informuje się Europol. EIOD zaleca także usunięcie ostatniego zdania motywu 18.
| Wojciech Rafał WIEWIÓROWSKI |
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025
Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025
Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025
Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025
Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2022.154.7 |
| Rodzaj: | Informacja |
| Tytuł: | Streszczenie opinii Europejskiego Inspektora Ochrony Danych na temat wniosku dotyczącego dyrektywy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich (Pełny tekst niniejszej opinii jest dostępny w wersji angielskiej, francuskiej i niemieckiej na stronie internetowej EIOD www.edps.europa.eu) |
| Data aktu: | 08/04/2022 |
| Data ogłoszenia: | 08/04/2022 |