JEDNOLITY DOKUMENT
"Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa"
Nr UE: PGI-ES-02876 - 14.11.2020
ChNP () ChOG (X)
1. Nazwa lub nazwy [ChNP lub ChOG]
"Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa"
2. Państwo członkowskie lub państwo trzecie
Hiszpania
3. Opis produktu rolnego lub środka spożywczego
3.1. Typ produktu
Klasa 1.3 Sery
3.2. Opis produktu, do którego odnosi się nazwa podana w pkt 1
ChOG "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" obejmuje ser wytwarzany wyłącznie z pełnego mleka koziego metodą koagulacji mieszanej, którego pokryta pleśnią skórka zawdzięcza swój przypominający popiół aksamitny wygląd obecności szaro-niebieskawego grzyba.
Ser objęty ChOG ma następujące cechy:
- Właściwości morfologiczne: regularny cylindryczny kształt z zaokrąglonymi krawędziami; wysokość nie może przekraczać średnicy. Dostępne są dwa rozmiary: 1 kg i 0,5 kg, odpowiednio ±100 i 50 g. Sery w małym rozmiarze mają średnicę 10,5 cm ± 1 cm, a w dużym - 14,5 cm ± 1 cm.
- Właściwości chemiczne:
| Białko (w s.m.) | nie mniej niż 30 % |
| Tłuszcz (w s.m.) | nie mniej niż 45 % |
| Zawartość suchej masy | nie więcej niż 70 %. |
- Właściwości organoleptyczne:
- Wewnątrz ser jest barwy złamanej bieli, ma zwartą teksturę i dobrą konsystencję.
- Wrażenia zapachowe mają średnią intensywność - przeważają aromaty świeżego mleka koziego i masła, natomiast skórka ma zapach wilgotnej chłodnej piwnicy. Na podniebieniu dominują nuty mleczne.
3.3. Pasza (wyłącznie w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego) i surowce (wyłącznie w odniesieniu do produktów przetworzonych)
Mleko kozie, kultury starterowe bakterii mlekowych, chlorek wapnia (opcjonalnie), podpuszczka i sól.
3.4. Poszczególne etapy produkcji, które muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym
Wszystkie czynności związane z produkcją przedmiotowych serów muszą odbywać się na wyznaczonym obszarze geograficznym.
Są to: przyjęcie i przechowywanie, pasteryzacja, dojrzewanie mleka, koagulacja, krojenie, formowanie, prasowanie, solenie, suszenie i dojrzewanie.
Proces dojrzewania i wzrost pleśni są decydującymi etapami produkcji "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa", które nadają mu specyficzne cechy. Sery są obracane kilkakrotnie aż do uzyskania jednorodnej skórki o szarej barwie, o wyglądzie popiołu i aksamitu, dzięki wzrastającemu na powierzchni grzybowi, którego w żadnym wypadku nie można sztucznie zaszczepić. Minimalny okres dojrzewania wynosi 21 dni.
3.5. Szczegółowe zasady dotyczące krojenia, tarcia, pakowania itp. produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Pakowanie produktu jest ważnym i delikatnym procesem, który musi być przeprowadzany przez serowara, tak aby nie uszkodzić charakterystycznej skórki sera. W związku z tym istotne jest, aby produkt był pakowany na wyznaczonym obszarze przez producentów w celu zachowania jakości jednej z najważniejszych cech charakterystycznych sera objętego ochroną.
Poszczególne porcje sera są pakowane przy użyciu materiałów przyjaznych dla środowiska, takich jak papier lub kartonowe pudełka, tak aby nie uszkodzić skórki sera.
Procesy pakowania z wykorzystaniem pakowania próżniowego lub podobnej technologii, które nie zachowują skórki pokrytej pleśnią, nie są dozwolone.
3.6. Szczegółowe zasady dotyczące etykietowania produktu, do którego odnosi się zarejestrowana nazwa
Oprócz logo ChOG na etykiecie musi znajdować się nazwa "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" wraz z napisem "Indicación Geográfica Protegida" (chronione oznaczenie geograficzne) (lub akronimem IGP).
Reprodukcja logo ChOG:
4. Zwięzłe określenie obszaru geograficznego
Obszar geograficzny chronionego oznaczenia geograficznego "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" obejmuje całą wspólnotę autonomiczną Katalonii.
5. Związek z obszarem geograficznym
Związek między "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" a jego regionem produkcji opiera się w szczególności na renomie i cechach jakościowych zastosowanej specyficznej metody produkcji, w której pierwszorzędne znaczenie mają umiejętności serowarów.
Obszar, na którym produkowany jest ten ser, ma długą tradycję produkcji mleka koziego i serowarstwa. Świadczy o niej duża różnorodność kozich serów, które są nadal produkowane na całym tym terytorium.
Na początku lat 80. XX wieku, w wyniku spektakularnego wzrostu produkcji mleka koziego (z 156 000 litrów w 1973 r. do 1 300 000 litrów w 1983 r.), hodowcy kóz w regionie Garrotxa zlecili serowarom opracowanie sera dojrzewającego, który pozwoliłby w pełni wykorzystać nadwyżki mleka koziego. Specjaliści ci przywrócili przepis na dojrzały kozi ser niegdyś produkowany w regionie, dostosowali go, wykorzystując wiedzę fachową istniejącą w latach 80., i w ten sposób "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" zaczął wyrabiać sobie markę (będącą nazwą obszaru, na którym powstał).
Równocześnie z powrotem tego sera do regionu Garrotxa, od lat 80. XX wieku wystąpiło zjawisko przenoszenia się młodych ludzi z obszarów miejskich na obszary wiejskie, w szczególności na obszary górskie. Niektórzy z młodych nowo osiadłych mieszkańców wsi uczęszczali na kursy serowarstwa rzemieślniczego prowadzone wówczas w specjalistycznej i uznanej szkole rolniczej (Torre Marimon), gdzie poznawali technologię i nabywali umiejętności związane z "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa", które następnie wdrażali w swoich serowarniach w całej Katalonii.
Jakość "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" jest wynikiem umiejętności i doświadczenia jego producentów, którzy odgrywają kapitalną rolę w zapewnianiu jakości i właściwościach tego sera. Wiemy, że liczba serowarów produkujących "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" była początkowo niewielka ze względu na trudną technikę produkcji i konieczność zachowania staranności podczas procesu dojrzewania, pozwalającą uzyskać obfitą, pokrytą pleśnią skórkę wysokiej jakości. Serowarzy zdobyli niezbędną wiedzę, aby delikatnie obchodzić się z serem, unikając procesów mechanicznych i nie używając żadnych narzędzi, które mogłyby uszkodzić warstwę grzyba pokrywającą skórkę "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa".
Proces dojrzewania i wzrost grzyba są decydującymi etapami produkcji "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa". Rola serowara na tym etapie ma zasadnicze znaczenie, ponieważ w procesie dojrzewania zabronione są procesy mechaniczne, a także stosowanie wszelkich narzędzi, które mogłyby uszkodzić warstwę grzyba. Dojrzewanie wymaga bowiem odpowiedniego obchodzenia się z serem, wiedzy, umiejętności i doświadczenia serowara. W miarę wzrostu grzyba serowar ręcznie szczotkuje skórkę, uważając, aby nie usunąć grzyba, lecz pomóc mu równomiernie rozrastać się na powierzchni sera i rozprzestrzeniać po całej dojrzewalni.
Z tych względów czynnik ludzki jest nieodzowny, by poprawić warunki techniczne umożliwiające uzyskanie "For- matge Garrotxa / Queso Garrotxa" wysokiej jakości.
Wyróżnikiem "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" jest jego szarawa lub niebieskawa aksamitna w dotyku skórka. Pokryta pleśnią skórka odróżnia ten ser od innych wprowadzanych do obrotu w Hiszpanii i w pozostałej części Europy. Jest to jedyny kozi ser o mieszanej koagulacji, którego produkcja i dojrzewanie odbywa się poprzez umożliwienie grzybom rozwoju na jego powierzchni, co nadaje mu charakterystyczny wygląd i chroni go podczas wprowadzania do obrotu, aż do momentu spożycia.
Produkt znany jest jako "ser ze skórką pokrytą pleśnią" ze względu na wygląd, jaki nadaje mu grzyb.
"Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" to produkt wysoko ceniony przez konsumentów, powiązany z terytorium Katalonii i stanowiący nieodłączną część jej kultury. Jest symbolem katalońskiego dziedzictwa kulturowego ze względu na jego związek ze społeczeństwem, jego przemianami i ruchami społeczno-gospodarczymi. Renoma tego produktu stopniowo rozprzestrzeniła się poza granice obszaru produkcji, a obecnie ser jest już dystrybuowany w wielu krajach europejskich, w tym w Szwecji, Portugalii, Andorze, Grecji, Danii i Niemczech, a w pozostałej części świata jest sprzedawany w Meksyku, Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Japonii i Rosji.
Jego popularność i renoma są niezaprzeczalne, o czym świadczą liczne odniesienia w specjalistycznych książkach i oficjalnych katalogach, wzmianki w internecie poświęcone temu produktowi oraz jego niepodważalna obecność na targach i konkursach.
Queso Garrotxa po raz pierwszy wprowadzono do obrotu na lokalnych targach w pobliżu obszaru jego produkcji. W 1985 r. ten typ sera był już prezentowany na targach w Barcelonie, w pawilonie rzemieślników katalońskiej branży gastronomicznej. Następnie był obecny na targach rzemieślniczych odbywających się w różnych miejscach w kraju, a w ciągu kilku lat stał się znany za granicą. W 1993 r. produkt zdobył już pierwszą nagrodę na międzynarodowych targach degustacji serów w Londynie, po czym zaczął być eksportowany.
Od lat 80. liczne odniesienia do tego sera pojawiają się w specjalistycznych publikacjach (1988, Arroyo y Canut, Quesos de España (Sery hiszpańskie), wyd. Espasa-Calpe; 1996, opracowanie zbiorowe España, el país de los 100 quesos (Hiszpania - kraj 100 serów), wyd. CCI Consultores Alimentarios, S.L.; 1997, Descobrir Cuina (Odkrywanie kuchni), nr 1, s. 53; 2002, Canut i Wiesenthal, Los mejores vinos y quesos españoles (Najlepsze hiszpańskie wina i sery), s. 83).
Produkt ten jest także wymieniany w oficjalnych katalogach publikowanych przez administrację począwszy od 1990 r.: w Catálogo de quesos de España (Katalog serów z Hiszpanii) (1990) i Inventario Español de Productos Tradicionales (Wykaz produktów tradycyjnych) (1996), opublikowanych przez Ministerstwo Rolnictwa, Rybołówstwa i Żywności. Jest on również wspomniany w Libro de Productes de la Terra (Księga produktów lokalnych) opublikowanej przez Generalitat de Catalunya (2007), w czasopiśmie Unió de Pagesos (Związku Rolników) Pastors, "Producció actual del formatge de PELL florida o Garrotxa" (Roczna produkcja sera o skórce z porostem pleśniowym albo Garrotxa) (Romero del Castillo i Pratginestós, 1998) i był przedmiotem różnych opracowań naukowych w Wyższej Szkole Rolnictwa na Universitat Politècnica de Catalunya (Abril, C., 1993, Pratginestos, F., 1998, Rafel, C., 2006, Canals, G., 2011).
W wymiarze regulacyjnym Queso Garrotxa znajduje się w spisie produktów lokalnych Generalitat de Catalunya, który to spis obejmuje typowe i tradycyjne katalońskie produkty spożywcze. Natomiast już w 1996 r. Queso Garrotxa został uwzględniony w decyzji Komisji 96/536/WE jako produkt na bazie mleka o tradycyjnych cechach.
W internecie dostępne są strony, takie jak Associació Catalana de Ramaders i Elaboradors de Formatge Artesà (kata- lońskie stowarzyszenie rolników i producentów sera rzemieślniczego) lub portal Gastroteca PRODECA - Promotora dels Aliments Catalans de la Generalitat de Catalunya (prowadzone przez Generalitat de Catalunya repozytorium wiedzy o produktach spożywczych promujące żywność z Katalonii). Na tych stronach "Formatge Garrotxa / Queso Gar- rotxa" widnieje jako wyraźnie odrębny rodzaj tradycyjnego sera, charakteryzujący się skórką z porostem pleśniowym.
Ser ten otrzymał liczne nagrody w różnych konkursach z udziałem paneli degustacyjnych złożonych z ekspertów w dziedzinie serów, co potwierdza renomę "Formatge Garrotxa / Queso Garrotxa" oraz wysoką jakość tego produktu. Na szczególną uwagę zasługują następujące wyróżnienia:
- World Cheese Award: konkurs międzynarodowy, kategoria serów półdojrzewających: złoty medal "super" w 2016 r., złoty medal w latach 2009, 2010, 2018, 2019, 2022; srebrny medal w latach 2011, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019; brązowy medal w latach 2013, 2015, 2017, 2018, 2019, 2022;
- Gourmet Quesos: konkurs organizowany w Hiszpanii, kategoria "»młode« sery kozie z pasteryzowanego mleka": złoty medal w 2023 r.;
- Concours de fromages artisanaux des Pyrénées: konkurs regionów Pirenejów hiszpańskich i francuskich, kategoria serów kozich wytwarzanych metodą enzymatycznej koagulacji: srebrny medal w 2011 r. i brązowy medal w 2009 r.;
- Lactium: konkurs w Katalonii, odrębna kategoria sera Garrotxa: medal za najlepszy ser w tej kategorii w latach 2018, 2019, 2021, 2022.
Odesłanie do publikacji specyfikacji produktu
Pełny tekst specyfikacji można znaleźć na następującej stronie internetowej:
Zaktualizowaną specyfikację produktu można znaleźć pod następującym adresem - podczas rozpatrywania wniosku:
http://agricultura.gencat.cat/web/.content/al_alimentacio/al02_qualitat_alimentaria/normativa-dop-igp/plecs-tramit/pliego-condiciones-igp-formatge-garrotxa-solicitud-esp.pdf
oraz pod następującym linkiem - po zatwierdzeniu wniosku:
http://agricultura.gencat.cat/ca/ambits/alimentacio/segells-qualitat-diferenciada/distintius-origen/dop-igp/normativa-dop-igp/plecs-condicions/en-vigor/
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
24.04.2025
Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
23.04.2025
Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
22.04.2025
Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
22.04.2025
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
17.04.2025
Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
11.04.2025| Identyfikator: | Dz.U.UE.C.2023.303.11 |
| Rodzaj: | Ogłoszenie |
| Tytuł: | Publikacja wniosku o rejestrację nazwy zgodnie z art. 50 ust. 2 lit. a) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych |
| Data aktu: | 28/08/2023 |
| Data ogłoszenia: | 28/08/2023 |