Sprawa C-505/23: Skarga wniesiona w dniu 8 sierpnia 2023 r. - Rzeczpospolita Polska przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej

Skarga wniesiona w dniu 8 sierpnia 2023 r. - Rzeczpospolita Polska przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej
(Sprawa C-505/23)

Język postępowania: polski

(2023/C 338/18)

(Dz.U.UE C z dnia 25 września 2023 r.)

Strony

Strona skarżąca: Rzeczpospolita Polska (Przedstawiciel: B. Majczyna, pełnomocnik)

Strony pozwane: Parlament Europejski, Rada Unii Europejskiej

Żądania strony skarżącej

- stwierdzenie nieważności całości dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/959 z dnia 10 maja 2023 r. zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych w Unii oraz decyzję (UE) 2015/1814 w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych 1 ;

- obciążenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej kosztami postępowania.

Zarzuty i główne argumenty

1) Naruszenie art. 192 ust. 2 akapit pierwszy lit. c) TFUE przez zastosowanie do przyjęcia całej dyrektywy 2023/959 błędnej podstawy prawnej (art. 192 ust. 1 TFUE)

W ocenie Polski pozwane instytucje naruszyły art. 192 ust. 2 lit. c) TFUE przez nieprzyjęcie zaskarżonej dyrektywy na podstawie powyższego przepisu traktatu, wymagającego jednomyślności w Radzie, mimo że zaskarżona dyrektywa wpływa znacząco na wybór państwa członkowskiego między różnymi źródłami energii i ogólną strukturę jego zaopatrzenia w energię.

2) Naruszenie art. 192 ust. 2 akapit pierwszy lit. a) TFUE przez zastosowanie do przyjęcia ustanowionego w dyrektywie 2023/959 systemu BRT ETS błędnej podstawy prawnej (art. 192 ust. 1 TFUE), mimo że system ten zawiera przepisy o charakterze przede wszystkim fiskalnym

W ocenie Polski pozwane instytucje naruszyły art. 192 ust. 2 akapit pierwszy lit. a) TFUE przez przyjęcie zawartych w dyrektywie przepisów dotyczących systemu BRT ETS na podstawie art. 192 ust. 1 TFUE, mimo że system ten zawiera przepisy o charakterze przede wszystkim fiskalnym, a jego ewentualne przyjęcie powinno nastąpić na podstawie art. 192 ust. 2 akapit pierwszy lit. a) TFUE, wymagającego jednomyślności w Radzie.

3) Naruszenie zasady solidarności energetycznej wskazanej w art. 194 ust. 1 lit. b) TFUE, przez rozszerzenie przedmiotu nowelizowanej dyrektywy 2003/87 i jej zakresu, mimo braku rozważenia interesów poszczególnych państw członkowskich (w tym Polski) i braku wyważenia ich interesów z interesami Unii

W ocenie Polski pozwane instytucje naruszyły art. 194 ust. 1 lit b) TFUE przez przyjęcie zaskarżonej dyrektywy, mimo braku rozważenia interesów poszczególnych państw członkowskich (w tym Polski) i braku wyważenia ich interesów z interesami Unii.

4) Naruszenie zasady pomocniczości wskazanej w art. 5 ust. 3 TUE, przez przyjęcie systemu BRT ETS, mimo istnienia już w Unii równoważnego systemu, umożliwiającego państwom członkowskim osiągnięcie deklarowanych przez tę dyrektywę celów na poziomie regionalnym oraz lokalnym w stopniu wyższym niż to zapewnia dyrektywa 2023/959

W ocenie Polski pozwane instytucje naruszyły zasadę pomocniczości, bowiem w Unii istnieje już system prawny, za pomocą którego możliwe jest osiągnięcie deklarowanych dla systemu BRT ETS celów. Po przyjęciu zaskarżonej dyrektywy w Unii istnieją obecnie dwa wzajemnie konkurencyjne systemy, przy czym w oparciu o dotychczasowy system osiągnięcie celów systemu BRT ETS jest możliwe w wyższym stopniu na poziomie lokalnym, niż na poziomie całej Unii.

5) Naruszenie zasady proporcjonalności wskazanej w art. 5 ust. 4 TUE, w zw. z art. 191 ust. 2 TFUE, przez ustanowienie systemu BRT ETS, który nie jest konieczny, a powoduje koszty niewspółmierne do osiągnięcia zamierzonych celów

W ocenie Polski pozwane instytucje naruszyły zasadę proporcjonalności, bowiem zaskarżona dyrektywa wykracza poza to, co jest konieczne do realizacji jej celów, a równocześnie powoduje koszty niewspółmierne do osiągnięcia tych celów.

6) Zarzut naruszenia zasady równego traktowania (zakazu dyskryminacji) przez wykluczenie możliwości uzyskania przydziału bezpłatnych uprawnień na potrzeby rozliczenia emisji generowanej przez prowadzących instalacje należące do sektorów dodatkowych w ramach BRT ETS

W ocenie Polski pozwane instytucje naruszyły zasadę równego traktowania, bowiem przez wyłączenie prawa do uzyskania, na zasadach nieodpłatnych, uprawnień do emisji do rozliczenia emisji powstających w tzw. sektorach dodatkowych, zaskarżona dyrektywa dyskryminuje prowadzących instalacje należące do sektorów dodatkowych w stosunku do prowadzących instalacje, które należą do tzw. sektorów ETS.

7) Naruszenie zasady lojalnej współpracy wskazanej w art. 4 ust. 3 TUE, przez pominięcie w toku procesu legislacyjnego zastrzeżeń zgłaszanych przez Polskę

W ocenie Polski pozwane instytucje naruszyły zasadę lojalnej współpracy przez pominięcie w toku procesu legislacyjnego poważnych zastrzeżeń zgłaszanych przez Polskę co do konsekwencji społecznych i prawnych uchwalenia procedowanej dyrektywy i przez jej przyjęcie bez należytego rozważenia zgłaszanych zastrzeżeń.

1 Dz. U. 2023, L 130, s. 134.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2023.338.13

Rodzaj: Ogłoszenie
Tytuł: Sprawa C-505/23: Skarga wniesiona w dniu 8 sierpnia 2023 r. - Rzeczpospolita Polska przeciwko Parlamentowi Europejskiemu i Radzie Unii Europejskiej
Data aktu: 25/09/2023
Data ogłoszenia: 25/09/2023