Sprawa C-75/23, Parchetul de pe lângă Tribunalul Braşov: Postanowienie Trybunału (dziewiąta izba) z dnia 9 stycznia 2024 r. - postępowanie karne przeciwko M.A.sr, S.A.C.S., S.A.S. Odesłanie prejudycjalne - Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem - Akt wyjaśniający - Identyczne pytania - Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej - Artykuł 325 ust. 1 TFUE - Konwencja PIF - Artykuł 2 ust. 1 - Obowiązek zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pomocą odstraszających i skutecznych środków - Obowiązek ustanowienia sankcji karnych - Podatek od wartości dodanej - Dyrektywa 2006/112/WE - Poważne nadużycie finansowe związane z VAT - Termin przedawnienia odpowiedzialności karnej - Wyrok trybunału konstytucyjnego stwierdzający nieważność przepisu krajowego regulującego przyczyny przerwania biegu tego terminu - Systemowe ryzyko bezkarności - Ochrona praw podstawowych - Artykuł 49 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar - Wymogi przewidywalności i precyzyjności ustawy karnej - Zasada retroaktywnego stosowania względniejszej ustawy karnej - Zasada pewności prawa - Krajowy standard ochrony praw podstawowych - Obowiązek odstąpienia przez sądy państwa członkowskiego od stosowania wyroków trybunału konstytucyjnego lubsądu najwyższego tego państwa członkowskiego w przypadku niezgodności z prawem Unii - Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów w razie niezastosowania się do tych wyroków - Zasada pierwszeństwa prawa Unii

Postanowienie Trybunału (dziewiąta izba) z dnia 9 stycznia 2024 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Curtea de Apel Bra§ov - Rumunia) - postępowanie karne przeciwko M.A.sr, S.A.C.S., S.A.S.
(Sprawa C-75/23 1 , Parchetul de pe langa Tribunalul Bra§ov)

[Odesłanie prejudycjalne - Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem - Akt wyjaśniający - Identyczne pytania. - Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej - Artykuł 325 ust. 1 TFUE - Konwencja PIF - Artykuł 2 ust. 1 - Obowiązek zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pomocą odstraszających i skutecznych środków - Obowiązek ustanowienia sankcji karnych - Podatek od wartości dodanej (VAT) - Dyrektywa 2006/112/WE - Poważne nadużycie finansowe związane z VAT - Termin przedawnienia odpowiedzialności karnej - Wyrok trybunału konstytucyjnego stwierdzający nieważność przepisu krajowego regulującego przyczyny przerwania biegu tego terminu - Systemowe ryzyko bezkarności - Ochrona praw podstawowych - Artykuł 49 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar - Wymogi przewidywalności i precyzyjności ustawy karnej - Zasada retroaktywnego stosowania względniejszej ustawy karnej (lex mitior) - Zasada pewności prawa - Krajowy standard ochrony praw podstawowych - Obowiązek odstąpienia przez sądy państwa członkowskiego od stosowania wyroków trybunału konstytucyjnego lubsądu najwyższego tego państwa członkowskiego w przypadku niezgodności z prawem Unii - Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów w razie niezastosowania się do tych wyroków - Zasada pierwszeństwa prawa Unii]

(C/2024/2000)

Język postępowania: rumuński

(Dz.U.UE C z dnia 18 marca 2024 r.)

Sąd odsyłający

Curtea de Apel Bra§ov

Strony w postępowaniu głównym w sprawie karnej

M.A.sr, S.A.C.S., S.A.S.

przy udziale: Parchetul de pe langä Tribunalul Bračov, Statui roman

Sentencja

1) Artykuł 325 ust. 1 TFUE i art. 2 ust. 1 Konwencji sporządzonej na podstawie artykułu K.3 Traktatu o Unii Europejskiej, o ochronie interesów finansowych Wspólnot Europejskich, podpisanej w Brukseli w dniu 26 lipca 1995 r.

należy interpretować w ten sposób, że:

sądy państwa członkowskiego nie są zobowiązane do odstąpienia od stosowania wyroków trybunału konstytucyjnego tego państwa członkowskiego stwierdzających nieważność krajowego przepisu ustawowego regulującego przyczyny przerwania biegu terminu przedawnienia w sprawach karnych z powodu naruszenia zasady ustawowej określoności czynów zabronionych i kar chronionej w prawie krajowym, zgodnie z wymogami dotyczącymi przewidywalności i precyzyjności prawa karnego, nawet jeśli wyroki te skutkują tym, że znaczna liczba spraw karnych, w tym sprawy dotyczące poważnych przestępstw nadużyć finansowych naruszających interesy finansowe Unii Europejskiej, zostanie zakończona ze względu na przedawnienie odpowiedzialności karnej.

Natomiast wspomniane przepisy prawa Unii należy interpretować w ten sposób, że:

sądy tego państwa członkowskiego są zobowiązane do odstąpienia od stosowania krajowego standardu ochrony dotyczącego zasady retroaktywnego stosowania względniejszej ustawy karnej (lex mitior), który pozwala na zakwestionowanie przerwania biegu terminu przedawnienia odpowiedzialności karnej w takich sprawach poprzez czynności procesowe dokonane przed takim stwierdzeniem nieważności.

2) Zasadę pierwszeństwa prawa Unii

należy interpretować w ten sposób, że:

stoi on na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu lub praktyce krajowej, zgodnie z którymi krajowe sądy powszechne państwa członkowskiego są związane orzeczeniami trybunału konstytucyjnego oraz orzeczeniami sądu najwyższego tego państwa członkowskiego i nie mogą z tego powodu - i ze względu na ryzyko powstania odpowiedzialności dyscyplinarnej danych sędziów - odstąpić z urzędu od stosowania orzecznictwa wynikającego z tych orzeczeń, nawet jeśli w świetle wyroku Trybunału uznają, że orzecznictwo to jest sprzeczne z bezpośrednio skutecznymi przepisami prawa Unii.

1 Dz.U. C 205 z 12.6.2023.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.2000

Rodzaj: Postanowienie
Tytuł: Sprawa C-75/23, Parchetul de pe lângă Tribunalul Braşov: Postanowienie Trybunału (dziewiąta izba) z dnia 9 stycznia 2024 r. - postępowanie karne przeciwko M.A.sr, S.A.C.S., S.A.S. Odesłanie prejudycjalne - Artykuł 99 regulaminu postępowania przed Trybunałem - Akt wyjaśniający - Identyczne pytania - Ochrona interesów finansowych Unii Europejskiej - Artykuł 325 ust. 1 TFUE - Konwencja PIF - Artykuł 2 ust. 1 - Obowiązek zwalczania nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii za pomocą odstraszających i skutecznych środków - Obowiązek ustanowienia sankcji karnych - Podatek od wartości dodanej - Dyrektywa 2006/112/WE - Poważne nadużycie finansowe związane z VAT - Termin przedawnienia odpowiedzialności karnej - Wyrok trybunału konstytucyjnego stwierdzający nieważność przepisu krajowego regulującego przyczyny przerwania biegu tego terminu - Systemowe ryzyko bezkarności - Ochrona praw podstawowych - Artykuł 49 ust. 1 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej - Zasada ustawowej określoności czynów zabronionych i kar - Wymogi przewidywalności i precyzyjności ustawy karnej - Zasada retroaktywnego stosowania względniejszej ustawy karnej - Zasada pewności prawa - Krajowy standard ochrony praw podstawowych - Obowiązek odstąpienia przez sądy państwa członkowskiego od stosowania wyroków trybunału konstytucyjnego lubsądu najwyższego tego państwa członkowskiego w przypadku niezgodności z prawem Unii - Odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów w razie niezastosowania się do tych wyroków - Zasada pierwszeństwa prawa Unii
Data aktu: 09/01/2024
Data ogłoszenia: 18/03/2024