Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2023 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego załączniki II i V do rozporządzenia (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości tricyklazolu w określonych produktach lub na ich powierzchni (COM(2023)0499 - 2023/2998(RPS))

P9_TA(2023)0474
Sprzeciw wobec aktu wykonawczego: Najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości tricy- klazolu Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2023 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego załączniki II i V do rozporządzenia (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości tricyklazolu w określonych produktach lub na ich powierzchni (COM(2023)0499 - 2023/2998(RPS))

(C/2024/4176)

(Dz.U.UE C z dnia 2 sierpnia 2024 r.)

Parlament Europejski,

- uwzględniając wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmieniającego załączniki II i V do rozporządzenia (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości tricyklazolu w określonych produktach lub na ich powierzchni (COM(2023)0499),

- uwzględniając rozporządzenie (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 lutego 2005 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszy pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz na ich powierzchni, zmieniające dyrektywę Rady 91/414/EWG 1 , w szczególności jego art. 14 ust. 1 lit. a),

- uwzględniając głosowanie Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz 11 maja 2023 r., podczas którego nie wydano opinii,

- uwzględniając uzasadnioną opinię Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności z 7 grudnia 2022 r., opublikowaną 18 stycznia 2023 r. 2 ,

- uwzględniając swoją rezolucję z 16 stycznia 2019 r. w sprawie unijnej procedury wydawania zezwoleń na dopuszczenie pestycydów do obrotu 3 ,

- uwzględniając art. 5a ust. 4 lit. e) i art. 5a ust. 5 decyzji Rady 1999/468/WE z 28 czerwca 1999 r. ustanawiającej warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji 4 ,

- uwzględniając art. 112 ust. 2 i 3 oraz art. 112 ust. 4 lit. c) Regulaminu,

- uwzględniając projekt rezolucji Komisji Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności,

A. mając na uwadze, że podczas głosowania Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz 11 maja 2023 r. nie wydano opinii, co oznacza, że wniosku dotyczącego rozporządzenia nie poparła kwalifikowana większość państw członkowskich; mając na uwadze, że podczas głosowania 20 września 2023 r. Rada ponownie nie wydała opinii;

B. mając na uwadze, że wniosek dotyczący rozporządzenia Rady ma zwiększyć najwyższy dopuszczalny poziom pozostałości tricyklazolu w ryżu z 0,01 do 0,09 mg/kg;

C. mając na uwadze, że rozporządzenie (WE) nr 396/2005 ma zapewnić wysoki poziom ochrony konsumentów oraz zharmonizowane przepisy unijne dotyczące najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości pestycydów w żywności i paszach pochodzenia roślinnego i zwierzęcego lub na ich powierzchni;

D. mając na uwadze, że zgodnie z art. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 5  celem tego rozporządzenia jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i zwierząt oraz ochrony środowiska, oraz aby poprawić funkcjonowanie rynku wewnętrznego dzięki zharmonizowaniu zasad dotyczących wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin, a jednocześnie usprawnić produkcję rolną;

E. mając na uwadze, że w komunikacie Komisji z 20 maja 2020 r. w sprawie strategii "Od pola do stołu" na rzecz sprawiedliwego, zdrowego i przyjaznego dla środowiska systemu żywnościowego uznano, że "europejska żywność już ustala światowy standard żywności bezpiecznej, obfitej, odżywczej i wysokiej jakości";

F. mając na uwadze, że tricyklazol jest systemicznym fungicydem zapobiegawczym służącym skutecznej kontroli zarazy ryżowej (Pyricularia grisea Sacc.), która występuje na wszystkich etapach rozwoju (atakuje liście, łodygi i wiechy);

G. mając na uwadze, że tricyklazol nie został włączony do załącznika I do dyrektywy Rady 91/414/EWG w 2008 r., po tym jak Stały Komitet ds. Łańcucha Żywnościowego i Zdrowia Zwierząt stwierdził, że "istnieją jednoznaczne wskazania dotyczące jego prawdopodobnego szkodliwego wpływu na zdrowie człowieka, w szczególności brak zasadniczych danych nie pozwala na ustalenie wiarygodnych wartości dopuszczalnego dziennego pobrania (ADI), ostrej dawki referencyjnej (ARfD) i dopuszczalnego poziomu narażenia operatora (AOEL), podczas gdy wartości te są konieczne dla przeprowadzenia oceny ryzyka" 6 ; mając na uwadze, że od 30 marca 2009 r. tricyklazol nie jest dopuszczony do stosowania w Unii;

H. mając na uwadze, że we wzajemnej ocenie, po złożeniu wniosku o zatwierdzenie do stosowania w Unii w 2015 r., EFSA stwierdził 7 , że istnieje wiele krytycznych obszarów w związku z toksykologią tricyklazolu; mając na uwadze, że EFSA nie mógł lekceważyć potencjału genotoksyczności i rakotwórczości tricyklazolu, w związku z czym nie można było ustalić wartości referencyjnych (ADI, ARfD i AOEL) stosowanych w ocenach ryzyka dla zdrowia ludzi; mając na uwadze, że przez to nie można było ocenić ryzyka dla operatorów, pracowników, osób postronnych, mieszkańców i konsumentów; mając ponadto na uwadze, że EFSA nie mógł również wykluczyć potencjalnych właściwości zaburzających funkcjonowanie układu hormonalnego; mając na uwadze, że w związku z tym odrzucono wniosek o zatwierdzenie 8 ;

I. mając na uwadze, że od 2016 r. w Unii nie wolno stosować tricyklazolu ani przywozić produktów z pozostałościami powyżej poziomu analitycznej granicy oznaczalności;

J. mając na uwadze, że z powodu zakazu stosowania tego fungicydu rolnicy europejscy musieli zainwestować w poszukiwanie alternatywnych praktyk rolniczych;

K. mając na uwadze, że zakaz jego stosowania w Unii spowodował znaczne ograniczenie produkcji ryżu wśród producentów europejskich;

L. mając na uwadze, że ponieważ najwyższy dopuszczalny poziom pozostałości tricyklazolu w ryżu obniżono do granicy oznaczalności i zaczęto go stosować w całej Unii w 2017 r., producenci ryżu spoza UE zaczęli posługiwać się technikami agronomicznymi i dostosowali swoje modele biznesowe, co umożliwiło im dalszy wywóz do Unii;

M. mając na uwadze, że europejski łańcuch produkcji ryżu konsekwentnie popiera potrzebę wzajemności przepisów dotyczących stosowania pestycydów;

N. mając na uwadze, że zakaz stosowania tricyklazolu w Unii prowadzi do całkowitego braku wzajemności ze szkodą dla producentów ryżu stosujących normy unijne;

O. mając na uwadze, że w perspektywie długoterminowej sytuacja ta może skutkować nieuczciwą konkurencją dla producentów ryżu spełniających normy unijne;

P. mając na uwadze, że polityka ułatwiająca handel pozostaje priorytetem Parlamentu Europejskiego;

Q. mając na uwadze, że w roku gospodarczym 2022 (od 1.9.2021 r. do 31.7.2022 r.) przywóz polerowanego ryżu do Unii osiągnął rekordowy poziom 1,67 mln ton, co oznacza wzrost o 36 % w ujęciu rok do roku 9 ;

R. mając na uwadze, że przywóz z krajów dopuszczających stosowanie tricyklazolu wyniósł łącznie prawie 194 000 ton, co odpowiada około 12 % całkowitego przywozu 10 ;

S. mając na uwadze, że podczas gdy rolnicy unijni podlegają najwyższym możliwym wymogom w dziedzinie bezpieczeństwa konsumentów, przyjęcie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady umożliwiłoby przywóz do Unii, który jest niezgodny z normami unijnymi;

T. mając na uwadze, że zgodnie z systemem wczesnego ostrzegania o niebezpiecznej żywności i paszach (RASFF) wniosek dotyczący rozporządzenia Rady zmniejszyłby liczbę powiadomień o 76 % w 2021 r. i o 73 % w 2022 r.;

U. mając na uwadze, że przyjęcie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady zagroziłoby bezpieczeństwu żywnościowemu i bez odpowiednich środków identyfikowalności i informacji mogłoby umożliwić działania wprowadzające w błąd konsumentów;

V. mając na uwadze, że w art. 191 ust. 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej uznano zasadę ostrożności za jedną z podstawowych zasad Unii;

W. mając na uwadze, że aby zmniejszyć ryzyko i wpływ stosowania pestycydów na zdrowie ludzi i zwierząt oraz na środowisko, zachęca się Komisję i państwa członkowskie do zajęcia się kwestią przywożonych produktów rolnych poddanych działaniu chemikaliów, które są zakazane lub których stosowanie jest ograniczone w Unii;

1. sprzeciwia się przyjęciu wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady;

2. uważa, że wniosek dotyczący rozporządzenia Rady przekracza uprawnienia wykonawcze przewidziane w rozporządzeniu (WE) nr 396/2005;

3. uważa, że wniosek dotyczący rozporządzenia Rady jest niezgodny z celem i treścią rozporządzenia (WE) nr 396/2005;

4. zauważa, że wniosek dotyczący rozporządzenia Rady jest niezgodny z zobowiązaniami podjętymi, aby utrzymać wysoki poziom bezpieczeństwa konsumentów;

5. zauważa, że podobnie jak normy handlowe oparte na analizie ryzyka najwyższe dopuszczalne poziomy pozostałości pomagają unikać barier i zakłóceń w handlu, oraz podkreśla, że różne warunki działania mogą prowadzić do powstania barier i potencjalnych zakłóceń w handlu, które mogą mieć znaczący wpływ na konsumentów, rolników i sektor żywnościowy w Europie i poza nią;

6. domaga się, aby najwyższy dopuszczalny poziom pozostałości tricyklazolu w ryżu przywożonym do Unii pozostał na poziomie 0,01 mg/kg obowiązującym europejskich producentów ryżu;

7. wzywa Komisję do wycofania wniosku dotyczącego rozporządzenia;

8. wzywa Komisję, by zapewniła rolnikom europejskim równe warunki działania;

9. zobowiązuje swoją przewodniczącą do przekazania niniejszej rezolucji Radzie i Komisji oraz rządom i parlamentom państw członkowskich.

1 Dz.U. L 70 z 16.3.2005, s. 1.
2 "Reasoned opinion on the setting of an import tolerance for tricyclazole in rice" [Uzasadniona opinia dotycząca określenia tolerancji importowej dla tricyklazolu w ryżu siewnym], Dziennik EFSA 2023 r.;21(1):7757, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/ 10.2903/j.efsa.2023.7757.
3 Dz.U. C 411 z 27.11.2020, s. 48.
4 Dz.U. L 184 z 17.7.1999, s. 23.
5 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 z dnia 21 października 2009 r. dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin i uchylające dyrektywy Rady 79/117/EWG i 91/414/EWG (Dz.U. L 309 z 24.11.2009, s. 1).
6 Decyzja Komisji 2008/770/WE z dnia 30 września 2008 r. dotycząca niewłączenia niektórych substancji czynnych do załącznika I do dyrektywy Rady 91/414/EWG oraz cofnięcia zezwoleń na środki ochrony roślin zawierające te substancje (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 5108), Dz.U. L 263 z 2.10.2008, s. 16.
7 Wniosek w sprawie wzajemnego przeglądu oceny ryzyka stwarzanego przez pestycydy w odniesieniu do substancji czynnej tricykla- zol, Dziennik EFSA 2015 r.; 13(2):4032, https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2015.4032.
8 Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2016/1826 z dnia 14 października 2016 r. w sprawie niezatwierdzenia substancji czynnej tricyklazol, zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 dotyczącym wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin (Dz.U. L 279 z 15.10.2016, s. 88).
9 EUROSTAT, 2023 r.
10 EUROSTAT, 2023 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.4176

Rodzaj: Rezolucja
Tytuł: Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 14 grudnia 2023 r. w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Rady zmieniającego załączniki II i V do rozporządzenia (WE) nr 396/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości tricyklazolu w określonych produktach lub na ich powierzchni (COM(2023)0499 - 2023/2998(RPS))
Data aktu: 14/12/2023
Data ogłoszenia: 02/08/2024