Sprawa C-450/22, Caixabank i in. (Kontrola przejrzystości w powództwie zbiorowym): Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 4 lipca 2024 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Supremo - Hiszpania) - Caixabank SA, następca prawny Bankia SA i Banco Mare Nostrum SA, i in./Asociación de Usuarios de Bancos, Cajas de Ahorro y Seguros de España (Adicae) i in. (Odesłanie prejudycjalne - Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich - Dyrektywa 93/13/EWG - Umowy o kredyt hipoteczny - Klauzule ograniczające zmienność stóp procentowych - Tak zwane klauzule dolnego progu - Powództwo zbiorowe o zaniechanie stosowania tych klauzul i o zwrot kwot zapłaconych z tego tytułu, obejmujące znaczną liczbę przedsiębiorców i konsumentów - Prosty i zrozumiały charakter owych klauzul - Pojęcie właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta)

Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 4 lipca 2024 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Supremo - Hiszpania) - Caixabank SA, następca prawny Bankia SA i Banco Mare Nostrum SA, i in./Asociación de Usuarios de Bancos, Cajas de Ahorro y Seguros de

España (Adicae) i in. [Sprawa C-450/22 1 , Caixabank i in. (Kontrola przejrzystości w powództwie zbiorowym)] (Odesłanie prejudycjalne - Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich - Dyrektywa 93/13/EWG - Umowy o kredyt hipoteczny - Klauzule ograniczające zmienność stóp procentowych - Tak zwane "klauzule dolnego progu" - Powództwo zbiorowe o zaniechanie stosowania tych klauzul i o zwrot kwot zapłaconych z tego tytułu, obejmujące znaczną liczbę przedsiębiorców i konsumentów - Prosty i zrozumiały charakter owych klauzul - Pojęcie "właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta")

(C/2024/4928)

Język postępowania: hiszpański

(Dz.U.UE C z dnia 19 sierpnia 2024 r.)

Sąd odsyłający

Tribunal Supremo

Strony w postępowaniu głównym

Strona wnosząca skargę kasacyjną: Caixabank SA, następca prawny Bankia SA i Banco Mare Nostrum SA, Caixa Ontinyent SA, Banco Santander SA, następca prawny Banco Popular Español SA i Banco Pastor SA, Targobank SA, Credifimo SAU, Caja Rural de Teruel SCC, Caja Rural de Navarra SCC, Cajasiete Caja Rural SCC, Caja Rural de Jaén, Barcelona y Madrid SCC, Caja Laboral Popular SCC (Kutxa), Caja Rural de Asturias SCC, Arquia Bank SA, dawniej Caja de Arquitectos SCC, Nueva Caja Rural de Aragón SCC, Caja Rural de Granada SCC, Caja Rural del Sur SCC, Caja Rural de Albacete, Ciudad Real y Cuenca SCC (Globalcaja), Caja Rural Central SCC, Caja Rural de Extremadura SCC, Caja rural de Zamora SCC, Unicaja Banco SA, następca prawny Liberbank SA i Banco Castilla la Mancha SA, Banco Sabadell SA, Banca March SA, Ibercaja Banco SA, Banca Pueyo SA

Druga strona postępowania: Asociación de Usuarios de Bancos, Cajas de Ahorro y Seguros de España (Adicae), M.A.G.G., M.R.E.M., A.B.C., Óptica Claravisión SL, A.T.M., F.A.C., A.P.O., P.S.C., J.V.M.B., jako następca prawny C.M.R.

Sentencja

1) Artykuł 4 ust. 1 i art. 7 ust. 3 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich

należy interpretować w ten sposób, że:

pozwalają one sądowi krajowemu na przeprowadzenie kontroli przejrzystości warunku umownego w ramach postępowania wszczętego pozwem zbiorowym skierowanym przeciwko wielu przedsiębiorcom należącym do tego samego sektora gospodarki, którym to pozwem objęta jest bardzo duża liczba umów, o ile umowy te zawierają ten sam warunek lub podobne warunki.

2) Artykuł 4 ust. 2 i art. 7 ust. 3 dyrektywy 93/13

należy interpretować w ten sposób, że:

pozwalają one sądowi krajowemu, do którego wniesiono pozew zbiorowy skierowany przeciwko wielu przedsiębiorcom należącym do tego samego sektora gospodarki, którym to pozwem objęta jest bardzo duża liczba umów, na przeprowadzenie kontroli przejrzystości warunku umownego w oparciu o rozumienie tego warunku przez właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta, jeżeli umowy te są skierowane do szczególnych kategorii konsumentów, a warunek ten był stosowany przez bardzo długi okres. Jeżeli jednak w tym okresie ogólne rozumienie tego warunku przez przeciętnego konsumenta uległo zmianie ze względu na wystąpienie obiektywnego zdarzenia lub faktu notoryjnego, to dyrektywa 93/13 nie stoi na przeszkodzie temu, aby sąd krajowy przeprowadził tę kontrolę z uwzględnieniem zmiany rozumienia, jaka zaszła u tego konsumenta, przy czym istotne z punktu widzenia owej kontroli jest to, w jaki sposób konsument rozumiał ów warunek w chwili zawarcia umowy kredytu hipotecznego.

1 Dz.U. C 408 z 24.10.2022.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.C.2024.4928

Rodzaj: Wyrok
Tytuł: Sprawa C-450/22, Caixabank i in. (Kontrola przejrzystości w powództwie zbiorowym): Wyrok Trybunału (czwarta izba) z dnia 4 lipca 2024 r. (wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Tribunal Supremo - Hiszpania) - Caixabank SA, następca prawny Bankia SA i Banco Mare Nostrum SA, i in./Asociación de Usuarios de Bancos, Cajas de Ahorro y Seguros de España (Adicae) i in. (Odesłanie prejudycjalne - Nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich - Dyrektywa 93/13/EWG - Umowy o kredyt hipoteczny - Klauzule ograniczające zmienność stóp procentowych - Tak zwane klauzule dolnego progu - Powództwo zbiorowe o zaniechanie stosowania tych klauzul i o zwrot kwot zapłaconych z tego tytułu, obejmujące znaczną liczbę przedsiębiorców i konsumentów - Prosty i zrozumiały charakter owych klauzul - Pojęcie właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta)
Data aktu: 04/07/2024
Data ogłoszenia: 19/08/2024