Decyzja 2023/136 w sprawie zmiany dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do powiadamiania o kompensacji w ramach globalnego środka rynkowego dla operatorów statków powietrznych z siedzibą w Unii

DECYZJA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2023/136
z dnia 18 stycznia 2023 r.
w sprawie zmiany dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do powiadamiania o kompensacji w ramach globalnego środka rynkowego dla operatorów statków powietrznych z siedzibą w Unii
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 192 ust. 1,

uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,

po przekazaniu projektu aktu ustawodawczego parlamentom narodowym,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego 1 ,

uwzględniając opinię Komitetu Regionów 2 ,

stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą ustawodawczą 3 ,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Mechanizm kompensacji i redukcji CO2 dla lotnictwa międzynarodowego (CORSIA) Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) funkcjonuje od 2019 r. w odniesieniu do monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji i ma stać się globalnie stosowanym instrumentem rynkowym mającym na celu kompensowanie od dnia 1 stycznia 2021 r. emisji dwutlenku węgla w lotnictwie międzynarodowym przekraczających określony poziom za pomocą określonych jednostek kompensacji emisji.

(2) W listopadzie 2016 r. weszło w życie porozumienie paryskie przyjęte w grudniu 2015 r. w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (UNFCCC) 4 . Strony porozumienia paryskiego uzgodniły, że utrzymają wzrost średniej temperatury na świecie znacznie poniżej 2 °C w stosunku do poziomów sprzed epoki przemysłowej i że będą kontynuować starania o ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5 °C w stosunku do poziomów sprzed epoki przemysłowej. To zobowiązanie zostało wzmocnione poprzez przyjęcie paktu klimatycznego z Glasgow w listopadzie 2021 r., w którym konferencja stron uznała, że skutki zmiany klimatu byłyby znacznie mniej dotkliwe przy wzroście temperatury o 1,5 °C w porównaniu z 2 °C, i zdecydowała, że kontynuowane będą starania o ograniczenie wzrostu temperatury do 1,5 °C.

(3) Unia zamierza wdrożyć mechanizm kompensacji i redukcji CO2 dla lotnictwa międzynarodowego (CORSIA) poprzez dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/87/WE 5  z zastrzeżeniem różnic między prawodawstwem Unii a przepisami pierwszego wydania tomu IV załącznika 16 do Konwencji w sprawie międzynarodowego lotnictwa cywilnego ustanawiającego międzynarodowe normy i zalecane metody postępowania w zakresie ochrony środowiska dla CORSIA (CORSIA SARP), które to różnice zostały zgłoszone ICAO w następstwie przyjęcia decyzji Rady (UE) 2018/2027 6 , oraz z zastrzeżeniem sposobu, w jaki Parlament Europejski i Rada zmienią prawodawstwo Unii.

(4) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/1603 7  przyjęto w celu odpowiedniego wdrożenia przepisów CORSIA w odniesieniu do monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji lotniczych. Kompensację w rozumieniu CORSIA SARP oblicza się na podstawie emisji CO2 zweryfikowanych zgodnie z tym rozporządzeniem delegowanym.

(5) Z powodu dużego spadku emisji lotniczych w 2020 r. w wyniku pandemii COVID-19, w czerwcu 2020 r. na swoim 220. posiedzeniu Rada ICAO zdecydowała, że w latach 2021-2023 jako poziom bazowy do obliczania przez operatorów statków powietrznych kompensacji należy wykorzystywać emisje z 2019 r. Decyzja ta została zatwierdzona na 41. sesji Zgromadzenia ICAO w październiku 2022 r.

(6) W 2021 r. emisje lotnicze nie przekroczyły zbiorowych poziomów z 2019 r. W dniu 31 października 2022 r. ICAO ustaliła, że sektorowy współczynnik wzrostu w odniesieniu do emisji z 2021 r. wynosi zero. Sektorowy współczynnik wzrostu jest parametrem metodyki CORSIA stosowanej do obliczania rocznych wymogów dotyczących kompensacji spoczywających na operatorach statków powietrznych. W związku z tym oczekuje się, że za 2021 r. dodatkowa kompensacja ze strony operatorów statków powietrznych ma wynieść zero.

(7) Państwa członkowskie powinny wdrożyć mechanizm CORSIA, powiadamiając do dnia 30 listopada 2022 r. operatorów statków powietrznych posiadających certyfikat przewoźnika lotniczego wydany przez państwo członkowskie oraz operatorów statków powietrznych zarejestrowanych w państwie członkowskim o kompensacji, której mają dokonać ci operatorzy statków powietrznych w odniesieniu do 2021 r.

(8) Ponieważ cele niniejszej decyzji nie mogą zostać osiągnięte w sposób wystarczający przez państwa członkowskie, natomiast ze względu na rozmiary i skutki działań możliwe jest ich lepsze osiągnięcie na poziomie Unii, może ona podjąć działania zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu o Unii Europejskiej. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsza decyzja nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów.

(9) Ważne jest zapewnienie organom krajowym i operatorom statków powietrznych pewności prawa w odniesieniu do kompensacji CORSIA za 2021 r., najszybciej jak to możliwe w 2022 r. W związku z tym niniejsza decyzja powinna wejść w życie niezwłocznie.

(10) Bez uszczerbku dla przyjęcia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2003/87/WE w odniesieniu do wkładu lotnictwa w unijny cel redukcji emisji w całej gospodarce i odpowiedniego wdrożenia globalnego środka rynkowego, niniejsza decyzja ma być środkiem wyłącznie tymczasowym, który ma być stosowany jedynie do czasu zakończenia okresu transpozycji tej dyrektywy. W przypadku gdy okres transpozycji nie upłynie do dnia 30 listopada 2023 r., a ICAO stwierdzi, że sektorowy współczynnik wzrostu w odniesieniu do emisji z 2022 r. wynosi zero, państwa członkowskie powinny powiadomić operatorów statków powietrznych, że spoczywające na nich wymogi dotyczące kompensacji w odniesieniu do 2022 r. wynoszą zero. Jeżeli sektorowy współczynnik wzrostu w odniesieniu do emisji w 2022 r. będzie inny niż zero, Komisja powinna mieć możliwość, w stosownych przypadkach, przedłożyć nowy wniosek dotyczący obliczania wymogów dotyczących kompensacji i powiadamiania o nich.

(11) Należy zatem odpowiednio zmienić dyrektywę 2003/87/WE,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DECYZJĘ:

Artykuł  1

W art. 12 dyrektywy 2003/87/WE dodaje się ustępy w brzmieniu:

"6. Do dnia 30 listopada 2022 r. państwa członkowskie powiadomią operatorów statków powietrznych, że w odniesieniu do 2021 r. spoczywające na nich wymogi dotyczące kompensacji w rozumieniu pkt 3.2.1 międzynarodowych norm i zalecanych metod postępowania ICAO w zakresie ochrony środowiska dotyczących mechanizmu kompensacji i redukcji CO2 dla lotnictwa międzynarodowego (CORSIA SARP) wynoszą zero. Państwa członkowskie powiadamiają operatorów statków powietrznych spełniających poniższe warunki:

a) operatorzy statków powietrznych posiadają certyfikaty przewoźnika lotniczego wydane przez państwo członkowskie lub są zarejestrowani w państwie członkowskim, w tym w regionach najbardziej oddalonych, terytoriach zależnych i terytoriach należących do tego państwa członkowskiego; oraz

b) wytwarzają rocznie emisje CO2 przekraczające 10 000 ton przy użytkowaniu samolotów o maksymalnej certyfikowanej masie startowej większej niż 5 700 kg w trakcie lotów objętych zakresem załącznika I do niniejszej dyrektywy oraz art. 2 ust. 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/1603 * , innych niż loty, które rozpoczynają się i kończą w tym samym państwie członkowskim, w tym w regionach najbardziej oddalonych tego państwa członkowskiego, od dnia 1 stycznia 2021 r.

Do celów akapitu pierwszego lit. b) nie uwzględnia się emisji CO2 z następujących rodzajów lotów:

(i) loty państwowe;

(ii) loty z pomocą humanitarną;

(iii) loty medyczne;

(iv) loty wojskowe;

(v) loty przeciwpożarowe;

(vi) loty poprzedzające loty z pomocą humanitarną, medyczne lub przeciwpożarowe lub przeprowadzane po nich, pod warunkiem że loty te były wykonywane tym samym statkiem powietrznym i były wymagane do przeprowadzenia odnośnych działań humanitarnych, medycznych lub przeciwpożarowych lub do zmiany położenia statku powietrznego po tych działaniach, by mógł podjąć kolejne działania.

7. W oczekiwaniu na akt ustawodawczy zmieniający niniejszą dyrektywę w odniesieniu do wkładu lotnictwa w unijny cel redukcji emisji w całej gospodarce i odpowiednio wdrażającego globalny środek rynkowy i w przypadku gdy okres transpozycji takiego aktu ustawodawczego nie upłynął do dnia 30 listopada 2023 r., a sektorowy współczynnik wzrostu w odniesieniu do emisji z 2022 r., który ma zostać opublikowany przez ICAO, jest równy zeru, do dnia 30 listopada 2023 r. państwa członkowskie powiadamiają operatorów statków powietrznych, że w odniesieniu do 2022 r. spoczywające na nich wymogi dotyczące kompensacji w rozumieniu pkt 3.2.1 CORSIA SARP ICAO wynoszą zero.

Artykuł  2

Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Sporządzono w Strasburgu dnia 18 stycznia 2023 r.
1 Dz.U. C 105 z 4.3.2022, s. 140.
2 Dz.U. C 301 z 5.8.2022, s. 116.
3 Stanowisko Parlamentu Europejskiego z dnia 13 grudnia 2022 r. (dotychczas nieopublikowane w Dzienniku Urzędowym) oraz decyzja Rady z dnia 19 grudnia 2022 r.
4 Dz.U. L 282 z 19.10.2016, s. 4.
5 Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/87/WE z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (Dz.U. L 275 z 25.10.2003, s. 32).
6 Decyzja Rady (UE) 2018/2027 z dnia 29 listopada 2018 r. w sprawie stanowiska, jakie ma być zajęte w imieniu Unii Europejskiej w ramach Organizacji Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego w odniesieniu do pierwszego wydania międzynarodowych norm i zalecanych metod postępowania w zakresie ochrony środowiska - mechanizm kompensacji i redukcji CO2 dla lotnictwa międzynarodowego (CORSIA) (Dz.U. L 325 z 20.12.2018, s. 25).
7 Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/1603 z dnia 18 lipca 2019 r. uzupełniające dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do środków przyjętych przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego w odniesieniu do monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji lotniczych w celu wdrożenia globalnego środka rynkowego (Dz.U. L 250 z 30.9.2019, s. 10).
* Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/1603 z dnia 18 lipca 2019 r. uzupełniające dyrektywę 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do środków przyjętych przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego w odniesieniu do monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji lotniczych w celu wdrożenia globalnego środka rynkowego (Dz.U. L 250 z 30.9.2019, s. 10).".

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2023.19.1

Rodzaj: Decyzja
Tytuł: Decyzja 2023/136 w sprawie zmiany dyrektywy 2003/87/WE w odniesieniu do powiadamiania o kompensacji w ramach globalnego środka rynkowego dla operatorów statków powietrznych z siedzibą w Unii
Data aktu: 18/01/2023
Data ogłoszenia: 20/01/2023
Data wejścia w życie: 21/01/2023