Rozporządzenie 2024/1022 zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/915 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu w żywności

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2024/1022
z dnia 8 kwietnia 2024 r.
zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/915 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu w żywności
(Tekst mający znaczenie dla EOG)

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Rady (EWG) nr 315/93 z dnia 8 lutego 1993 r. ustanawiające procedury Wspólnoty w odniesieniu do substancji skażających w żywności 1 , w szczególności jego art. 2 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) W rozporządzeniu Komisji (UE) 2023/915 2  ustalono najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń, w tym deoksyniwalenolu (DON), w żywności.

(2) W 2017 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności ("Urząd") przyjął opinię naukową dotyczącą ryzyka dla zdrowia zwierząt i ludzi związanego z obecnością deoksyniwalenolu i jego acetylowanych i zmodyfikowanych postaci w żywności i paszy 3 . W opinii tej Urząd stwierdził, że tolerowane dzienne pobranie (TDI) wynoszące 1 µg/kg masy ciała dziennie w przypadku DON należy uznać za grupowe TDI dla sumy DON, 3-acetylo-deoksyni- walenolu (3-Ac-DON), 15-acetylo-deoksyniwalenolu (15-Ac-DON) i deoksyniwalenolu-3-glukozydu (DON-3-gluko- zyd). W celu oceny ostrego zagrożenia dla zdrowia ludzi obliczono grupową ostrą dawkę referencyjną (ARfD) wynoszącą 8 µg/kg masy ciała na jedno spożycie. Oszacowania ostrego narażenia z dietą były niższe od tej dawki i nie spowodowały zagrożenia dla zdrowia ludzi. Szacowane średnie chroniczne narażenie z dietą przekroczyło jednak grupowe TDI u niemowląt, małych dzieci i innych dzieci, a przy wysokim narażeniu również u nastolatków i dorosłych, co wskazuje na potencjalne zagrożenie dla zdrowia.

(3) W świetle opinii Urzędu Komisja wzięła pod uwagę możliwość ustalenia najwyższych dopuszczalnych poziomów dla sumy DON, 3-Ac-DON, 15-Ac-DON i DON-3-glukozydu. Jednak ze względu na ograniczoną ilość danych o występowaniu dla sumy DON, 3-Ac-DON, 15-Ac-DON i DON-3-glukozydu oraz na to, że 3-Ac-DON, 15-Ac- DON, a w szczególności DON-3-glukozyd nie są jeszcze analizowane rutynowo, nie ma obecnie wystarczających informacji, aby ustalić takie najwyższe dopuszczalne poziomy do czasu, gdy dopracowana zostanie metoda analizy rutynowej acetylowanych i zmodyfikowanych postaci DON oraz monitorowane będzie występowanie sumy DON oraz jego acetylowanych i zmodyfikowanych postaci. W międzyczasie, w celu zapewnienia wysokiego poziomu ochrony zdrowia publicznego, należy obniżyć niektóre dotychczasowe najwyższe dopuszczalne poziomy DON zgodnie z zasadą, że najwyższe dopuszczalne poziomy mają być ustalone na jak najniższym racjonalnie osiągalnym poziomie poprzez zastosowanie dobrych praktyk w celu zminimalizowania zanieczyszczenia, z uwzględnieniem najnowszych danych o występowaniu.

(4) W celu zapewnienia stosowania dobrych praktyk rolniczych, które pozwolą zminimalizować obecność DON w zbożach, ważne jest ustanowienie ich najwyższego dopuszczalnego poziomu dla nieprzetworzonych zbóż. Ponieważ nieprzetworzony owies przed mieleniem lub przed użyciem w produktach zbożowych wprowadzanych do obrotu z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego jest wprowadzany do obrotu z łuską, najwyższy dopuszczalny poziom DON w nieprzetworzonych ziarnach owsa powinien mieć zastosowanie do nieprzetworzonych ziaren owsa wraz z łuską, nawet jeśli łuska jest niejadalna.

(5) Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) 2023/915.

(6) Należy przewidzieć okres przejściowy dla żywności wprowadzonej do obrotu zgodnie z prawem przed datą rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia, z uwagi na fakt, że niektóre środki spożywcze objęte niniejszym rozporządzeniem mają długi okres przydatności do spożycia.

(7) Aby umożliwić podmiotom gospodarczym przygotowanie się do nowych przepisów wprowadzonych niniejszym rozporządzeniem, należy ustanowić rozsądny termin rozpoczęcia stosowania nowych najwyższych dopuszczalnych poziomów.

(8) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł  1

W załączniku I do rozporządzenia (UE) 2023/915 wprowadza się zmiany określone w załączniku do niniejszego rozporządzenia.

Artykuł  2

Środki spożywcze wymienione w załączniku, które zostały zgodnie z prawem wprowadzone do obrotu przed dniem 1 lipca 2024 r., mogą pozostać w obrocie do upływu ich daty minimalnej trwałości lub terminu ich przydatności do spożycia.

Artykuł  3

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 lipca 2024 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich pań stwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 8 kwietnia 2024 r.

ZAŁĄCZNIK

W sekcji 1 (Mikotoksyny) załącznika I do rozporządzenia (UE) 2023/915 wpis 1.4 (Deoksyniwalenol) otrzymuje brzmienie:
"1.4 Deoksyniwalenol Najwyższy dopuszczalny poziom (µg/kg) Uwagi
1.4.1 Nieprzetworzone ziarna zbóż, z wyjątkiem produktów wymienionych w pkt 1.4.2 i 1.4.3 1 000 Z wyjątkiem nieprzetworzonych ziaren kukurydzy przeznaczonych do mielenia na mokro oraz z wyjątkiem ryżu.

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do nieprzetworzonych ziaren zbóż wprowadzonych do obrotu tuż przed przetwarzaniem wstępnym (6).

1.4.2 Nieprzetworzone ziarna pszenicy durum i nieprzetworzone ziarna kukurydzy 1 500 Z wyjątkiem nieprzetworzonych ziaren kukurydzy, w przypadku których jest oczywiste (np. przez oznakowanie lub miejsce przeznaczenia), że są przeznaczone do stosowania tylko w procesie mielenia na mokro (produkcji skrobi).

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do nieprzetworzonych ziaren pszenicy durum i nieprzetworzonych ziaren kukurydzy wprowadzonych do obrotu tuż przed przetwarzaniem wstępnym (6).

1.4.3 Nieprzetworzone ziarna owsa z niejadalną łuską 1 750 Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do nieprzetworzonych ziaren owsa z łuską wprowadzonych do obrotu tuż przed przetwarzaniem wstępnym (6).

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do ziaren owsa wraz z niejadalną łuską.

1.4.4 Zboża wprowadzane do obrotu z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego, kukurydza do prażenia i prażona kukurydza 750 Z wyjątkiem ryżu.
1.4.5 Produkty przemiału zbóż, z wyjątkiem produktów wymienionych w pkt 1.4.6 600 Z wyjątkiem produktów mielenia ryżu.
1.4.6 Produkty mielenia kukurydzy
1.4.6.1 Produkty mielenia kukurydzy wprowadzane do obrotu z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego 750
1.4.6.2 Produkty mielenia kukurydzy niewprowadzane do obrotu z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego 1 000
1.4.6.3 Wstępnie gotowana polenta gotowa do spożycia 250
1.4.7 Wyroby piekarnicze, przekąski zbożowe i śniadaniowe przetwory zbożowe 400 Z wyjątkiem produktów z ryżu. W tym małe wyroby piekarnicze.
1.4.8 Makaron 600 Makaron oznacza makaron (suchy) o zawartości wody ok. 12 %.
1.4.9 Żywność dla dzieci i przetworzona żywność na bazie zbóż dla niemowląt i małych dzieci (3) 150 Z wyjątkiem produktów z ryżu.

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do suchej masy (5) produktu wprowadzonego do obrotu.

1.4.10 Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci (3) 150 Z wyjątkiem produktów z ryżu.

Najwyższy dopuszczalny poziom ma zastosowanie do suchej masy (5) produktu wprowadzonego do obrotu."

1 Dz.U. L 37 z 13.2.1993, s. 1.
2 Rozporządzenie Komisji (UE) 2023/915 z dnia 25 kwietnia 2023 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych poziomów niektórych zanieczyszczeń w żywności oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 (Dz.U. L 119 z 5.5.2023, s. 103).
3 Opinia naukowa dotycząca ryzyka dla zdrowia zwierząt i ludzi związanego z obecnością deoksyniwalenolu i jego acetylowanych i zmodyfikowanych postaci w żywności i paszy. Dziennik EFSA 2017;15(9):4718. https://doi.org/10.2903/j.efsa.2017.4718.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.UE.L.2024.1022

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Rozporządzenie 2024/1022 zmieniające rozporządzenie (UE) 2023/915 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów deoksyniwalenolu w żywności
Data aktu: 08/04/2024
Data ogłoszenia: 09/04/2024
Data wejścia w życie: 01/07/2024, 29/04/2024