Warunki odbywania studiów wyższych oraz uzyskiwania dyplomów ich ukończenia w charakterze eksternistów przez nauczycieli i pracowników kulturalno-oświatowych.

ZARZĄDZENIE
MINISTRA SZKOLNICTWA WYŻSZEGO
z dnia 22 października 1953 r.
w sprawie warunków odbywania studiów wyższych oraz uzyskiwania dyplomów ich ukończenia w charakterze eksternistów przez nauczycieli i pracowników kulturalno-oświatowych. *

Na podstawie art. 40 ustawy z dnia 15 grudnia 1951 r. o szkolnictwie wyższym i o pracownikach nauki (Dz. U. z 1952 r. Nr 6, poz. 38) zarządza się, co następuje:
§  1.
W celu umożliwienia czynnym zawodowo nauczycielom oraz pracownikom kulturalno-oświatowym otrzymania najwyższych kwalifikacji zawodowych przez pogłębienie przygotowania teoretycznego udostępnia się wyżej wymienionym osobom odbywanie studiów wyższych i składanie egzaminów w szkołach wyższych w charakterze eksternistów na zasadach i w trybie określonych dalszymi przepisami niniejszego zarządzenia.
§  2. 1
Odbywać studia wyższe, składać egzaminy i uzyskiwać dyplomy stwierdzające ukończenie studiów i uzyskanie tytułu magistra mogą osoby wymienione w § 1:
1) 2
na uniwersytetach na kierunkach studiów:
a)
filologia polska,
b)
filologia rosyjska,
c)
filologia romańska,
d)
filologia germańska,
e)
filologia angielska,
f)
historia,
g)
historia sztuki,
h
matematyka,
i)
pedagogika;
2)
w wyższych szkołach ekonomicznych na kierunkach studiów:
a)
ekonomika przemysłu,
b)
ekonomika handlu,
c)
finanse i rachunkowość,
d)
towaroznawstwo.
§  3.
Dopuszczone do odbywania studiów wyższych i składania egzaminów w charakterze eksternistów mogą być osoby, wymienione w § 1, które:
1)
posiadają kwalifikacje wymagane do studiów w szkołach wyższych,
2)
pracowały w okresie bezpośrednio poprzedzającym zaliczenie w poczet eksternistów co najmniej przez 2 lata w zawodzie określonym w § 1.
§  4.
Minister Szkolnictwa Wyższego może ustalić corocznie liczbę osób, wymienionych w § 1, które mogą być przyjęte na poszczególne kierunki studiów jako eksterniści.
§  5.
O dopuszczeniu osób, wymienionych w § 1, do studiów w charakterze eksternistów decyduje rektor.
§  6.
1.
W przypadku gdy liczba zgłoszeń osób wymienionych w § 1 przekracza liczbę miejsc, rektor zarządza egzamin konkursowy. Zasady i tryb przeprowadzania egzaminu konkursowego ustala rektor.
2.
Prawo pierwszeństwa do zaliczenia w poczet eksternistów przysługuje nauczycielom, których praca zawodowa jest zgodna z obranym w szkole wyższej kierunkiem. Poza tym o prawie pierwszeństwa decydują: dobra praca zawodowa i oddalenie miejsca zamieszkania od ośrodka szkół wyższych.
3. 3
Nauczycielom języków obcych zatrudnionym w szkołach wyższych przysługuje pierwszeństwo przed innymi nauczycielami do zaliczenia w poczet eksternistów na studiach: filologii rosyjskiej, filologii romańskiej, filologii germańskiej oraz filologii angielskiej.
§  7.
1.
Studia eksternistyczne osób, określonych w § 1, polegają na opanowaniu przez eksternistę, przez pracę własną i w oparciu o wskazaną przez właściwego dziekana bibliografię, materiału do nauki w zakresie przewidzianym programem studiów oraz na złożeniu przewidzianych planem studiów egzaminów.
2.
Eksternistom przysługuje prawo do korzystania z biblioteki szkoły wyższej, uczęszczania na prowadzone przez pracowników nauki zajęcia oraz korzystania z urządzeń zakładów szkoły według zasad ustalonych przez właściwego dziekana lub wyznaczonego przez dziekana pracownika nauki.
§  8.
1.
Okres czasu, w ciągu którego eksternista powinien złożyć egzaminy z wynikiem co najmniej dostatecznym i uzyskać dyplom ukończenia studiów, może trwać o rok dłużej niż studia zwykłe, licząc bieg terminu od daty przyjęcia w poczet eksternistów.
2.
Niezachowanie terminów przewidzianych w ust. 1 powoduje skreślenie z listy eksternistów.
3.
Osoba skreślona z listy eksternistów nie może być ponownie zaliczona w poczet eksternistów.
§  9.
Warunki dopuszczenia osób wymienionych w § 1 do studiów wyższych jako eksternistów i składania egzaminów oraz tryb ich przeprowadzania określa regulamin stanowiący załącznik do niniejszego zarządzenia.
§  10.
Zarządzenie niniejsze nie dotyczy osób, które zostały skreślone z ostatniego roku studiów wskutek niezachowania terminów uzyskania dyplomu, przewidzianych w rozporządzeniu Ministra Szkół Wyższych i Nauki z dnia 30 kwietnia 1951 r. (Dz. U. Nr 27, poz. 205).
§  11.
Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Minister Szkolnictwa Wyższego: A. Rapacki

ZAŁĄCZNIK 

REGULAMIN ODBYWANIA STUDIÓW WYŻSZYCH ORAZ UZYSKIWANIA DYPLOMÓW ICH UKOŃCZENIA W CHARAKTERZE EKSTERNISTÓW PRZEZ NAUCZYCIELI I PRACOWNIKÓW KULTURALNO-OŚWIATOWYCH

§ 1.
1.
Czynni zawodowo nauczyciele i pracownicy kulturalno-oświatowi, ubiegający się o dopuszczenie do studiów wyższych i egzaminów w charakterze eksternistów zgodnie z przepisami zarządzenia Ministra Szkolnictwa Wyższego z dnia 22 października 1953 r. (Monitor Polski Nr A-99, poz. 1365), składają podanie do rektora szkoły wyższej ze wskazaniem wydziału, na którym zamierzają odbywać studia.
2.
Do podania należy dołączyć ankietę osobową, skierowanie zakładu pracy, świadectwo dojrzałości (w oryginale), zaświadczenie zakładu pracy stwierdzające okres pracy w tym zakładzie oraz jej charakter, życiorys i dwie fotografie.
3.
Osoba dopuszczona do składania egzaminów w charakterze eksternisty otrzymuje indeks z nadrukiem "eksternista".
§  2.
Osoby, określone w § 1, które studiowały poprzednio w szkole wyższej, mogą być dopuszczone do składania egzaminów w charakterze eksternistów nie wcześniej niż po upływie 2 lat od daty przerwania studiów.
§  3.
1.
Eksternistom przysługuje prawo do korzystania z biblioteki szkoły wyższej, uczęszczania na prowadzone przez pracowników nauki zajęcia oraz korzystania z urządzeń zakładów szkoły według zasad ustalonych przez właściwego dziekana lub wyznaczonego przez dziekana pracownika nauki.
2.
Poza uprawnieniami wymienionymi w ust. 1 inne prawa studenckie eksternistom nie przysługują.
§  4.
Bezpośrednio po zaliczeniu kandydata przez rektora w poczet eksternistów dziekan lub wyznaczony przez niego pracownik przesyła eksterniście plan i program studiów oraz wykaz obowiązującej eksternistę bibliografii. Na początku każdego roku dziekan informuje eksternistów o wszelkich zmianach w zakresie bibliografii.
§  5.
Dla uzyskania dyplomu obowiązuje eksternistę złożenie wszystkich egzaminów przewidzianych w obowiązującym planie studiów oraz uzyskanie zaliczenia praktyki dyplomowej i pracy magisterskiej.
§  6.
W przypadkach gdy plan studiów przewiduje zamiast egzaminów zaliczenia przedmiotów, eksternistów obowiązuje z tych przedmiotów egzamin. Obowiązek złożenia egzaminu nie dotyczy wychowania fizycznego i studium wojskowego.
§  7.
1.
Dziekan na wniosek zainteresowanego ustala zgodnie z planem studiów kolejność egzaminów, które eksternista ma składać w danym roku szkolnym.
2.
Eksterniści mogą składać egzaminy w listopadzie i w maju każdego roku szkolnego.
3.
Na cztery tygodnie przed terminami egzaminów, ustalonymi w ust. 2, eksternista powinien zgłosić na piśmie propozycje co do terminu egzaminu.
§  8.
1.
Eksternistę obowiązuje napisanie pracy magisterskiej zgodnie z planem studiów obowiązującym na danym kierunku.
2.
Eksternista powinien złożyć nie później niż na 6 miesięcy przed przystąpieniem do egzaminu magisterskiego plan pracy magisterskiej, a pracę magisterską nie później niż na 2 miesiące przed egzaminem.
3.
Przed przystąpieniem do egzaminu magisterskiego eksternista powinien uzyskać zaliczenie pracy zawodowej jako praktyki.
§  9.
1.
Jako praktykę zaliczyć można eksterniście pracę zawodową odpowiadającą kierunkowi studiów.
2.
O zgodności pracy zawodowej z kierunkiem studiów orzeka dziekan.
§  10.
1.
Egzamin złożony przez eksternistę z wynikiem niedostatecznym może być składany powtórnie nie wcześniej niż po upływie miesiąca.
2.
Egzaminu poprawkowego nie można z danego przedmiotu składać więcej niż 2 razy.
§  11.
Nieusprawiedliwione niezgłoszenie się eksternisty na egzamin powoduje otrzymanie oceny niedostatecznej.
§  12.
W razie niezgłoszenia się przez eksternistę na egzamin z powodu choroby lub wypadku losowego dziekan może wyznaczyć termin dodatkowy. Termin dodatkowy może być wyznaczony poza okresami wymienionymi w § 7 ust. 2.
§  13.
Ostateczne złożenie przez eksternistę egzaminu poprawkowego z wynikiem niedostatecznym powoduje skreślenie z listy eksternistów.
§  14.
Składanie przez eksternistów egzaminów magisterskich odbywa się w sposób i w terminie, przewidzianych dla studentów danego wydziału szkoły wyższej.
§  15.
Po złożeniu wszystkich egzaminów przewidzianych planem studiów z wynikiem co najmniej dostatecznym, zaliczeniu praktyki i egzaminu magisterskiego eksternista otrzymuje dyplom ukończenia studiów wyższych i tytuł przewidziany na danym kierunku studiów.
§  16.
Eksterniści uiszczają następujące opłaty: wpisowe 30 zł, opłatę za każdy egzamin 25 zł (nauczyciele 20 zł), opłatę za egzamin poprawkowy 40 zł (nauczyciele 30 zł), opłatę za ocenę pracy magisterskiej 100 zł (nauczyciele 50 zł).
§  17.
Ewidencję eksternistów prowadzą sekretariaty wydziałów.
§  18.
O złożeniu przez eksternistę wszystkich egzaminów lub o skreśleniu z listy eksternistów wskutek niezłożenia egzaminów rektor zawiadamia zakład pracy, w którym eksternista w chwili zawiadomienia pracuje.
* Z dniem 1 października 1956 r. nin. zarządzenie traci moc w odniesieniu do wyższych szkól ekonomicznych, zgodnie z § 7 pkt 1 zarządzenia z dnia 27 listopada 1956 r. w sprawie zasad i trybu zdawania egzaminów i uzyskiwania dyplomów ukończenia wyższych studiów ekonomicznych w charakterze eksternistów (M.P.56.102.1186).
1 § 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 zarządzenia z dnia 1 lutego 1956 r. (M.P.56.17.247) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 5 marca 1956 r.
2 § 2 pkt 1 zmieniony przez § 1 zarządzenia z dnia 23 września 1958 r. (M.P.58.80.462) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 1 października 1958 r.
3 § 6 ust. 3 dodany przez § 1 pkt 2 zarządzenia z dnia 1 lutego 1956 r. (M.P.56.17.247) zmieniającego nin. zarządzenie z dniem 5 marca 1956 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

M.P.1953.A-99.1365

Rodzaj: Zarządzenie
Tytuł: Warunki odbywania studiów wyższych oraz uzyskiwania dyplomów ich ukończenia w charakterze eksternistów przez nauczycieli i pracowników kulturalno-oświatowych.
Data aktu: 22/10/1953
Data ogłoszenia: 09/11/1953
Data wejścia w życie: 09/11/1953