Wyłączne upoważnienie Państwa do zakładania rurociągów, służących do prowadzenia gazów ziemnych, regulowania produkcji i zużytkowania ich.

USTAWA
z dnia 2 maja 1919 r.
o wyłącznem upoważnieniu Państwa do zakładania rurociągów, służących do prowadzenia gazów ziemnych, regulowania produkcji i zużytkowania ich.

Art.  1.

Władza górnicza ma prawo określić obowiązujące sposoby racjonalnego wydobywania i zużytkowania palnych gazów ziemnych.

Art.  2. 1

Prawo zakładania rurociągów i urządzeń pomocniczych do przewodzenia palnych gazów ziemnych (zakłady gazu ziemnego) tudzież prawo do ich eksploatowania, przysługuje wyłącznie Państwu. Ta zasada nie dotyczy:

a)
odgałęzień, łączących kopalnie z zakładami gazu ziemnego, jak i zakłady te z poszczególnymi konsumentami,
b)
rurociągów gazowych, któremi właściciel kopalni produkującej gaz ziemny - rozprowadza gaz wydobyty z własnej kopalni dla własnych celów i dla potrzeb sąsiednich kopalń minerałów żywicznych, przyczem jeżeli długość rurociągu dla celów własnych producenta gazu przekracza 10 klm., a dla celów innych kopalń 2 klm. - Minister Przemysłu i Handlu zadecyduje wedle swego uznania, czy gazociąg taki podlega tej zasadzie.

Prawo to może rząd przenieść na zrzeszenia lub osoby fizyczne na czas ograniczony umożliwiający amortyzację zakładu. Nadane uprawnienie gaśnie, jeżeli roboty w terminie wyznaczonym przez rząd nie zostały rozpoczęte, względnie ukończone.

Przeniesienie nadanego przez rząd uprawnienia na osoby trzecie jest niedopuszczalne.

Art.  3.

Pozwolenia na budowę zakładów gazu ziemnego (art. 2) udziela Ministerstwo Przemysłu i Handlu na podstawie projektów, nadających się do stworzenia jednolitej sieci rurociągowej w Państwie; pierwszeństwo mają korporacje publiczne, a w szczególności gminy, oraz przedsiębiorstwa przedstawiające projekty zakładów które posiadają charakter użyteczności publicznej.

Od rurociągów przechodzących przez miasta, przysługuje miastom pierwszeństwo rozprowadzenia gazu do konsumentów.

Art.  4. 2

Grunty, potrzebne do budowy zakładów gazów ziemnych i odgałęzień przewodów głównych, mogą być w razie, gdy właściciele nie godzą się na ich odstąpienie, wywłaszczone na czas ściśle określony w myśl postanowień obowiązującej ustawy naftowej z tem, że prawo do żądania wywłaszczenia przysługuje właścicielowi danego zakładu gazowego, względnie odgałęzienia.

Art.  5.

Producenci palnych gazów ziemnych, nie zużytkowujący ich dla swych własnych potrzeb, są obowiązani oddać każdoczesną nadwyżkę gazu za wynagrodzeniem istniejącym zakładom gazu ziemnego, przyczem zakłady posiadające charakter użyteczności publicznej mają pierwszeństwo.

Art.  6. 3

Taryfy cen za przewodzenie gazów ziemnych oraz taryfy cen gazu dla konsumentów zatwierdza Minister Przemysłu i Handlu po ewentualnem wysłuchaniu stron zainteresowanych i rzeczoznawców.

Wysokość wynagrodzenia za gaz, oddawany w myśl postanowień art. 5, ustala w razie niedojścia do porozumienia między producentami gazów ziemnych a zarządem zakładów gazów ziemnych okręgowy urząd górniczy po wysłuchaniu stron zainteresowanych i rzeczoznawców.

Strona, niezadowolona z wysokości wynagrodzenia, oznaczonego orzeczeniem okręgowego urzędu górniczego, może w ciągu 30 dni od doręczenia orzeczenia domagać się ustalenia wysokości tego wynagrodzenia w drodze skargi sądowej, skierowanej przeciwko stronie przeciwnej

Art.  7. 4

Po upływie czasokresu, na który prawo nadano (art. 2) przechodzą zakłady gazu ziemnego, o ile im nie będzie przyznane przedłużenie uprawnienia, na własność Państwa bez odszkodowania. Wcześniejszy wykup jest dopuszczalny tylko z ważnych powodów natury publicznej, stwierdzonych, w orzeczeniu Ministerstwa Przemysłu i Handlu, za cenę szacunkową. Zakłady gazu ziemnego gmin własne nie ulegają wykupowi.

O ile przed upływem okresu czasu, na który prawo nadano (art. 2), zajdzie potrzeba wstrzymania ruchu w zakładzie gazu ziemnego, a okręgowy urząd górniczy po wysłuchaniu rzeczoznawców i stron zainteresowanych stwierdzi, że amortyzacja jego jeszcze nie nastąpiła, urządzenia zakładu tego stają się własnością uprawnionego, jeśli Państwo z przysługującego mu prawa wykupu nie skorzysta

Art.  8.

Pod warunkami określonemi w art. 7 rząd może wykupić już istniejące zakłady gazu ziemnego. Nie podlegają one jednak innym postanowieniom ustawy niniejszej, dopóki nie zamierzają powiększyć swych rozmiarów. Przez powiększenie należy rozumieć rozszerzenie zakładów poza zapotrzebowanie miejscowe.

Art.  9.

Ustawa niniejsza wchodzi w życie z dniem jej ogłoszenia. Wykonanie porucza się Ministrowi Przemysłu i Handlu.

1 Art. 2 zmieniony przez art. 2 rozp. z mocą ustawy z dnia 22 marca 1928 r. (Dz.U.28.38.362) zmieniającej nin. ustawę z dniem 26 marca 1928 r.
2 Art. 4`` zmieniony przez art. 3 rozp. z mocą ustawy z dnia 22 marca 1928 r. (Dz.U.28.38.362) zmieniającej nin. ustawę z dniem 26 marca 1928 r.
3 Art. 6 zmieniony przez art. 4 rozp. z mocą ustawy z dnia 22 marca 1928 r. (Dz.U.28.38.362) zmieniającej nin. ustawę z dniem 26 marca 1928 r.
4 Art. 7 zmieniony przez art. 5 rozp. z mocą ustawy z dnia 22 marca 1928 r. (Dz.U.28.38.362) zmieniającej nin. ustawę z dniem 26 marca 1928 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz. Praw P. Pol.1919.39.292

Rodzaj: Ustawa
Tytuł: Wyłączne upoważnienie Państwa do zakładania rurociągów, służących do prowadzenia gazów ziemnych, regulowania produkcji i zużytkowania ich.
Data aktu: 02/05/1919
Data ogłoszenia: 09/05/1919
Data wejścia w życie: 09/05/1919