Wykonanie ustawy z dn. 19 kwietnia 1923 roku o przyznaniu kredytu na pomoc dla osadników.

ROZPORZĄDZENIE
PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU ZIEMSKIEGO WYDANE W POROZUMIENIU Z MINISTREM SKARBU
z dnia 30 maja 1923 r.
w przedmiocie wykonania ustawy z dn. 19 kwietnia 1923 r. o przyznaniu kredytu na pomoc dla osadników.

Na mocy art. 10 ustawy z dn. 19 kwietnia 1923 r. o przyznaniu kredytu na pomoc dla osadników (Dz. U. R. P. № 54 poz. 375) zarządza się co następuje:
§  1.
Pożyczki z funduszu 50 miljardów marek, ustanowionego w ustępie 2 art. 2 ustawy z dnia 19 kwietnia 1923 r. o przyznaniu kredytu na pomoc dla osadników (Dz. U. R. P. № 54 poz. 375) osobiście gospodarujących na swych osadach przyznają dla osadników cywilnych i wojskowych nie korzystających z parcelacji z ustawy z dnia 17 grudnia 1920 r. o nadaniu ziemi żołnierzom Wojska Polskiego (Dz. U. R. P. 1921 r. № 4 poz. 18) okręgowe urzędy ziemskie. Pożyczki z tego funduszu dla osadników, korzystających z ustawy z dnia 17 grudnia 1920 r. (Dz. U. R. P. 1921 r. № 4 poz. 18) udziela Państwowy Bank Rolny na podstawie odrębnych przepisów.
§  2.
Pożyczki mogą być udzielane jedynie zakwalifikowanym w myśl obowiązujących przepisów osadnikom - posiadaczom osad nabytych w czasie od powstania Państwa Polskiego do końca roku 1922 z uwzględnieniem również tych osadników, którzy będą osadzeni w roku 1923 na gruntach już zajętych pod osadnictwo do dnia 31 grudnia 1922 r., a to na zaspokojenie najniezbędniejszych potrzeb kredytowych osadników w dziedzinie zagospodarowania i pobudowania się.

Pożyczki mają być udzielane w miarę istotnej potrzeby, ogólna suma pożyczki udzielanej jednemu osadnikowi nie może jednak przekraczać równowartości kwoty 1.250 złotych.

§  3.
Pożyczki udzielane w myśl niniejszego rozporządzenia są wydawane na skrypty dłużne. Pożyczki te są krótkoterminowe i winny być najpóźniej po upływie jednego roku od chwili udzielenia pożyczki bądź spłacone w gotówce, bądź ze względu na stan materjalny osadnika skonwertowane na pożyczki na dłuższy termin ze źródeł emisyjnych, a to w myśl przepisów, które w tym przedmiocie będą wydane i do których pożyczkobiorca będzie musiał zastosować się pod groźbą utraty prawa do konwersji.
§  4.
Pożyczki udzielana są w walucie markowej za skryptami dłużnemi opiewającemi na złote w wartości określonej w ustawie z dnia 26 września 1922 r. (Dz. U. R. P. № 83 poz. 740), przyczem kurs przerachowania złotych na marki ustala Minister Skarbu; pożyczki podlegają oprocentowaniu po 4% od sta w stosunku rocznym. Procenty są płatne z dołu i pobierane w markach polskich na podstawie odpowiedniego przeliczenia przypadającej Skarbowi Państwa tytułem oprocentowania kwoty w złotych.

Kurs przeliczenia złotych na marki polskie w celu spłaty pożyczki lub w celu uiszczenia procentów ustala Minister Skarbu.

§  5.
Osadnicy, ubiegający się o pożyczką winni złożyć właściwemu komisarzowi ziemskiemu lub okręgowemu urzędowi ziemskiemu podanie według załączonego wzoru (załącznik 1).

Podania zaopinjowane odręcznie przez komisarza ziemskiego lub sprawdzone na podstawie materjałów, posiadanych przez okręgowy urząd ziemski, są niezwłocznie rozpatrywane przez prezesa okręgowego urzędu ziemskiego, który decyduje o przyznaniu pożyczki i ustala jej wysokość.

O przyznaniu pożyczki okręgowy urząd ziemski natychmiast zawiadamia petenta żądając przedstawienia odpowiedniego skryptu dłużnego według załączonego wzoru (załącznik 2 dla b. zaboru rosyjskiego i załącznik 3 dla b. zaboru austriackiego).

Tożsamość podpisu petenta na skrypcie dłużnym winna być zaświadczona bądź notarjalnie, bądź przez właściwego sędziego pokoju, wójta gminy lub komisarza ziemskiego, stosownie do przepisów, obowiązujących w miejscu sporządzenia skryptu dłużnego.

§  6.
Należności z tytułu pożyczki nie wpłacone w terminie będą uważane za zaległe. Od sumy zaległej pobierane będą odsetki zwłoki w stosunku 1/2% za każdy cały lub. rozpoczęty miesiąc zaległości.
§  7.
Należności nie wpłacone w terminie płatności podlegają przymusowemu ściągnięciu przez Państwowy Bank Rolny w trybie administracyjnym przewidzianym w art. 9 ustawy z dnia 19 kwietnia 1923 r. (Dz. U. R. P. № 54, poz. 375).
§  8.
Pożyczki bez względu na pierwotny umówiony termin stają się natychmiast płatne jeżeli nie zostały spełnione przez dłużnika warunki, zastrzeżone w skrypcie dłużnym.
§  9.
Pożyczki przewidziane w niniejszych przepisach udzielane będą z przeznaczonych na ten cel funduszów Głównego Urzędu Ziemskiego, który określi sumy, jakiemi poszczególne okręgowe urzędy ziemskie uprawnione będą dysponować.
§  10.
Administracja pożyczkami, udzielonemi na mocy niniejszych przepisów, powierza się Państwowemu Bankowi Rolnemu, którego obowiązki z tego tytułu obejmują:
1)
ewentualne wypłacanie pożyczek,
2)
inkasowanie i ściąganie rat i wszelkich należności, wypływających z udzielania pożyczek,
3)
przestrzeganie, aby zobowiązania, składane przez dłużników i interesowane w udzieleniu pożyczek osoby, odpowiadały wymaganiom niniejszych przepisów, oraz aby spłaty pożyczek następowały w sposób przewidziany przy wydaniu,
4)
prowadzenie odrębnej dla tych pożyczek księgowości,
5)
przedkładanie Prezesowi Głównego Urzędu Ziemskiego miesięcznych sprawozdań buchalteryjnych.

Pozatem administracja pożyczkami podlega przepisom, zawartym w art. 8-13 Statutu Państwowego Banku Rolnego.

Miesięczne sprawozdania buchaltaryjne Państwowego Banku Rolnego, o których mowa w p. 5 niniejszego paragrafu, Główny Urząd Ziemski będzie podawać do wiadomości Ministerstwa Skarbu.

§  11.
Dodatek administracyjny na pokrycie wydatków, związanych z wykonaniem czynności powierzonych Państwowemu Bankowi Rolnemu (art. 5) uiszcza dłużnik przy udzielaniu pożyczki z góry.
§  12.
Podania, skrypty dłużne, zaświadczenia; pokwitowania z odbioru i ze zwrotu sum pożyczkowych oraz inne akty i dokumenty związane z udzieleniem osadnikom cywilnym i wojskowym państwowej pomocy kredytowej, tudzież podania o ulgi przy spłacaniu tych pożyczek wolne są od wszelkich opłat skarbowych i komunalnych.
§  13.
Osadnikiem w rozumieniu niniejszego rozporządzenia jest każdy nabywca gospodarstwa lub działki gruntowej z majątków rozparcelowanych w myśl ustaw o reformie rolnej.
ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK  Nr 1

PODANIE

..................................................

Notka Redakcji Systemu Informacji Prawnej LEX

Niniejsza treść dostępna jest wyłącznie w wersji pierwotnej treści w formacie PDF.

..................................................

ZAŁĄCZNIK  Nr 2

SKRYPT DŁUŻNY.

§  1.
Niżej podpisany ...... oświadcza, że z funduszu przeznaczonego na pomoc dla osadników na mocy ustawy z dnia 19 kwietnia 1923 roku o przyznaniu kredytu na pomoc dla osadników (Dz. U. R. P. № 54 poz. 375) otrzymał od Państwowego Banku Rolnego w Warszawie stosownie do decyzji Prezesa Okręgowego Urzędu Ziemskiego w ...... z dnia ...... 192 .... r. na cele wymienione w tej decyzji pożyczkę w gotowiźnie w sumie złotych polskich ...... słownie ...... czyli, wedle kursu w dniu wypłaty pożyczki marek ...... słownie - ...... i z otrzymania tej pożyczki kwituje. Powyższą sumę. złotych polskich ...... zobowiązuje się zwrócić Państwowemu Bankowi Rolnemu w Warszawie w ciągu roku od dnia wypłaty pożyczki bez wezwania i postawienia w zwłoce, a to w złotych polskich, względnie w walucie, mającej obieg w kraju, według kursu ustanowionego przez Ministra Skarbu w stosunku do złotego polskiego w dniu faktycznej spłaty pożyczki.
§  2.
Od sumy przyznanej pożyczki w złotych polskich, dłużnik obowiązany jest opłacać procenty w wysokości 4 od sta rocznie. Zasady, obowiązujące dla spłaty kapitału pożyczki, mają zastosowanie również do procentów.

Dłużnikowi służy prawo spłacania pożyczki w całości lub części w każdym czasie przed terminem płatności.

§  3.
Zeznający ...... upoważnia Państwowy Bank Rolny, względnie. Okręgowy Urząd Ziemski w ...... do potrącenia z przypadającej do wypłaty sumy pożyczkowej dodatku administracyjnego w stosunku jeden od sta na rzecz Państwowego Banku Rolnego.
§  4.
Wszelkie koszta i wydatki, połączone z pożyczką, a w szczególności ewentualne należytości skarbowe, notarjalne, hipoteczne, tak z tytułu wpisania, jak i wykreślenia, jak również koszta procesowe, sądowe i egzekucyjne nawet przez osoby trzecie spowodowane, zobowiązuje się dłużnik ponosić z własnych funduszów ewentualnie zwrócić je w całości Państwowemu Bankowi Rolnemu wraz z odsetkami w wysokości czterech (4) od sta rocznie, które biegną od dnia uiszczenia rzeczonych kosztów i wydatków przez Bank aż do dnia ich rzeczywistego zwrotu Bankowi.
§  5.
Dłużnik zobowiązuje się użyć otrzymaną pożyczkę na cele w powołanej decyzji o przyznaniu pożyczki oznaczone, a w szczególności na ...... przyczem podaje się w tym względzie kontroli i żądaniom Okręgowego Urzędu Ziemskiego w ...... któremu bezpośrednio lub za pośrednictwem podwładnych organów służy prawo sprawdzenia, czy otrzymana pożyczka użyta została na cele w decyzji powyższej wskazane. Dłużnik przyznaje zarazem Okręgowemu Urzędowi Ziemskiemu w ...... prawo bezpośredniego lub pośredniego zakupienia z funduszów przyznanej pożyczki na jego, dłużnika, rachunek i rzecz materjałów i przedmiotów niezbędnych na cele wymienione z obowiązkiem odbioru tych przedmiotów w terminie i w miejscu wskazanem, przez tenże Urząd. Odnośnie do gospodarstwa, względnie działki, na którą udzieloną została pożyczka, dłużnik podaje się ograniczeniom i warunkom, ustanowionym w Przepisach z dnia 5 sierpnia 1922 r. wydanych przez Prezesa Głównego Urzędu Ziemskiego w porozumieniu z Ministrem Skarbu (Monitor Polski № 251 z 1922 r.) oraz wszelkim innym w tym przedmiocie wydanym lub w przyszłości mogącym być wydanemi przepisom, tudzież ograniczeniom wskazanym w art. 33 ustawy z dn. 15 lipca 1920 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz. U. R. P. № 70, poz. 462).
§  6.
Niespłacona suma pożyczki wraz z ubocznemi należytościami staje się wymagalną i podlega natychmiastowemu zwrotowi Państwowemu Bankowi Rolnemu: a) jeżeli nie zostały spełnione przez dłużnika warunki, zastrzeżone przy udzieleniu pożyczki, a zwłaszcza gdy pożyczka nie została użyta na cel wskazany przy jej udzieleniu, b) jeżeli posiadłość dłużnika jest przezeń umyślnie lub na skutek niedbalstwa niszczona, c) jeżeli dłużnik działa wbrew ograniczeniom i warunkom w niniejszym skrypcie zastrzeżonem, d) jeżeli dłużnik z chwilą zaprowadzenia hipoteki dla posiadanego gospodarstwa, względnie działki gruntowej nie zabezpieczył hipotecznie zaciągniętej pożyczki.
§  7.
W razie niespłacenia pożyczki w terminie przewidzianym przez §§ 1 i 6 niniejszego skryptu dłużnik obowiązuje się uiścić odsetki zwłoki od niespłaconej sumy w stosunku 1/2% za każdy cały lub rozpoczęty miesiąc zaległości.
§  8.
O ile Okręgowy Urząd Ziemski uzna hipoteczne zabezpieczenie pożyczki za potrzebne, dłużnik obwiązuje się; zabezpieczyć pożyczkę na 1 N. Działu IV wykazu hipotecznego należącej do niego nieruchomości w formie aktu jednostronnego na rzecz Skarbu Państwa wraz z 10% kaucją na zabezpieczenie nieuprzywilejowanych procentów i kosztów pod rygorem natychmiastowej wymagalności całej udzielonej pożyczki. O ileby nieruchomość nie miała urządzonej hipoteki, dłużnik obowiązuje się wywołać pierwiastkową regulacją takowej, i zabezpieczyć należność Skarbu Państwa w sposób wyżej wskazany pod rygorem wymagalności całkowitej należności z tytułu udzielonej pożyczki.
§  9.
Dla wszystkich sporów, mogących wyniknąć z umowy niniejszej strony uznają wyłączną właściwość Sądu Okręgowego w ......

ZAŁĄCZNIK  Nr 3

SKRYPT DŁUŻNY

§ 1. do § 7 według brzmienia załącznika 2.

§ 6. Dłużnik (imię i nazwisko) ...... ustanawia niniejszem prawo zastawu: a dla sumy mk ....... (suma wypłaconej pożyczki) wraz z 4% od dnia ...... wypłaty pożyczki) oraz kosztami sądowemi i egzekucyjnemi; b) dla kaucji w sumie marek ...... (dziesięć procent sumy pożyczkowej) dla wszelkich innych kosztów i należytości którym nie służy prawo pierwszeństwa sumy kapitałowej i zezwala, ażeby powyższe prawo zastawu wpisane zostało w stanie biernym nieruchomości, objętej w. h. 1 ...... ks. gr. gm. kat. ......

§ 9. Dla wszystkich sporów, mogących wyniknąć z umowy niniejszej, strony uznają wyłącznie właściwość Sądu rzeczowo właściwego we Lwowie.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1923.70.553

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wykonanie ustawy z dn. 19 kwietnia 1923 roku o przyznaniu kredytu na pomoc dla osadników.
Data aktu: 30/05/1923
Data ogłoszenia: 23/07/1923
Data wejścia w życie: 07/08/1923