Wprowadzenie jednolitego monopolu sprzedaży soli na obszarze całej Rzeczypospolitej Polskiej.

ROZPORZĄDZENIE
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 30 grudnia 1924 r.
o wprowadzeniu jednolitego monopolu sprzedaży soli na obszarze całej Rzeczypospolitej Polskiej.

Na zasadzie punktu 2 L. B. art. 1 i art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1924 r. o naprawie Skarbu Państwa i poprawie gospodarstwa społecznego (Dz. U. R. P. № 71, poz. 687) oraz zgodnie z uchwałą Rady Ministrów z dnia 29 grudnia 1924 r. zarządza się co następuje:

Postanowienia ogólne.

§  1.
Kupno i sprzedaż soli jadalnej, wywóz i przywóz tejże na obszar Rzeczypospolitej z zagranicy lub z obszaru, na którym niniejsze rozporządzenie nie obowiązuje, oraz wszelki inny obrót solą jest wyłącznym przywilejem Skarbu Państwa (monopolem).
§  2.
Minister Skarbu może zezwolić na:
1)
prowadzenie handlu solą jadalną na warunkach przez siebie ustanowionych;
2)
na wywóz i przywóz soli jadalnej na obszar Rzeczypospolitej z zagranicy lub też z obszaru, na którym nie obowiązują postanowienia niniejszego rozporządzenia.
§  3.
Wynoszenie soli jadalnej z miejsca produkcji względnie ze składów monopolowych, jako też przyrządzanie względnie przetwarzanie soli jadalnej, nabytej w składach monopolowych celem odsprzedaży, dozwolone jest tylko w wypadkach, określonych przez Ministra Skarbu.
§  4.
Minister Skarbu ma prawo:
1) 1
(uchylony);
2)
sprzedawać po cenach zniżonych sól przeznaczoną:
a)
na wywóz poza obszar Rzeczypospolitej;
b)
na potrzeby rolnictwa, t. j. na paszę dla bydła lub uprawę roli;
c)
na wszelkie cele przemysłowe, z wyjątkiem przemysłu wytwarzającego artykuły żywnościowe dla ludzi;
d)
na wsparcie dla ulżenia nędzy wyjątkowej, tudzież sól wydawaną zakładom dobroczynnym, jako jałmużnę;
e) 2
na potrzeby przemysłu rybnego;
3)
zwalniać z pod zajęcia monopolowego sól wyprodukowaną w salinach prywatnych, przeznaczoną na wywóz zagranicę.
§  5. 3
Sól przywożona z zagranicy za zezwoleniem Ministra Skarbu (§ 2) podlega opłacie celnej i podatkowi konsumcyjnemu, pobieranemu pod nazwą należytości monopolowej w formie dodatku do cła.

Odpowiedzialność za opłatę należytości monopolowej, której wysokość ustala Minister Skarbu, określa się wedle przepisów ustawy celnej.

O obowiązku opłaty tej należytości decydują władze skarbowe.

Należytość monopolowa, nieuiszczona przy imporcie soli ściąga się w sposób przewidziany dla ściągania należytości celnych.

§  6.
Minister Skarbu określa w razie wątpliwości, jakiego rodzaju sól należy uważać za sól jadalną w rozumieniu niniejszego rozporządzenia.
§  7.
Sól, o ile jest przedmiotem monopolu skarbowego, nie może być przedmiotem egzekucyjnego zajęcia, ani zastawu bez zezwolenia właściwych władz skarbowych.

Natomiast wszelkie roszczenia do właścicieli względnie posiadaczy soli mogą być dochodzone i ściągnięte z osiągniętej ceny sprzedaży soli.

Sprzedaż soli.

§  8. 4
(uchylony).
§  9. 5
(uchylony).
§  10.
Obrót solą podlega nadzorowi władz skarbowych.

Przedsiębiorcy zakładów, wytwarzających sól jadalną, jako też prowadzący handel taką solą, obowiązani są udzielać kontroli skarbowej wszelkiej pomocy i wyjaśnień przy spełnianiu jej obowiązków.

Organizacja monopolu solnego.

§  11. 6
(uchylony).
§  12.
Przedmiotem handlu na obszarze Rzeczypospolitej może być tylko sól, pochodząca ze składów monopolowych.

Postanowienia karne.

§  13.
1)
Kto bez zezwolenia właściwej władzy skarbowej:
a)
sprowadza sól jadalną z zagranicy lub z obszaru, na którym niniejsza ustawa nie obowiązuje,
b)
wynosi lub wydaje sól jadalną lub solankę z miejsca produkcji lub też z magazynu monopolowego.
2)
Kto sól wydaną po cenach zniżonych na pewien oznaczony użytek używa na inny cel aniżeli w zezwoleniu podano.
3)
Kto usuwa środek denaturacyjny z soli w tym celu, aby uczynić ją zdatną do spożycia ludzkiego.
4)
Kto podrabia lub naśladuje opakowanie soli pochodzącej ze składów monopolowych, będzie karany grzywną w wysokości od 2 do 5-krotnej wartości soli, stanowiącej przedmiot przekroczenia, co najmniej jednak w kwocie 5 zł.
§  14.
Wartość soli stanowiącej przedmiot przekroczenia oznacza się wedle cen takiej samej ilości i takiej samej jakości soli monopolowej.

O ile obliczenie podstawy wymiaru grzywny będzie niemożliwe, natenczas nałożoną będzie grzywna w wysokości od 5 - 1.000 zł.

§  15.
Oprócz kary pieniężnej przewidzianej w § 13 i 14 można orzec konfiskatę soli jadalnej stanowiącej przedmiot przekroczenia, jakoteż konfiskatę przyrządów i środków pomocniczych, służących do popełniania przekroczenia.
§  16.
Kto w przedsiębiorstwie produkującem sól jadalną nie prowadzi zapisków kontrolnych, przepisanych przez władzę skarbową lub taż prowadzi je nierzetelnie będzie karany grzywną w wysokości od 100 do 1.000 złotych.
§  17.
Wszelkie inne przekroczenia niniejszego rozporządzenia jakoteż wydanych na jego podstawie przepisów ulegną karze porządkowej od 2 do 500 zł.
§  18.
Kary przewidziane w niniejszem rozporządzeniu nakłada się niezależnie od kar przewidzianych za te same czyny w innych ustawach.
§  19.
Władza orzekająca oznaczy w orzeczeniu na wypadek niemożności ściągnięcia grzywny karę aresztu zastępczego według słusznego uznania jednak nie ponad 6 tygodni.
§  20.
Orzekanie kar przewidzianych w niniejszem rozporządzeniu należy do władz skarbowych I instancji. Skazany może w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia karnego albo odwołać się do władzy skarbowej II instancji, która orzeka ostatecznie, albo też zażądać przekazania sprawy właściwemu sądowi okręgowemu, który orzeka w I instancji.

Od wyroku sądu okręgowego przysługuje skarga do Sądu Najwyższego (w b. dzielnicy rosyjskiej skarga kasacyjna, w b. dzielnicy austriackiej zażalenie nieważności, w b. dzielnicy pruskiej skarga rewizyjna).

Postanowienia przejściowe.

§  21.
Kto w chwili wejścia w życie niniejszego rozporządzenia prowadzi nurtowy handel solą na obszarze Rzeczypospolitej ma o tem donieść w ciągu dni 30 właściwej władzy skarbowej.
§  22.
Wykonanie niniejszego rozporządzenia porucza się Ministrowi Skarbu.
§  23.
Z chwilą wejścia w życie niniejszego rozporządzenia traci moc obowiązującą:
1)
rozporządzenie z 21 maja 1917 r. № 46 Dz. Rozp. c. k. zarządu wojskowego w Polsce o monopolu przywozu i handlu soli,
2)
ustawa o soli z dnia 25 stycznia 1918 r. № 104 poz. 444 Dz. Rozp. Jen. Gub. w Warszawie;
3)
ustawa niemiecka, o pobieraniu podatku od soli z 12 października 1867 r. str. 41 niem. Dz. Ustaw;
4)
wszelkie inne przepisy i postanowienia sprzeczne z niniejszem rozporządzeniem.
§  24.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie w 30 dni od daty ogłoszenia.
1 § 4 pkt 1 uchylony przez art. 22 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 czerwca 1932 r. Przedsiębiorstwo "Polski Monopol Solny" (Dz.U.32.52.497) z dniem 1 lipca 1932 r.
2 § 4 pkt 2 lit. e) zmieniona przez art. 1 rozp. z mocą ustawy z dnia 8 listopada 1927 r. (Dz.U.27.101.873) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 19 listopada 1927 r.
3 Z dniem 1 stycznia 1949 r. § 5 traci moc w zakresie dotyczącym opłaty monopolowej, zgodnie z § 3 pkt 3 rozporządzenia Ministra Skarbu z dnia 27 grudnia 1948 r. w sprawie wejścia w życie art. 8 dekretu z dnia 25 października 1948 r. o podatku obrotowym oraz w sprawie specjalnego nadzoru podatkowego i odrębnego postępowania podatkowego odnośnie niektórych towarów (Dz.U.48.62.487).
4 § 8 uchylony przez art. 22 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 czerwca 1932 r. Przedsiębiorstwo "Polski Monopol Solny" (Dz.U.32.52.497) z dniem 1 lipca 1932 r.
5 § 9 uchylony przez art. 22 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 czerwca 1932 r. Przedsiębiorstwo "Polski Monopol Solny" (Dz.U.32.52.497) z dniem 1 lipca 1932 r.
6 § 11 uchylony przez art. 22 rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 21 czerwca 1932 r. Przedsiębiorstwo "Polski Monopol Solny" (Dz.U.32.52.497) z dniem 1 lipca 1932 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1924.117.1043

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Wprowadzenie jednolitego monopolu sprzedaży soli na obszarze całej Rzeczypospolitej Polskiej.
Data aktu: 30/12/1924
Data ogłoszenia: 31/12/1924
Data wejścia w życie: 31/01/1925