USTRÓJ NAJWYŻSZEGO TRYBUNAŁU ADMINISTRACYJNEGO.
Organizacja i właściwość.
Do czasu utworzenia sądów administracyjnych niższego stopnia, Najwyższy Trybunał Administracyjny stanowi jedyną instancję sądową, powołaną do orzekania o legalności zarządzeń i orzeczeń, wchodzących w zakres administracji rządowej i samorządowej.
W przepisach niniejszego rozporządzenia przez wyrażenie "Trybunał" rozumie się Najwyższy Trybunał Administracyjny.
Trybunał rozpoznaje skargi na orzeczenia i zarządzenia ostateczne w toku postępowania administracyjnego.
Trybunał wydaje wyroki w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej.
Z pod orzecznictwa Trybunału wyłącza się:
Trybunał dzieli się na izby według rodzajów spraw; liczbę izb określa regulamin.
Trybunał wydaje zbiór swoich orzeczeń, zawierających rozstrzygnięcia zasadniczych zagadnień prawnych.
Prezes Rady Ministrów wydaje w drodze rozporządzenia regulamin, w którym określa tryb wewnętrznego urzędowania Trybunału.
O starszeństwie służbowem prezesów i sędziów, zajmujących stanowiska równorzędne, rozstrzyga dzień nominacji na dane stanowisko, a w razie równoczesnego mianowania dane w następującej kolejności:
Bezpośredni nadzór nad Trybunałem i sędziami należy do pierwszego prezesa, naczelny nadzór - sprawuje Prezes Rady Ministrów.
Najpóźniej w listopadzie każdego roku zgromadzenie ogólne wybiera na rok następny ze swego grona dwóch członków i dwóch zastępców do kolegjum administracyjnego. Ponadto w skład kolegjum administracyjnego wchodzą: pierwszy prezes, jako przewodniczący, oraz powołany przez niego jeden członek zgromadzenia ogólnego.
Do powzięcia uchwały zgromadzenia ogólnego i kolegjum administracyjnego wymagana jest obecność przynajmniej połowy jego członków. Uchwały zgromadzenia ogólnego i kolegjum administracyjnego zapadają większością głosów; w razie równości głosów przeważa zdanie, za którem głosował przewodniczący.
Sędziowie.
Pierwszego prezesa, prezesów i sędziów Trybunału mianuje Prezydent Rzeczypospolitej na wniosek Prezesa Rady Ministrów.
Na każde wolne stanowisko sędziego kolegjum administracyjne wskaże najpóźniej w ciągu dwóch tygodni po upływie terminu do składania podań trzech kandydatów. Pierwszy prezes przesyła Prezesowi Rady Ministrów uchwałę kolegjum administracyjnego, przedstawiając równocześnie wszystkich kandydatów oraz swoją opinję co do kandydata, którego uważa za najodpowiedniejszego.
"c) w interesie wymiaru sprawiedliwości na podstawie orzeczenia Trybunału, powziętego w składzie trzech sędziów na posiedzeniu niejawnem, na wniosek pierwszego prezesa, po wysłuchaniu zainteresowanego sędziego, jeżeli na rozprawę się stawi",
W sprawach wynikających ze stosunku służbowego sędziów, jeżeli nie należą one do właściwości kolegjum administracyjnego, rozstrzyga Prezes Rady Ministrów.
Orzeczenia sądów dyscyplinarnych zapadają większością głosów. Przewodniczący głosuje ostatni.
Posiedzenia Sądu Dyscyplinarnego i Wyższego Sądu Dyscyplinarnego odbywają się w obecności protokólanta, którym jest urzędnik sekretarjatu prawniczego, wyznaczony przez pierwszego prezesa.
Przepis ogólny.
W przepisach niniejszej części przez wyrażenie ogólne "sędzia" rozumie się także pierwszego prezesa i prezesów.
POSTĘPOWANIE PRZED TRYBUNAŁEM.
Wyłączenie sędziego.
O wyłączeniu sędziego rozstrzyga Trybunał na posiedzeniu niejawnem po wysłuchaniu sędziego oraz, w razie potrzeby, po przeprowadzeniu dochodzeń celem wyświetlenia okoliczności przytoczonych we wniosku o wyłączenie.
Zgłaszającego w złej wierze wniosek o wyłączenie sędziego, Trybunał, odrzucając wniosek, skaże na grzywnę do 500 zł.
Strony.
Stronami w postępowaniu przed Trybunałem są: skarżący, władza pozwana oraz osoba przypozwana.
Do zaskarżenia orzeczenia lub zarządzenia przed Trybunałem uprawniony jest każdy, kto twierdzi, że naruszono jego prawa lub że go obciążono obowiązkiem bez podstawy prawnej.
Władzą pozwaną jest władza, która wydała zaskarżone orzeczenie lub zarządzenie.
Osobą przypozwaną jest osoba, na której niekorzyść skarżący żąda uchylenia zaskarżonego orzeczenia lub zarządzenia.
Osoba przypozwana może być na wniosek skarżącego, władzy pozwanej, osoby przypozwanej albo z urzędu, dopuszczona do udziału w sprawie na podstawie decyzji przewodniczącego izby lub postanowienia kolegjum orzekającego.
Zdolność procesową strony skarżącej i osoby przypozwanej ocenia się według przepisów kodeksu postępowania cywilnego z dnia 29 listopada 1930 r.
Władze mogą być zastępowane przez swoich urzędników lub przez urzędników władz nadzorczych.
Skarga.
Skargi, które nie odpowiadają warunkom wskazanym w art. 58 i 59, przewodniczący izby pozostawia bez rozpoznania; przewodniczący izby może jednak uprzednio wyznaczyć skarżącemu stosowny termin dla usunięcia braków; jeżeli braki te w ciągu wyznaczonego terminu nie będą usunięte, przewodniczący izby pozostawi skargę bez rozpoznania.
Trybunał pozostawia skargę bez rozpoznania:
Postępowanie wstępne.
Zawieszenie i umorzenie postępowania.
Trybunał może zawiesić postępowanie, jeżeli w jego toku ujawni się czyn, którego ustalenie w trybie postępowania karnego lub dyscyplinarnego mogłoby wywrzeć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.
Trybunał umorzy postępowanie w razie cofnięcia skargi przez skarżącego przed rozstrzygnięciem sprawy.
Sprawa raz umorzona nie może być ponownie przez Trybunał rozpatrywana.
Rozprawa.
Trybunał rozstrzyga sprawy po przeprowadzeniu rozprawy. Jeżeli jednak strony nie zgłoszą wyraźnego wniosku o przeprowadzenie rozprawy, Trybunał może według uznania sprawę rozpoznać na posiedzeniu niejawnem.
W sprawach, wymienionych w art. 61, 66 - 69, 84, 93 i 101, Trybunał orzeka na posiedzeniach niejawnych, w miarę uznania może jednak i w tych sprawach odbyć rozprawę.
W sprawie utrzymania powagi sądu mają odpowiednie zastosowanie przepisy art. 60 - 64 prawa o ustroju sądów powszechnych z dnia 6 lutego 1928 r. (Dz. U. R. P. Nr. 12, poz. 93), ze zmianami wprowadzonemi późniejszemi przepisami prawnemi.
Trybunał może zarządzić łączną rozprawę i wydać łączne orzeczenie w kilku sprawach, jeżeli sprawy te są ze sobą w związku lub mogłyby być objęte jedną skargą.
Rozstrzygnięcia.
Trybunał uchyli wyrokiem zaskarżone orzeczenie lub zarządzenie z powodu wadliwego postępowania, jeżeli uzna:
W razie oddalenia skargi, Trybunał, uznając, że skargę wniesiono oczywiście bezzasadnie, może zawiadomić o tem władzę dyscyplinarną adwokata, który podpisał skargę.
Opłaty.
Opłaty, wymierzone przy wydaniu wyroków, a nie uiszczone w ciągu dni czternastu od dnia doręczenia decyzji, ściąga się w drodze postępowania przymusowego w administracji.
W razie pozostawienia skargi bez rozpoznania z powodu innych przyczyn, aniżeli z powodu niezłożenia opłaty, oraz w razie umorzenia postępowana z powodu cofnięcia skargi przed otrzymaniem zawiadomienia o wyznaczeniu rozprawy lub przed rozstrzygnięciem sprawy na posiedzeniu niejawnem, Trybunał zarządzi zwrot połowy opłaty.
Od opłat wolne są władze i urzędy państwowe i samorządowe oraz osoby, którym Trybunał przyznał prawo ubogich.
Opłaty uiszcza się znaczkami stemplowemi. Prezes Rady Ministrów może zarządzić w porozumieniu z Ministrem Skarbu uiszczanie gotówką opłat, przewidzianych w niniejszem rozporządzeniu, jak również pobieranie dodatku do tych opłat w wysokości 10%.
Prawo ubogich.
Przyznania prawa ubogich domagać się może osoba fizyczna lub prawna, która wykaże swe zupełne ubóstwo na podstawie zaświadczenia władzy publicznej o jej stanie rodzinnym, majątku i dochodach; od przewodniczącego izby zależy uznanie tego zaświadczenia za dostateczny dowód zupełnego ubóstwa tej osoby.
Strona, której przyznano prawo ubogich, wolna jest od opłat oraz ma prawo żądać ustanowienia dla siebie adwokata.
Ustanowienie adwokata z urzędu ma znaczenie pełnomocnictwa procesowego.
Doręczenia.
Jeżeli skarżący w czasie wniesienia skargi zamieszkuje zagranicą, albo jeżeli w ciągu postępowania przesiedli się na stałe lub czasowo zagranicę, winien podać adres dla doręczeń w kraju, w przeciwnym razie ma zastosowanie ust. 2 art. 106.
W kwestjach dotyczących doręczeń, a nie unormowanych w niniejszem rozporządzeniu, mają odpowiednie zastosowanie przepisy kodeksu postępowania cywilnego z dnia 29 listopada 1930 r.
Terminy.
Bieg terminów, przewidzianych w niniejszem rozporządzeniu, liczy się od doręczenia lub ogłoszenia stronie odpowiedniego orzeczenia lub decyzji.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE I PRZEJŚCIOWE.
Najwyższy Trybunał Administracyjny, utworzony ustawą z dnia 3 sierpnia 1922 r. (Dz. U. R. P. z 1926 r. Nr. 86, poz. 400), staje się z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia Najwyższym Trybunałem Administracyjnym o ustroju unormowanym rozporządzeniem niniejszem.
Sprawy, będące w toku w Najwyższym Trybunale Administracyjnym w chwili wejścia w życie rozporządzenia niniejszego, załatwiane będą przez Trybunał w dalszym toku postępowania z zastosowaniem przepisów rozporządzenia niniejszego. Czynności procesowe już dokonane uważane będą za dokonane prawidłowo, jeżeli przeprowadzone zostały zgodnie z przepisami dotychczasowemi.
W ciągu dni czternastu od dnia wejścia w życie rozporządzenia niniejszego ukonstytuowane będzie kolegjum administracyjne na podstawie przepisów rozporządzenia niniejszego; kolegjum to rozpocznie pełnienie swych czynności od dnia ukonstytuowania się; z dniem tym kończy się okres urzędowania kolegjum administracyjnego, istniejącego w Trybunale na podstawie przepisów dotychczasowych.
Prezesi i sędziowie, zajmujący stanowiska w Najwyższym Trybunale Administracyjnym w chwili wejścia w życie rozporządzenia niniejszego, stają się prezesami i sędziami w Trybunale o nowym ustroju.
W ciągu okresu, określonego w ust. 1 art. 119, przepisy art. 29 ust. 1 pkt. 5, oraz art. 31 - 33 niniejszego rozporządzenia nie będą stosowane.
Z dniem wejścia w życie rozporządzenia niniejszego tracą moc obowiązującą:
Do czasu wydania rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów o szczegółach stroju urzędowego sędziów na rozprawach, pozostają w mocy dotychczasowe w tym względzie przepisy.
Wykonanie rozporządzenia niniejszego porucza się Prezesowi Rady Ministrów w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem 15 listopada 1932 r.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
Grażyna J. Leśniak 24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
Grażyna J. Leśniak 23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
Robert Horbaczewski 17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.1932.94.806 |
Rodzaj: | Rozporządzenie z mocą ustawy |
Tytuł: | Najwyższy Trybunał Administracyjny. |
Data aktu: | 27/10/1932 |
Data ogłoszenia: | 29/10/1932 |
Data wejścia w życie: | 15/11/1932 |