Sposób wyłączenia gruntów z nieruchomości ziemskich, należących do ordynacyj lub innych gospodarstw wiejskich, objętych węzłami substytucji powierniczej lub innemi ograniczeniami prawa własności stale do tych nieruchomości przywiązanemi.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRÓW: SKARBU I SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 31 stycznia 1936 r.
wydane w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Reform Rolnych o sposobie wyłączenia gruntów z nieruchomości ziemskich, należących do ordynacyj lub innych gospodarstw wiejskich, objętych węzłami substytucji powierniczej lub innemi ograniczeniami prawa własności stale do tych nieruchomości przywiązanemi.

Na podstawie art. 107 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. o konwersji i uporządkowaniu długów rolniczych (Dz. U. R. P. z 1936 r. Nr. 5, poz. 59) zarządza się co następuje;
§  1.
Zezwolenie na wyłączenie gruntów z nieruchomości ziemskich należących do ordynacyj lub innych gospodarstw wiejskich, objętych węzłami substytucji powierniczej lub ograniczeniami prawa własności stale do tych nieruchomości przywiązanemi, może być udzielone na wniosek:
1)
właściciela lub użytkownika tych nieruchomości,
2)
władzy lub instytucji, której należności, na mocy obowiązujących przepisów, podlegają przymusowemu ściągnięciu w trybie egzekucji administracyjnej, lub władz skarbowych.

Osoby wymienione w pkt. 1) winny do wniosku dołączyć szczegółowy wykaz wszystkich swoich długów z podaniem imion i nazwisk wierzycieli i ich miejsca zamieszkania oraz plan spłaty części lub całości długów; plan ten może określać również zasady konwersji długów oraz obejmować uporządkowanie spraw, związanych z parcelacją. Władza lub instytucja wymienione pkt. 2) winny do wniosku dołączyć szczegółowy wykaz swoich należności.

Wnioskodawca winien we wniosku uprawdopodobnić, że wyłączenie gruntów ułatwi właścicielowi lub użytkownikowi spłatę jego długów.

Wnioski o zezwolenie na wyłączenie gruntów, pochodzące od urzędów skarbowych, winny być wnoszone do Ministerstwa Skarbu za pośrednictwem przełożonej izby skarbowej. Wnioski właściciela lub użytkownika nieruchomości oraz pozostałych wierzycieli wymienionych w pkt. 2 winny być wnoszone bezpośrednio do Ministerstwa Skarbu.

§  2.
Minister Skarbu przed wydaniem zezwolenia na wyłączenie gruntów może zażądać opinji wojewódzkiego lub Centralnego Biura do spraw finansowo-rolnych, o stanie gospodarczym i finansowym zarówno nieruchomości, jak i jej właściciela lub użytkownika, o realności przedstawionego planu spłaty długów oraz o rozmiarze i celowości wyłączenia gruntów.

Jeżeli wniosek o wyłączenie gruntów dotyczy nieruchomości, położonych na obszarach, na których obowiązuje kodeks cywilny z 1811 r. lub kodeks cywilny z 1896 r. wówczas opinję powyższą wydaje właściwy sąd sprawujący nadzór nad tą nieruchomością, przyczem sąd ten może zwrócić się do wojewódzkiego lub Centralnego Biura do spraw finansowo-rolnych jako rzeczoznawcy. Sąd winien przed wydaniem opinji wysłuchać właściciela (użytkownika) nieruchomości, najbliższą osobę uprawnioną do następstwa (agnata, oczekiwacza), a jeśli tą osobą jest małoletni potomek właściciela (użytkownika) lub osoba, przebywająca stale zagranicą - najbliższą zkolei osobę uprawnioną do następstwa.

Jeżeli z wnioskiem o zezwolenie na wyłączenie gruntów wystąpiła władza lub instytucja określona w § 1 pkt. 2, Minister Skarbu wyznaczy osobę lub władzę, której poleci opracowanie planu spłaty długów objętych tym wnioskiem.

§  3.
O udzieleniu zezwolenia na wyłączenie gruntów rozstrzyga Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości oraz Ministrem Rolnictwa i Reform Rolnych, na podstawie swobodnej oceny wszelkich okoliczności mogących uzasadnić słuszność i celowość wyłączenia, w szczególności biorąc pod uwagę:
a)
cele ogólno-kulturalne lub użyteczności publicznej, których spełnienie, zgodnie z postanowieniami statutów ordynacyj lub innych aktów prawnych, zabezpieczają nieruchomości, mające być wyłączone;
b)
źródło powstania długów właściciela lub użytkownika gruntów, mających podlegać wyłączeniu;
c)
ochronę słusznych interesów członków rodziny właściciela lub użytkownika gruntów, objętych ograniczeniami prawa własności.
§  4.
Zezwolenie na wyłączenie gruntów może zawierać:
a)
upoważnienie do zbycia oznaczonych gruntów,
b)
upoważnienie do obciążenia oznaczonych nieruchomości zabezpieczeniem hipotecznem,
§  5.
Zbycie lub obciążenie gruntów, przewidziane w paragrafie poprzedzającym nie wymaga zgody rady familijnej, agnatów lub oczekiwaczy.
§  6.
W zezwoleniu na wyłączenie gruntów będzie oznaczona osoba, instytucja lub władza (np. sąd lub biuro do spraw finansowo-rolnych), upoważniona do sprawowania nadzoru nad przeprowadzeniem wyłączenia, zgodnie z planem zatwierdzonym przez Ministra Skarbu. Do współdziałania w nadzorze mogą być powołani także przedstawiciele rodziny.

Szczegółowy zakres działania władzy nadzorczej oznacza Minister Skarbu, a o ile chodzi o nieruchomości określone w § 2 ust. 2 - Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości.

§  7.
Sumy i wierzytelności, uzyskane na skutek wyłączenia gruntów, podlegają ograniczeniom własności, dotyczącym nieruchomości, z której zostały wyłączone odpowiednie grunty.

Sumy i wierzytelności powyższe mogą być zużyte jedynie na cele wskazane w planie konwersji i spłaty długów, zatwierdzonym przez Ministra Skarbu. W szczególności do tych sum i wierzytelności nie może być skierowane postępowanie egzekucyjne.

Do nieruchomości, obciążonej zabezpieczeniem hipotecznem, wymienionem w § 4 lit. b) może być skierowana egzekucja z tytułu wierzytelności na niej zabezpieczonej zgodnie z ogólnemi przepisami egzekucyjnemi oraz z zastosowaniem szczególnych uprawnień egzekucyjnych, jeżeli wierzycielem jest instytucja, wyposażona w szczególne uprawnienia egzekucyjne.

§  8.
Sumy z tytułu zbycia wyłączonych gruntów lub ich przynależności winny być wpłacane bezpośrednio do Państwowego Banku Rolnego na rachunek właściciela lub użytkownika wyłączonych gruntów. Sumy te pozostają w dyspozycji władzy nadzorczej (§ 6), która w porozumieniu z właścicielem, lub użytkownikiem nieruchomości zużyje je zgodnie z planem spłaty długów, zatwierdzonym przez Ministra Skarbu.

Minister Skarbu może jednak przekazać dysponowanie temi sumami właścicielowi, lub użytkownikowi, zezwalając mu na podejmowanie tych sum bez udziału władzy nadzorczej.

§  9.
Zezwolenie na wyłączenie gruntów jest tytułem, na podstawie którego mogą być wnoszone do ksiąg hipotecznych wszelkie wpisy, związane z przeprowadzeniem wyłączenia gruntów, bez względu na istniejące ograniczenia prawa własności.
§  10.
Skutki wyłączenia rozciągają się również na przynależności gruntów wyłączonych,
§  11.
Zbycie gruntów wyłączonych w trybie rozporządzenia niniejszego następuje z zachowaniem przepisów o obrocie nieruchomościami ziemskiemi. Grunty zbyte na skutek wyłączenia, dokonanego w trybie rozporządzenia niniejszego stanowić będą odrębne nieruchomości w rozumieniu art. 6 ustawy z dnia 28 grudnia 1925 r. o wykonaniu reformy rolnej (Dz. U. R. P. z 1926 r. Nr. 1, poz. 1), a właścicielom ich służyć będzie prawo do oddzielnych wyłączeń określonych w art. 4 i 5 wymienionej ustawy.
§  12.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1936.9.92

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Sposób wyłączenia gruntów z nieruchomości ziemskich, należących do ordynacyj lub innych gospodarstw wiejskich, objętych węzłami substytucji powierniczej lub innemi ograniczeniami prawa własności stale do tych nieruchomości przywiązanemi.
Data aktu: 31/01/1936
Data ogłoszenia: 06/02/1936
Data wejścia w życie: 06/02/1936