Uprawnienia konsulów R.P. w sprawach spadkowych.

DEKRET
PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ
z dnia 7 października 1943 r.
o uprawnieniach konsulów R.P. w sprawach spadkowych.

Na podstawie art. 79 ust (2) ustawy konstytucyjnej stanowię co następuje:

I.

Konsulowie jako kuratorowie spadku.

Art.  1.
(1).
Konsulowie imiennie upoważnieni przez Ministra Spraw Zagranicznych w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości są z urzędu - o ile prawo kraju urzędowania nie stoi temu na przeszkodzie - kuratorami spadków po obywatelach polskich, którzy zmarli w ich okręgu konsularnym lub pozostawili w tym okręgu całość lub część majątku spadkowego, a wszyscy lub niektórzy spadkobiercy są niewiadomi, nieznani z miejsca pobytu lub nieobecni i niereprezentowani przez pełnomocnika.
(2)
W przypadkach, w których ustawy wymagają zatwierdzenia działań kuratora przez instytucje nadzorcze, zatwierdzenie to w ramach uprawnień konsula jako kuratora, wynikających z niniejszego dekretu, nie jest potrzebne.
Art.  2.

Konsul zarządzający spadkiem w charakterze kuratora:

a)
zbiera i przechowuje majątek spadkowy, oraz sporządza spis inwentarza majątku spadkowego; spis ten ma takie samo znaczenie, jak gdyby był sporządzony przez notariusza, komornika lub sąd;
b)
wykonywa prawa spadku i dochodzi ich, jak też odpowiadana powództwa, skierowane do spadku;
c)
kwituje z odbioru przedmiotów i należności spadkowych ze skutkiem zwalniającym dłużnika;
d)
może podnosić i lokować kapitały;
e)
może sprzedawać za gotówkę ruchomości spadkowe, ulegające zepsuciu lub zniszczeniu albo których przechowanie byłoby kosztowne lub wyjątkowo trudne; inne ruchomości może sprzedawać tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla zaspokojenia wierzycieli. Sprzedaż powinna się odbywać w miarę możności w drodze licytacji, a przynajmniej przy zachowaniu jawności i po uprzednim komisyjnym oszacowaniu sprzedawanych przedmiotów;
f)
może spłacać niewątpliwe długi spadkodawcy do wysokości masy spadkowej, spłacając przede wszystkim długi korzystające z pierwszeństwa zaspokojenia według praw kraju, w którym spadek się znajduje; w razie zgłoszenia długów oczywiście przekraczających wartość spadku, odsyła wierzycieli na drogę postępowania sądowego;
g)
może zawierać ugody w postępowaniu sądowym i pozasądowym;
h)
może udzielać pełnomocnictw i prokur.
Art.  3.

W razie zgłoszenia się spadkobierców, konsul wydaje im spadek i składa obrachunek z zarządu majątkiem spadkowym; jeżeli zgłaszają się tylko niektórzy ze spadkobierców, a inni są nieobecni, może wydać cały spadek lub odpowiednią jego część do współposiadania we wspólnocie spadkowej:

a)
dzieciom spadkodawcy,
b)
pozostałemu przy życiu małżonkowi,
c)
rodzicom lub rodzeństwu bezpotomnie zmarłego,
d)
osobom, sprawującym pieczę nad nieletnimi spadkobiercami powyższych kategorii.
Art.  4.
(1)
Konsul może wypłacać lub wydawać zapisy testamentowe osobom uprawnionym:
a)
jeżeli testament odpowiada co do swej formy i treści przepisom prawa właściwego, a jego ważność nie wzbudza wątpliwości,
b)
jeżeli można ustalić, że testator rozporządził tylko taką częścią spadku, jaką w myśl właściwego prawa polskiego mógł rozporządzić.
(2)
Jeżeli niektórzy spadkobiercy są obecni, konsul może wydać zapis jedynie po uzyskaniu ich zgody.
Art.  5.

Koszty kurateli obciążają spadek i korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia bezpośrednio po długach uprzywilejowanych, według prawa kraju urzędowania.

II.

Konsulowie jako ustawowi przedstawiciele nieobecnych obywateli polskich.

Art.  6.

W przypadkach, gdy kuratela spadku po obywatelu polskim nie należy do konsula polskiego, jako też gdy otwiera się spadek po obywatelu obcym, konsul jest ustawowym przedstawicielem obywateli polskich, powołanych do dziedziczenia, albo mających do spadku roszczenia w charakterze zapisobiorców lub wierzycieli, jeżeli ci obywatele są niewiadomi, nieznani z miejsca pobytu albo nieobecni i niereprezentowani przez pełnomocnika.

Art.  7.
(1)
Jako ustawowy przedstawiciel obywateli polskich, konsul jest obowiązany do działania z korzyścią i zgodnie z domniemaną wolą osób interesowanych i dokładania w prowadzeniu spraw należytej staranności.
(2)
Konsul powinien w miarę możności zawiadomić osoby interesowane o objęciu przedstawicielstwa i oczekiwać ich zleceń, mając jednakże obowiązek sprawę prowadzić, dopóki osoba interesowana nie będzie mogła jej objąć, a z czynności swych zdać rachunek.
(3)
Wszelkie wydatki poniesione w interesie osób interesowanych obciążają te osoby i korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia bezpośrednio po długach uprzywilejowanch, według prawa kraju urzędowania.
Art.  8.

Jako ustawowy przedstawiciel, konsul obowiązany jest spowodować sporządzenie spisu inwentarza majątku spadkowego oraz wydany mu majątek spadkowy należycie zabezpieczyć i przechować; dochodzić praw spadkobierców; może sprzedawać ruchomości spadkowe z zachowaniem przepisów, obowiązujących go jako kuratora spadku po obywatelu polskim.

III.

Przepisy końcowe.

Art.  9.

Dekret niniejszy obowiązuje na czas trwania wyjątkowch okoliczności, wywołanych wojną i traci moc obowiązującą w terminie określonym przez rozporządzenie Rady Ministrów.

Art.  10.

Wykonanie dekretu niniejszego porucza się Ministrom Spraw Zagranicznych i Sprawiedliwości.

Art.  11.

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

Równocześnie zawiesza się działanie § 7 art. 18 ustawy z dnia 11 listopada 1924 r. o organizacji konsulatów i o czynnościach konsulów (Dz.U.R.P. Nr. 103, poz. 944).

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1943.10.26

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Uprawnienia konsulów R.P. w sprawach spadkowych.
Data aktu: 07/10/1943
Data ogłoszenia: 22/10/1943
Data wejścia w życie: 22/10/1943