Wymiar kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego.

DEKRET
z dnia 31 sierpnia 1944 r.
o wymiarze kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego. *

Art.  1. 

Kto, idąc na rękę władzy państwa niemieckiego lub z nim sprzymierzonego:

1)
brał udział w dokonywaniu zabójstw osób spośród ludności cywilnej albo osób wojskowych lub jeńców wojennych,
2)
przez wskazanie lub ujęcie działał na szkodę osób ze względów politycznych, narodowościowych, wyznaniowych lub rasowych poszukiwanych lub prześladowanych przez władzę,

podlega karze śmierci.

Art.  2. 

Kto, idąc na rękę władzy państwa niemieckiego lub z nim sprzymierzonego, działał w inny sposób lub w innych okolicznościach niż przewidziane w art. 1 na szkodę Państwa Polskiego, polskiej osoby prawnej, osób spośród ludności cywilnej lub osób wojskowych albo jeńców wojennych,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3 lub dożywotnio albo karze śmierci.

Art.  3. 

Kto, wyzyskując warunki wytworzone przez wojnę, wymuszał świadczenia pod groźbą wywołania prześladowań przez władze państwa niemieckiego lub z nim sprzymierzonego albo w inny sposób działał na szkodę osób poszukiwanych lub prześladowanych przez tę władzę,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od lat 3 lub więzienia dożywotniego.

Art.  4. 
§  1. 
Kto brał udział w organizacji przestępczej, powołanej lub uznanej przez władze państwa niemieckiego lub z nim sprzymierzonego albo przez zrzeszenie polityczne, które działało w interesie państwa niemieckiego lub z nim sprzymierzonego,

podlega karze więzienia na czas nie krótszy od 3 lat lub dożywotnio albo karze śmierci.

§  2. 
Za organizację przestępczą w rozumieniu § 1 uważa się grupę lub organizację:
a)
która ma na celu zbrodnie przeciwko pokojowi, zbrodnie wojenne lub zbrodnie przeciwko ludzkości,
b)
która, mając inny cel, zdąża do siągnięcia go przez popełnianie zbrodni, określonych w pkt a).
§  3. 
Przestępnym jest zwłaszcza udział:
a)
w niemieckiej narodowo-socjalistycznej partii robotniczej (National Sozialistische Deutsche Arbeiter Partei - NSDAP) na wszelkich stanowiskach kierowniczych,
b)
w sztafetach ochronnych (Schutzstaffeln - SS),
c)
w tajnej policji państwowej (Geheime Staats-Polizei - Gestapo),
d)
w służbie bezpieczeństwa (Sicherheits Dienst - SD).
Art.  5. 
§  1. 
Działanie lub zaniechanie pod wpływem groźby, rozkazu lub nakazu nie zwalnia od odpowiedzialności karnej.
§  2. 
W tym przypadku sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary ze względu na osobę sprawcy lub okoliczności czynu.
§  3.  1
 Przepis § 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli w przypadku określonym w art. 1 pkt 2 zachodzą szczególne okoliczności łagodzące.
Art.  6. 

Wskazanie lub wydanie władzom państwa niemieckiego lub z nim sprzymierzonego osób, ściganych za przestępstwo pospolite, nie podlega karze, jeżeli sprawca wskazania lub wydania działał w przeważającym interesie publicznym lub prywatnym.

Art.  7.  2

 W razie skazania za przestępstwo określone w niniejszym dekrecie, sąd orzeka:

a)
utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych,
b)
przepadek całego mienia skazanego.
Art.  8. 

Do czynów, określonych w niniejszym dekrecie, nie stosuje się przepisów art. 6 i 61 kodeksu karnego z 1932 r. oraz art. 57 i 185 kodeksu karnego Wojska Polskiego.

Art.  9. 

Przepisy dekretu niniejszego stosuje się do czynów, popełnionych w czasie od 1 września 1939 r. do 9 maja 1945 r.

Art.  10.  3

 (uchylony).

Art.  11. 

Przepisy art. 1-9 stosuje się również do osób, podlegających właściwości sądów wojskowych".

Art.  12. 

Wykonanie niniejszego dekretu porucza się Ministrom: Sprawiedliwości, Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.

Art.  13. 

Dekret niniejszy wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

* Przy stosowaniu przepisów niniejszego dekretu, należy mieć na uwadze, że:

- zamiast przewidzianej kary śmierci orzeka się karę dożywotniego pozbawienia wolności - zob. art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz.U.97.88.554).

- w miejsce kary więzienia orzekana jest obecnie kara pozbawienia wolności - zob. art. XIII pkt 1 ustawy z dnia 19 kwietnia 1969 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz.U.69.13.95).

- zamiast kary dodatkowej utraty praw publicznych i obywatelskich stosuje się obecnie środek karny pozbawienia praw publicznych - zob. art. 13 pkt 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks karny (Dz.U.97.88.554).

- kara dodatkowa przepadku całego mienia (art. 7 pkt b) jest nieaktualna wobec zniesienia kary konfiskaty mienia na mocy art. 2 ustawy z dnia 23 lutego 1990 r. o zmianie Kodeksu karnego i niektórych innych ustaw (Dz.U.90.14.84).

1 Art. 5 § 3 dodany przez art. 1 pkt 1 dekretu z dnia 3 kwietnia 1948 r. (Dz.U.48.18.124) z dniem 10 kwietnia 1948 r.
2 Art. 7 zmieniony przez art. 16 ust. 2 dekretu z dnia 22 października 1947 r. o przepadku majątku (Dz.U.47.65.390) z dniem 5 listopada 1947 r.
3 Art. 10 uchylony przez art. 3 pkt 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 1949 r. o zmianie przepisów postępowania karnego (Dz.U.49.32.238) z dniem 1 lipca 1949 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1946.69.377 t.j.

Rodzaj: Dekret
Tytuł: Wymiar kary dla faszystowsko-hitlerowskich zbrodniarzy winnych zabójstw i znęcania się nad ludnością cywilną i jeńcami oraz dla zdrajców Narodu Polskiego.
Data aktu: 31/08/1944
Data ogłoszenia: 15/12/1946
Data wejścia w życie: 01/09/1939, 13/09/1944