Obowiązek uzyskania zezwolenia, właściwość władz przemysłowych oraz tryb i warunki udzielania zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw budowlanych.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA PRZEMYSŁU I HANDLU
z dnia 9 marca 1949 r.
wydane w porozumieniu z Ministrami Administracji Publicznej i Odbudowy o obowiązku uzyskania zezwolenia, właściwości władz przemysłowych oraz o trybie i warunkach udzielania zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw budowlanych. *

Na podstawie art. 1 i 2 ustawy z dnia 2 czerwca 1947 r. o zezwoleniach na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych i budowlanych i na zawodowe wykonywanie poszczególnych czynności handlowych (Dz. U. R. P. z 1947 r. Nr 43, poz. 220, Nr 66, poz. 412 i z 1949 r. Nr 10, poz. 59) zarządza się, co następuje:
§  1.
Ilekroć w rozporządzeniu niniejszym mowa jest o prowadzeniu przedsiębiorstwa budowlanego, rozumie się przez to zawodowe wykonywanie zarobkowych czynności obejmujących:
a) 1
prowadzenie robót wymienionych w art. 333 i 334 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 16 lutego 1928 r. o prawie budowlanym i zabudowaniu osiedli (Dz. U. R. P. z 1939 r. Nr 34, poz. 216 i Nr 77, poz. 514 oraz z 1946 r. Nr 16, poz. 109),
b)
budowę, odbudowę, gruntowną przebudowę budowli drogowych, mostowych, kolejowych, wodnych, lotniczych, górniczych, telekomunikacyjnych, urządzeń elektrycznych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych.
§  2.
1.
Prowadzenie przedsiębiorstw budowlanych bez względu na to, czy roboty wykonywane są z cudzych materiałów, czy też wyłącznie z własnych, wymaga zezwolenia władz przemysłowych.
2.
Od obowiązku uzyskania zezwolenia zwolnione są:
a)
przedsiębiorstwa państwowe, przedsiębiorstwa związków samorządu terytorialnego, przedsiębiorstwa państwowo-spółdzielcze i spółdzielcze, centrale spółdzielczo-państwowe, jeżeli są prowadzone w zarządzie przedsiębiorstw państwowych, związków samorządu terytorialnego, przedsiębiorstw państwowo-spółdzielczych, spółdzielni lub central spółdzielczo-państwowych,
b)
przedsiębiorstwa znajdujące się pod zarządem państwowym,
c)
spółki handlowe, w których więcej niż połowa kapitału zakładowego należy do Skarbu Państwa lub przedsiębiorstw państwowych.
3.
Obowiązek uzyskania zezwolenia władz przemysłowych dotyczy również osób, które na podstawie przepisów szczególnych uzyskały zezwolenie na prowadzenie przedsiębiorstwa, np. instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych, gazowych i elektrycznych od innych władz, a nie przemysłowych; obowiązek ten dotyczy także osób, które uzyskały zezwolenie (koncesję) władz przemysłowych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
§  3.
W sprawach nie uregulowanych niniejszym rozporządzeniem stosuje się odpowiednio przepisy rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 22 sierpnia 1947 r. wydanego w porozumieniu z Ministrami Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych o właściwości władz przemysłowych oraz o trybie i warunkach udzielania zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych i zawodowe wykonywanie czynności handlowych (Dz. U. R. P. Nr 57, poz. 311) oraz rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 11 marca 1948 r. w sprawie obowiązku uzyskania zezwolenia na zawodowe wykonywanie czynności handlowych (Dz. U. R. P. Nr 13, poz. 105) z tym, że w odniesieniu do przedsiębiorstw budowlanych czynności zrzeszeń przemysłowych wykonywują zrzeszenia przemysłowców budowlanych lub właściwy cech rzemieślniczy.
§  4.
1.
Z wyjątkiem przypadków wymienionych w ust. 2 zezwolenia na prowadzenie przedsiębiorstw budowlanych i inne decyzje przewidziane w niniejszym rozporządzeniu wydaje Minister Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Odbudowy i innymi właściwymi ministrami.
2.
Zezwolenia na prowadzenie przedsiębiorstw wykonujących wyłącznie budowę, przebudowę lub inne zmiany parterowych budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz inne decyzje w tym zakresie, przewidziane w niniejszym rozporządzeniu, wydaje wojewoda, jako władza przemysłowa i budowlana II instancji.
§  5.
1.
Zezwolenie na prowadzenie przedsiębiorstwa przez kupca jedno-osobowego może otrzymać osoba, która posiada przewidziane w obowiązujących przepisach uprawnienia do samodzielnego kierowania robotami mającymi stanowić przedmiot przedsiębiorstwa.
2.
Spółka prawa cywilnego lub prawa handlowego oraz osoby prawne nie będące spółkami mogą otrzymać zezwolenie, jeżeli przynajmniej jeden spólnik upoważniony do reprezentowania spółki albo przynajmniej jeden członek zarządu osoby prawnej posiada uprawnienia, o których mowa w ustępie poprzednim i jeżeli stałym kierownikiem technicznym robót prowadzonych przez przedsiębiorstwo ma być osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia.
3.
W przypadkach zasługujących na szczególne uwzględnienie Minister Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Odbudowy i innymi właściwymi ministrami może udzielić zezwolenia na prowadzenie przedsiębiorstwa budowlanego pomimo, że kupiec jedno-osobowy albo - gdy o zezwolenie ubiega się spółka prawa cywilnego lub handlowego - pomimo, że żaden ze spólników nie posiada uprawnień, o których mowa w ustępach poprzednich. Zezwolenie będzie udzielone w tych przypadkach pod warunkiem ustanowienia stałego kierownika technicznego posiadającego wymagane kwalifikacje.
§  6.
1.
Do podania o udzielenie zezwolenia należy dołączyć:
a)
wypełniony w trzech egzemplarzach kwestionariusz według wzoru stanowiącego załącznik do niniejszego rozporządzenia,
b)
odpis umowy spółki oraz dokumenty stwierdzające skład osoby prawnej, jeżeli o zezwolenie ubiega się spółka lub osoba prawna,
c)
dowody stwierdzające przygotowanie fachowe i oświadczenie o niekaralności ubiegającego się o zezwolenie oraz stałego kierownika technicznego, jeżeli taki ma być ustanowiony,
d)
dowody stwierdzające, że ubiegający się o zezwolenie, kierownik techniczny albo przynajmniej jeden za spólników upoważniony do reprezentowania spółki, albo jeden z członków zarządu osoby prawnej, posiada uprawnienia do kierowania robotami tego rodzaju, które stanowić mają przedmiot przedsiębiorstwa,
e)
zaświadczenie terytorialnie właściwego urzędu skarbowego o zadłużeniu podatkowym ubiegającego się o zezwolenie,
f)
dowód wniesienia opłaty przewidzianej w rozporządzeniu Ministrów Przemysłu i Handlu oraz Skarbu z dnia 22 sierpnia 1947 r. w sprawie wysokości oraz terminu wnoszenia opłat za zezwolenia na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych i zawodowe wykonywanie czynności handlowych (Dz. U. R. P. z 1947 r. Nr 57, poz. 312 i Nr 68, poz. 427 oraz z 1949 r. Nr 24 poz. 162),
g)
inne dokumenty określone w zarządzeniach Ministra Przemysłu i Handlu.
2.
Osoby, które wniosły opłaty przewidziane w rozporządzeniu Ministrów Przemysłu i Handlu oraz Skarbu z dnia 15 listopada 1947 r. w sprawie wysokości opłat związanych z dokonaniem zawiadomienia o prowadzeniu przemysłu i wykonywaniu niektórych zajęć zarobkowych (Dz. U. R. P. Nr 71, poz. 443), mogą załączyć do podania zamiast dowodu, o którym mowa w ust. 1 lit. f) dowód wniesienia opłat przewidzianych w powołanym rozporządzeniu z dnia 15 listopada 1947 r.
§  7.
Zezwolenia na prowadzenie przedsiębiorstw budowlanych udzielane są pod warunkiem, że posiadacz zezwolenia:
1)
będzie członkiem Zrzeszenia Przemysłowców Budowlanych, którego statut został zatwierdzony przez Ministra Przemysłu i Handlu w porozumieniu z Ministrem Odbudowy i będzie stosował się do wydanych w ramach statutu zarządzeń władz Zrzeszenia. Warunek ten nie dotyczy osób prowadzących przedsiębiorstwo w rozmiarach określonych w § 4 ust. 2, jeżeli są członkami cechu rzemiosła budowlanego,
2)
umożliwi delegowanym przez Ministra Przemysłu i Handlu bądź Ministra Odbudowy lub innego właściwego ministra rzeczoznawcom przeprowadzenie kontroli działalności przedsiębiorstwa, niezależnie od kontroli przewidzianej w przepisach szczególnych.
§  8.
Minister Przemysłu i Handlu może w porozumieniu z Ministrem Odbudowy ustalić w drodze zarządzenia najmniejszą wysokość kapitału zakładowego, jaką powinny posiadać przedsiębiorstwa budowlane poszczególnych rodzajów.
§  9.
1.
Oprócz przypadków wymienionych w § 32 rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 22 sierpnia 1947 r. o właściwości władz przemysłowych oraz o trybie i warunkach udzielania zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych i zawodowe wykonywanie czynności handlowych (Dz. U. R. P. Nr 57, poz. 311) władze przemysłowe w porozumieniu z władzami budowlanymi mogą cofnąć zezwolenie, jeżeli:
a)
kupiec jednoosobowy pozbawiony zostanie uprawnień do samodzielnego kierowania robotami, na wykonanie których zezwolenie zostało udzielone, albo jeżeli przez okres dłuższy niż dwa miesiące żaden ze spólników upoważnionych do reprezentowania spółki albo żaden członek zarządu osoby prawnej nie będzie posiadał wymaganych uprawnień (§ 5),
b)
posiadacz zezwolenia nie wypełnił warunków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu bądź też zawartych w decyzji o udzieleniu zezwolenia.
2.
W przypadku przewidzianym w ust. 1 lit. a) zezwolenie nie będzie cofnięte, jeżeli po śmierci spólnika, który posiadał uprawnienia przewidziane w § 5 niniejszego rozporządzenia, przedsiębiorstwo będzie prowadzone dalej na rachunek małoletnich lub wdowy, a spółka wyznaczy stałego kierownika robót posiadającego wymagane uprawnienia.
§  10.
1. 2
Osoby, które przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia:
a)
wniosły podanie o zezwolenie na prowadzenie przedsiębiorstwa budowlanego w trybie przewidzianym rozporządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 22 sierpnia 1947 r. o właściwości władz przemysłowych oraz o trybie i warunkach udzielenia zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw handlowych i zawodowe wykonywanie czynności handlowych (Dz. U. R. P. Nr 57, poz. 311), winny je w terminie do dnia 30 czerwca 1949 r. uzupełnić stosownie do wymagań niniejszego rozporządzenia,
b)
prowadziły przedsiębiorstwo budowlane pomimo, że nie wniosły podania, o którym mowa w ust. a), winny wnieść je najpóźniej w terminie do dnia 30 czerwca 1949 r. albo w tym samym terminie przedsiębiorstwo zlikwidować.
2.
Osoby, które złożyły przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia albo które złożą po jego wejściu w życie, ale przed upływem terminu przewidzianego w ust. 1 pkt b), podanie o zezwolenie na prowadzenie przedsiębiorstwa budowlanego, mogą te przedsiębiorstwa prowadzić aż do ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy.
3.
W przypadkach przewidzianych w ust. 2, jeżeli wydana będzie decyzja odmowna, władza przemysłowa wyznaczy równocześnie termin dla likwidacji przedsiębiorstwa.

Termin nie może być krótszy niż 3 miesiące oraz dłuższy niż rok od chwili doręczenia ostatecznej decyzji.

§  11.
Rozporządzenie niniejsze wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

ZAŁĄCZNIK 

KWESTIONARIUSZ

(arkusz ewidencyjny)

dla przedsiębiorstwa budowlanego.

1. Firma ....................................................

2. Adres firmy: miejscowość .................................

poczta ....................... ulica .....................

Nr domu ...... telefon ........... gmina .................

powiat ............. ..........województwo ...............

3. Nazwisko i imię właściciela (W spółkach nie posiadających

osobowości prawnej nazwiska spólników. Osoby prawne

wskazują członków zarządu)

..........................................................

imię nazwisko

..........................................................

adres

..........................................................

4. Forma prawna przedsiębiorstwa: (firma jednoosobowa, spółka

jawna, spółka z ogr. odp., spółka komandytowa, spółka

akcyjna, spółdzielnia)

..........................................................

..........................................................

5. Przedmiot działalności: ..................................

6. Wysokość kapitału zakładowego: ...........................

Wartość aktywów wg bilansu: ..............................

Wysokość zobowiązań: .....................................

7. Czy posiada oddziały (filie): ............................

8. Terenowy zakres działania firmy i jej oddziałów: .........

..........................................................

9. Liczba osób zatrudnionych w przedsiębiorstwie poza

właścicielami: .......... pomagających członków rodziny

................. pracowników fizycznych .................

umysłowych ......................... razem ...............

10. Data założenia lub przejęcia przedsiębiorstwa przez

obecnego właściciela .....................................

11. Przedsiębiorstwo zgłoszone władzom przemysłowym w

............................. data ..................

12. Karta rejestracyjna wydana przez .........................

Urząd Skarbowy w .......... Nr ........ opłata zł ........

data ..........

13. Rejestr handlowy Sąd .............................. w

................... Nr ............. data ................

14. Dane dotyczące spólników uprawnionych do reprezentowania

spółki lub członków zarządu osób prawnych:

a) Imię i nazwisko .......................................

b) Wiek ..................................................

c) Wykształcenie .........................................

d) Uprawnienie do kierowania robotami ....................

e) Czy karany sądownie ...................................

f) Ilość lat pracy w zawodzie ............................

15. Przynależność do organizacji kupieckiej ..................

16. Czy firma posiada konto bankowe i w jakim banku ..........

17. Wysokość obrotów osiągniętych w r. 1948: .................

18. Wyposażenie techniczne: maszyny ..........................

środki transportowe ......................................

zapasy materiałów budowlanych ............................

Zgodność powyższych danych z prawdą stwierdzamy pod

odpowiedzialnością sądową.

Podpisy wszystkich spólników lub

członków zarządu osób prawnych.

Stwierdzamy zgodność

z wymogami prawa.

Podpisy przedstawiciela

Zrzeszenia Przemysłowców

budowlanych lub cechu.

* Z dniem 11 sierpnia 1958 r. rozporządzenie traci moc w stosunku do jednostek gospodarki nie uspołecznionej, które na mocy przepisów ustawy z dnia 1 lipca 1958 r. o zezwoleniach na wykonywanie przemysłu, rzemiosła, handlu i niektórych usług przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej (Dz.U.58.45.224) obowiązane są uzyskać zezwolenia, zgodnie z § 33 pkt 13 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 lipca 1958 r. w sprawie zezwoleń na wykonywanie przemysłu, rzemiosła i niektórych usług przez jednostki gospodarki nie uspołecznionej (Dz.U.58.49.242).
1 § 1 lit. a) zmieniona przez pkt 2 obwieszczenia z dnia 25 listopada 1949 r. Sprostowanie błędów w tekstach ogłoszonych w Dzienniku Ustaw R.P. z 1949 r. Nr 7, poz. 39; Nr 24, poz. 161; Nr 42, poz. 314 i 315; Nr 53, poz. 419 oraz Nr 55, poz. 438. (Dz.U.49.60.475) z dniem 13 grudnia 1949 r.
2 § 10 ust. 1 zmieniony przez § 1 rozporządzenia z dnia 27 maja 1949 r. (Dz.U.49.34.253) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 28 maja 1949 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1949.24.161

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Obowiązek uzyskania zezwolenia, właściwość władz przemysłowych oraz tryb i warunki udzielania zezwoleń na prowadzenie przedsiębiorstw budowlanych.
Data aktu: 09/03/1949
Data ogłoszenia: 28/04/1949
Data wejścia w życie: 28/04/1949