Przenoszenie własności nieruchomości rolnych, znoszenie współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenie gospodarstw rolnych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 28 listopada 1964 r.
w sprawie przenoszenia własności nieruchomości rolnych, znoszenia współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenia gospodarstw rolnych.

Na podstawie art. 160 § 3, art. 165, 1064 i 1076 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z 1971 r. Nr 27, poz. 252, z 1976 r. Nr 19, poz. 122 i z 1982 r. Nr 11, poz. 81) zarządza się, co następuje:
§  1.
1. 1
Nieruchomość uważa się za rolną, jeżeli jest lub może być użytkowana na cele produkcji rolnej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej.
2. 2
Nieruchomość rolna traci dotychczasowy charakter, jeżeli:
1)
została objęta ostateczną decyzją terenowego organu administracji państwowej, zatwierdzającą projekt podziału gruntów przeznaczonych pod budownictwo jednorodzinne nie będące budownictwem zagrodowym, wydaną w trybie przepisów o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, albo
2)
została objęta ostateczną decyzją terenowego organu administracji państwowej o ustaleniu lokalizacji inwestycji, wydaną w trybie przepisów o planowaniu przestrzennym, w wypadkach zaś, w których wydanie takiej decyzji nie jest przewidziane, została objęta ostateczną decyzją terenowego organu administracji państwowej o zatwierdzeniu planu realizacyjnego zagospodarowania na inne cele niż produkcja rolna, wydaną w trybie przepisów prawa budowlanego.
3. 3
Nie uważa się za nieruchomość rolną nieruchomości należących do tej samej osoby lub osób, jeżeli ich łączny obszar nie przekracza 1 ha użytków rolnych.
4.
Nie uważa się również za nieruchomość rolną nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków.
§  2.
1.
Za gospodarstwo rolne uważa się wszystkie należące do tej samej osoby (osób) nieruchomości rolne, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą wraz z budynkami, urządzeniami, inwentarzem żywym i martwym, zapasami oraz prawami i obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.
2.
Do gospodarstwa rolnego zalicza się również lasy i grunty leśne oraz nieużytki należące do właściciela nieruchomości określonych w ust. 1, jeżeli stanowią lub mogą stanowić z tymi nieruchomościami zorganizowaną całość gospodarczą.
3.
Za gospodarstwo rolne uważa się również zespół gruntów pochodzących z dwóch lub więcej nieruchomości rolnych, które stanowią współwłasność kilku osób, jeżeli przed dniem 5 lipca 1963 r. zespół tych gruntów stanowił odrębną całość gospodarczą zorganizowaną przez współwłaściciela w ramach jego udziału we współwłasności poszczególnych nieruchomości rolnych wraz ze znajdującymi się na tych gruntach budynkami i urządzeniami oraz należącym do niego inwentarzem żywym i martwym, zapasami oraz prawami i obowiązkami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa.
§  3.
1.
Za kwalifikacje do prowadzenia gospodarstwa rolnego uważa się ukończenie szkoły rolniczej, przysposobienia rolniczego lub uzyskanie tytułu kwalifikacyjnego w zawodach rolniczych.
2. 4
(skreślony).
3.
Przerwa w pracy w gospodarstwie rolnym nie stanowi przeszkody do uznania, że osoba zainteresowana odpowiada warunkom określonym w art. 160 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego.
§  4.
Zezwolenie na nabycie własności nieruchomości rolnej przez osobę prawną wydaje terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.
§  5.
1.
Nieruchomość rolna obciążona należnością Państwowego Funduszu Ziemi lub Banku Gospodarki Żywnościowej z tytułu nabycia w drodze nadania lub sprzedaży albo należnością b. Funduszu Obrotowego Reformy Rolnej, bez względu na to, czy należność jest ujawniona w księdze wieczystej lub zbiorze dokumentów, może być zbyta tylko pod warunkiem przejęcia tej należności przez nabywcę do zapłaty na dotychczasowych zasadach.
2.
Zbycie części nieruchomości, o której mowa w ust. 1, może nastąpić tylko pod warunkiem przejęcia przez nabywcę do zapłaty odpowiedniej części należności, którą określi terenowy organ administracji państwowej stopnia podstawowego.
§  6. 5
Gospodarstwo rolne spełnia warunki do uznania go za zdolne do towarowej produkcji rolnej, jeżeli:
1)
właściciel gospodarstwa nabywa grunty w celu jego powiększenia albo
2)
obszar gospodarstwa nowo powstającego wynosi nie mniej niż 2 ha użytków rolnych.
§  7.
1.
Współwłaścicieli nieruchomości rolnej uważa się za trwale niezdolnych do pracy, jeżeli:
1)
osiągnęli wiek - kobiety 60 lat, a mężczyźni 65 lat i nie wykonują stałej pracy, która stanowiłaby dla nich główne źródło utrzymania, lub
2)
zostali zaliczeni do I lub II grupy inwalidów w trybie i na zasadach określonych w przepisach o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
2.
Jeżeli współwłaściciel nieruchomości rolnej nie może być poddany badaniom przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i zatrudnienia albo komisja ta nie może ustalić daty powstania inwalidztwa ze względu na długi upływ czasu między zniesieniem współwłasności a badaniem lekarskim - fakt trwałej niezdolności do pracy może również ustalić sąd na podstawie całokształtu okoliczności sprawy.
3.
Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio przy ustalaniu niezdolności do pracy spadkobierców w wypadku, gdy spadek obejmuje gospodarstwo rolne.
§  8.
Pobieranie nauki zawodu lub uczęszczanie do szkół uprawnia współwłaścicieli gospodarstwa rolnego do otrzymania spłaty z tytułu zniesienia współwłasności z wyjątkiem wypadku, gdy współwłaściciele osiagnęli pełnoletność i pobierają naukę w szkołach dla pracujących lub odbywają studia dla pracujących.
§  9.
Pobieranie nauki zawodu lub uczęszczanie do szkół uprawnia spadkobierców do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, z wyjątkiem wypadku, gdy spadkobiercy osiągnęli pełnoletność i pobierają naukę w szkołach dla pracujących lub odbywają studia dla pracujących.
§  10.
1. 6
Spłaty spadkowe na rzecz spadkobierców, którzy w chwili działu spadku byli trwale niezdolni do pracy albo małoletni lub pobierali naukę zawodu albo uczęszczali do szkoły, podlegają uiszczeniu w ratach miesięcznych równych najniższej emeryturze pracowniczej.
2.
Spłaty określone w ust. 1 przysługują małoletnim do czasu osiągnięcia pełnoletności, a pobierającym naukę zawodu lub uczęszczającym do szkół do czasu ukończenia nauki lub zaprzestania jej pobierania.
3.
Przepisy ustępów poprzedzających mają zastosowanie do spłat na rzecz współwłaścicieli niezdolnych do pracy oraz współwłaścicieli małoletnich bądź też pobierających naukę zawodu lub uczęszczających do szkół.
§  11.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 lipca 1963 r. w sprawie ograniczenia podziału gospodarstw rolnych (Dz. U. Nr 36, poz. 208).
1 § 1 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1988 r. (Dz.U.88.29.202) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1988 r.
2 § 1 ust. 2 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1988 r. (Dz.U.88.29.202) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1988 r.
3 § 1 ust. 3 zmieniony przez § 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 25 marca 1989 r. (Dz.U.89.23.122) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1989 r.
4 § 3 ust. 2 skreślony przez § 1 rozporządzenia z dnia 14 marca 1988 r. w sprawie zmiany niektórych rozporządzeń zawierających wymóg przedkładania zaświadczeń (Dz.U.88.10.73) z dniem 19 kwietnia 1988 r.
5 § 6:

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1988 r. (Dz.U.88.29.202) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1988 r.

- zmieniony przez § 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 25 marca 1989 r. (Dz.U.89.23.122) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 1 lipca 1989 r.

6 § 10 ust. 1 zmieniony przez § 1 pkt 3 rozporządzenia z dnia 8 sierpnia 1988 r. (Dz.U.88.29.202) zmieniającego nin. rozporządzenie z dniem 30 września 1988 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1983.19.86 t.j.

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Przenoszenie własności nieruchomości rolnych, znoszenie współwłasności takich nieruchomości oraz dziedziczenie gospodarstw rolnych.
Data aktu: 28/11/1964
Data ogłoszenia: 09/04/1983
Data wejścia w życie: 18/12/1964