przyznaje się zamiast tych świadczeń odpowiednio emerytury lub renty określone w tych przepisach, ze zmianami wprowadzonymi niniejszą ustawą oraz z zastosowaniem zasad określonych w art. 122-126 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267).
"Art. 11. 1. Miesięczny zasiłek chorobowy - z zastrzeżeniem ust. 2-4 - wynosi:
1) 100% wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku - dla pracowników mających okres zatrudnienia dłuższy niż 8 lat,
2) 80% wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku - dla pracowników mających okres zatrudnienia od 3 do 8 lat,
3) 75% wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku - dla pracowników mających okres zatrudnienia krótszy niż 3 lata.
2. Zasiłek chorobowy za każde pierwsze 3 dni niezdolności do pracy z powodu choroby wynosi 50% wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się, jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została chorobami, których wykaz określa Minister Zdrowia i Opieki Społecznej w drodze rozporządzenia.
4. Miesięczny zasiłek chorobowy wynosi jednakże 100% wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku bez względu na okres zatrudnienia pracownika:
1) od pierwszego dnia niezdolności do pracy z powodu choroby, jeżeli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy, wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo wskutek choroby zawodowej,
2) od pierwszego dnia niezdolności do pracy z powodu choroby, jeżeli niezdolność do pracy przypada na okres ciąży,
3) za okres nieprzerwanej niezdolności do pracy trwającej ponad 30 dni - począwszy od trzydziestego pierwszego dnia tej niezdolności.
5. Zasiłek chorobowy wypłaca się za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy.
6. Przy ustalaniu okresu zatrudnienia, od którego zależy wysokość zasiłku chorobowego, uwzględnia się również okresy poprzedniego zatrudnienia.
7. Rada Ministrów określa w drodze rozporządzenia okresy równorzędne z okresami zatrudnienia, podlegające wliczeniu do okresu zatrudnienia, od którego zależy wysokość zasiłku chorobowego, a także może ustalić krótszy okres zatrudnienia, uprawniający do zasiłku w wysokości określonej w ust. 1 pkt 1 i 2.";
"1. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstało prawo do zasiłku. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy z powodu choroby stanowi jedna trzydziesta część tego wynagrodzenia.
2. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego uwzględnia się składniki wynagrodzenia z tytułu wykonywania pracy w ramach stosunku pracy w normalnym, obowiązującym pracownika czasie pracy, z wyjątkiem składników wynagrodzenia określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 13 pkt 1.";
"1) składniki wynagrodzenia, których nie uwzględnia się przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego,";
"Rozdział 2a. Świadczenie rehabilitacyjne.
Art. 19a. 1. Pracownikowi, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego jest nadal niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja rokują odzyskanie zdolności do pracy, przysługuje świadczenie rehabilitacyjne.
2. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje przez okres niezbędny do przywrócenia zdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez 12 miesięcy.
3. O okolicznościach, o których mowa w ust. 1 i 2, orzekają komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia. Orzeczenie komisji lekarskiej do spraw inwalidztwa i zatrudnienia stanowi podstawę do wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego.
4. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określa w drodze rozporządzenia zasady i tryb orzekania w sprawach, o których mowa w ust. 1-3.
Art. 19b. Świadczenie rehabilitacyjne wynosi 75% wynagrodzenia, które stanowiło podstawę wymiaru zasiłku chorobowego, a jeżeli niezdolność do pracy powstała wskutek wypadku przy pracy, wypadku w drodze do pracy lub z pracy albo wskutek choroby zawodowej - 100% tego wynagrodzenia.
Art. 19c. Przepis art. 53 § 5 Kodeksu pracy stosuje się odpowiednio do pracownika pobierającego świadczenie rehabilitacyjne, jeżeli zgłosi on swój powrót do zakładu pracy niezwłocznie po wyczerpaniu tego świadczenia, choćby nastąpiło to po upływie 6 miesięcy od rozwiązania stosunku pracy.
Art. 19d. Ilekroć w przepisach o ubezpieczeniu społecznym, o zaopatrzeniu emerytalnym, a także w przepisach, które uzależniają uprawnienia od dochodu rodziny, jest mowa o zasiłku chorobowym, należy przez to rozumieć również świadczenie rehabilitacyjne.
Art. 19e. Przepisy art. 11 ust. 5, art. 13, 14, 16, 18 i 19 stosuje się odpowiednio do świadczenia rehabilitacyjnego.";
"1. Zasiłek wyrównawczy stanowi różnicę między przeciętnym miesięcznym pełnym wynagrodzeniem z okresu ostatnich 3 miesięcy zatrudnienia przed powstaniem prawa do tego zasiłku a wynagrodzeniem miesięcznym osiąganym podczas pracy w warunkach określonych w art. 20 ust. 1 lub art. 21 ust. 1.",
"1. Zasiłek porodowy wypłaca się w wysokości dwukrotnego zasiłku rodzinnego, jaki przysługiwałby na urodzone dziecko, niezależnie od tego, czy przysługuje zasiłek rodzinny - nie mniej jednak niż 2.500 zł.",
"2a. Osobom uprawnionym do zasiłku porodowego nie wypłaca się, przewidzianego w odrębnych przepisach, jednorazowego zasiłku z tytułu urodzenia dziecka.";
"3. Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi przeciętne miesięczne pełne wynagrodzenie wypłacone pracownicy za okres 3 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstało prawo do tego zasiłku, z wyłączeniem nagród i składników wynagrodzenia nie mających charakteru stałego, określonych przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia.";
"1) uspołecznione zakłady pracy - swoim pracownikom w czasie trwania ich zatrudnienia, a także po ustaniu zatrudnienia, jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ustaniem zatrudnienia,";
"Art. 50a. Przepisy art. 43-50 stosuje się odpowiednio do świadczenia rehabilitacyjnego.";
"1. Rada Ministrów może ustalić w drodze rozporządzenia zasady i tryb pokrywania przez zakłady pracy części wydatków na świadczenia określone w ustawie."
W ustawie z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 20, poz. 105 i z 1977 r. Nr 11, poz. 43) wprowadza się następujące zmiany:
"7) nieodpłatne świadczenia lecznicze, położnicze i rehabilitacyjne, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze oraz prawo do przysposobienia zawodowego i innych świadczeń w naturze dla pracownika lub rencisty oraz dla członków rodzin tych osób.";
"2) 75% podstawy wymiaru renty - dla pracownika zaliczonego do III grupy inwalidów.";
"Art. 20. 1. Podstawę wymiaru renty inwalidzkiej stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika ustalone w sposób określony w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
2. Podstawa wymiaru renty inwalidzkiej nie może być niższa od kwoty odpowiadającej półtorakrotnemu najniższemu wynagrodzeniu za pełny miesięczny wymiar czasu pracy pracowników zatrudnionych w uspołecznionych zakładach pracy, zwanemu dalej "najniższym wynagrodzeniem", obowiązującemu w dniu zgłoszenia wniosku o rentę.
3. Rada Ministrów może określić w drodze rozporządzenia najniższą podstawę wymiaru i zasady ustalania podstawy wymiaru renty inwalidzkiej, gdy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej zmniejszyła się w znacznym stopniu możliwość uzyskania przez pracownika wyższego wynagrodzenia w przyszłości.";
"Art. 20a. 1. Podstawa wymiaru renty inwalidzkiej ulega corocznym podwyżkom stosownie do wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki na zasadach i w terminach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
2. Jeżeli podstawa wymiaru renty inwalidzkiej ustalona w myśl ust. 1 jest niższa od kwoty odpowiadającej obowiązującemu półtorakrotnemu najniższemu wynagrodzeniu, za podstawę wymiaru przyjmuje się tę kwotę.";
"1. Osobie uprawnionej do renty inwalidzkiej przysługują:
1) dodatki rodzinne oraz dodatek pielęgnacyjny na zasadach i w wysokości określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin,
2) nieodpłatne świadczenia lecznicze, położnicze i rehabilitacyjne, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze oraz pobyt w domu pomocy społecznej na zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin; świadczenia te przysługują również członkom rodziny osoby uprawnionej do renty inwalidzkiej,
3) prawo do przysposobienia zawodowego na zasadach określonych przez Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej w drodze rozporządzenia.",
"1) 70% podstawy wymiaru renty - jeżeli do renty uprawniona jest jedna osoba,"
"2. Przy ustalaniu podstawy wymiaru renty stosuje się odpowiednio przepisy art. 20 i 20a.
3. Osobie uprawnionej do renty rodzinnej przysługują: dodatek pielęgnacyjny i dodatek dla sierot zupełnych na zasadach i w wysokości określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin oraz inne świadczenia określone w art. 21 ust. 1 i w art. 22.";
"Art. 38. 1. Spory o świadczenia przysługujące od zakładów pracy rozpatrują organy właściwe do rozstrzygania sporów ze stosunku pracy.
2. Spory o świadczenia przysługujące od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz od właściwych do spraw zaopatrzenia emerytalnego kolejowych jednostek organizacyjnych podlegają rozpatrzeniu w trybie określonym dla rozpatrywania odwołań od decyzji w sprawach emerytur i rent.";
"Art. 42a. Osoba uprawniona do renty inwalidzkiej z tytułu inwalidztwa, które powstało wskutek wypadku przy pracy, choroby zawodowej lub wypadku w drodze do pracy lub z pracy, może przejść na emeryturę po osiągnięciu wieku 55 lat kobieta i 60 lat mężczyzna, jeżeli ma okres zatrudnienia wymagany do przyznania emerytury, określony w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin albo w innych przepisach o ubezpieczeniu społecznym lub o zaopatrzeniu emerytalnym.";
W ustawie z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin (Dz. U. Nr 38, poz. 225, z 1974 r. Nr 21, poz. 117 i z 1977 r. Nr 11, poz 43) wprowadza się następujące zmiany:
"2) świadczenia w naturze:
a) świadczenia lecznicze, położnicze i rehabilitacyjne,
b) zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze,
c) pobyt w domu pomocy społecznej.";
"1a. Okres działalności twórczej wymagany do przyznania renty inwalidzkiej wynosi 10 lat, w tym co najmniej 5 lat w okresie ostatniego dziesięciolecia, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, jeżeli twórca podjął działalność twórczą po raz pierwszy po ukończeniu 40 lat życia.
1b. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio do twórcy, który po ukończeniu 40 lat życia podjął działalność twórczą po upływie 10 lat od zaprzestania poprzednio wykonywanej działalności twórczej albo od ustania zatrudnienia lub okresu równorzędnego z okresem zatrudnienia w myśl przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.",
"4a. Twórcy, który stał się inwalidą I lub II grupy przed podjęciem działalności twórczej, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu wykonywania działalności twórczej wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu:
1) 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką albo
2) 10 lat, jeżeli działalność twórczą podjął po raz pierwszy po ukończeniu 40 lat.
4b. Przepis ust. 4a stosuje się odpowiednio do twórcy, który stał się inwalidą I lub II grupy po upływie 18 miesięcy od zaprzestania wykonywania działalności twórczej. Jeżeli ponowne podjęcie działalności twórczej nastąpiło po upływie 10 lat od zaprzestania działalności twórczej, okresów działalności sprzed tej przerwy nie zalicza się.";
"Art. 7. 1. Osobie uprawnionej do emerytury lub renty inwalidzkiej przysługuje podwyżka świadczenia z tytułu działalności twórczej w wysokości 15% podstawy wymiaru emerytury lub renty.
2. Osobie uprawnionej do emerytury lub renty przysługuje prawo do dodatków:
1) rodzinnych,
2) pielęgnacyjnego,
3) z tytułu odznaczeń państwowych,
4) dla sierot zupełnych
- na warunkach i w wysokości określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
3. Podwyżka świadczenia oraz dodatki, o których mowa w ust. 1 i ust. 2 pkt 3, nie przysługują, jeżeli renta inwalidzka lub renta rodzinna jest wypłacana w wysokości określonej w przepisach o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.";
"2. Jeżeli emerytura lub renta jest wypłacana w wysokości podstawowej, za podstawę wymiaru tych świadczeń uważa się kwotę odpowiadającą najniższej podstawie wymiaru składek i świadczeń.
3. Podstawa wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej ulega corocznym podwyżkom stosownie do wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki - na zasadach i w terminach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
4. Kwota podwyżki wynikająca z ust. 3 nie jest ograniczona kwotą najwyższej podstawy wymiaru składek i świadczeń.";
"Art. 13. 1. Prawo do emerytury lub renty podlega zawieszeniu - z zastrzeżeniem ust. 2 - na zasadach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
2. Osiąganie przychodów z działalności twórczej nie powoduje zawieszenia ani zmniejszenia emerytury lub renty z zaopatrzenia określonego w niniejszej ustawie.";
"Art. 19. W sprawach nie uregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio:
1) przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 267), z wyjątkiem art. 27 i 28,
2) przepisy ustawy z dnia 12 czerwca 1975 r. o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. Nr 20, poz. 105 i z 1977 r. Nr 11, poz. 43), z wyjątkiem art. 2 pkt 1-3 i 6, art. 9-17, 29, 30 i 40.";
W ustawie z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. Nr 45, poz. 232, z 1976 r. Nr 40, poz. 235 i z 1977 r. Nr 11, poz. 43 oraz Nr 32, poz. 140) wprowadza się następujące zmiany:
"1) świadczenia lecznicze i położnicze, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze,
2) świadczenia pieniężne w razie choroby i macierzyństwa: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek porodowy i zasiłek macierzyński,
3) zasiłki rodzinne i zasiłek pielęgnacyjny,"
"8) świadczenia w naturze z tytułu pobierania emerytury lub renty: świadczenia lecznicze, położnicze, rehabilitacyjne, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze oraz pobyt w domu pomocy społecznej.",
"3. Podstawa wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej ulega corocznym podwyżkom stosownie do wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki - na zasadach i w terminach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
4. Kwota podwyżki wynikająca z ust. 3 nie jest ograniczona kwotą najwyższej podstawy wymiaru składek i świadczeń.";
"Art. 8. Świadczenia lecznicze, położnicze, rehabilitacyjne, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze przysługują:";
"Art. 12. Zasiłki rodzinne i zasiłek pielęgnacyjny przysługują w wysokości, którą określa w drodze rozporządzenia Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.";
"1a. Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku rodzinnego z pierwszym dniem miesiąca kalendarzowego, w którym został objęty ubezpieczeniem.";
"2. Ubezpieczonemu, który osiągnął wiek emerytalny po upływie 5 lat po ustaniu ubezpieczenia, emerytura przysługuje, jeżeli:
1) ma okres ubezpieczenia, wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiety i 35 lat dla mężczyzny albo
2) ma okres ubezpieczenia wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny i osiągnął wiek emerytalny w okresie pobierania renty inwalidzkiej lub renty rodzinnej.";
"3. Okres ubezpieczenia wymagany do przyznania renty inwalidzkiej wynosi 10 lat, w tym co najmniej 5 lat w okresie ostatniego dziesięciolecia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli ubezpieczony został objęty ubezpieczeniem po raz pierwszy po ukończeniu 40 lat życia.
4. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego, który po ukończeniu 40 lat życia został objęty ubezpieczeniem po upływie 10 lat od ustania poprzedniego okresu ubezpieczenia albo od ustania zatrudnienia lub okresu równorzędnego z okresem zatrudnienia w myśl przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
5. Ubezpieczonemu, który stał się inwalidą I lub II grupy przed objęciem ubezpieczeniem, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu ubezpieczenia wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu:
1) 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką albo
2) 10 lat, jeżeli został objęty ubezpieczeniem po raz pierwszy po ukończeniu 40 lat.
6. Przepis ust. 5 stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego, który stał się inwalidą I lub II grupy po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Jeżeli ponowne objęcie ubezpieczeniem nastąpiło po upływie 10 lat od ustania ubezpieczenia, okresów ubezpieczenia sprzed tej przerwy nie zalicza się.";
"4) pobierania po ustaniu obowiązku ubezpieczenia zasiłku chorobowego lub macierzyńskiego albo renty chorobowej przyznanej na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1983 r.";
"1. Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych określa w drodze rozporządzenia tryb postępowania w sprawach zgłoszeń do ubezpieczenia, kontynuowania ubezpieczenia, szczegółowe zasady ustalania prawa do świadczeń i wypłaty świadczeń pieniężnych.";
W dekrecie z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 10, poz. 54 i z 1977 r. Nr 11, poz. 43 oraz Nr 32, poz. 140) wprowadza się następujące zmiany:
"2) członków spółdzielni kółek rolniczych zrzeszonych w Krajowym Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, którzy wykonują pracę w zespołowych gospodarstwach rolnych tych spółdzielni.";
"1) świadczenia lecznicze i położnicze, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze,
2) świadczenia pieniężne w razie choroby i macierzyństwa: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne, zasiłek porodowy, zasiłek macierzyński i zasiłek opiekuńczy,"
"2a) zasiłek wychowawczy",
"3) zasiłki rodzinne i zasiłek pielęgnacyjny,"
"9) świadczenia w naturze z tytułu pobierania emerytury lub renty: świadczenia lecznicze, położnicze i rehabilitacyjne, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze oraz pobyt w domu pomocy społecznej.";
"5) dotyczącymi urlopów wychowawczych.",
"3. Podstawa wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej ulega corocznym podwyżkom stosownie do wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki - na zasadach i w terminach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.";
"Art. 5. Świadczenia lecznicze, położnicze, rehabilitacyjne, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze przysługują:";
"Art. 9. Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.";
"Art. 11. Zasiłki rodzinne i zasiłek pielęgnacyjny przysługują w wysokości, którą określa w drodze rozporządzenia Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.";
"1a. Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku rodzinnego z pierwszym dniem miesiąca kalendarzowego, w którym podjął pracę w spółdzielni.";
"2. Ubezpieczonemu, który osiągnął wiek emerytalny po upływie pięciu lat od ustania pracy w spółdzielni, emerytura przysługuje, jeżeli:
1) ma okres pracy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, wynoszący co najmniej trzydzieści lat dla kobiety i trzydzieści pięć lat dla mężczyzny albo
2) ma okres pracy, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, i osiągnął wiek emerytalny w okresie pobierania renty inwalidzkiej lub renty rodzinnej.";
"1a. Warunek określony w ust. 1 pkt 1 uważa się za spełniony, jeżeli członek spółdzielni:
1) przez okres ostatnich 10 lat przed wstąpieniem do spółdzielni pracował w gospodarstwie rolnym i praca ta stanowiła dla niego główne źródło utrzymania albo
2) wniósł do spółdzielni lub przekazał jej na własność gospodarstwo rolne o obszarze nie mniejszym niż 0,5 ha i jeżeli praca w tym gospodarstwie przez okres ostatnich 5 lat przed wstąpieniem do spółdzielni stanowiła dla niego główne źródło utrzymania.
1b. Osoba, która uzyskała rentę inwalidzką w wyniku uwzględnienia okoliczności, o których mowa w ust. 1a pkt 2, traci do niej prawo, jeżeli wniesione do spółdzielni grunty zostały z niej wycofane.",
"2a. Okres ubezpieczenia wymagany do przyznania renty inwalidzkiej wynosi 10 lat, w tym co najmniej 5 lat w okresie ostatniego dziesięciolecia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli ubezpieczony został objęty ubezpieczeniem po raz pierwszy po ukończeniu 40 lat życia.
2b. Przepis ust. 2a stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego, który po ukończeniu 40 lat życia został objęty ubezpieczeniem po upływie 10 lat od ustania poprzedniego okresu ubezpieczenia albo od ustania zatrudnienia lub okresu równorzędnego z okresem zatrudnienia w myśl przepisów o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
2c. Ubezpieczonemu, który stał się inwalidą I lub II grupy przed objęciem ubezpieczeniem, renta inwalidzka przysługuje po osiągnięciu okresu ubezpieczenia wynoszącego wraz z okresami zaliczalnymi do tego okresu:
1) 5 lat w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę inwalidzką albo
2) 10 lat, jeżeli został objęty ubezpieczeniem po raz pierwszy po ukończeniu 40 lat.
2d. Przepis ust. 2c stosuje się odpowiednio do ubezpieczonego, który stał się inwalidą po upływie 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia. Jeżeli ponowne objęcie ubezpieczeniem nastąpiło po upływie 10 lat od ustania ubezpieczenia, okresów sprzed tej przerwy nie zalicza się.";
"3. Osoba, która uzyskała rentę rodzinną po ubezpieczonym, który w chwili śmierci spełniał warunki do uzyskania emerytury lub renty inwalidzkiej albo miał ustalone prawo do jednego z tych świadczeń w wyniku zaliczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym, traci do niej prawo, jeżeli wniesione do spółdzielni grunty zostały z niej wycofane.";
"4) zwolnień od pracy w celu sprawowania opieki nad małym dzieckiem udzielanych na podstawie przepisów prawa spółdzielczego ubezpieczonemu, jeżeli w roku poprzedzającym okres tego zwolnienia podlegał ubezpieczeniu na podstawie niniejszego dekretu - w wymiarze nie większym niż 6 lat.";
"1. Do okresu pracy w spółdzielni wymaganego do przyznania emerytury zalicza się również okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 lat, ale przed wstąpieniem do spółdzielni, jeżeli praca w tym gospodarstwie stanowiła główne źródło utrzymania. Warunkiem zaliczenia tych okresów pracy jest przepracowanie w spółdzielni co najmniej 10 lat, a jeżeli ubezpieczony wniósł do spółdzielni lub przekazał jej na własność grunty o obszarze nie mniejszym niż 0,5 ha - co najmniej 5 lat.";
"Art. 18. Przy ustalaniu wzrostu emerytury lub renty z tytułu okresu zatrudnienia w Polsce Ludowej uwzględnia się okresy pracy w spółdzielni oraz okresy wymienione w art. 14 ust. 1a, art. 16 i 17 ust. 1.";
"Art. 19a. W sprawie zawieszania prawa do emerytury lub renty i ich zmniejszania stosuje się odpowiednio zasady określone w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.";
"1. Osobom, które po dniu 31 grudnia 1982 r. przekazały nieodpłatnie gospodarstwa rolne na własność spółdzielni, przysługujące na podstawie dekretu emerytury lub renty zwiększa się:
1) z tytułu wartości przekazanego gospodarstwa - o kwoty przewidziane w ustawie z dnia 14 grudnia 1982 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 268) dla rolników przekazujących nieodpłatnie gospodarstwa rolne Państwu,
2) z tytułu uprzedniego użytkowania wkładów gruntowych przez spółdzielnię co najmniej przez 5 lat - o kwotę odpowiadającą średniej miesięcznej rencie dzierżawnej, wypłacanej przez spółdzielnię w okresie ostatnich 5 lat przed rokiem, w którym gospodarstwo zostało przekazane na własność spółdzielni.",
"3. Przy przekazywaniu gospodarstw rolnych na własność spółdzielni stosuje się odpowiednio przepisy o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin, dotyczące przykazywania gospodarstw rolnych Państwu, z tym że przekazanie gospodarstwa rolnego na własność spółdzielni następuje w drodze umowy zawartej w formie aktu notarialnego.
4. Spółdzielnia przejmuje na własność całe gospodarstwo rolne lub jego część w zależności od możliwości racjonalnego zagospodarowania.
5. Jeżeli osoba, o której mowa w ust. 1, jest właścicielem także innych nieruchomości nie wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, może wystąpić z wnioskiem do spółdzielni o przejęcie tych nieruchomości.";
"2) dochód z tytułu pracy w spółdzielni stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie uważa się za równorzędny z wynagrodzeniem z tytułu zatrudnienia."
W ustawie z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym rzemieślników i niektórych innych osób prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek oraz ich rodzin (Dz. U. Nr 40, poz. 235 i z 1977 r. Nr 11, poz. 43 oraz Nr 32, poz. 140) wprowadza się następujące zmiany:
"2) świadczenia pieniężne w razie choroby oraz macierzyństwa: zasiłek chorobowy, świadczenie rehabilitacyjne oraz zasiłek porodowy i zasiłek macierzyński,
3) zasiłki rodzinne i zasiłek pielęgnacyjny,
4) świadczenia emerytalne: emeryturę, rentę inwalidzką i rentę rodzinną,"
"8) świadczenia w naturze z tytułu pobierania emerytury lub renty: świadczenia lecznicze, położnicze, rehabilitacyjne, zaopatrzenie w leki, przedmioty ortopedyczne, protezy, środki opatrunkowe i pomocnicze oraz pobyt w domu pomocy społecznej.";
"Art. 8. 1. Zasiłki rodzinne i zasiłek pielęgnacyjny przysługują na zasadach określonych w przepisach o ubezpieczeniu rodzinnym.
2. Wysokość zasiłków rodzinnych i zasiłku pielęgnacyjnego oraz tryb postępowania w sprawie ich przyznawania i wypłacania określa Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w drodze rozporządzenia.";
"1. Świadczenia emerytalne przysługują na zasadach i w wysokości określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin, z uwzględnieniem ust. 2-4a.
2. Wiek wymagany do przyznania emerytury wynosi: 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.",
"4a. Podstawa wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej ulega corocznym podwyżkom stosownie do wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki - na zasadach i w terminach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
4b. Kwota podwyżki wynikająca z ust. 4a nie jest ograniczona kwotą najwyższej podstawy wymiaru składek i świadczeń.";
"Art. 11. 1. Osobie uprawnionej do emerytury lub renty przysługuje prawo do dodatków:
1) rodzinnych,
2) pielęgnacyjnego,
3) z tytułu odznaczeń państwowych,
4) dla sierot zupełnych
- na warunkach i w wysokości określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
2. Dodatki, o których mowa w ust. 1 pkt 3, nie przysługują, jeżeli renta inwalidzka lub renta rodzinna jest wypłacana w wysokości określonej w przepisach o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.";
"4) pobierania renty chorobowej przyznanej na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1983 r.";
"1. W razie zalegania przez osobę prowadzącą działalność z opłatą należnych składek na ubezpieczenie na kwotę przekraczającą trzymiesięczną składkę, świadczenia, o których mowa w art. 5 pkt 1-3, nie przysługują do czasu opłacenia w całości zaległych składek.";
"Art. 17. W sprawie zawieszania prawa do świadczeń i ich zmniejszania stosuje się zasady określone w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin."
W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. Nr 3, poz. 19 i Nr 25, poz. 287 oraz Nr 31, poz. 214) wprowadza się następujące zmiany:
"2. Za każde pierwsze trzy dni niezdolności do pracy z powodu choroby nauczyciel zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości 50%. Przy obliczaniu tego wynagrodzenia przyjmuje się, że wynagrodzenie za jeden dzień oznacza jedną trzydziestą wynagrodzenia miesięcznego.
3. Przepisów ust. 2 nie stosuje się w wypadkach, o których mowa w art. 11 ust. 3 i 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 1975 r. Nr 34, poz. 188).
4. Jeżeli za dni niezdolności do pracy, z powodu choroby, wypłacano wynagrodzenie w wysokości wyższej niż określona w ust. 2, to różnica podlega odliczeniu z wynagrodzenia przysługującego za następny miesiąc kalendarzowy. Odliczenie to nie stanowi potrącenia w rozumieniu art. 87 Kodeksu pracy.";
"1. Nauczycielom uprawnionym do emerytury lub renty inwalidzkiej przysługuje dodatek do emerytury lub renty w wysokości 15% podstawy wymiaru tych świadczeń, jeśli uprawniony do emerytury wykonywał pracę nauczycielską w szkole co najmniej przez 15 lat, a uprawniony do renty - co najmniej przez 5 lat.",
"3. Przyznanie dodatku wymienionego w ust. 1 dla nauczycieli, którzy przeszli na emeryturę lub rentę przed dniem wejścia w życie ustawy, następuje na ich wniosek.";
"1. Nauczycielom, którzy w czasie okupacji prowadzili tajne nauczanie, przysługuje dodatek do emerytury lub renty w wysokości 20% podstawy wymiaru tych świadczeń, nie więcej jednak niż 3.000 zł miesięcznie, jeżeli nie pobierają takiego dodatku z innego tytułu.",
"3. Przyznanie dodatku, o którym mowa w ust. 1 i 2, następuje na wniosek zainteresowanego.";
"Art. 91. Podstawa wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej ulega corocznym podwyżkom stosownie do wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki - na zasadach i w terminach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin."
W ustawie z dnia 4 maja 1982 r. o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 14, poz. 113) wprowadza się następujące zmiany:
"5. Za każde pierwsze 3 dni niezdolności do pracy z powodu choroby pracownik naukowo-dydaktyczny zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości 50%. Przy obliczaniu tego wynagrodzenia przyjmuje się, że wynagrodzenie za jeden dzień oznacza jedną trzydziestą wynagrodzenia miesięcznego.
6. Przepisów ust. 5 nie stosuje się w wypadkach, o których mowa w art. 11 ust. 3 i 4 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1974 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 1975 r. Nr 34, poz. 188).
7. Jeżeli za dni niezdolności do pracy, z powodu choroby, wypłacano wynagrodzenie w wysokości wyższej niż określona w ust. 5, to różnica podlega odliczeniu z wynagrodzenia przysługującego za następny miesiąc kalendarzowy. Odliczenie to nie stanowi potrącenia w rozumieniu art. 87 Kodeksu pracy.";
"1) 15% podstawy wymiaru tych świadczeń, jeśli uprawniony wykonywał pracę w szkole wyższej na stanowiskach: profesora, docenta, adiunkta, starszego kustosza dyplomowanego lub kustosza dyplomowanego, starszego asystenta i asystenta,
2) 10% podstawy wymiaru tych świadczeń, jeśli uprawniony wykonywał pracę w szkole wyższej na innych stanowiskach niż wymienione w pkt 1.",
"4. Przyznanie dodatków wymienionych w ust. 1 dla pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy przeszli na emeryturę lub rentę przed dniem wejścia w życie ustawy, następuje na ich wniosek.";
"2. Podstawa wymiaru emerytury, renty inwalidzkiej i renty rodzinnej ulega corocznym podwyżkom stosownie do wzrostu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce uspołecznionej w roku poprzedzającym rok podwyżki - na zasadach i w terminach określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin."
W art. 24 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124) dodaje się ust. 5 w brzmieniu:
"5. Wysokość zasiłków rodzinnych i zasiłku pielęgnacyjnego określa w drodze rozporządzenia Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych po zasięgnięciu opinii Naczelnej Rady Adwokackiej."
W Kodeksie postępowania cywilnego wprowadza się następujące zmiany:
"Art. 833. § 1. Wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do diet posłów, należności członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i ich domowników z tytułu pracy w spółdzielni, wynagrodzeń członków spółdzielni pracy oraz wszystkich świadczeń powtarzających się, których celem jest zapewnienie utrzymania.
§ 3. Ograniczeń przewidzianych w § 2 nie stosuje się do wierzytelności członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych z tytułu udziału w dochodach spółdzielni przypadających im od wniesionych do spółdzielni wkładów.
§ 4. Świadczenia pieniężne przewidziane w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym podlegają egzekucji w zakresie określonym w tych przepisach.
§ 5. Do egzekucji z rent przysługujących z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i z rent zasądzonych przez sąd lub ustalonych umową za utratę zdolności do pracy albo za śmierć żywiciela lub wypłacanych z dobrowolnego ubezpieczenia rentowego oraz do egzekucji ze świadczeń pieniężnych przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa stosuje się przepisy o egzekucji ze świadczeń przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin.
§ 6. Nie podlegają egzekucji świadczenia alimentacyjne oraz zasiłki i dodatki rodzinne, pielęgnacyjne, porodowe i dla sierot zupełnych.";
"§ 1. Dochody wymienione w art. 831 § 1 pkt 2 podlegają egzekucji na zaspokojenie alimentów do trzech piątych części.";
Pobierającym emerytury i renty przyznane na podstawie art. 1 ust. 1 nie przysługują rekompensaty z tytułu podwyżek cen, wypłacane na podstawie przepisów dotychczasowych.
Minister Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ogłosi w Dzienniku Ustaw jednolite teksty ustaw i dekretu wymienionych w art. 2-7, z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitych tekstów i z zastosowaniem ciągłej numeracji rozdziałów, artykułów, ustępów i punktów.
Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia z mocą od dnia 1 stycznia 1983 r., z tym że przepisy tej ustawy dotyczące zasiłku chorobowego oraz art. 8 pkt 1 i art. 9 pkt 1 wchodzą w życie z dniem 1 marca 1983 r.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
Robert Horbaczewski 17.04.2025
Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025| Identyfikator: | Dz.U.1983.5.33 |
| Rodzaj: | Ustawa |
| Tytuł: | Zm.: niektóre przepisy o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego i o zaopatrzeniu emerytalnym. |
| Data aktu: | 01/02/1983 |
| Data ogłoszenia: | 05/02/1983 |
| Data wejścia w życie: | 01/03/1983, 05/02/1983, 01/01/1983 |
