Zm.: rozporządzenie w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 27 lutego 1992 r.
zmieniające rozporządzenie w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 145, z 1986 r. Nr 42, poz. 202, z 1989 r. Nr 35, poz. 190, z 1990 r. Nr 36, poz. 206 i z 1991 r. Nr 104, poz. 450), art. 7 i 28 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1983 r. Nr 31, poz. 146, z 1989 r. Nr 32, poz. 169 i Nr 35, poz. 190, z 1990 r. Nr 36, poz. 206 oraz z 1991 r. Nr 104, poz. 450 i Nr 110, poz. 474), art. 26 ust. 1 pkt 4 dekretu z dnia 4 marca 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin (Dz. U. z 1983 r. Nr 27, poz. 135, z 1989 r. Nr 35, poz. 190, z 1990 r. Nr 36, poz. 206 i z 1991 r. Nr 104, poz. 450), art. 24 ustawy z dnia 18 grudnia 1976 r. o ubezpieczeniu społecznym osób prowadzących działalność gospodarczą oraz ich rodzin (Dz. U. z 1989 r. Nr 46, poz. 250, z 1990 r. Nr 36, poz. 206, z 1991 r. Nr 104, poz. 450 i Nr 110, poz. 474), art. 24 ust. 4 oraz w związku z art. 37 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 i Nr 25, poz. 187, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1986 r. Nr 42, poz. 202 i z 1990 r. Nr 36, poz. 206), art. 4 ust. 6, art. 42 ust. 2 i art. 33 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 25 listopada 1986 r. o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1989 r. Nr 25, poz. 137 i Nr 74, poz. 441, z 1990 r. Nr 36, poz. 206 oraz z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 104, poz. 450 i Nr 110, poz. 474) zarządza się, co następuje:
§  1.
W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego (Dz. U. Nr 7, poz. 41, Nr 41, poz. 238 i Nr 71, poz. 418 oraz z 1991 r. Nr 12, poz. 49, Nr 28, poz. 120 i Nr 69, poz. 295) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w § 1 w ust. 1:
a)
po pkt 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

"1a) osób pobierających stypendia sportowe, jeżeli nie podlegają ubezpieczeniu społecznemu z innego tytułu oraz nie uczą się i nie studiują w systemie studiów dziennych,"

b)
w pkt 2 skreśla się wyrazy "na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej",
c)
dodaje się pkt 6 i 7 w brzmieniu:

"6) małżonków pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą,

7) osób, które z powodu stanu zdrowia swojego dziecka, wymagającego - bez względu na wiek - stałej opieki oraz pielęgnacji lub pomocy w czynnościach samoobsługowych, nie mogą podjąć albo kontynuować zatrudnienia,";

2)
w § 2 dodaje się pkt 8 w brzmieniu:

"8) najniższe wynagrodzenie - najniższe wynagrodzenie pracowników, określone przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej na podstawie Kodeksu pracy";

3)
w § 4 wyrazy "43% podstawy wymiaru składki" zastępuje się wyrazami "45% podstawy wymiaru składki";
4)
w § 5 w ust. 1 wyrazy "5% podstawy wymiaru składki" zastępuje się wyrazami "7% podstawy wymiaru składki";
5)
§ 6 otrzymuje brzmienie:

"§ 6. Wysokość składki na ubezpieczenie społeczne pracowników uznanych za osoby niepełnosprawne regulują przepisy o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych.";

6)
w § 7:
a)
w ust. 1:
pkt 23 otrzymuje brzmienie:

"23) świadczeń finansowanych ze środków przeznaczonych na cele socjalne: z funduszu socjalnego, funduszu mieszkaniowego i przewidzianej na te cele części nadwyżki bilansowej w spółdzielczości, jeżeli odpisy na te fundusze są dokonywane na zasadach i do wysokości określonej w odrębnych przepisach o zakładowych funduszach socjalnym i mieszkaniowym,"

w pkt 24 dodaje się na końcu wyraz "państwowego",
b)
ust. 3 i 4 otrzymują brzmienie:

"3. Wartość pieniężną świadczeń w naturze ustala się w wysokości ekwiwalentu pieniężnego określonego we właściwych przepisach branżowych lub normach budżetowych, a w razie ich braku:

1) jeżeli przedmiotem świadczeń są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej pracodawcy - według cen stosowanych wobec innych odbiorców niż pracownicy,

2) jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione przez pracodawcę - według cen zakupu,

3) jeżeli przedmiotem świadczenia jest udostępnienie lokalu mieszkalnego - w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu.

4. Roczną wartość użytkowania działki przez nauczycieli określa się jako równowartość 2 q żyta według obliczonej dla celów podatku rolnego średniej ceny skupu żyta za okres, z którego dochód przyjmuje się do podstawy wymiaru składek.",

c)
skreśla się ust. 5 i 6;
7)
skreśla się § 8;
8)
w § 10 w ust. 1 wyrazy "najniższego miesięcznego wynagrodzenia pracowników uspołecznionych zakładów pracy" zastępuje się wyrazami "najniższego wynagrodzenia";
9)
w § 14:
a)
ust. 9 otrzymuje brzmienie:

"9. Zakład pracy opłaca składki i przesyła deklarację rozliczeniową za dany miesiąc do 15 dnia następnego miesiąca, z zastrzeżeniem ust. 10.",

b)
dodaje się nowy ust. 10 w brzmieniu:

"10. Zakład pracy, który wypłaca pracownikom wynagrodzenia ze środków pobranych z banku, opłaca składki i przesyła deklarację rozliczeniową za dany miesiąc w dniu pobrania z rachunku bankowego środków na wynagrodzenia, potwierdzonym stemplem banku na deklaracji rozliczeniowej, nie później jednak niż do 15 dnia następnego miesiąca.",

c)
dotychczasowy ust. 10 otrzymuje oznaczenie ust. 11;
10)
§ 19 otrzymuje brzmienie:

"§ 19. Składki na ubezpieczenie społeczne pracowników zatrudnionych przez agenta w zakładzie prowadzonym na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia opłaca agent za pośrednictwem jednostki, na której rzecz umowa jest wykonywana.";

11)
dodaje się § 19a w brzmieniu:

"§ 19a. 1. Składka na ubezpieczenie społeczne osób pobierających stypendia sportowe na podstawie odrębnych przepisów wynosi 45% kwoty wypłaconego miesięcznego stypendium sportowego.

2. Składki na ubezpieczenie społeczne osób, o których mowa w ust. 1, opłaca klub lub inna jednostka organizacyjna wypłacająca stypendium sportowe.

3. W zakresie zgłaszania do ubezpieczenia, rozliczania składek oraz opłacania składek na ubezpieczenie osób, o których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy § 12-18.";

12)
w tytule rozdziału 3 skreśla się wyrazy "na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej";
13)
w § 20 w ust. 1 wyrazy "38% podstawy wymiaru składki" zastępuje się wyrazami "40% podstawy wymiaru składki";
14)
w § 21 w ust. 1:
a)
pkt 1 otrzymuje brzmienie:

"1) Przedsiębiorstwa Kolportażowo - Handlowego "Ruch",

b)
w ostatnim członie zdania wyrazy "43% podstawy wymiaru składki" zastępuje się wyrazami "45% podstawy wymiaru składki";
15)
w § 22 w ust. 2 skreśla się wyrazy "podlegający podatkowi od wynagrodzeń, pomniejszony o opłacony podatek";
16)
po § 26 dodaje się § 26a w brzmieniu:

"§ 26a. 1. Przepisy § 20 ust. 1 i § 22 - 26 stosuje się odpowiednio do składek na ubezpieczenie społeczne osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia na rzecz innych niż uspołecznione zakładów pracy i osób fizycznych oraz do osób z nimi współpracujących.

2. Ilekroć w przepisach niniejszego rozdziału jest mowa o jednostce gospodarki uspołecznionej, należy przez to rozumieć również inne niż uspołecznione zakłady pracy i osoby fizyczne.";

17)
w § 27 wyrazy "43% podstawy wymiaru składki zastępuje się wyrazami "45% podstawy wymiaru składki";
18)
w § 30 wyrazy "38% podstawy wymiaru składki" zastępuje się wyrazami "40% podstawy wymiaru składki";
19)
w § 41 wyrazy "43% podstawy wymiaru składki" zastępuje się wyrazami "45% podstawy wymiaru składki";
20)
§ 42 otrzymuje brzmienie:

"§ 42. 1. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne adwokatów stanowi wynik finansowy z tytułu członkostwa w zespole adwokackim.

2. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne adwokatów wykonujących zawód indywidualnie lub wspólnie z innym adwokatem stanowi dochód bieżąco zadeklarowany przez adwokata, nie niższy jednak od kwoty odpowiadającej 60% przeciętnego wynagrodzenia i nie wyższy od dochodu zadeklarowanego za poprzedni miesiąc więcej niż o 50%.";

21)
w § 44 wyrazy "27% podstawy wymiaru składki" zastępuje się wyrazami "29% podstawy wymiaru składki";
22)
w § 46 w ust. 2 dodaje się na końcu wyrazy "a także wydaje legitymację ubezpieczeniową";
23)
w § 50 w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:

"2) przebywa w szpitalu lub w innym zakładzie przeznaczonym dla osób potrzebujących całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,";

24)
w § 51 wyrazy "30% całkowitego dochodu" zastępuje się wyrazami "32% całkowitego dochodu";
25)
po rozdziale 8 dodaje się rozdział 8a w brzmieniu:

"Rozdział 8a

Składki na ubezpieczenie społeczne niektórych innych osób

§ 51a. 1. Składka na ubezpieczenie społeczne:

1) małżonków pracowników skierowanych do pracy w przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych, w stałych przedstawicielstwach przy Organizacji Narodów Zjednoczonych i w innych misjach specjalnych za granicą, w instytutach, ośrodkach informacji i kultury za granicą,

2) osób, które z powodu stanu zdrowia swojego dziecka, wymagającego - bez względu na wiek - stałej opieki oraz pielęgnacji lub pomocy w czynnościach samoobsługowych, nie mogą podjąć albo kontynuować zatrudnienia,

- wynosi 32% zadeklarowanej przez te osoby kwoty, nie niższej od najniższego wynagrodzenia.

2. Osoby, o których mowa w ust. 1, opłacają składki na ubezpieczenie społeczne począwszy od miesiąca wskazanego we wniosku o objęcie ubezpieczeniem, zgłoszonym we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania oddziale ZUS, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym wniosek został zgłoszony.

3. Po zgłoszeniu przez osoby, o których mowa w ust. 1, wniosku o objęcie ubezpieczeniem oddział ZUS zawiadamia zgłaszających o objęciu ubezpieczeniem oraz o trybie i zasadach opłacania składek, a także wydaje legitymacje ubezpieczeniowe.

4. Osoby, o których mowa w ust. 1, opłacają składki na ubezpieczenie społeczne bez uprzedniego wezwania w terminie do 10 dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły. Niepłacenie składek na ubezpieczenie przez 3 kolejne miesiące uważa się za rezygnację z ubezpieczenia od miesiąca, w którym zaprzestano opłacania składek. Ponowne objęcie ubezpieczeniem następuje po złożeniu wniosku.

5. Możliwość opłacania składek na ubezpieczenie społeczne przez osoby, o których mowa w ust. 1 pkt 1, ustaje z upływem 3 miesięcy po miesiącu, w którym nastąpiło odwołanie małżonka do kraju.

6. Przepis § 17 stosuje się odpowiednio.";

26)
§ 52 otrzymuje brzmienie:

"§ 52. W 1992 r. składka na ubezpieczenie społeczne, o której mowa w § 4 i 27, za członków spółdzielni i pracowników zatrudnionych bezpośrednio w produkcji rolnej jest opłacana w części wynoszącej 35% podstawy jej wymiaru przez jednostkę prowadzącą produkcję rolną albo przez osobę fizyczną prowadzącą gospodarstwa rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym lub dział specjalny w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli nie prowadzi ponadto innej działalności gospodarczej, w pozostałej zaś części - jest refundowana Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych z budżetu państwa.";

27)
po § 55 dodaje się § 55a i § 55b w brzmieniu:

"§ 55a. Przy ustalaniu za okres od dnia 1 stycznia 1992 r. do dnia 31 maja 1992 r. kwoty podstawy wymiaru składek, której wysokość w myśl § 9, § 22 ust. 1, § 24, § 31 ust. 1 i 3, § 42 ust. 2 i § 45 ust. 1 jest uzależniona od przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału, za wynagrodzenie to należy przyjąć kwotę 2.190.000 zł.

§ 55b. Osoby, o których mowa w § 51a ust. 1, jeżeli złożą wniosek o objęcie ubezpieczeniem społecznym w ciągu 6 miesięcy poczynając od dnia 1 marca 1992 r., mogą być na swój wniosek objęte ubezpieczeniem i opłacać składki od dnia 1 stycznia 1992 r."

§  2.
Minister Pracy i Polityki Socjalnej ogłosi w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej jednolity tekst rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 stycznia 1990 r. w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego, z uwzględnieniem zmian wynikających z przepisów ogłoszonych przed dniem wydania jednolitego tekstu.
§  3.
1.
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 marca 1992 r., z zastrzeżeniem ust. 2, i ma zastosowanie do składek na ubezpieczenie społeczne od dochodów należnych za okres po dniu 29 lutego 1992 r., uwzględniających podatek dochodowy.
2.
Przepisy § 1 pkt 15, 20 i 22 rozporządzenia wchodzą w życie z mocą od dnia 1 stycznia 1992 r.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1992.18.76

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Zm.: rozporządzenie w sprawie wysokości i podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne, zgłaszania do ubezpieczenia społecznego oraz rozliczania składek i świadczeń z ubezpieczenia społecznego.
Data aktu: 27/02/1992
Data ogłoszenia: 29/02/1992
Data wejścia w życie: 01/03/1992, 01/01/1992