Udzielanie bezpłatnych urlopów oraz zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych.

ROZPORZĄDZENIE
RADY MINISTRÓW
z dnia 19 maja 1992 r.
w sprawie udzielania bezpłatnych urlopów oraz zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych.

Na podstawie art. 104 § 3 i art. 175 § 2 Kodeksu pracy w związku z art. 25 ust. 1 i art. 31 ust. 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§  1.
Rozporządzenie określa:
1)
zasady udzielania urlopu bezpłatnego pracownikowi pełniącemu z wyboru funkcję związkową poza zakładem pracy,
2)
zasady udzielania zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub bezpłatnie pracownikowi pełniącemu z wyboru funkcję w zarządzie zakładowej organizacji związkowej,
3)
zakres uprawnień przysługujących pracownikowi korzystającemu z urlopu bezpłatnego albo ze zwolnienia od pracy udzielonego z zachowaniem prawa do wynagrodzenia lub bezpłatnie.

Rozdział  2

Urlopy bezpłatne dla pracowników pełniących z wyboru funkcję związkową poza zakładem pracy

§  2.
1.
Z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego w celu pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy może wystąpić organizacja związkowa, w której pracownik ma pełnić tę funkcję.
2.
Po dokonaniu wyboru organizacja związkowa powinna wystąpić z wnioskiem o udzielenie urlopu co najmniej na 14 dni przed proponowanym terminem rozpoczęcia urlopu, wskazując okres, na jaki urlop ma być udzielony.
3.
Kierownik zakładu jest obowiązany udzielić urlopu na okres wskazany przez organizację związkową; udzielenie urlopu w innym terminie może nastąpić jedynie z ważnych przyczyn, na podstawie porozumienia kierownika zakładu pracy z organizacją związkową.
§  3.
Organizacja związkowa, na której wniosek udzielono urlopu bezpłatnego, powinna niezwłocznie zawiadomić zakład pracy o wygaśnięciu mandatu. W takim wypadku stosuje się odpowiednio przepis art. 74 Kodeksu pracy.
§  4.
W okresie urlopu bezpłatnego pracownik zachowuje prawo do zajmowanego mieszkania zakładowego, umundurowania oraz ulgi w opłatach za przejazdy środkami lokomocji publicznej.
§  5.
Pracownikowi, który po urlopie bezpłatnym stawi się do pracy w terminie przewidzianym w art. 74 Kodeksu pracy, okres urlopu bezpłatnego wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

Rozdział  3

Zwolnienia od pracy pracowników pełniących z wyboru funkcje w zarządzie zakładowej organizacji związkowej

§  6.
1.
Kierownik zakładu pracy jest obowiązany, na wniosek zarządu zakładowej organizacji związkowej, zwolnić pracownika z obowiązku świadczenia pracy na okres kadencji w zarządzie tej organizacji, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wykaże we wniosku, że zachodzą okoliczności uzasadniające udzielenie zwolnienia, o których mowa w art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. Nr 55, poz. 234), zwanej dalej "ustawą".
2.
Wniosek zarządu zakładowej organizacji związkowej powinien zawierać:
1)
wskazanie okoliczności uzasadniających udzielenie zwolnienia,
2)
określenie jednej z form zwolnienia, o których mowa w art. 31 ust. 2 ustawy,
3)
wskazanie pracownika, któremu zwolnienie ma być udzielone,
4)
określenie wymiaru i okresu zwolnienia.
§  7.
1.
Zarząd zakładowej organizacji związkowej jest obowiązany poinformować kierownika zakładu pracy o ustaniu okoliczności uprawniających pracownika do korzystania ze zwolnienia.
2.
W wypadku ustania okoliczności, o których mowa w ust. 1, pracownik ma obowiązek przystąpienia do pracy.
§  8.
1.
Wynagrodzenie od zakładu pracy przysługujące pracownikowi w okresie zwolnienia ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy. Przy obliczaniu tego wynagrodzenia dodatkowe wynagrodzenie za pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia, szczególnie uciążliwych lub niebezpiecznych uwzględnia się, jeżeli w czasie zwolnienia nie ustaje dotychczasowe narażenie pracownika na oddziaływanie takich warunków.
2.
Wynagrodzenie ustala się ponownie w razie zmiany zasad wynagradzania ogółu pracowników lub grupy zawodowej, którymi pracownik byłby objęty, gdyby nie korzystał ze zwolnienia.
§  9.
Korzystanie przez pracownika ze zwolnienia w niepełnym wymiarze godzin nie pozbawia go tych uprawnień pracowniczych, które zgodnie z przepisami prawa pracy są uzależnione od wykonywania pracy w pełnym wymiarze czasu pracy; nie narusza to odrębnych przepisów określających zasady nabywania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych.
§  10.
Pracownik korzystający ze zwolnienia zachowuje prawo do świadczeń wynikających z tytułu zatrudnienia w zakładzie pracy udzielającym zwolnienia, zgodnie z przepisami określającymi zasady przyznawania takich świadczeń.
§  11.
Po upływie okresu zwolnienia pracownik podejmuje pracę na poprzednio zajmowanym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym lub na innym odpowiadającym jego kwalifikacjom, za wynagrodzeniem nie niższym od pobieranego przed zwolnieniem, uwzględniającym zmiany zasad wynagradzania dokonane w danym zakładzie pracy.
§  12.
Pracownikowi korzystającemu z częściowego zwolnienia (art. 31 ust. 1 pkt 1 ustawy) lub ze zwolnienia udzielonego w niepełnym wymiarze godzin (art. 31 ust. 1 pkt 6 ustawy) można udzielić zwolnienia od pracy, o którym mowa w art. 31 ust. 3 ustawy, jeżeli wykonanie doraźnej czynności wynikającej z funkcji związkowej pracownika nie jest możliwe w ramach już udzielonego zwolnienia.
§  13.
Przepisy § 6-12 stosuje się odpowiednio do pracownika pełniącego z wyboru funkcję w zarządzie międzyzakładowej organizacji związkowej.

Rozdział  4

Przepisy przejściowe i końcowe

§  14.
Pracownikowi korzystającemu w dniu wejścia w życie rozporządzenia z urlopu bezpłatnego, udzielonego na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 września 1974 r. w sprawie zasad udzielania bezpłatnych urlopów pracownikom powołanym do pełnienia z wyboru funkcji w organizacjach społecznych (Dz. U. Nr 37, poz. 218), przysługuje prawo do dalszego korzystania z urlopu bezpłatnego na dotychczasowych warunkach do upływu terminu, na jaki urlop ten został udzielony.
§  15.
Traci moc rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 września 1974 r. w sprawie zasad udzielania bezpłatnych urlopów pracownikom powołanym do pełnienia z wyboru funkcji w organizacjach społecznych (Dz. U. Nr 37, poz. 218), z zastrzeżeniem § 14.
§  16.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1992.45.201

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Udzielanie bezpłatnych urlopów oraz zwolnień od pracy pracownikom pełniącym z wyboru funkcje w związkach zawodowych.
Data aktu: 19/05/1992
Data ogłoszenia: 03/06/1992
Data wejścia w życie: 18/06/1992