Ochrona gatunkowa roślin.

ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA
z dnia 6 kwietnia 1995 r.
w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

Na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy z dnia 16 października 1991 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 114, poz. 492, z 1992 r. Nr 54, poz. 254 i z 1994 r. Nr 89, poz. 415) zarządza się, co następuje:
§  1.
Uznaje się za podlegające ochronie ścisłej następujące dziko występujące gatunki roślin:

drzewa:

1)
cis pospolity (Taxus baccata),
2)
limba (Pinus cembra),
3)
brzoza ojcowska (Betula oycoviensis),
4)
jarząb szwedzki (Sorbus intermedia) i jarząb brekinia (Sorbus torminalis),

krzewy i krzewinki:

5)
kosodrzewina (Pinus mughus = Pinus mugo),
6)
sosna błotna (Pinus uliginosa = Pinus mugo subspecies rotundata),
7)
brzoza niska (Betula humilis) i brzoza karłowata (Betula nana),
8)
woskownica europejska (Myrica gale),
9)
wierzba borówkolistna (Salix myrtilloides) i wierzba lapońska (Salix Lapponum = Salix lapponum),
10)
malina moroszka (Rubus chamaemorus),
11)
wiśnia karłowata (Cerasus fruticosa = Prunus fruticosa),
12)
szczodrzeniec zmienny (Cytisus albus = Chamaecytisus albus),
13)
wawrzynek wilcze łyko (Daphne mezereum) i wawrzynek główkowy (Daphne cneorum),
14)
rokitnik zwyczajny (Hippophaë rhamnoides = Hippophae rhamnoides),
15)
kłokoczka południowa (Staphylea pinnata),
16)
bluszcz pospolity (Hedera helix),
17)
różanecznik żółty (Rhododendron flavum = Rhododendron luteum),
18)
chamedafne północna (Chamaedaphne calyculata),
19)
wrzosiec bagienny (Erica tetralix),
20)
barwinek pospolity (Vinca minor),
21)
wiciokrzew pomorski (Lonicera periclymenum),
22)
zimoziół północny (Linnaea borealis),

rośliny zielne:

23)
długosz królewski (Osmunda regalis),
24)
pióropusznik strusi (Matteucia struthiopteris),
25)
podrzeń żebrowiec (Blechnum spicant),
26)
języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium),
27)
salwinia pływająca (Salvinia natans),
28)
skrzyp olbrzymi (Equisetum maximum = Equisetum telmateia),
29)
widłakowate (Lycopodiaceae) - wszystkie gatunki,
30)
poryblin jeziorny (Isoëtes lacustris = Isoetes lacustris) i poryblin kolczasty (Isoëtes setacea = Isoetes echinospora),
31)
goździki (Dianthus) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem goździka kartuzka (Dianthus carthusianorum) i goździka kropkowanego (Dianthus deltoides),
32)
łyszczec wiechowaty (Gypsophila paniculata),
33)
lepnica litewska (Silene lithuanica),
34)
pełnik europejski (Trollius europaeus),
35)
pluskwica europejska (Cimicifuga europaea),
36)
orlik pospolity (Aquilegia vulgaris),
37)
tojady (Aconitum) - wszystkie gatunki,
38)
powojnik prosty (Clematis recta),
39)
sasanki (Pulsatilla) - wszystkie gatunki,
40)
zawilec narcyzowy (Anemone narcissiflora) i zawilec wielkokwiatowy (Anemone sylvestris = Anemone silvestris),
41)
miłek wiosenny (Adonis vernalis),
42)
grzybienie białe (Nymphaea alba) i grzybienie północne (Nyhphaea candida),
43)
grążel żółty (Nuphar luteum = Nuphar lutea) i grążel drobny (Nuphar pumilum = Nuphar pumila),
44)
warzucha polska (Cochlearia polonica),
45)
rosiczki (Drosera) - wszystkie gatunki,
46)
rojniki (Sempervivum i Jovibarba) - wszystkie gatunki,
47)
parzydło leśne (Aruncus silvester = Aruncus dioicus),
48)
ostrołódka kosmata (Oxytropis pilosa),
49)
groszek wschodniokarpacki (Lathyrus laevigatus) i groszek szerokolistny (Lathyrus latifolius),
50)
kotewka - orzech wodny (Trapa natans),
51)
len złocisty (Linum flavum) i len włochaty (Linum hirsutum),
52)
dyptam jesionolistny (Dictamnus albus),
53)
mikołajek nadmorski (Eryngium maritimum),
54)
arcydzięgiel litwor (Archangelica officinalis = Angelica archangelica),
55)
mlecznik nadmorski (Glaux maritima),
56)
pierwiosnka omączona (Primula farinosa),
57)
pomocnik baldaszkowy (Chimaphila umbellata),
58)
wielosił błękitny (Polemonium coeruleum = Polemonium caeruleum),
59)
żmijowiec czerwony (Echium rubrum = Echium russicum),
60)
pokrzyk wilcza jagoda (Atropa belladonna = Atropa belladonna),
61)
lulecznica kraińska (Scopolia carniolica),
62)
naparstnica zwyczajna (Digitalis grandiflora) i naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea),
63)
gnidosz królewski (Pedicularis sceptrum-Carolinum = Pedicularis sceptrum carolinum) i gnidosz rozesłany (Pedicularis silvatica = Pedicularis sylvatica),
64)
goryczki (Gentiana i Gentianella) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem goryczki trojeściowej (Gentiana asclepiadea),
65)
niebielistka trwała (Sweertia perennis),
66)
grzybieńczyk wodny (Limnanthemum nymphoides = Nymphoides peltata),
67)
zerwa kulista (Phyteuma orbiculare),
68)
lobelia jeziorna (Lobelia Dortmanna = Lobelia dortmanna),
69)
ożota zwyczajna (Linosyris vulgaris = Aster linosyris),
70)
szarotka alpejska (Leontopodium alpinum),
71)
arnika górska (Arnica montana),
72)
omieg górski (Doronicum austriacum),
73)
dziewięćsił popłocholistny (Carlina onopordifolia), i dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis),
74)
ostrożeń pannoński (Cirsium pannonicum),
75)
wężymord stepowy (Scorzonera purpurea),
76)
kosatka kielichowa (Tofieldia calyculata),
77)
ciemiężyca (Veratrum) - wszystkie gatunki,
78)
zimowit jesienny (Colchicum autumnale),
79)
pajęcznica liliowata (Anthericum liliago),
80)
lilia złotogłów (Lilium martagon),
81)
szachownica kostkowata (Fritillaria meleagris),
82)
śniedek cienkolistny (Ornithogalum Gussonei = Ornithogalum gussonei) i śniedek baldaszkowaty (Ornithogalum umbellatum),
83)
szafirek miękkolistny (Muscari comosum) i szafirek drobnokwiatowy (Muscari botryoides),
84)
śnieżyca wiosenna (Leucoium wernum),
85)
śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis),
86)
mieczyk błotny (Gladiolus paluster = Gladiolus palustris) i mieczyk dachówkowaty (Gladiolus imbricatus),
87)
szafran spiski (Crocus scepusiensis = Crocus vernus subspecies vernus)
88)
kosaćce (Iris) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem kosaćca żółtego (Iris pseudoacorus = Iris pseudacorus),
89)
turówka wonna (Hierochloe odorata = Hierochloë odorata),
90)
ostnice (Stipa) - wszystkie gatunki,
91)
storczykowate (Orchidaceae) - wszystkie gatunki,

grzyby:

92)
smardzowate (Morchellaceae) - wszystkie gatunki,
93)
szmaciak (Sparassis) - wszystkie gatunki,
94)
soplówka (Hericium) - wszystkie gatunki,
95)
modrzewnik lekarski (Laricifomes officinalis),
96)
flagowiec olbrzymi (Meripilus giganteus),
97)
żagiew okółkowa (Polyporus umbellatus),
98)
żagwica listkowata (Grifola frondosa),
99)
szyszkowiec łuskowaty (Strobilomyces floccopus),
100)
podgrzybek pasożytniczy (Xerocomus parasiticus),
101)
purchawica olbrzymia (Langermannia gigantea = Calvatia gigantea),
102)
sromotnikowate (Phallaceae) - wszystkie gatunki,

porosty:

103)
brodaczkowate (Usneaceae) - wszystkie gatunki,
104)
granicznikowate (Stictaceae) - wszystkie gatunki,
105)
pawężnicowate (Peltigeraceae) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem pawężnicy rudawej (Peltigera rufescens) i pawężnicy drobnej (Peltigera spuria),
106)
tarczownicowate (Parmeliaceae sensu lato) - wszystkie gatunki, z wyjątkiem pustułki pęcherzykowatej (Hypogymnia physodes), tarczownicy bruzdkowanej (Parmelia sulcata) i płucnicy islandzkiej (Cetraria islandica),
107)
obrostnica (Anaptychia) - wszystkie gatunki,
108)
błyskotka (Fulgensia) - wszystkie gatunki,
109)
czasznik modrozielony (Icmadophila ericetorum),
110)
chruścik (Stereocaulon) - wszystkie gatunki,
111)
chrobotek (Cladina) - wszystkie gatunki.
§  2.
1.
W odniesieniu do dziko występujących roślin podlegających ochronie ścisłej, z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 3, zabrania się:
1)
umyślnego niszczenia, zrywania, ścinania w całości lub części oraz pozyskiwania i wyrywania z naturalnych stanowisk,
2)
zbywania, nabywania, przenoszenia oraz wywożenia za granicę w całości lub części w stanie świeżym lub przetworzonym.
2.
Zakazy, o których mowa w ust. 1 pkt 1, nie dotyczą wykonywanych czynności związanych z prowadzeniem racjonalnej gospodarki człowieka, a szczególnie: rolnej, leśnej i rybackiej.
3.
Dopuszczalne jest ścinanie kłosów zarodnikowych roślin widłakowatych.
§  3.
1.
Jeżeli zmiany środowiska wywołane działalnością człowieka spowodują zagrożenie roślin podlegających ochronie ścisłej, wojewoda jest obowiązany, po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej komisji ochrony przyrody, podjąć stosowne działania w celu zapewnienia trwałego zachowania danego gatunku i jego stanowisk bądź zapobieżenia lub ograniczenia szkód.
2.
Podejmowanie działań, o których mowa w ust. 1, może w szczególności dotyczyć:
1)
utrzymywania tradycyjnych form użytkowania obszaru, na którym występuje zagrożony gatunek roślin,
2)
kształtowania biotopu dla ochrony zagrożonego gatunku roślin,
3)
zabiegów związanych z reprodukcją roślin.
§  4.
Uznaje się za podlegające ochronie częściowej następujące dziko występujące gatunki roślin leczniczych i przemysłowych:

porosty:

1)
płucnica islandzka (Cetraria islandica)

krzewy i krzewinki:

2)
porzeczka czarna (Ribes nigrum),
3)
wilżyna ciernista (Ononis spinoza),
4)
kruszyna pospolita (Frangula alnus),
5)
bagno zwyczajne (Ledum palustre),
6)
mącznica lekarska (Arctostaphylos uva-ursi),
7)
kalina koralowa (Viburnum opulus),

rośliny zielne:

8)
paprotka zwyczajna (Polypodium vulgare),
9)
kopytnik pospolity (Asarum europaeum),
10)
pierwiosnka wyniosła (Primula elatior) i pierwiosnka lekarska (Primula officinalis = Primula veris),
11)
marzanna wonna (Asperula odorata = Galium odoratum),
12)
centuria pospolita (Centaurium umbellatum = Centaurium erythraea subspecies erythraea),
13)
goryczka trojeściowa (Gentiana asclepiadea),
14)
kocanki piaskowe (Helichrysum arenarium),
15)
konwalia majowa (Convallaria maialis = Convalaria majalis),
16)
turzyca piaskowa (Carex arenaria),
17)
turówka leśna (Hierochloë australis),

grzyby:

18)
wszystkie gatunki, z wyjątkiem określonych w § 1 pkt 92-102.
§  5.
1.
Pozyskiwanie roślin dziko występujących lub ich części objętych ochroną częściową może odbywać się tylko na obszarach i w ilościach uzgodnionych przez zainteresowane zbiorem podmioty gospodarcze z Ministrem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.
2.
Podmioty gospodarcze, które uzyskały zgodę na pozyskiwanie i obrót roślinami lub ich częściami, mogą dokonywać tych czynności wyłącznie przez osoby imiennie przez nie upoważnione.
§  6.
1.
Ograniczeń, o których mowa w § 5, nie stosuje się do:
1)
zbioru grzybów w celach konsumpcyjnych,
2)
usuwania grzybów niszczących materiały, budynki lub uniemożliwiających prowadzenie racjonalnej gospodarki,
3)
zwalczania grzybów zagrażających zdrowiu lub życiu człowieka.
2.
Przy zbiorze grzybów zabrania się rozgrzebywania ściółki leśnej.
§  7.
Traci moc rozporządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 kwietnia 1983 r. w sprawie wprowadzenia gatunkowej ochrony roślin (Dz. U. Nr 27, poz. 134).
§  8.
Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Zmiany w prawie

Lepsze prawo. W Sejmie odbyła się konferencja podsumowująca konsultacje społeczne projektów ustaw

W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.

Grażyna J. Leśniak 24.04.2025
Przedsiębiorcy zapłacą niższą składkę zdrowotną – Senat za ustawą

Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.

Grażyna J. Leśniak 23.04.2025
Rząd organizuje monitoring metanu

Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Rząd zaktualizował wykaz zakazanej kukurydzy

Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.

Krzysztof Koślicki 22.04.2025
Od 18 kwietnia fotografowanie obiektów obronnych i krytycznych tylko za zezwoleniem

Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.

Robert Horbaczewski 17.04.2025
Prezydent podpisał ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia

Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Grażyna J. Leśniak 11.04.2025
Metryka aktu
Identyfikator:

Dz.U.1995.41.214

Rodzaj: Rozporządzenie
Tytuł: Ochrona gatunkowa roślin.
Data aktu: 06/04/1995
Data ogłoszenia: 18/04/1995
Data wejścia w życie: 03/05/1995