Wymagania ogólne dla stacji kontroli pojazdów
Stanowisko kontrolne
Jeżeli sposób wykonywania badań technicznych pojazdów, wynikający z rozmieszczenia urządzeń i przyrządów, wymaga większej długości, stanowisko kontrolne powinno być odpowiednio dłuższe.
przy czym rozstaw krawędzi wewnętrznych powinien odpowiadać szerokości kanału przeglądowego, o której mowa w § 13 ust. 1 pkt 2;
przy czym powinna zapewniać możliwość ustawienia na nich wszystkimi kołami każdego badanego pojazdu oraz umieszczania przed jego przednimi światłami przyrządu do pomiaru ustawienia i światłości świateł pojazdu.
oraz z uwzględnieniem ciśnienia roboczego wymaganego do prawidłowego działania urządzeń i przyrządów stanowiska kontrolnego;
Stanowisko zewnętrzne
Przepisy przejściowe i końcowe
________
1) Minister Infrastruktury kieruje działem administracji rządowej - transport, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 2004 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury (Dz. U. Nr 134, poz. 1429).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1152, Nr 130, poz. 1190, Nr 137, poz. 1302, Nr 149, poz. 1451 i 1452, Nr 162, poz. 1568, Nr 200, poz. 1953 i Nr 210, poz. 2036, z 2004 r. Nr 29, poz. 257, Nr 54, poz. 535, Nr 92, poz. 884, Nr 121, poz. 1264, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703 oraz z 2005 r. Nr 25, poz. 202.
3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 5 grudnia 2003 r. w sprawie szczegółowych wymagań w stosunku do stacji przeprowadzających badania techniczne pojazdów (Dz. U. Nr 215, poz. 2116 oraz z 2004 r. Nr 148, poz. 1554), które zgodnie z art. 85 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1808) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.
TABELA WYPOSAŻENIA KONTROLNO-POMIAROWEGO ORAZ INNEGO WYPOSAŻENIA STACJI KONTROLI POJAZDÓW WYKORZYSTYWANEGO DO PRZEPROWADZANIA BADAŃ TECHNICZNYCH POJAZDÓW
Lp. | Nazwa przyrządu lub urządzenia |
1 | Urządzenia do podnoszenia: |
- całego pojazdu, | |
- osi pojazdu | |
2 | Urządzenia do kontroli działania hamulców: |
- urządzenia rolkowe, | |
- urządzenia płytowe (najazdowe), | |
- opóźnieniomierze | |
3 | Przyrządy do pomiaru zbieżności kół jezdnych |
4 | Urządzenia do oceny prawidłowości ustawienia kół jezdnych pojazdu |
5 | Przyrządy do pomiaru i regulacji ciśnienia powietrza w ogumieniu pojazdu |
6 | Przyrządy do pomiaru ustawienia i światłości świateł pojazdu |
7 | Mierniki poziomu dźwięku |
8 | Dymomierze |
9 | Przyrządy do kontroli złącza elektrycznego pojazd-przyczepa |
10 | Przyrządy do wymuszania kontrolowanego nacisku na mechanizm sterowania hamulcem najazdowym przyczepy |
11 | Urządzenia do wymuszania szarpnięć kołami jezdnymi pojazdu |
12 | Wieloskładnikowe analizatory spalin silników o zapłonie iskrowym |
13 | Przyrządy do pomiaru geometrii ustawienia kół i osi pojazdu |
14 | Urządzenia do kontroli skuteczności tłumienia zawieszenia pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t |
15 | Czytniki informacji diagnostycznych do układu OBDII/EOBD |
16 | Przyrząd do pomiaru w szybach pojazdu współczynnika przepuszczalności światła |
OBDII/EOBD - pokładowy system diagnostyczny do kontroli emisji spalin.
DODATKOWE WYMAGANIA DLA NIEKTÓRYCH PRZYRZĄDÓW I URZĄDZEŃ STOSOWANYCH NA STACJACH KONTROLI POJAZDÓW
1.1. Konstrukcja:
1.1.1. Urządzenie rolkowe do kontroli działania hamulców powinno:
a) składać się z poniższych zespołów:
- jednostki centralnej umożliwiającej sterowanie pracą zespołu rolek,
- dwóch niezależnie funkcjonujących zestawów rolek napędowych do pomiaru siły hamowania1),
- miernika nacisku na pedał hamulca,
- miernika ciśnienia powietrza w pneumatycznych układach hamulcowych2),
b) zapewniać pomiar sił hamowania jednocześnie obu kół i osobno dla każdego koła tej samej osi,
c) zapewniać pomiar sił hamowania jednocześnie z pomiarem nacisku na pedał hamulca lub ciśnienia powietrza w pneumatycznym układzie hamulcowym,
d) zapewniać rejestrację zależności sił hamowania od nacisku na pedał hamulca lub od ciśnienia w siłownikach pneumatycznego układu hamulcowego,
e) zapewnić rejestrację wyników pomiaru i drukowania protokołu pomiarowego.
1.1.2. Zestawy rolek napędowych powinny:
a) posiadać mechanizm wyłączania rolek po przekroczeniu ustalonej wartości poślizgu,
b) zapewniać sprawdzenie dokładności układu pomiarowego siły hamowania, a w razie potrzeby również justowanie (kalibrację) tego układu.
1.1.3. Jednostka centralna umożliwiająca sterowanie pracą zespołu rolek powinna:
a) zapewniać niezależny rozruch i jednoczesne zatrzymanie rolek napędowych obu zestawów,
b) zapewniać możliwość ręcznego uruchamiania napędu niezależnie każdego zestawu rolek napędowych,
c) wskazywać siły hamowania osobno dla każdego koła tej samej osi,
d) zatrzymywać wskazania zmierzonych wielkości aż do momentu rozpoczęcia nowego pomiaru,
e) być wyposażona we wskaźnik włączenia trybu sterowania automatycznego urządzenia, jeśli urządzenie ma możliwość pracy w tym trybie,
f) być wyposażona w drukarkę wewnętrzną lub w znormalizowane złącze komputerowe do podłączenia drukarki zewnętrznej.
1.1.4. Budowa miernika nacisku na pedał hamulca powinna umożliwić pewne zamocowanie przetwornika siły na pedale hamulca lub na bucie operatora.
1.1.5. Miernik ciśnienia powietrza powinien być wyposażony w znormalizowaną końcówkę, umożliwiającą szczelne podłączenie przewodu miernika do złącza kontrolnego, pneumatycznego układu hamulcowego pojazdu. Szczelność połączenia powinna być taka, aby spadek ciśnienia był nie większy niż 0,01 MPa w czasie 3 minut.
1.2. Parametry robocze i wymiary
1.2.1. Rolki napędowe powinny mieć następujące wymiary:
a) średnica zewnętrzna nie mniejsza niż 200 mm,
b) długość czynnej powierzchni rolki nie mniejsza niż 250 mm i nie większa niż 300 mm - dla urządzeń do kontroli hamulców motocykli,
c) rozstaw między końcami wewnętrznymi rolek obu zestawów nie większy niż:
- 900 mm - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc do 3,5 t,
- 1.300 mm - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc ponad 3,5 t,
- 900 mm - dla urządzeń uniwersalnych do kontroli hamulców,
d) rozstaw między końcami zewnętrznymi rolek obu zestawów nie mniejszy niż:
- 2.000 mm - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc do 3,5 t,
- 2.600 mm - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc ponad 3,5 t,
- 2.600 mm - dla urządzeń uniwersalnych do kontroli hamulców.
1.2.2. Prędkość obwodowa rolek napędowych powinna wynosić:
a) 4÷6 km/h - dla urządzeń do kontroli motocykli i pojazdów o dmc do 3,5 t,
b) 2÷3 km/h - dla urządzeń do kontroli pojazdów o dmc ponad 3,5 t,
c) dwie prędkości wg a), b) przełączane - dla urządzeń uniwersalnych do kontroli hamulców.
1.2.3. Powierzchnia robocza rolek napędowych powinna być tak wykonana, aby współczynnik przyczepności opony do rolek napędowych nie był mniejszy niż: 0,8 na sucho i 0,6 na mokro i jednocześnie podczas pomiaru sił hamowania nie następowało nienormalne zużycie lub uszkodzenie opon.
1.3. Wymagania metrologiczne:
1.3.1. Wskazania wielkości mierzonych (obliczanych) i jednostki miar. Urządzenie powinno wskazywać następujące wielkości:
a) siłę hamowania w jednostkach miary: niuton [N] lub kiloniuton [kN],
b) nacisk na pedał hamulca w jednostkach miary: niuton [N] lub dekaniuton [daN],
c) ciśnienie powietrza w jednostkach miary: megapaskal [MPa] lub bar [bar]3),
d) różnicę sił hamowania w jednostkach miary: procent [%].
1.3.2. Zakresy wskazań wielkości pomiarowych (obliczanych) powinny wynosić:
a) dla siły hamowania:
- od 0 do co najmniej 3.000 N (3 kN) - dla urządzeń do kontroli hamulców motocykli,
- od 0 do co najmniej 6.000 N (6 kN) - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc do 3,5 t,
- od 0 do co najmniej 30.000 N (30 kN) - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc ponad 3,5 t i urządzeń uniwersalnych do kontroli hamulców pojazdów,
b) dla nacisku na pedał hamulca - od 0 do co najmniej 990 N (99 daN),
c) dla ciśnienia powietrza - od 0 do co najmniej 1,0 MPa (10 bar),
d) dla różnicy sił hamowania - od 0 do co najmniej 40 %.
1.3.3. Dokładność pomiaru.
a) błąd dopuszczalny pomiaru siły hamowania nie powinien być większy niż ±30 N w zakresie pomiaru od 0 do 1.000 N (1 kN) i ±3 % wartości rzeczywistej, zadanej przyrządem kalibracyjnym, w zakresie pomiaru powyżej 1.000 N (1 kN), oraz jednocześnie różnica wskazań między układami pomiarowymi lewego i prawego zestawu rolek przy pomiarze siły o tej samej wartości nie może być większa niż 2 % wartości końcowej zakresu pomiarowego,
b) błąd dopuszczalny pomiaru nacisku na pedał hamulca nie powinien być większy niż ±20 N w całym zakresie pomiarowym,
c) błąd dopuszczalny pomiaru ciśnienia powietrza nie powinien być większy niż ±0,02 MPa (0,2 bar) w całym zakresie pomiarowym.
2. Urządzenia płytowe (najazdowe) do kontroli działania hamulców
2.1. Konstrukcja:
2.1.1. Urządzenie płytowe najazdowe do kontroli działania hamulców powinno:
a) składać się z poniższych zespołów:
- osobnej jednostki sterująco-wskaźnikowej4),
- dwóch lub czterech niezależnych płyt najazdowych do pomiaru siły hamowania5),
- miernika nacisku na pedał hamulca,
b) zapewniać pomiar sił hamowania jednocześnie obu kół tej samej osi6),
c) zapewniać pomiar sił hamowania jednocześnie z pomiarem nacisku na pedał hamulca,
d) zapewniać rejestrację zależności sił hamowania od nacisku na pedał hamulca.
2.1.2. Każda płyta pomiarowa powinna zapewniać sprawdzenie dokładności układu pomiarowego siły hamowania.
2.1.3. Jednostka sterująco-wskaźnikowa powinna:
a) zapewniać możliwość ręcznego uruchamiania i sterowania urządzeniem,
b) zapewniać możliwość zapoczątkowania pomiaru z miejsca kierowcy pojazdu za pomocą sterownika ręcznego (pilota),
c) wskazywać siły hamowania osobno dla każdego koła tej samej osi,
d) zatrzymywać wskazania zmierzonych wielkości aż do chwili rozpoczęcia nowego pomiaru,
e) zapewniać sprawdzenie dokładności pomiarowej każdej płyty i miernika nacisku na pedał hamulca,
f) zapewniać przynajmniej w trybie serwisowym pracy możliwość ciągłej rejestracji sił hamujących w funkcji nacisku na pedał hamulca, dla celów sprawdzenia prawidłowości określania wskaźnika skuteczności hamowania,
g) być wyposażona w drukarkę wewnętrzną lub w znormalizowane złącze komputerowe do podłączenia drukarki zewnętrznej.
2.1.4. Miernik nacisku na pedał hamulca powinien:
a) zapewniać zamocowanie przetwornika siły na pedale hamulca lub na bucie operatora,
b) zapewniać bezprzewodową transmisję danych do jednostki sterująco-wskaźnikowej.
2.1.5. Urządzenie płytowe do kontroli działania hamulców, ustawione w linii diagnostycznej, powinno być tak zainstalowane, aby to urządzenie i pozostałe urządzenia linii nie wpływały wzajemnie w sposób ujemny na wynik pomiaru każdego z tych urządzeń.
2.2. Parametry robocze i wymiary
2.2.1. Wymiary płyty pomiarowej:
a) długość płyty powinna być nie mniejsza niż:
- 1.400 mm - dla urządzeń do kontroli hamulców motocykli,
- 1.500 mm - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc do 3,5 t,
b) szerokość płyty urządzenia do kontroli hamulców motocykli powinna być nie mniejsza niż 500 mm.
2.2.2. Płyty pomiarowe urządzeń 2-płytowych i 4-płytowych do kontroli hamulców powinny umożliwiać zainstalowanie ich na stanowisku kontrolnym tak, aby:
a) dwie płyty były wzajemnie równoległe,
b) odległość między dłuższymi krawędziami wewnętrznymi powierzchni roboczej płyt była nie większa niż 900 mm,
c) odległość między dłuższymi krawędziami zewnętrznymi powierzchni roboczej płyt była nie mniejsza niż 2.000 mm.
2.2.3. Wytrzymałość na nacisk koła badanego pojazdu powinna być nie mniejsza niż:
a) 5.000 N (5 kN) - dla urządzeń do kontroli hamulców motocykli,
b) 10.000 N (10,0 kN) - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc do 3,5 t.
2.2.4. Urządzenie powinno być przystosowane do najazdu pojazdu z prędkością do 15 km/h podczas kontroli hamulców.
2.2.5. Współczynnik przyczepności opony do nawierzchni płyty pomiarowej urządzenia nie powinien być mniejszy niż: 0,8 na sucho i 0,6 na mokro.
2.3. Wymagania metrologiczne:
2.3.1. Wskazania wielkości mierzonych (obliczanych) i jednostki miar. Urządzenie powinno wskazywać następujące wielkości:
a) siłę hamowania w jednostkach miary: niuton [N] lub kiloniuton [kN],
b) nacisk na pedał hamulca w jednostkach miary: niuton [N] lub dekaniuton [daN]7),
c) różnicę sił hamowania, mierzonych jednocześnie dla kół tej samej osi, w jednostkach miary: procent [%].
2.3.2. Zakresy wskazań wielkości mierzonych powinny wynosić:
a) dla siły hamowania:
- od 0 do co najmniej 3.000 N (3 kN) - dla urządzeń do kontroli hamulców motocykli,
- od 0 do co najmniej 9.990 N (9,99 kN) - dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc do 3,5 t,
b) dla nacisku na pedał hamulca - od 0 do co najmniej 990 N (99 daN),
c) dla różnicy sił hamowania - od 0 do co najmniej 40 %.
2.3.3. Działka elementarna (rozdzielczość wskazań) powinna wynosić:
a) dla siły hamowania:
- dla urządzeń do kontroli hamulców motocykli - nie więcej niż 50 N (0,05 kN),
- dla urządzeń do kontroli hamulców pojazdów o dmc do 3,5 t - nie więcej niż 50 N (0,05 kN) w zakresie od 0 do 3.000 N (3 kN) i 100 N (0,1 kN) w zakresie powyżej 3.000 N (3 kN),
b) dla siły nacisku na pedał hamulca - nie więcej niż 20 N (2 daN),
c) dla różnicy sił hamowania - nie więcej niż 1 %.
2.3.4. Dokładność pomiaru:
a) zerowanie - wskazania wszystkich układów pomiarowych urządzenia powinny samoczynnie ustawiać się na 0 po włączeniu zasilania i po każdorazowym zainicjowaniu nowego pomiaru, a w razie potrzeby powinno być zapewnione ręczne ustawienie wskazania 0,
b) błąd dopuszczalny pomiaru siły hamowania nie powinien być większy niż ±30 N w zakresie pomiaru od 0 do 1.000 N (1 kN) i ±3 % wartości rzeczywistej w zakresie pomiaru powyżej 1.000 N (1 kN). Jednocześnie różnica wskazań między układami pomiarowymi lewego i prawego zestawu rolek nie powinna przekraczać 5 % wskazania większego przy pomiarze siły o tej samej wartości, przy czym różnica ta nie może być również większa niż 2 % górnej wartości zakresu pomiarowego,
c) błąd dopuszczalny pomiaru nacisku na pedał hamulca nie powinien być większy niż ±20 N w całym zakresie pomiarowym.
3. Opóźnieniomierz do kontroli działania hamulców
3.1. Konstrukcja:
3.1.1. Opóźnieniomierz powinien:
a) składać się z: rejestratora i/lub wskaźnika wielkości wymienionych w pkt 3.2.1, układu pomiarowego opóźnienia hamowania i miernika nacisku na pedał hamulca,
b) być wyposażony w drukarkę wewnętrzną lub w znormalizowane złącze komputerowe do podłączenia drukarki zewnętrznej,
c) być zasilany z własnego źródła prądu lub z instalacji elektrycznej samochodu 12/24V,
d) zapewniać pomiar opóźnienia hamowania jednocześnie z pomiarem nacisku na pedał hamulca i rejestrację zależności między tymi wielkościami, z możliwością zapamiętania i wskazania wartości maksymalnych,
e) zatrzymywać wskazania zmierzonych wielkości aż do chwili rozpoczęcia nowego pomiaru,
f) zapewniać możliwość zapoczątkowania pomiaru z miejsca kierowcy pojazdu,
g) zapewniać sprawdzenie dokładności układu pomiarowego opóźnienia hamowania,
h) być wyposażony w układ kompensacji opóźnienia uniezależniający wskazanie przyrządu od występujących podczas pomiaru hamulców pochyleń pojazdu.
3.1.2. Miernik nacisku na pedał hamulca powinien:
a) zapewniać zamocowanie przetwornika siły na pedale hamulca lub na bucie operatora,
b) zapewniać sprawdzenie dokładności układu pomiarowego siły nacisku na pedał.
3.2. Wymagania metrologiczne:
3.2.1. Wskazania wielkości mierzonych (obliczanych) i jednostki miar. Opóźnieniomierz powinien wskazywać lub rejestrować następujące wielkości:
a) opóźnienie hamowania w jednostkach miary: metr/(sekunda)2 [m/s2] lub w procentach [%] przyspieszenia ziemskiego,
b) nacisk na pedał hamulca w jednostkach miary: niuton [N] lub dekaniuton [daN].
3.2.2. Zakresy wskazań wielkości powinny wynosić:
a) dla opóźnienia hamowania - od 0 do co najmniej 9,9 m/s2 lub odpowiednio od 0 do co najmniej 99 % przyspieszenia ziemskiego,
b) dla nacisku na pedał hamulca - od 0 do co najmniej 990 N (99 daN).
3.2.3. Działka elementarna (rozdzielczość wskazań) dla wielkości mierzonych powinna wynosić:
a) dla opóźnienia hamowania nie więcej niż 0,1 m/s2 lub odpowiednio 1 % przyspieszenia ziemskiego,
b) dla siły nacisku na pedał hamulca - nie więcej niż 20 N (2 daN).
3.2.4. Dokładność pomiaru:
a) zerowanie - wskazania wszystkich układów pomiarowych powinny samoczynnie ustawiać się na 0 po włączeniu zasilania i po każdorazowym zainicjowaniu nowego pomiaru, a w razie potrzeby powinno być zapewnione ręczne ustawienie wskazania 0,
b) błąd dopuszczalny pomiaru opóźnienia hamowania nie powinien być większy niż 0,1 m/s2 lub odpowiednio, jeśli opóźnieniomierz jest wyskalowany w % przyśpieszenia ziemskiego, wynik powinien być obliczany z zaokrągleniem w dół do 1 %,
c) błąd dopuszczalny pomiaru nacisku na pedał hamulca nie powinien być większy niż ±20 N w całym zakresie pomiarowym.
4. Przyrządy do pomiaru geometrii ustawienia kół i osi pojazdu
4.1. Konstrukcja:
4.1.1. Przyrząd powinien składać się co najmniej z poniższych zespołów:
a) głowic pomiarowych - w ilości co najmniej na koła 2 osi,
b) następującego wyposażenia pomocniczego, niezbędnego do wykonania pomiarów:
- obrotnic pod koła kierowane - co najmniej 2 szt.,
- płyt wyrównawczych pod koła osi niekierowanych - co najmniej 2 szt.,
- blokady pedału hamulca,
- blokady koła kierownicy.
4.1.2. Przyrząd powinien:
a) zapewniać pomiar bezpośredni lub pośredni wielkości wymienionych w pkt 4.2.1, bez względu na kształt i materiał tarczy koła oraz ukształtowanie elementów nadwozia (zderzaki, spojlery, błotniki itp.),
b) zapewniać wskazania lub odczyt co najmniej wielkości mierzonych bezpośrednio,
c) zatrzymać wskazania zmierzonych wielkości aż do momentu rozpoczęcia nowego pomiaru,
d) zapewniać możliwość wydruku protokołu pomiarów za pomocą drukarki wewnętrznej lub drukarki zewnętrznej podłączonej do przyrządu przez znormalizowane złącze komputerowe8).
4.1.3. Obrotnice i płyty wyrównawcze powinny:
a) być zabezpieczone antykorozyjnie, w tym przed działaniem płynów eksploatacyjnych, stosowanych w pojazdach,
b) wytrzymać nacisk koła badanego pojazdu nie mniejszy niż:
- 10.000 N (10 kN) - dla przyrządów do pomiaru geometrii ustawienia kół i osi pojazdu o dmc do 3,5 t,
- 57.500 N (57,5 kN) - dla przyrządów do pomiaru geometrii ustawienia kół i osi pojazdu o dmc powyżej 3,5 t i przyrządów uniwersalnych.
4.2. Wymagania metrologiczne:
4.2.1. Przyrząd powinien wskazywać następujące wielkości:9)
a) zbieżność całkowitą kół jezdnych w jednostkach miary: milimetr [mm] lub stopień [°],
b) kąt pochylenia koła jezdnego w jednostkach miary: stopień [°],10)
c) kąt pochylenia osi zwrotnicy w jednostkach miary: stopień [°],8)
d) kąt wyprzedzenia osi zwrotnicy w jednostkach miary: stopień [°],11)
e) maksymalny kąt skrętu kół w jednostkach miary: stopień [°],11)
f) różnica kątów skrętu kół w jednostkach miary: stopień [°],
g) śladowość kół poszczególnych osi w jednostkach miary: milimetr [mm],
h) nierównoległość osi w jednostkach miary: milimetr [mm].12)
4.2.2. Zakresy wskazań wielkości pomiarowych (obliczanych) powinny wynosić co najmniej:
a) od -3° do +3° lub od -18 mm do +18 mm dla zbieżności całkowitej kół jezdnych,
b) od -5° do +5° dla kąta pochylenia koła jezdnego,
c) od -5° do +18° dla kąta pochylenia osi zwrotnicy,
d) od -5° do +18° dla kąta wyprzedzenia osi zwrotnicy,
e) od -60° do +60° dla kąta skrętu kół,
f) od -4° do +4° dla różnicy kątów skrętu kół,
g) od -70 mm do +70 mm dla śladowości kół,
h) od -100 mm do +100 mm dla nierównoległości osi.
4.2.3. Działka elementarna (rozdzielczość wskazań) dla wielkości mierzonych (obliczanych) powinna wynosić dla:
a) zbieżności całkowitej kół jezdnych - nie więcej niż 5' lub 0,5 mm,
b) kąta pochylenia koła - nie więcej niż 5',
c) kąta pochylenia osi zwrotnicy - nie więcej niż 5',
d) kąta wyprzedzenia osi zwrotnicy - nie więcej niż 5',
e) maksymalnego kąta skrętu kół - nie więcej niż 1°,
f) różnicy kątów skrętu kół - nie więcej niż 1°,
g) śladowości kół - nie więcej niż 0,5 mm,
h) nierównoległości osi - nie więcej niż 0,5 mm.
4.2.4. Dokładność pomiaru - błąd maksymalny pomiaru (obliczeń) nie powinien być większy niż:
a) ±5' lub 0,5 mm dla zbieżności całkowitej kół jezdnych,
b) ±5' dla kąta pochylenia koła jezdnego,
c) ±5' dla kąta pochylenia osi zwrotnicy,
d) ±5' dla kąta wyprzedzenia osi zwrotnicy,
e) ±30' dla maksymalnego kąta skrętu kół,
f) ±30' dla różnicy kątów skrętu kół,
g) ±0,5 mm dla śladowości kół,
h) ±0,5 mm dla nierównoległości osi.
5. Przyrządy do wymuszania kontrolowanego nacisku na mechanizm sterowania hamulcem najazdowym przyczepy
5.1. Konstrukcja:
5.1.1. Przyrząd powinien składać się co najmniej z poniższych zespołów:
a) jednostki sterująco-wskaźnikowej,13)
b) zespołu do wywierania nacisku na mechanizm sterowania hamulcami przyczepy (przyrządy czynne) lub zespołu do przeniesienia nacisku na mechanizm sterowania hamulcami przyczepy (przyrządy bierne),
c) układu pomiaru nacisku na mechanizm sterowania hamulcami przyczepy.
5.1.2. Przyrząd powinien:
a) zapewniać sztywne połączenie zespołu do wywierania nacisku na mechanizm sterowania lub zespołu do przeniesienia nacisku na mechanizm sterowania z mechanizmem sterowania przyczepy bez jego demontażu, jeśli zespoły te pośredniczą w połączeniu przyczepy z pojazdem ciągnącym podczas badania hamulców przyczepy; do połączenia powinny być zastosowane elementy mechanicznych urządzeń sprzęgających wyposażonych w kulę sprzęgającą, zgodnie z wymaganiami PN-ISO 1103:2000,
b) być wyposażony w wyłącznik zasilania, w przypadku zasilania bateryjnego, oraz sygnalizację włączenia, jeśli zasilanie nie wyłącza się automatycznie po określonym czasie nieaktywności przyrządu (nie dłuższym jednak niż 30 s),
c) zapewniać sprawdzenie dokładności układu pomiarowego nacisku na mechanizm sterowania, a w razie potrzeby również justowanie (kalibrację) tego układu.
5.1.3. Przyrząd czynny powinien:
a) zapewniać wywieranie w sposób kontrolowany, z płynną regulacją, nacisku na mechanizm sterowania w kierunku równoległym do osi wzdłużnej tego mechanizmu, przy tym skok elementu wymuszającego ruch mechanizmu sterowania hamulcem najazdowym powinien wynosić co najmniej 160 mm,
b) zapewniać połączenie zespołu do wywierania nacisku ze źródłem zasilania za pomocą przewodów elastycznych odpowiedniej wytrzymałości (dotyczy przyrządów hydraulicznych lub pneumatycznych),
c) zapewniać maksymalną siłę nacisku (nie mniejszą jednak niż 400 daN) przy ciśnieniu powietrza nie większym niż 0,6 MPa.14)
5.1.4. Przyrząd bierny powinien:
a) zapewniać przeniesienie, na zespół sterowania, nacisku powstającego podczas hamowania zestawu pojazdu na skutek najazdu przyczepy na pojazd ciągnący,
b) być przystosowany do ciągnięcia przyczepy i zabezpieczony przed przeciążeniem dynamicznym na skutek najazdu przyczepy na pojazd ciągnący podczas hamowania.
5.2. Wymagania metrologiczne:
5.2.1. Wskazania wielkości mierzonych i jednostki miary. Przyrząd powinien wskazywać w sposób ciągły siłę nacisku na mechanizm sterowania hamulcem najazdowym przyczepy w jednostkach miary niuton [N] lub wielokrotności tej jednostki dekaniuton (daN) oraz zapamiętywać wartość maksymalną zmierzonego nacisku i zatrzymywać to wskazanie do momentu skasowania odpowiednim działaniem.
5.2.2. Zakresy pomiarowe i wskazań. Zakres nacisku powinien wynosić od 400 N (40 daN) do co najmniej 4.000 N (400 daN).
5.2.3. Działka elementarna (rozdzielczość wskazań) dla nacisku powinna wynosić 20 N (2 daN).
5.2.4. Dokładność pomiaru:
a) zerowanie - wskazanie nacisku powinno samoczynnie ustawiać się na 0 bez obciążenia i po każdorazowym zainicjowaniu nowego pomiaru,
b) błąd dopuszczalny pomiaru nacisku nie powinien być większy niż ±20 N w zakresie pomiaru do 1.000 N (100 daN) i ±2 % wartości rzeczywistej w zakresie pomiaru powyżej 1.000 N (100 daN).
6. Urządzenie do kontroli skuteczności tłumienia zawieszenia pojazdu o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t
6.1. Konstrukcja:
6.1.1. Ocena stanu technicznego zawieszenia powinna być dokonywana na podstawie zmierzonych lub/i zarejestrowanych parametrów testu drganiowego wykonywanego niezależnie dla każdej strony zawieszenia i polegającego na pobudzeniu do drgań badanej strony zawieszenia z częstotliwością nie mniejszą od 15 Hz i amplitudą nie mniejszą od 0,005 m.
6.1.2. Badanie powinno być wykonywane na podstawie testu drganiowego polegającego na pobudzeniu do drgań układu wymuszającego, na którym spoczywa koło badanej strony zawieszenia, oraz pomiarze lub/i rejestracji parametrów zależnych od rodzaju zastosowanej metody badania, przy czym wszystkie metody spełniające wymaganie określone w pkt 6.1.1 i dotyczące parametrów charakteryzujących drgań traktuje się jako równorzędne.
6.1.3. Wielkościami służącymi do oceny stanu technicznego zawieszenia powinny być wielkości opisane typowymi w mechanice wielkościami służącymi do wyrażania tłumienia układu (np. współczynnik tłumienia c [Ns/m]) lub jednostki umowne (np. %), określone w dokumentacji producenta stanowiska lub/i określone przez odpowiednie instytucje lub/i organizacje, pozwalające na wiarygodną ocenę stanu zawieszenia w sposób odpowiadający jego rzeczywistemu stanowi technicznemu.
6.1.4. Dopuszcza się wszelkie metody kontroli stanu zawieszenia, które wykorzystują metody określone w mechanice jako testy drganiowe, rozumiane jako wymuszenie amplitudowo-częstotliwościowe, zapewniające odpowiednio wysoką prędkość wymuszenia drgań, uzasadnioną możliwie szerokim zakresem pracy elementów tłumiących zawieszenia, w tym głównie amortyzatora, nakładając na producenta urządzenia konieczność dostarczenia danych (w tym również tzw. wartości granicznych) pozwalających jednoznacznie interpretować otrzymane wyniki pomiaru.
6.1.5. Dopuszcza się, aby urządzenie zapewniało prawidłowe ustawienie koła badanej strony zawieszenia; dopuszcza się możliwość sygnalizowania ustawienia nieprawidłowego, tzn. niezgodnego z dokumentacją techniczną stanowiska; dopuszcza się możliwość "zablokowania" pomiaru w takiej sytuacji lub konieczność jednoznacznej sygnalizacji nieprawidłowego ustawienia pojazdu, łącznie z zamieszczeniem takiej informacji w protokole badania.
6.2. Wymagania metrologiczne
6.2.1. Zakresy wskazań urządzenia powinny być zgodne z uznanymi w mechanice jednostkami wyrażającymi tłumienie w układzie lub adekwatne do umownych jednostek zaproponowanych przez producenta urządzenia lub/i określone przez odpowiednie instytucje lub/i organizacje, z zastrzeżeniem podanym w pkt 6.1.4 dotyczącym sposobu interpretacji wskazań.
6.2.2. Dokładność pomiaru:
a) błąd dopuszczalny pomiaru nacisku masy badanej osi pojazdu na układ wymuszający drgania nie powinien być większy od ±2 % dla wartości nacisku na oś równą połowie masy pojazdu badanego na tym stanowisku (np. 0,5 - 3.500 kg),
b) błąd wskazań parametru służącego do określenia stanu zawieszenia pojazdu nie powinien być większy od ±2 % maksymalnej wartości skali wskazań.
7. Czytniki informacji diagnostycznych do układów OBD II/EOBD
7.1. Konstrukcja:
7.1.1. Czytnik informacji diagnostycznej do układów OBD II/EOBD powinien:
a) posiadać złącze umożliwiające podłączenie do diagnostycznej sieci pokładowej, zgodne z normą ISO/DIS 15031-3 (SAE J1962),
b) być wyposażony w drukarkę lub złącze do drukarki lub złącze do komputera klasy PC (w takim przypadku do każdego czytnika w wyposażeniu podstawowym musi być dołączany program komputerowy). W przypadku gdy do używania czytnika niezbędny jest komputer klasy PC, możliwość generowania protokołów zapewniać musi sam program diagnostyczny (bez konieczności przygotowywania raportów w innych programach).
7.1.2. Czytnik informacji powinien zapewniać niezawodną komunikację z siecią OBD w każdym z dopuszczalnych przepisami standardów komunikacji:
- ISO 9141-2,
- ISO 11519-4 (SAE J1850),
- ISO 14230-4,
- ISO 15765-4 (SAE J2284-3).
7.1.3. Czytnik informacji powinien posiadać oprogramowanie zaprojektowane i zaimplementowane zgodnie z normą ISO/DIS 15031-4 (SAE J1978).
7.1.4. Czytnik informacji powinien wyświetlać zapamiętane kody usterek DTC (związanych z emisją spalin) i ich opisy w języku polskim, zgodnie z SAE J2012 (ISO/DIS 15031-6), a jeżeli są to kody charakterystyczne dla danego producenta, dopuszcza się wyświetlenie tylko oznaczenia kodowego.
7.2. Parametry robocze:
7.2.1. Czytnik informacji powinien realizować co najmniej funkcje opisane w normach ISO/DIS 15031-5 (SAE J1979).
7.2.2. Czytnik informacji powinien realizować funkcje oceny sprawności funkcjonalnej czujników tlenu zamontowanych w samochodzie, zarówno dwustanowych, jak i szerokopasmowych. Czytnik powinien zapewniać możliwość oceny sprawności czujnika tlenu, gdy w pojeździe nie są zakończone wszystkie testy (monitory) pokładowe i gdy możliwy jest odczyt wymaganych parametrów z modułu sterującego.
8. Przyrządy do pomiaru w szybach pojazdu współczynnika przepuszczalności światła
8.1. Konstrukcja:
8.1.1. Przyrząd powinien być tak skonstruowany, aby przy normalnej obsłudze nie powodował uszkodzenia badanych oszkleń.
8.1.2. Przyrząd powinien:
a) umożliwiać pomiar współczynnika przepuszczalności światła oszkleń zamontowanych w pojeździe w warunkach stacji kontroli pojazdów, oraz na otwartej przestrzeni w porze nocnej i dziennej, także w warunkach bezpośredniego oświetlenia promieniami słonecznymi badanego pojazdu,
b) umożliwiać jednoosobową obsługę,
c) umożliwiać uzyskanie wyników pomiarów różniących się od wyników pomiarów wykonanych metodą opisaną w Regulaminie nr 43 EKG ONZ nie więcej niż o wartość wg pkt 2.4.3 Regulaminu nr 43 EKG ONZ.
8.1.3. Przyrząd powinien składać się co najmniej z następujących elementów:
a) oświetlacza wyposażonego w źródło światła białego o temperaturze barwowej 2.856 K ±50 K15),
b) głowicy pomiarowej, zawierającej detektor promieniowania o charakterystyce dostosowanej do źródła światła tak, aby zapewniać uzyskanie niedokładności wyniku pomiaru zgodne z pkt 3.5.4.3 Regulaminu nr 43 EKG ONZ,
c) wskaźnika umożliwiającego odczyt wyniku pomiaru.
8.2. Wymagania metrologiczne:
8.2.1. Wskazania wielkości mierzonych i jednostki miar. Przyrząd powinien mierzyć i wyświetlać współczynnik przepuszczalności światła oszkleń. Dopuszcza się wskazanie w jednostkach miary: procent [%].
8.2.2. Zakres wskazań powinien wynosić od 0 % (brak przepuszczania strumienia świetlnego) do 100 % (całkowite przepuszczanie).
8.2.3. Rozdzielczość pomiaru powinna wynosić maksymalnie 0,5 % (zalecane 0,1 %).
8.2.4. Dokładność pomiaru:
a) powinna być zachowana proporcjonalność wskazań do wartości przepuszczalności,
b) procedura pomiaru ze względu na stosowaną metodę pomiarową (pomiar względny) powinna umożliwiać ręczne lub automatyczne sprawdzenie 0 % i 100 %,
c) dopuszczalny maksymalny bezwzględny błąd pomiaru nie powinien przekraczać:
- dla punktów pomiarowych rozstrzygających o dopuszczeniu do eksploatacji (70 % i 75 %)16) - 1 %,
- w zakresie od 50 % do 100 % - 2 %,
- w pozostałym zakresie - 5 %.
OBJAŚNIENIA:
1) Nie dotyczy urządzeń do kontroli hamulców motocykli.
2) Nie dotyczy urządzeń do kontroli hamulców motocykli i pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t.
3) Nie dotyczy urządzeń do kontroli hamulców motocykli i pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 t.
4) Nie dotyczy urządzeń zainstalowanych w linii diagnostycznej.
5) Nie dotyczy urządzeń do kontroli hamulców motocykli.
6) Nie dotyczy urządzeń do kontroli hamulców motocykli.
7) W przypadku wyposażenia urządzenia w odpowiednie blokady uniemożliwiające przekroczenie siły nacisku na pedał granicznej dla rodzajów pojazdów, przewidzianych do kontroli na urządzeniu oraz rejestracji tego na wydruku, dopuszcza się brak oddzielnego wskaźnika nacisku na pedał.
8) Dotyczy kół osi kierowanej.
9) Nie dotyczy przyrządów sterowanych przez mikroprocesor (komputer).
10) Dotyczy kół wszystkich osi.
11) Nie dotyczy przyrządów, które nie mierzą bezpośrednio tych wielkości; w takim przypadku przyrząd powinien wskazywać wielkości, na podstawie których jest określany kąt wyprzedzenia osi zwrotnicy lub maksymalny kąt skrętu kół.
12) Dopuszcza się wskazania w jednostkach miary kątowej stopień [°], jeżeli w instrukcji jest podany sposób określania tego parametru w jednostkach miary liniowej.
13) W przypadku przyrządów współpracujących z urządzeniami do pomiaru sił hamujących i oceny skuteczności hamulców funkcję tę może pełnić jednostka sterująco-wskaźnikowa tych urządzeń.
14) Dotyczy przyrządów pneumatycznych, zasilanych wyłącznie z sieci sprężonego powietrza stacji kontroli pojazdów. W przypadku przyrządów pneumatycznych zasilanych ze zbiornika sprężonego powietrza na zbiornik ten powinien być wydany ważny protokół właściwego organu dozoru technicznego.
15) Dopuszcza się inne źródła światła, o ile wyniki pomiaru są zgodne z wymaganiami niniejszych warunków technicznych, przy zachowaniu procedury pomiarowej.
16) Minimalne wartości przepuszczalności dla przednich i pozostałych oszkleń według Regulaminu nr 43 EKG ONZ.
W ciągu pierwszych 5 miesięcy obowiązywania mechanizmu konsultacji społecznych projektów ustaw udział w nich wzięły 24 323 osoby. Najpopularniejszym projektem w konsultacjach była nowelizacja ustawy o broni i amunicji. W jego konsultacjach głos zabrało 8298 osób. Podczas pierwszych 14 miesięcy X kadencji Sejmu RP (2023–2024) jedynie 17 proc. uchwalonych ustaw zainicjowali posłowie. Aż 4 uchwalone ustawy miały źródła w projektach obywatelskich w ciągu 14 miesięcy Sejmu X kadencji – to najważniejsze skutki reformy Regulaminu Sejmu z 26 lipca 2024 r.
Grażyna J. Leśniak 24.04.2025Senat bez poprawek przyjął w środę ustawę, która obniża składkę zdrowotną dla przedsiębiorców. Zmiana, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku, ma kosztować budżet państwa 4,6 mld zł. Według szacunków Ministerstwo Finansów na reformie ma skorzystać około 2,5 mln przedsiębiorców. Teraz ustawa trafi do prezydenta Andrzaja Dudy.
Grażyna J. Leśniak 23.04.2025Rada Ministrów przyjęła we wtorek, 22 kwietnia, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, przedłożony przez minister przemysłu. Chodzi o wyznaczenie podmiotu, który będzie odpowiedzialny za monitorowanie i egzekwowanie przepisów w tej sprawie. Nowe regulacje dotyczą m.in. dokładności pomiarów, monitorowania oraz raportowania emisji metanu.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025Na wtorkowym posiedzeniu rząd przyjął przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON 810, przedłożone przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Celem nowelizacji jest aktualizacja listy odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy, tak aby zakazać stosowania w Polsce upraw, które znajdują się w swobodnym obrocie na terytorium 10 państw Unii Europejskiej.
Krzysztof Koślicki 22.04.2025Od 18 kwietnia policja oraz żandarmeria wojskowa będą mogły karać tych, którzy bez zezwolenia m.in. fotografują i filmują szczególnie ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa obiekty resortu obrony narodowej, obiekty infrastruktury krytycznej oraz ruchomości. Obiekty te zostaną specjalnie oznaczone.
Robert Horbaczewski 17.04.2025Kompleksową modernizację instytucji polskiego rynku pracy poprzez udoskonalenie funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia oraz form aktywizacji zawodowej i podnoszenia umiejętności kadr gospodarki przewiduje podpisana w czwartek przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawa z dnia 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Grażyna J. Leśniak 11.04.2025Identyfikator: | Dz.U.2005.25.209 |
Rodzaj: | Rozporządzenie |
Tytuł: | Szczegółowe wymagania w stosunku do stacji przeprowadzających badania techniczne pojazdów. |
Data aktu: | 01/02/2005 |
Data ogłoszenia: | 11/02/2005 |
Data wejścia w życie: | 21/02/2005, 01/07/2005 |