Osnowy geodezyjne, grawimetryczne i magnetyczne.

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA ADMINISTRACJI I CYFRYZACJI¹⁾

z dnia 14 lutego 2012 r.

w sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych

Na podstawie art. 19 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287) zarządza się, co następuje:

Rozdział  1

Przepisy ogólne

§ 1. Rozporządzenie określa:

1) organizację, tryb i standardy techniczne zakładania i utrzymywania podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz szczegółowych osnów geodezyjnych;

2) szczegółowy zakres informacji gromadzonych w bazie danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz w bazie danych szczegółowych osnów geodezyjnych;

3) standardy techniczne dotyczące tworzenia, aktualizacji i udostępniania baz, o których mowa w pkt 2.

§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1) klasie osnowy - rozumie się przez to cechę osnowy określającą jej znaczenie w pracach geodezyjnych i kartograficznych, kolejność włączania punktów osnowy do procesu wyrównywania, a także dokładność określenia po wyrównaniu obserwacji;

2) osnowie wielofunkcyjnej - rozumie się przez to osnowę, której punkty spełniają jednocześnie kryteria określone dla co najmniej dwóch rodzajów osnowy;

3) punkcie osnowy - rozumie się przez to punkt, który ma położenie wyznaczone w państwowym systemie odniesień przestrzennych, na którym wyznaczono wielkość fizyczną, charakterystyczną dla określonego rodzaju osnowy, oraz błąd jej wyznaczenia, ma niepowtarzalny numer, został oznaczony w terenie znakiem geodezyjnym, ma sporządzony opis topograficzny oraz którego dane są umieszczone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym prowadzonym przez uprawniony do tego organ;

4) systemie ASG-EUPOS - rozumie się przez to uruchomioną w 2008 r. ogólnopolską sieć stacji referencyjnych zarządzaną przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii;

5) wykonawcy - rozumie się przez to podmiot lub jednostkę organizacyjną, o których mowa w art. 11 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne, lub osoby działające w ich imieniu;

6) wysokości geodezyjnej - rozumie się przez to odległość danego punktu od powierzchni elipsoidy odniesienia mierzoną wzdłuż normalnej do elipsoidy.

Rozdział  2

Organizacja i tryb zakładania i utrzymywania podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz szczegółowych osnów geodezyjnych

§  3.

1. Osnowy geodezyjną, grawimetryczną i magnetyczną dzieli się według kryterium dokładności i sposobu ich zakładania na osnowę podstawową fundamentalną, osnowę podstawową bazową i osnowę szczegółową.

2. Niezależnie od podziału, o którym mowa w ust. 1, wprowadza się podział osnów geodezyjnej, grawimetrycznej i magnetycznej na klasy, oznaczane cyframi arabskimi, w których: osnowa podstawowa fundamentalna jest osnową 1. klasy, osnowa podstawowa bazowa jest osnową 2. klasy, a osnowa szczegółowa jest osnową 3. klasy.

3. Podstawowym kryterium zaliczenia punktu osnowy do odpowiedniej klasy jest dokładność wyznaczenia wielkości właściwych dla danego rodzaju osnowy, określona przez wartość błędu średniego wyznaczonej wielkości.

§  4.

1. Podstawowe fundamentalne osnowy geodezyjną, grawimetryczną i magnetyczną stanowią punkty wyznaczone w sieciach o najwyższej dokładności, które przenoszą na obszar kraju:

1) w przypadku osnowy geodezyjnej - geodezyjny układ odniesienia i układ wysokości, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne, zwanej dalej "ustawą";

2) w przypadku osnowy grawimetrycznej - europejski grawimetryczny układ odniesienia, określony przez jednolitą europejską sieć grawimetryczną, którego fizyczną realizacją na obszarze kraju są punkty absolutne, na których pomiary przyspieszenia siły ciężkości Ziemi zostały wykonane grawimetrami absolutnymi, które uczestniczyły co najmniej w dwóch międzynarodowych kampaniach porównawczych;

3) w przypadku osnowy magnetycznej - europejski magnetyczny układ odniesienia, określony przez sieć obserwatoriów magnetycznych w Europie, którego fizyczną realizacją na obszarze kraju są magnetyczne punkty wiekowe, na których pomiary wartości elementów pola magnetycznego Ziemi zostały odniesione do wartości określonych w obserwatorium magnetycznym.

2. Podstawowe bazowe osnowy geodezyjną, grawimetryczną i magnetyczną stanowią punkty wyznaczone w sieciach o najwyższej dokładności, rozmieszczone równomiernie na obszarze całego kraju, realizujące na tym obszarze układy odniesienia, o których mowa w ust. 1.

3. Szczegółową osnowę geodezyjną stanowią punkty wyznaczone w sieciach będących rozwinięciem podstawowej osnowy geodezyjnej. Stopień zagęszczenia punktów jest zróżnicowany w zależności od stopnia zurbanizowania terenu, większy na terenach zabudowanych lub przeznaczonych pod inwestycje, a mniejszy na terenach rolnych i leśnych, przy czym przeznaczenie terenu określa się na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku jego braku na podstawie kierunków zmian w przeznaczeniu terenów, określonych w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

§  5.

1. Zakładanie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych polega na założeniu nowych znaków geodezyjnych i wykonaniu pomiarów.

2. Okresowe modernizacje osnów, o których mowa w § 3 ust. 1, polegające w szczególności na: przeglądzie punktów, odtworzeniu lub założeniu nowych znaków geodezyjnych i urządzeń zabezpieczających te znaki oraz wykonaniu pomiarów, przeprowadza się w celu doprowadzenia ich do stanu odpowiadającego standardowi technicznemu, o którym mowa w § 13, przy czym:

1) modernizację podstawowej osnowy geodezyjnej przeprowadza się nie rzadziej niż co 20 lat, a osnowy zakładanej metodami satelitarnymi nie rzadziej niż co 10 lat;

2) modernizację podstawowej osnowy grawimetrycznej i podstawowej osnowy magnetycznej przeprowadza się nie rzadziej niż co 20 lat, a pomiary elementów pola magnetycznego Ziemi na magnetycznych punktach wiekowych wykonuje się nie rzadziej niż co 5 lat;

3) modernizację szczegółowej osnowy geodezyjnej przeprowadza się w miarę potrzeb wynikających z rozwoju gospodarczego kraju, a miejscowo także w trakcie wykonywania innych prac geodezyjnych i kartograficznych;

4) podczas modernizacji osnowy szczegółowej przeglądowi podlegają wszystkie punkty osnowy podstawowej położone na obszarze modernizowanej osnowy.

§  6.

1. Punkty osnowy stabilizuje się w terenie znakami geodezyjnymi w sposób i w miejscach zapewniających ich wieloletnie przetrwanie.

2. Punkt osnowy może mieć trwale stabilizowane punkty ekscentryczne, które zalicza się do tej samej klasy osnowy.

3. Dla każdego punktu osnowy wykonuje się opis topograficzny umożliwiający:

1) odnalezienie i zidentyfikowanie punktu;

2) odtworzenie miejsca położenia punktu.

§  7.

1. Metody i technologie pomiaru stosowane przy zakładaniu osnów, o których mowa w § 3 ust. 1, mają być tak dobrane, aby wykonawcy tych prac oraz organy Służby Geodezyjnej i Kartograficznej miały możliwość dokonywania kontroli na poszczególnych etapach tych prac, która polegałaby w szczególności na:

1) co najmniej dwukrotnym, niezależnym wykonywaniu pomiarów i obliczeń;

2) wykonywaniu obserwacji nadliczbowych;

3) porównywaniu wyników pomiaru i obliczeń w celu wykrycia i eliminacji błędów grubych, przy czym za błąd gruby należy uważać błąd, którego wartość przekracza co najmniej trzykrotnie oszacowaną wielkość błędu pomiaru lub obliczeń, a także oczywistą omyłkę, w szczególności: w jednostkach albo zakresie pomiaru.

2. Instrumenty i przymiary używane przy zakładaniu i modernizacji osnów, o których mowa w § 3 ust. 1, powinny mieć przeprowadzone podstawowe i okresowe badania techniczne i wyznaczone poprawki komparacyjne.

3. Badania podstawowe i okresowe instrumentów i przymiarów wykonuje się w laboratoriach upoważnionych do wydawania certyfikatów zgodności, na zasadach określonych w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach (Dz. U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2441, z późn. zm.²⁾).

4. Przed rozpoczęciem pomiarów i po ich zakończeniu, a także w przypadku zaistnienia podejrzeń co do zmiany wartości parametrów technicznych instrumentów i przymiarów, wykonuje się dodatkowe pomiary sprawdzające.

5. Pomiarów sprawdzających, o których mowa w ust. 4, dokonuje wykonawca prac.

6. Dokumenty potwierdzające wykonanie badań technicznych i pomiarów sprawdzających, o których mowa w ust. 2-4, dołącza się do geodezyjnej dokumentacji technicznej.

§  8.

1. Przed rozpoczęciem pomiarów sprawdza się stan znaku geodezyjnego, a w przypadku zaistnienia podejrzeń co do zmiany położenia znaku wykonuje się dodatkowe pomiary sprawdzające, natomiast w odniesieniu do:

1) punktu osnowy grawimetrycznej - przed rozpoczęciem pomiaru dokonuje się sprawdzenia gradientu pionowego siły ciężkości Ziemi;

2) punktu osnowy magnetycznej - przed rozpoczęciem pomiaru dokonuje się sprawdzenia gradientu poziomego pola magnetycznego Ziemi.

2. Pomiary osnów wykonuje się w odniesieniu do centra znaku geodezyjnego, przy czym centrem jest odpowiednio:

1) dla punktów osnowy stabilizowanych wielopoziomowo - fizycznie zaznaczony centr znaku podziemnego albo zasadniczego elementu znaku;

2) dla punktów osnowy stabilizowanych jednopoziomowo - fizycznie zaznaczony środek znaku;

3) dla punktów osnowy wysokościowej - najwyższy punkt zasadniczego elementu znaku.

§ 9. Obserwacje wyrównuje się w sposób ścisły, metodą najmniejszych kwadratów, przy założeniu bezbłędności punktów nawiązania, jeżeli wyrównanie wykonuje się z wymogiem punktów nawiązania.

§  10.

1. Dopuszcza się stosowanie nowych metod pomiaru, typów instrumentów pomiarowych i konstrukcji geometrycznych sieci punktów, wynikających z postępu technicznego i technologicznego, pod warunkiem uzyskania dokładności wyznaczeń wynikowych określonych rozporządzeniem.

2. Dopuszcza się stosowanie modeli matematycznych, zalecanych do stosowania przez Międzynarodową Asocjację Geodezji (IAG), opisujących geometryczne lub fizyczne parametry Ziemi i jej orientację w przestrzeni, do określenia redukcji pomiarów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych, pod warunkiem uzyskania dokładności wyznaczeń wynikowych określonych rozporządzeniem.

3. Redukcje pomiarów i obliczenia prowadzi się z precyzją o jeden rząd większą od dokładności wyników końcowych.

§ 11. Kierowanie pracami geodezyjnymi i kartograficznymi związanymi z zakładaniem lub modernizacją podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych, a także szczegółowych osnów geodezyjnych, powierza się osobom posiadającym uprawnienia zawodowe, o których mowa w art. 43 pkt 3 ustawy.

§  12.

1. Geodezyjną dokumentację techniczną z zakładania i modernizacji osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych przekazuje się do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

2. Dokumentację, o której mowa w ust. 1, przekazuje się za pomocą środków komunikacji elektronicznej albo na informatycznych nośnikach danych, a jeżeli były wykonywane dokumenty w formie analogowej, przekazuje się oryginały tych dokumentów niezależnie od formy cyfrowej.

3. Operat techniczny zawierający dokumentację, o której mowa w ust. 1, podpisuje wykonawca, a poszczególne dokumenty podpisuje osoba kierująca pracami.

§ 13. Standard techniczny zakładania i utrzymywania podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz szczegółowych osnów geodezyjnych określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

Rozdział  3

Zakres informacji gromadzonych w bazie danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz w bazie danych szczegółowych osnów geodezyjnych

§  14.

1. Baza danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz baza danych szczegółowych osnów geodezyjnych stanowią część składową państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.

2. Bazy danych, o których mowa w ust. 1, są prowadzone w systemie teleinformatycznym i obejmują:

1) dane oraz informacje, o których mowa w § 15 ust. 1 i 2;

2) usługi udostępniania danych;

3) funkcje importu i eksportu danych;

4) funkcje importu danych z rejestrów publicznych, o których mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, 4, 5 i 6 oraz w ust. 1b ustawy.

§  15.

1. W bazie danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych gromadzi się dane oraz zbiory obserwacji i opracowań wyników tych obserwacji, odnoszące się do osnów podstawowych założonych na obszarze całego kraju.

2. W bazie danych szczegółowych osnów geodezyjnych gromadzi się dane oraz zbiory obserwacji i opracowań wyników tych obserwacji, odnoszące się do osnów szczegółowych założonych na obszarze właściwego powiatu.

3. Specyfikację modelu pojęciowego baz danych, o których mowa w ust. 1 i 2, w postaci schematu aplikacyjnego UML określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§  16.

1. Dane gromadzone w bazie danych, o której mowa w § 15 ust. 1, obejmują co najmniej:

1) numery punktów podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych;

2) współrzędne i wysokości w państwowym systemie odniesień przestrzennych;

3) błędy średnie współrzędnych i wysokości po wyrównaniu;

4) opisy topograficzne.

2. Dane, o których mowa w § 15 ust. 1, w zależności od rodzaju osnowy obejmują dane wskazane w ust. 1 oraz dane dotyczące:

1) wartości przewyższeń;

2) wartości przyspieszenia siły ciężkości;

3) wartości elementów pola magnetycznego Ziemi.

3. Zbiory obserwacji, o których mowa w § 15 ust. 1, w zależności od rodzaju osnowy obejmują dane wskazane w ust. 1 pkt 1 oraz dane dotyczące:

1) wartości obserwowanych i wyrównanych;

2) charakterystyk dokładnościowych obserwacji.

4. Dane gromadzone w bazie danych, o której mowa w § 15 ust. 2, obejmują co najmniej:

1) numery punktów szczegółowych osnów geodezyjnych;

2) współrzędne i wysokości w państwowym systemie odniesień przestrzennych;

3) błędy średnie współrzędnych i wysokości po wyrównaniu;

4) opisy topograficzne.

5. Dane, o których mowa w § 15 ust. 2, w przypadku osnowy wysokościowej obejmują dane wskazane w ust. 4 oraz przewyższenia.

6. Zbiory obserwacji, o których mowa w § 15 ust. 2, obejmują dane wskazane w ust. 4 pkt 1 oraz dane dotyczące:

1) wartości obserwowanych i wyrównanych;

2) charakterystyk dokładnościowych obserwacji.

§  17.

1. Bazy danych, o których mowa w § 15 ust. 1 i 2, tworzy się według następujących założeń:

1) jednostką organizacyjną gromadzenia danych, obserwacji i informacji jest punkt osnowy występujący jako punkt pojedynczy albo zespół punktów, obejmujący: punkt główny, ekscentry, punkty przeniesienia i punkty kierunkowe;

2) każdy punkt otrzymuje identyfikator niezmienny i niepowtarzalny w skali całego kraju, według którego są grupowane dane i informacje;

3) każdemu punktowi osnowy, niezależnie od rodzaju osnowy, przypisuje się atrybuty odnoszące się do:

a) obiektu OS_OgolnyPunktOsnowy, zwanego dalej "OPO", zawierającego relacje pomiędzy rodzajami osnów, przedstawionego w tabeli nr 1 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

b) obiektu BT_OperatTech, zawierającego informacje o źródle pochodzenia danych, przedstawionego w tabeli nr 32 załącznika nr 3 do rozporządzenia;

4) punktowi osnowy poziomej przypisuje się odpowiednio: atrybuty OPO oraz atrybuty przedstawione w tabelach nr 8 i 9 załącznika nr 3 do rozporządzenia;

5) punktowi osnowy wysokościowej przypisuje się odpowiednio: atrybuty OPO oraz atrybuty przedstawione w tabelach nr 5-7 załącznika nr 3 do rozporządzenia;

6) punktowi osnowy grawimetrycznej przypisuje się odpowiednio: atrybuty OPO oraz atrybuty przedstawione w tabelach nr 3 i 4 załącznika nr 3 do rozporządzenia;

7) punktowi osnowy magnetycznej przypisuje się odpowiednio: atrybuty OPO oraz atrybuty przedstawione w tabeli nr 2 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

2. Wartości atrybutów obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 3-7, są zawarte w tabelach nr 19-41 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

3. Zbiory obserwacji, w zależności od rodzaju osnowy, obejmują odpowiednio:

1) wykonywane na punktach osnowy poziomej:

a) obserwacje satelitarne przedstawione w tabelach nr 10 i 18 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

b) obserwacje kątowe przedstawione w tabelach nr 11, 14 i 15 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

c) obserwacje odległości przedstawione w tabeli nr 17 załącznika nr 3 do rozporządzenia;

2) wykonywane na punktach osnowy wysokościowej:

a) obserwacje satelitarne przedstawione w tabelach nr 10 i 18 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

b) obserwacje przewyższeń przedstawione w tabelach nr 6 i 7 załącznika nr 3 do rozporządzenia;

3) wykonywane na punktach osnowy grawimetrycznej:

a) obserwacje absolutne przyspieszenia siły ciężkości Ziemi przedstawione w tabeli nr 13 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

b) obserwacje względne przyspieszenia siły ciężkości Ziemi przedstawione w tabelach nr 4 i 13 załącznika nr 3 do rozporządzenia;

4) obserwacje elementów pola magnetycznego Ziemi wykonywane na punktach osnowy magnetycznej przedstawione w tabeli nr 17 załącznika nr 3 do rozporządzenia.

Rozdział  4

Standardy techniczne dotyczące tworzenia, aktualizacji i udostępniania bazy danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz bazy danych szczegółowych osnów geodezyjnych

§  18.

1. Bazę danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz odpowiadające jej zbiory obserwacji tworzy się w oparciu o bazę danych podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych prowadzoną przez Głównego Geodetę Kraju.

2. Bazę danych szczegółowych osnów geodezyjnych oraz odpowiadające jej zbiory obserwacji tworzy się w oparciu o bazy szczegółowych osnów geodezyjnych prowadzone przez starostów.

3. Dane oraz systemy zarządzania bazami danych, o których mowa w ust. 1 i 2, zapisuje się na informatycznych nośnikach danych.

§  19.

1. Bieżącą aktualizację baz danych, o których mowa w § 15 ust. 1 i 2, wykonuje się na podstawie:

1) rejestrów publicznych, o których mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, 4, 5 i 6 oraz ust. 1b ustawy;

2) zmian zgłoszonych przez organy administracji publicznej, a stwierdzonych podczas wykonywania prac geodezyjnych i kartograficznych.

2. Kompleksową aktualizację baz danych, o których mowa w § 15 ust. 1 i 2, wykonuje się bezpośrednio po zakończeniu prac geodezyjnych, na podstawie geodezyjnej dokumentacji technicznej, o której mowa w § 12 ust. 1.

§  20.

1. Udostępnianie bazy danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz bazy danych szczegółowych osnów geodezyjnych odbywa się poprzez geoportal infrastruktury informacji przestrzennej, o którym mowa w art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz. U. Nr 76, poz. 489).

2. Dane są udostępniane w zestandaryzowanych zbiorach informacji, obejmujących:

1) zbiór podstawowy - zawierający dane wymienione w tabeli nr 1 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

2) zbiór rozszerzony - zawierający dane wymienione w tabeli nr 1 załącznika nr 3 do rozporządzenia oraz odpowiednio:

a) w odniesieniu do punktów osnowy poziomej - zawierający dane wymienione w tabelach nr 8 i 9 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

b) w odniesieniu do punktów osnowy wysokościowej - zawierający dane wymienione w tabelach nr 5-7 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

c) w odniesieniu do punktów osnowy grawimetrycznej - zawierający dane wymienione w tabelach nr 3 i 4 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

d) w odniesieniu do punktów osnowy magnetycznej - zawierający dane wymienione w tabeli nr 2 załącznika nr 3 do rozporządzenia,

3) zbiór zupełny - zawierający dane wymienione w tabelach nr 1-18 załącznika nr 3 do rozporządzenia

- przy czym udostępniane dane mogą dotyczyć jednego albo wielu rodzajów osnów.

§ 21. Funkcje importu i eksportu danych są realizowane zgodnie ze schematem aplikacyjnym GML, który określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

Rozdział  5

Przepisy przejściowe i końcowe

§  22.

1. Bazy danych podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych utworzone do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wchodzą w skład bazy danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych określonej w niniejszym rozporządzeniu.

2. Bazy danych podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych utworzone i aktualizowane na mocy dotychczasowych przepisów mogą być wykorzystywane do dnia 31 grudnia 2013 r.

§  23.

1. Bazy danych szczegółowych osnów geodezyjnych utworzone do dnia wejścia w życie niniejszego rozporządzenia wchodzą w skład bazy danych szczegółowych osnów geodezyjnych określonej w niniejszym rozporządzeniu.

2. Bazy danych szczegółowych osnów geodezyjnych utworzone i aktualizowane na mocy dotychczasowych przepisów mogą być wykorzystywane do dnia 31 grudnia 2014 r.

§ 24. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.³⁾

______

¹⁾ Minister Administracji i Cyfryzacji kieruje działem administracji rządowej - administracja publiczna, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Administracji i Cyfryzacji (Dz. U. Nr 248, poz. 1479).

²⁾ Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 163, poz. 1362 i Nr 180, poz. 1494, z 2006 r. Nr 170, poz. 1217 i Nr 249, poz. 1834, z 2007 r. Nr 176, poz. 1238, z 2008 r. Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 18, poz. 97 i Nr 91, poz. 740, z 2010 r. Nr 66, poz. 421 i Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 64, poz. 332.

³⁾ Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 marca 1999 r. w sprawie standardów technicznych dotyczących geodezji, kartografii oraz krajowego systemu informacji o terenie (Dz. U. Nr 30, poz. 297), które traci moc w zakresie poziomej i wysokościowej osnowy geodezyjnej z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, na podstawie art. 35 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (Dz. U. Nr 76, poz. 489).

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

STANDARD TECHNICZNY ZAKŁADANIA I UTRZYMYWANIA PODSTAWOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH, GRAWIMETRYCZNYCH I MAGNETYCZNYCH ORAZ SZCZEGÓŁOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH

Rozdział  1

Wymagania ogólne

1. Współrzędne punktów podstawowych osnów geodezyjnej, grawimetrycznej i magnetycznej oraz szczegółowej osnowy geodezyjnej wyznacza się w obowiązującej realizacji geodezyjnego europejskiego ziemskiego systemu odniesienia ETRS89.

2. Sieć stacji permanentnych EPN na obszarze kraju stanowi sieć punktów geodezyjnych, na których wykonuje się ciągłe obserwacje satelitarne Global Navigation Satellite System (GNSS) zgodnie z zaleceniami podkomisji EUREF.

3. Stacje, o których mowa w pkt 2, a także inne stacje referencyjne, na których wykonuje się ciągłe lub okresowe obserwacje satelitarne GNSS, wykorzystuje się do geodezyjnego dowiązania punktów osnów geodezyjnej, grawimetrycznej i magnetycznej, jeżeli spełniają kryteria określone w § 2 pkt 3 rozporządzenia.

Rozdział  2

Podstawowa pozioma osnowa geodezyjna

1. Wyznaczanie współrzędnych punktów podstawowej poziomej osnowy geodezyjnej opiera się na wynikach obserwacji sygnałów emitowanych przez satelity, należące do światowych nawigacyjnych systemów satelitarnych GNSS.

2. Podstawową fundamentalną osnowę poziomą tworzą stacje referencyjne systemu ASG-EUPOS, które należą do sieci stacji permanentnych EPN, przy czym:

1) do podstawowej poziomej osnowy fundamentalnej może być włączony punkt spełniający kryteria ustalone przez podkomisję EUREF;

2) średni błąd położenia punktu podstawowej poziomej osnowy fundamentalnej nie powinien przekraczać 0,01 m w przypadku położenia poziomego oraz 0,02 m w przypadku wysokości geodezyjnej.

3. Podstawową bazową osnowę poziomą tworzą: punkty sieci EUREF-POL, punkty sieci POLREF, punkty główne oraz punkty rozwinięcia krajowej sieci EUVN, stacje referencyjne systemu ASG-EUPOS oraz punkty sieci astronomiczno-geodezyjnej SAG i sieci wypełniającej SW, przy czym:

1) sieć EUREF-POL stanowi sieć utworzona przez 11 punktów na obszarze kraju, których współrzędne zostały wyznaczone w układzie EUREF89 poprzez bezpośrednie dowiązanie do punktów sieci europejskiej ETRF, pomierzonych w 1992 r. przy użyciu techniki GPS;

2) sieć POLREF stanowi sieć utworzona przez 348 punktów na obszarze kraju, których współrzędne zostały wyznaczone w układzie EUREF89 poprzez bezpośrednie dowiązanie do punktów sieci EUREF-POL, pomierzonych w latach 1994-1995 przy użyciu techniki GPS;

3) krajową sieć EUVN stanowi sieć utworzona przez 62 punkty wysokościowe na obszarze kraju, włączone do europejskiej sieci wysokościowej EUVN, których współrzędne zostały wyznaczone w układzie EUREF89, a wysokości w europejskim systemie wysokościowym EVRS07, poprzez bezpośrednie dowiązanie do punktów sieci europejskiej, odpowiednio: ETRF i EUVN, pomierzone w latach 1997-1999 przy użyciu techniki GPS.

4. Punkty podstawowej poziomej osnowy geodezyjnej powinny być rozmieszczone równomiernie na obszarze kraju, przy czym:

1) średnie zagęszczenie punktów fundamentalnej osnowy poziomej nie powinno być mniejsze niż 1 punkt na 20 000 km²;

2) średnie zagęszczenie punktów bazowej osnowy poziomej, z uwzględnieniem punktów osnowy fundamentalnej, nie powinno być mniejsze niż 1 punkt na 50 km².

5. Nowe punkty bazowej osnowy poziomej zakłada się przy wykorzystaniu techniki GNSS, przy czym:

1) średni błąd położenia punktu w odniesieniu do punktów fundamentalnej osnowy poziomej nie powinien przekraczać 0,01 m w przypadku położenia poziomego oraz 0,02 m w przypadku wysokości geodezyjnej;

2) dla każdego punktu zakłada się co najmniej jeden punkt ekscentryczny, położony w odległości 0,2-1,0 km od punktu macierzystego;

3) stabilizację punktów wykonuje się przy użyciu znaków geodezyjnych umożliwiających wykonanie pomiarów niwelacyjnych i grawimetrycznych;

4) współrzędne punktu głównego oraz punktów ekscentrycznych wyznacza się z pomiarów wykonanych w trakcie jednej kampanii pomiarowej;

5) wysokości punktów wyznacza się w państwowym układzie wysokościowym w taki sposób, aby punkty te spełniały co najmniej kryteria określone dla punktów szczegółowej osnowy wysokościowej.

6. Przy projektowaniu punktów bazowej osnowy poziomej należy zapewnić możliwość:

1) wyznaczenia położenia każdego punktu w nawiązaniu do punktów fundamentalnej osnowy poziomej;

2) nawiązania lub pomiaru kontrolnego do punktów bazowej osnowy poziomej, przy czym liczba takich nawiązań nie powinna przekraczać 30% ogólnej liczby nawiązań;

3) dowiązania do punktów podstawowej osnowy wysokościowej.

7. Przy wyborze lokalizacji punktu podstawowej poziomej osnowy geodezyjnej należy brać pod uwagę:

1) warunki geologiczne i hydrologiczne;

2) występowanie przeszkód terenowych powyżej 10° nad horyzontem;

3) źródła zakłóceń elektromagnetycznych;

4) występowanie obiektów powodujących odbicia sygnałów satelitarnych.

8. Punkty podstawowej poziomej osnowy geodezyjnej stabilizuje się na:

1) litej skale bądź na słupie ze stopą fundamentową posadowioną poniżej poziomu przemarzania gruntu;

2) elemencie konstrukcyjnym trwałej budowli, pod warunkiem stabilności jego położenia nie gorszej niż 0,005 m.

9. Przy projektowaniu kampanii pomiarowej na punktach podstawowej osnowy poziomej należy:

1) zapewnić dowiązanie punktów oraz ich punktów ekscentrycznych do punktów podstawowej osnowy wysokościowej oraz możliwość wykonania pomiarów grawimetrycznych;

2) zaplanować włączenie do obliczeń obserwacji wykonanych na wybranych stacjach EPN położonych poza granicami kraju.

10. Pomiary podstawowej poziomej osnowy geodezyjnej wykonuje się satelitarnymi, co najmniej dwuczęstotliwościowymi odbiornikami GNSS, przy czym:

1) wykonanie pomiarów powinno być poprzedzone sprawdzeniem odbiorników GNSS przez pomiary na istniejących punktach osnowy podstawowej lub na poligonie testowym przeznaczonym do tego celu;

2) odbiorniki powinny umożliwiać rejestrację sygnałów z co najmniej dwóch systemów satelitarnych;

3) anteny satelitarne powinny mieć model zmian centrum fazowego wyznaczony podczas kalibracji albo model absolutny zalecany przez EPN/IGS, a ich konstrukcja powinna zabezpieczać je przed odbiorem sygnałów odbitych od przeszkód terenowych.

11. Obserwacje GNSS na punktach bazowej osnowy poziomej wykonuje się nieprzerwanie w co najmniej dwóch niezależnych sesjach obserwacyjnych, a łączny czas obserwacji powinien trwać co najmniej dwie doby.

12. Przy opracowaniu wyników obserwacji GNSS należy zapewnić możliwość:

1) korzystania z precyzyjnych elementów orbit z poprawką zegara satelity;

2) modelowania warunków atmosferycznych (troposfery i jonosfery) poprzez stosowanie modeli aktualnych i zalecanych przez EPN/IGS lub ich wyznaczanie;

3) kontroli zamknięcia figur utworzonych z niezależnych wektorów;

4) porównania uzyskanych wyników z wartościami uzyskanymi w ramach innych kampanii obserwacyjnych lub przy użyciu innych technik pomiarowych.

13. Wynikiem opracowania obserwacji są wartości współrzędnych wektora pozycji wraz z ich charakterystyką dokładnościową w szczególności: macierz wariancyjno-kowariancyjna lub układ równań normalnych.

Rozdział  3

Podstawowa wysokościowa osnowa geodezyjna

1. Podstawową fundamentalną osnowę wysokościową tworzą punkty główne krajowej sieci EUVN.

2. Podstawową bazową osnowę wysokościową tworzą: punkty rozwinięcia krajowej sieci EUVN oraz punkty sieci niwelacyjnej (repery), pomierzone metodą precyzyjnej niwelacji geometrycznej, przy czym:

1) elementami konstrukcyjnymi sieci są linie niwelacyjne, składające się z odcinków niwelacyjnych;

2) linie niwelacyjne tworzą jednorzędowy wielowęzłowy układ poligonów niwelacyjnych.

3. Dokładność sieci niwelacyjnej charakteryzuje średni błąd pomiaru 1 km niwelacji obliczony w procesie wyrównania sieci, przy czym błąd ten nie powinien być większy niż 1,5 mm/km.

4. Jednostronne dowiązanie linii niwelacyjnych do układu wielowęzłowego (linie wiszące) dopuszcza się wyłącznie w przypadku powiązania osnowy ze stacjami mareograficznymi lub z osnowami wysokościowymi państw ościennych.

5. Średnie długości linii niwelacyjnych bazowej osnowy wysokościowej wynoszą około 25 km (8 km na terenach intensywnie zagospodarowanych), a długości dopuszczalne nie więcej niż 35 km (12 km na terenach intensywnie zagospodarowanych).

6. Dopuszczalne długości odcinków niwelacyjnych wynoszą odpowiednio:

1) na terenach intensywnie zagospodarowanych - 0,5-1 km;

2) na pozostałych terenach - do 2 km, przy czym na terenach słabo zurbanizowanych, przy braku możliwości założenia znaków ściennych, długości odcinków mogą być zwiększone, nie więcej jednak niż o 50%.

7. Przy projektowaniu punktów bazowej osnowy wysokościowej należy:

1) przewidzieć nawiązanie do punktów bazowej osnowy wysokościowej;

2) zapewnić możliwość powiązania osnowy wysokościowej z osnowami państw ościennych i stacjami mareograficznymi;

3) zapewnić możliwość wykonania pomiarów GNSS na punktach węzłowych sieci.

8. Na liniach niwelacyjnych dawnych sieci niwelacji precyzyjnej adaptuje się istniejące znaki wysokościowe, z wyłączeniem znaków osadzonych w małych kapliczkach, ogrodzeniach, filarach mostów i na przepustach, a także znaków, których lokalizacja lub sposób osadzenia stwarzają szczególnie złe warunki do pomiaru.

9. Linie niwelacyjne przewidziane do adaptacji w całości lub w części powinny spełniać następujące kryteria:

1) rodzaje znaków wysokościowych i ich rozmieszczenie powinny odpowiadać wymogom właściwym dla zakładanej osnowy;

2) archiwalne pomiary niwelacyjne powinny spełniać wymagania dokładnościowe właściwe dla zakładanej osnowy;

3) od pomiaru linii adaptowanej nie upłynęło więcej niż 30 lat;

4) dokładność poprzedniego pomiaru linii niwelacyjnych została potwierdzona przez pomiary kontrolne wykonane co najmniej na co piątym odcinku niwelacyjnym każdej linii.

10. Współrzędne znaków podziemnych punktów podstawowej osnowy wysokościowej wyznacza się z dokładnością nie mniejszą niż 0,1 m względem poziomej osnowy geodezyjnej, a współrzędne pozostałych znaków wysokościowych określa się z błędem nie większym niż 5 m.

11. Punkty podstawowej osnowy wysokościowej zakłada się w sposób i w miejscach zapewniających ich długotrwałe użytkowanie, przy czym:

1) punkty fundamentalnej osnowy wysokościowej zakłada się na litej skale bądź na słupie osadzonym na stopie fundamentowej zagłębionej poniżej poziomu przemarzania gruntu;

2) punkty bazowej osnowy wysokościowej stabilizuje się jednym z trzech rodzajów znaków wysokościowych:

a) znakami wysokościowymi podziemnymi, w których właściwe punkty wysokościowe znajdują się pod powierzchnią gruntu, a podstawa znaku znajduje się na głębokości większej niż głębokość zamarzania gruntu, w tym głębinowymi znakami fundamentalnymi punktów wiekowych, składającymi się z zespołu znaków osadzanych bezpośrednio na litej skale lub na zbrojonych palach betonowych o długości od 6 do 25 m,

b) znakami wysokościowymi naziemnymi, w których właściwe punkty wysokościowe znajdują się nad powierzchnią gruntu, a podstawa znaku znajduje się na głębokości większej niż głębokość zamarzania gruntu,

c) znakami wysokościowymi ściennymi w postaci metalowych bolców (reperów), osadzonych w ścianach budowli w sposób zapewniający ich stabilność.

12. Znaki podziemne i naziemne osadza się wzdłuż dróg, poza rowem ograniczającym koronę drogi, przy czym należy wybierać grunty wolne od upraw rolniczych, najlepiej suche żwiry i grube piaski.

13. Nie stabilizuje się naziemnych znaków wysokościowych:

1) w gruntach zmieniających swoją objętość wraz ze zmianą nawilgocenia, takich jak: margle, gliny marglowe, gliny, glinki, mieszaniny gliny i piasku, grunty pochodzenia organicznego oraz iły;

2) w gruntach o wysokim poziomie wody gruntowej, na terenach zalewowych lub bliżej niż 100 m od brzegów rzek lub jezior;

3) na stromych stokach oraz w pobliżu krawędzi skarp w odległości mniejszej niż potrójna wysokość skarpy;

4) w pobliżu dużych zakładów przemysłowych, jeżeli występują zmienne obciążenia statyczne i dynamiczne gruntu;

5) bliżej niż 20 m od torów kolejowych, w filarach mostów, wiaduktów i przepustów;

6) w budynkach stojących bezpośrednio przy ulicach lub szosach o intensywnym ruchu kołowym.

14. Znaki ścienne osadza się na budowlach, których fundamenty sięgają co najmniej 1,3 m poniżej poziomu gruntu, w ścianie ceglanej o grubości co najmniej 0,40 m lub w ścianie betonowej o grubości co najmniej 0,25 m, przy czym w pierwszej kolejności stosuje się znaki ścienne, a w miejscach, w których nie jest to możliwe, znaki naziemne i podziemne.

15. Znaki podziemne i naziemne osadza się co najmniej 6 miesięcy przed rozpoczęciem pomiaru, najlepiej w roku poprzedzającym pomiar, a znaki ścienne co najmniej 7 dni przed wykonaniem pomiaru.

16. W trakcie pomiaru wykonuje się obsługę codzienną i sprawdzenie sprzętu, a ponadto co 2 tygodnie lub częściej wykonuje się sprawdzenie niwelatora i łat według programu właściwego dla danego typu sprzętu, jeżeli zaistniały okoliczności mogące powodować obniżenie jego parametrów technicznych.

17. Stabilność punktu nawiązania sieci niwelacyjnej sprawdza się przez wykonanie pomiarów kontrolnych na co najmniej jednym z odcinków linii niwelacyjnych dochodzących do tego punktu.

18. Pomiary niwelacyjne wykonuje się przy dobrej widoczności i spokojnym obrazie łat, w godzinach rannych i popołudniowych, przy temperaturze od 0 °C do +25 °C i wietrze o prędkości mniejszej niż 6 m/s, przy czym:

1) pomiar rozpoczyna się 0,5 godz. po wschodzie słońca i kończy 0,5 godz. przed zachodem słońca;

2) podczas dni pochmurnych i w okresie jesiennym pomiary wykonuje się przez cały dzień;

3) nie wykonuje się pomiaru na niestabilnym podłożu, w tym na zamarzniętym lub świeżo odtajałym gruncie.

19. Pomiar odcinka niwelacyjnego polega na określeniu przewyższenia między dwoma punktami wysokościowymi, stanowiącymi jego punkty końcowe, przy czym:

1) jako pośrednie punkty pomiaru służą sferyczne trzpienie klinów lub żabek niwelacyjnych;

2) długość klinów niwelacyjnych dobiera się odpowiednio do rodzaju podłoża;

3) kliny wbija się co najmniej na 5 minut przed pomiarem na stanowisku;

4) żabki niwelacyjne stosuje się w wyjątkowych przypadkach tam, gdzie ze względu na rodzaj podłoża pomiar z użyciem klinów jest niemożliwy.

20. Odcinki niwelacyjne mierzy się dwukrotnie: w kierunku głównym i w kierunku powrotnym tym samym kompletem sprzętu, przy czym:

1) pomiary w obu kierunkach wykonuje się w różnych dniach i, jeżeli to możliwe, w różnych porach dnia;

2) liczba stanowisk niwelatora powinna być parzysta, aby na punktach końcowych była obserwowana ta sama łata;

3) przy pomiarze w kierunku powrotnym łaty zamienia się tak, aby na punktach końcowych odcinka była ustawiana inna łata niż ta, która była obserwowana podczas pomiaru w kierunku głównym;

4) na początku i na końcu pomiaru oraz w przypadku przerw w pomiarze odcinka notuje się czas, a na pierwszym i kolejno co czwartym stanowisku notuje się temperaturę powietrza.

21. Wymaga się, aby celowe przebiegały w środowisku jednorodnym pod względem temperatury, wilgotności, nasłonecznienia i pokrycia terenu, z dala od obiektów wydzielających ciepło oraz na wysokości około 1,5 m nad powierzchnią terenu, a w terenie falistym nie mniej niż 0,6 m nad powierzchnią terenu, przy czym:

1) celowe do reperów ściennych nie mogą przebiegać wzdłuż ścian budynku;

2) dopuszczalne długości celowych wynoszą od 8 do 40 m, a w terenach górzystych celowe nie mogą być krótsze od 5 m;

3) celowe dłuższe od dopuszczalnych mogą być stosowane jedynie przy przechodzeniu przez przeszkody naturalne oraz mosty i wiadukty;

4) różnica długości celowych na stanowisku nie może być większa niż 0,5 m.

22. Na każdym stanowisku przewyższenie wyznacza się dwukrotnie, a różnica między dwoma wyznaczeniami przewyższenia na stanowisku nie powinna być większa niż:

1) 0,00018 m przy długości celowej do 20 m;

2) 0,00024 m przy długości celowej powyżej 20 m.

23. Różnica wyników dwukrotnego pomiaru odcinka niwelacyjnego, obliczona z pomiarów w kierunku głównym i powrotnym, nie powinna być większa niż l,5 mm, gdzie R oznacza długość odcinka w km, przy czym wartość różnicy oblicza się po uwzględnieniu poprawek komparacyjnych i termicznych łat. Poprawkę komparacyjną i termiczną łat oblicza się dla odcinka niwelacyjnego, osobno dla pomiaru w kierunku głównym i powrotnym, na podstawie wyników komparacji, wykonanej przed sezonem pomiarowym i po tym sezonie, a współczynnik rozszerzalności termicznej łat określa się nie rzadziej niż co 5 lat.

24. Suma różnic wyników dwukrotnych pomiarów odcinków obliczona dla linii nie powinna być większa niż 2,5 mm, gdzie L oznacza długość linii lub sekcji, w km.

25. Odchyłka zamknięcia poligonu niwelacyjnego, wyznaczona z wartości pomierzonych, nie powinna być większa od 2 mm, gdzie F oznacza długość obwodnicy poligonu w km.

26. Poprawkę pływową oblicza się osobno dla pomiaru w kierunkach głównym i powrotnym dla całego odcinka niwelacyjnego, pod warunkiem że:

1) pomiar był wykonywany w sposób ciągły i nie trwał dłużej niż 2,5 godziny;

2) trasa niwelacji od reperu do reperu jest zbliżona do linii prostej;

3) w przypadku gdy warunki wymienione w pkt 1 i 2 nie są spełnione, odcinek niwelacyjny dzieli się na części, obliczając poprawki oddzielnie dla każdej części i sumując ich wartości.

27. Poprawkę niwelacyjną ze względu na nierównoległość powierzchni ekwipotencjalnych oblicza się dla odcinka niwelacyjnego, korzystając z wyników pomiarów grawimetrycznych wykonanych wzdłuż linii niwelacyjnej lub korzystając z wartości anomalii Faye'a.

28. Na podstawie poprawionych przewyższeń oblicza się odchyłki zamknięć poligonów niwelacyjnych, których absolutne wartości nie powinny przekraczać wielkości mm, a dla poligonów rozwartych wartości mm, gdzie F oznacza długość poligonu w km.

29. Przed przystąpieniem do wyrównania sieci przeprowadza się ocenę dokładności na podstawie materiałów całej sieci przez określenie wartości średnich błędów, przy czym:

1) średni błąd pomiaru linii niwelacyjnej nie powinien przekraczać wartości 0,4 mm/km;

2) średni błąd pomiaru wyznaczony z odchyłek zamknięć poligonów nie powinien przekraczać wartości 1 mm/km;

3) średni błąd przypadkowy pomiaru nie powinien przekraczać wartości 0,4 mm/km;

4) średni błąd systematyczny nie powinien przekraczać wartości 0,2 mm/km.

Rozdział  4

Podstawowa osnowa grawimetryczna

1. Podstawową fundamentalną osnowę grawimetryczną tworzą punkty wyznaczeń absolutnych, o gęstości nie mniejszej niż 1 punkt na 15 000 km².

2. Podstawową bazową osnowę grawimetryczną tworzą punkty wyznaczeń absolutnych i punkty wyznaczeń względnych, przy czym gęstość punktów, łącznie z punktami fundamentalnej osnowy grawimetrycznej, powinna być nie mniejsza niż 1 punkt na 2500 km².

3. Skalę przyrostów przyspieszenia siły ciężkości na terenie kraju zapewniają wzorcowe wartości różnic przyspieszenia Δg na przęsłach grawimetrycznych baz kalibracyjnych: Frombork - Kasprowy Wierch oraz Koszalin - Śnieżka.

4. Dla każdego punktu wyznaczeń absolutnych wyznacza się co najmniej jeden bliski punkt ekscentryczny oraz dowiązuje się go do co najmniej trzech punktów podstawowej osnowy grawimetrycznej.

5. Wartość przyspieszenia siły ciężkości na punktach wyznaczeń absolutnych określa się z błędem średnim nie większym niż 1,0×10^-7 m·s^-2.

6. Lokalizacja punktów podstawowej osnowy grawimetrycznej powinna zapewniać:

1) wieloletnie przetrwanie punktu;

2) najlepsze warunki obserwacji wskazań grawimetru, w tym minimalne oddziaływanie wpływu mikrowstrząsów;

3) wyznaczenie współrzędnych i wysokości punktu.

7. Długość przęsła między sąsiednimi punktami bazowej osnowy grawimetrycznej, przewidzianego do pomiarów grawimetrami statycznymi, nie powinna przekraczać 60 km, licząc trasę przejazdu drogami publicznymi, a przęsła osnowy powinny tworzyć poligony zamknięte, przy czym w poligonie powinno być od trzech do czterech przęseł.

8. Punkty podstawowej fundamentalnej osnowy grawimetrycznej stabilizuje się blokiem betonowym o wymiarach: 0,80×0,80×1,20 m z centrem w postaci metalowego geodezyjnego znaku wysokościowego, przy czym:

1) krawędzie bloku powinny być zorientowane zgodnie z kierunkami stron świata;

2) górna powierzchnia powinna być pozioma i gładka i nie powinna znajdować się wyżej niż 0,05 m nad poziomem gruntu.

9. Punkty podstawowej bazowej osnowy grawimetrycznej stabilizuje się w sposób określony w pkt 8 albo innym znakiem geodezyjnym, jeżeli umożliwia on wykonanie pomiarów, a stopa znaku znajduje się poniżej strefy przemarzania gruntu.

10. W szczególnych przypadkach, gdy niemożliwe jest wykonanie stabilizacji, o której mowa w pkt 8 i 9, dopuszcza się wykonanie pomiarów grawimetrycznych na trwałych obiektach terenowych, w szczególności posadzkach, schodach, betonowych podestach, z oznaczeniem w sposób trwały punktu, do którego odnosi się pomiar.

11. Każdy punkt podstawowej osnowy grawimetrycznej powinien mieć współrzędne określone z dokładnością nie mniejszą niż 5 m i wysokość określoną z dokładnością nie mniejszą niż 0,05 m, w nawiązaniu do najbliższych punktów podstawowej lub szczegółowej osnowy wysokościowej.

12. Grawimetry statyczne używane do pomiarów na punktach bazowej osnowy grawimetrycznej kalibruje się na co najmniej trzech przęsłach krajowej kalibracyjnej bazy grawimetrycznej, przy czym przęsła dobiera się tak, aby:

1) punkty końcowe leżały poza szerokością geograficzną punktów skrajnych obszaru, na którym będą wykonywane pomiary osnowy;

2) wartość sumy Δg na mierzonych przęsłach bazy była większa od przewidywanych wartości różnic przyspieszenia siły ciężkości na przęsłach osnowy podstawowej.

13. Pomiary przyspieszenia siły ciężkości na punktach fundamentalnej osnowy grawimetrycznej wykonuje się grawimetrami absolutnymi, które mają wyznaczone poprawki w trakcie kampanii porównawczych, przy czym:

1) wykonuje się od 12 do 48 serii obserwacyjnych, robiąc pomiary co godzinę;

2) pojedyncza seria obserwacyjna składa się z co najmniej stu spadków powtarzanych co 10 s;

3) odchylenie standardowe obserwacji w pojedynczej serii nie powinno przekraczać 2 × 10^-7m·s^-2;

4) obserwacje redukuje się, uwzględniając poprawki: pływową, pływową litosferyczną, barometryczną i ze względu na zmiany położenia bieguna ziemskiego.

14. Pomiar przyspieszenia siły ciężkości g w punktach bazowej osnowy grawimetrycznej wykonuje się grawimetrami absolutnymi, natomiast pomiar różnic przyspieszenia siły ciężkości Δg grawimetrami statycznymi, przy czym:

1) grawimetry absolutne wykorzystywane do pomiaru mają mieć wyznaczone poprawki w trakcie kampanii porównawczych;

2) pomiar różnic przyspieszenia siły ciężkości na przęsłach wykonuje się co najmniej trzema grawimetrami statycznymi, o dokładności wyznaczeń nie mniejszej niż 10^-7m·s^-2;

3) sposób transportu powinien zapewnić swobodne, pionowe położenie grawimetrów oraz ochronę przed wstrząsami, wibracjami, uderzeniami i przechyłami, a także przed gwałtownymi zmianami temperatury;

4) pomiar powinien być wykonany w jak najkrótszym czasie, a czas przejazdu pomiędzy kolejnymi punktami osnowy powinien być w miarę możliwości jednakowy;

5) przy wykonywaniu pomiarów w niesprzyjających warunkach pogodowych (silny wiatr, opady lub intensywne nasłonecznienie) zaleca się stosowanie namiotów osłaniających grawimetry.

15. Pomiar różnic przyspieszenia siły ciężkości na przęsłach bazowej osnowy grawimetrycznej wykonuje się przy użyciu statywu lub spodarki o stałej wysokości, ustawianych nad centrem znaku, przy czym:

1) pomiary wykonuje się według schematu: A-B-B-A-A-B, tak aby otrzymać dla każdego przęsła co najmniej trzy wartości różnic przyspieszenia Δg z każdego grawimetru;

2) grawimetr powinien być na każdym stanowisku identycznie zorientowany w stosunku do stron świata;

3) w przypadku wykonywania pomiarów za pomocą grupy grawimetrów pozycja każdego z nich powinna być ściśle określona i opisana, aby zapewnić możliwość redukcji odczytów do centra znaku.

16. Przy obliczaniu wartości przyrostów Δg między punktami podstawowej osnowy grawimetrycznej uwzględnia się współczynniki skal grawimetru, wyznaczone na bazie kalibracyjnej, oraz poprawki ze względu na:

1) dryft grawimetrów, przy czym obliczenia prowadzi się przy założeniu liniowości dryftu w czasie między kolejnymi obserwacjami na tym samym punkcie osnowy;

2) wpływ przyciągania Księżyca i Słońca, który oblicza się z dokładnością 1,0×10^-8 ms^-2, stosując współczynnik sprężystości skorupy ziemskiej równy 1,17;

3) redukcję do poziomu znaku pomiarowego, przy użyciu wyznaczonej w terenie wartości gradientu pionowego przyspieszenia siły ciężkości, przy czym gradient pionowy oblicza się z pomiarów wykonanych grawimetrem względnym na trzech różnych poziomach nad punktem.

17. Błąd średni m_Δg średniej wartości Δg na przęśle bazowej osnowy grawimetrycznej wyznaczonej za pomocą grupy grawimetrów nie powinien przekraczać 2,0×10^-7 m s^-2; w przypadku uzyskania większego błędu średniego pomiar Δg na przęśle należy powtórzyć.

18. Odchyłki zamknięć poligonów/nie powinny być większe od f_dop = m_Δg, gdzie n jest liczbą przęseł tworzących poligon, a zestawienie zamknięć poligonów powinno zawierać wartości f oraz odchyłki dopuszczalne f_dop.

19. Pomiar kalibracyjny na przęsłach bazy kalibracyjnej wykonuje się w taki sam sposób jak pomiar przęsła sieci bazowej osnowy grawimetrycznej, przy czym błąd średni pomiaru wartości Δg przęsła bazowego nie powinien przekroczyć l,5×10^-7 m·s^-2, a wartości współczynników k₁, k₂ i λ każdego grawimetru powinny być wyznaczone ze średnim błędem względnym nie większym niż 1,0×10^-4.

20. Błąd średni wartości przyspieszenia siły ciężkości w punktach bazowej osnowy grawimetrycznej nie powinien być większy niż 2,5×10^-7 m·s^-2.

Rozdział  5

Podstawowa osnowa magnetyczna

1. Fundamentalną osnowę magnetyczną tworzą magnetyczne punkty wiekowe, na których wyznaczono co najmniej trzy niezależne elementy wektora natężenia pola magnetycznego Ziemi, rozmieszczone nie rzadziej niż 1 punkt na 20 000 km².

2. Bazową osnowę magnetyczną tworzą punkty krajowego zdjęcia magnetycznego o przeciętnej gęstości 1 punkt na 500 km², przy czym lokalna gęstość punktów zdjęcia magnetycznego zależy od rozkładu przestrzennego pola magnetycznego.

3. Przy wyznaczaniu elementów pola magnetycznego Ziemi stosuje się jednostki:

1) w przypadku modułu wektora natężenia całkowitego pola magnetycznego F i składowych X, Y, Z tego wektora - nanotesle oznaczane symbolem nT;

2) w przypadku deklinacji magnetycznej D i w przypadku inklinacji magnetycznej I - stopnie i minuty łuku.

4. Punkty osnowy magnetycznej wybiera się w miejscach oddalonych od obszarów zurbanizowanych, umożliwiających powtórzenia pomiaru w kolejnych latach, przy czym punkty powinny być oddalone od obiektów mogących zakłócać ziemskie pole magnetyczne na odległość co najmniej:

1) od kolejowej trakcji elektrycznej - o 4-5 km,

2) od zakładów przemysłowych - o 500-600 m,

3) od elektrycznych linii przesyłowych wysokiego napięcia - o 300-500 m,

4) od budynków - o 100-300 m, w zależności od ich konstrukcji

- a gradient horyzontalny pola w miejscu założenia punktu nie powinien przekraczać 3 nT na 1 m.

5. Jako punkt magnetyczny może być wykorzystany istniejący punkt geodezyjny lub grawimetryczny, o ile jego lokalizacja spełnia warunki wymienione w pkt 4, a stabilizacja punktu nie zawiera elementów żelaznych.

6. Współrzędne punktu magnetycznego wyznacza się z dokładnością nie mniejszą niż 5 m.

7. Punkty podstawowej osnowy magnetycznej stabilizuje się amagnetycznym znakiem:

1) punkty fundamentalnej osnowy magnetycznej - granitowym albo betonowym słupem bez zbrojenia, o wymiarach co najmniej 0,20x0,20x0,80 m, z podcentrem w postaci płyty z takiego samego materiału;

2) punkty bazowej osnowy magnetycznej - słupem betonowym bez zbrojenia lub rurką z tworzywa sztucznego.

8. Dla każdego punktu wybiera się, na kierunkach w miarę możliwości prostopadłych do siebie, dobrze widoczne i charakterystyczne cele ziemskie (miry) położone w odległości nie mniejszej niż 500 m, a w przypadku braku takich punktów zakłada się punkty ekscentryczne, stabilizowane tak jak punkt magnetyczny.

9. Przed rozpoczęciem i po zakończeniu sezonu pomiarów magnetycznych na punktach podstawowej osnowy magnetycznej dokonuje się porównania wskazań instrumentów magnetycznych w obserwatorium magnetycznym.

10. Pomiary na punkcie fundamentalnej osnowy magnetycznej wykonuje się, mierząc co najmniej po 6 serii wyznaczeń każdego elementu pola magnetycznego Ziemi, nie więcej niż po dwie serie w trzech kolejnych dniach.

11. Pomiary na punkcie bazowej osnowy magnetycznej powinny obejmować dwa wyznaczenia jednego lub kilku elementów pola magnetycznego, po dwie serie z przerwą nie mniejszą niż 15 minut między wyznaczeniami.

12. Poprawki niezbędne do redukcji pomiarów o wpływ wariacji dobowych pola geomagnetycznego wyznacza się na podstawie magnetogramów zmian pola magnetycznego wyznaczonych w najbliższym obserwatorium magnetycznym lub na polowej magnetycznej stacji wariograficznej. Stację wariograficzną powinno się instalować w rejonie pomiarów, jeżeli odległość od obserwatorium magnetycznego jest większa niż 200 km.

13. Jeżeli w czasie pomiarów zaobserwowano zaburzenia ziemskiego pola magnetycznego, pomiary na punkcie przerywa się albo wydłuża się okres pomiarów tak, aby istniała pewność, że uzyskane wyniki nie będą obarczone błędami spowodowanymi przez te zaburzenia. Pomiary wykonane w czasie wystąpienia zakłóceń pola magnetycznego nie mogą być włączane do zbioru obserwacji.

14. Każdą obserwację na punkcie magnetycznym wykonuje się o pełnej minucie i notuje się czas, przy czym wskazania zegara kontroluje się na podstawie radiowych sygnałów czasu.

15. Błędy średnie elementów pola magnetycznego Ziemi na punktach osnowy fundamentalnej nie powinny być większe niż:

1) dla wektora natężenia pola - 1 nT;

2) dla deklinacji magnetycznej - 0,5';

3) dla inklinacji magnetycznej - 0,3'.

16. Błędy średnie elementów pola magnetycznego Ziemi na punktach osnowy bazowej nie powinny być większe niż:

1) dla modułu wektora natężenia pola - 2 nT;

2) dla deklinacji magnetycznej - 2,0';

3) dla inklinacji magnetycznej - 1,0'.

17. Błąd wyznaczenia azymutu astronomicznego kierunków na miry nie powinien być większy niż 20".

18. Na podstawie zmian rozkładu przestrzennego zmian wiekowych pola magnetycznego Ziemi, wyznaczonych na magnetycznych punktach wiekowych i w obserwatoriach magnetycznych, aktualizuje się wartości elementów pola magnetycznego Ziemi na punktach bazowej osnowy magnetycznej, w szczególności poprzez przeliczenie istniejących danych magnetycznych do nowej epoki.

Rozdział  6

Szczegółowa pozioma osnowa geodezyjna

1. Szczegółową poziomą osnowę geodezyjną stanowi zbiór punktów będących rozwinięciem podstawowej osnowy poziomej, służących do nawiązywania osnów pomiarowych i wykonywania szczegółowych pomiarów geodezyjnych.

2. Szczegółową poziomą osnowę geodezyjną tworzą:

1) punkty dotychczasowej osnowy poziomej 2 klasy, których średni błąd położenia względem punktów nawiązania po wyrównaniu mp ≤ 0,05 m;

2) punkty dotychczasowej osnowy poziomej 3 klasy, których średni błąd położenia względem punktów nawiązania po wyrównaniu mp ≤ 0,10 m;

3) nowo zakładane punkty osnowy poziomej, których średni błąd położenia względem punktów nawiązania po wyrównaniu mp ≤ 0,07 m.

3. Punkty szczegółowej poziomej osnowy geodezyjnej zakłada się w sieciach, wykorzystując obserwacje statycznych pomiarów satelitarnych GNSS, pomiarów wykonywanych w ramach systemu ASG-EUPOS oraz klasycznych pomiarów metodą poligonizacji i wcięć.

4. Na terenach zurbanizowanych optymalną metodą zakładania osnowy jest metoda kombinowana, łącząca obserwacje pomiarów techniką GNSS i pomiarów klasycznych metodą poligonizacji. Na terenach wiejskich, rolnych i leśnych zaleca się zakładanie osnowy przy wykorzystaniu statycznych pomiarów satelitarnych.

5. Do sieci należy włączyć wszystkie istniejące w terenie cele wysokie (wieże kościołów, maszty itp.), które należy wyznaczyć metodą wcięć.

6. Punkty szczegółowej osnowy poziomej powinny mieć wyznaczone wysokości z dokładnością nie mniejszą niż 0,05 m.

7. Nowe punkty ekscentryczne określa się z dokładnością nie mniejszą niż 0,02 m, metodami zapewniającymi kontrolę pomiaru i obliczeń, przy czym liczba nowo zakładanych punktów ekscentrycznych nie powinna być większa niż trzy.

8. Zaleca się, aby stopień zagęszczenia punktami osnowy szczegółowej łącznie z punktami osnowy podstawowej wynosił: na terenach zurbanizowanych nie mniej niż 1 punkt na 20 ha, a na terenach rolnych i leśnych stopień zagęszczenia powinien być dostosowany do potrzeb wynikających z miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, nie mniej jednak niż 1 punkt na 120 ha.

9. Przy ustalaniu lokalizacji punktów należy dążyć do uzyskania jak największej liczby wzajemnych wizur na sąsiednie punkty tej samej lub wyższej klasy.

10. Przy ustalaniu lokalizacji punktów przewidzianych do pomiaru metodą satelitarną należy uwzględnić następujące warunki:

1) należy unikać zakryć horyzontu i przeszkód terenowych mogących powodować odbicia sygnałów satelitarnych, w szczególności: budowli, drzew, krzewów, samochodów;

2) punkty nie powinny być projektowane w bezpośrednim sąsiedztwie aktywnych elementów infrastruktury technicznej emitujących fale elektromagnetyczne, w szczególności: nadajników radiowych, linii energetycznych, trakcji kolejowej lub tramwajowej;

3) każdy punkt osnowy szczegółowej powinien mieć określony przynajmniej jeden przestrzenny wektor na sąsiedni, widoczny bez przeszkód punkt sieci.

11. Przy ustalaniu lokalizacji punktów przewidzianych do pomiaru metodą poligonizacji należy uwzględnić następujące warunki:

1) ciągi powinny być zbliżone do prostoliniowych;

2) każdy ciąg powinien być nawiązany obustronnie kątowo i liniowo;

3) długości ciągów pojedynczych nie powinny przekraczać 3,0 km, a ciągów wyznaczających punkty węzłowe - 2,0 km;

4) długości boków w ciągach powinny wynosić od 150 m do 500 m, przy czym średnia długość boku na terenach miejskich nie powinna przekraczać 250 m, a na pozostałych terenach - 350 m.

12. Punkty osnowy szczegółowej stabilizuje się jednopoziomowo, stosując znaki z plastiku, metalu lub innego trwałego materiału, po ich zabetonowaniu lub innym trwałym połączeniu z podłożem lub ścianą budynku. Na terenach rolnych i leśnych dopuszcza się stabilizację dwupoziomową, z zastosowaniem słupa betonowego nie krótszego niż 0,70 m wraz z betonową płytką. Poszczególne znaki powinny być oddzielone warstwą ziemi o grubości co najmniej 0,03 m.

13. Poziome nawiązanie geodezyjne sieci powinno być wykonane do wszystkich punktów osnowy podstawowej znajdujących się na terenie opracowania. W uzasadnionych przypadkach, przy łączeniu istniejących sieci geodezyjnych, dopuszcza się nawiązanie do punktów osnowy szczegółowej, pod warunkiem że liczba takich nawiązań nie będzie przekraczała 30% ogólnej liczby nawiązań. W celu integracji nowej sieci z istniejącą w terenie osnową do pomiaru należy włączyć punkty kontrolne tej samej klasy o znanych współrzędnych.

14. Przy wyznaczaniu wysokości punktów techniką GNSS wykonuje się nawiązania wysokościowe do co najmniej czterech punktów wysokościowej osnowy geodezyjnej podstawowej. Punkty nawiązania wysokościowego powinny być rozmieszczone równomiernie na obszarze mierzonej sieci.

15. Wyznaczenie wysokości punktów metodą trygonometryczną wykonuje się na ciągach poligonowych, które zaprojektowano w miejscach, w których nie ma osnowy wysokościowej.

16. Przy pomiarze osnowy techniką GNSS należy uwzględniać następujące warunki techniczne:

1) pomiar powinien być przeprowadzony w nawiązaniu do punktów podstawowej osnowy geodezyjnej i z wykorzystaniem obserwacji wykonanych na co najmniej trzech stacjach referencyjnych systemu ASG-EUPOS;

2) pomiar sieci należy wykonywać za pomocą zestawu co najmniej trzech odbiorników GNSS;

3) nie mniej niż jedna trzecia wyznaczanych punktów musi posiadać obserwacje wykonane w dwóch niezależnych sesjach pomiarowych;

4) minimalna liczba obserwowanych satelitów nie powinna być mniejsza niż cztery;

5) w opracowaniu numerycznym wykorzystuje się sygnały satelitów znajdujących się powyżej 10° nad horyzontem.

17. Przed rozpoczęciem pomiaru należy zapewnić centryczne ustawienie instrumentu geodezyjnego lub centryczne i poziome ustawienie anteny nad wyznaczanym punktem, z dokładnością nie mniejszą niż 0,005 m. Wysokość anteny nad centrem przy pomiarach techniką GNSS należy określić z dokładnością nie mniejszą niż 0,002 m.

18. Przy pomiarach mimośrodowych elementy mimośrodu mierzy się z dokładnością zapewniającą wyznaczenie poprawek ze względu na mimośród z błędem średnim nie większym niż 1/3 wartości dopuszczalnego średniego błędu pomiaru kąta lub długości.

19. Długość sesji pomiarowej, przy założeniu że warunki pomiaru są korzystne, musi być dostosowana do wymaganej dokładności i warunków terenowych na obserwowanych punktach. W przypadku niekorzystnych warunków zalecane jest wydłużenie czasu prowadzenia obserwacji.

20. W pomiarach sieci poligonowej należy wykorzystać instrumenty geodezyjne zapewniające średni błąd pomiaru kierunku mniejszy niż 20^cc. Średni błąd pomiaru długości nie powinien być większy niż 0,01 m. Przy pomiarze ciągów poligonowych zalecana jest metoda trzech statywów.

21. Pomiar kąta wykonuje się w dwóch seriach; dopuszczalna różnica pomiędzy seriami nie powinna być większa niż 30^cc. Pomiar długości boku wykonuje się w dwóch kierunkach; różnica pomierzonych długości z obu kierunków nie powinna być większa niż 0,015 m.

22. Obserwacje kątów pionowych w celu wyznaczenia wysokości punktu metodą niwelacji trygonometrycznej wykonuje się w dwóch seriach; różnica pomiędzy seriami nie powinna być większa niż 20^cc. Wysokości ustawienia instrumentu i celu nad punktem mierzy się z dokładnością nie mniejszą niż 0,005 m.

23. W przypadku gdy zostały zniszczone lub przemieszczone znaki geodezyjne określające położenie punktu w terenie, wykonuje się odtworzenie pierwotnego położenia punktu i powtórnie się go stabilizuje na podstawie:

1) miar od poboczników;

2) położenia znaku podziemnego;

3) domiarów z punktów ekscentrycznych.

24. Zaleca się wykonanie kontroli wstępnej obserwacji umożliwiającej wykrycie błędów grubych poprzez wyrównanie swobodne sieci z zastosowaniem jednego punktu stałego.

25. Sposób ścisłego wyrównania sieci punktów szczegółowej poziomej osnowy geodezyjnej zależny jest od technologii pomiaru:

1) współrzędne punktów sieci wyznaczanej metodą kombinowaną wyrównuje się, łącząc obserwacje z różnych technik pomiaru;

2) współrzędne punktów sieci wyznaczanej techniką GNSS oblicza się w procesie wyrównania niezależnych wektorów GNSS w układzie przestrzennym;

3) wyrównanie sieci poziomej osnowy szczegółowej pomierzonej metodami klasycznymi wykonuje się na płaszczyźnie odwzorowania, w obowiązującym państwowym systemie odniesień przestrzennych.

26. Wyrównanie osnowy szczegółowej wykonuje się metodą pośredniczącą, wykorzystując zredukowane wyniki obserwacji. Współrzędne płaskie prostokątne oblicza się z wyrównanych współrzędnych geocentrycznych lub geodezyjnych zgodnie z regułami odwzorowawczymi.

27. Do wyrównania sieci mogą być adaptowane obserwacje z dawnych pomiarów, których błąd średni nie przekracza dwukrotnej wartości błędu średniego pomiaru przewidzianego dla modernizowanej osnowy szczegółowej.

28. Wysokości normalne punktów pomierzonych techniką GNSS wyznacza się z różnic pomiędzy wysokościami geodezyjnymi i wielkościami odstępu geoidy niwelacyjnej od elipsoidy odniesienia. Obliczenia należy wykonywać w ramach jednego obowiązującego modelu geoidy.

29. Obliczenie wysokości punktów wyznaczonych metodą trygonometryczną wykonuje się w nawiązaniu do punktów, których wysokości określone zostały za pomocą niwelacji geometrycznej lub techniką GNSS. Metoda wyrównania powinna umożliwiać ocenę dokładności wyznaczenia wysokości punktu.

30. W przypadku punktów stabilizowanych dwupoziomowo wysokość określa się w odniesieniu do znaku naziemnego.

Rozdział  7

Szczegółowa wysokościowa osnowa geodezyjna

1. Szczegółowa wysokościowa osnowa geodezyjna stanowi zbiór punktów będących zagęszczeniem osnowy podstawowej, służących do nawiązywania osnów pomiarowych i wykonywania pomiarów geodezyjnych.

2. Szczegółową wysokościową osnowę geodezyjną tworzą:

1) sieci niwelacyjne, zakładane metodą niwelacji geometrycznej, których elementami konstrukcyjnymi są linie niwelacyjne, składające się z odcinków niwelacyjnych;

2) punkty wysokościowe zakładane techniką GNSS, przy czym warunki pomiaru są identyczne jak przy określaniu wysokości punktów szczegółowej osnowy poziomej, przy nawiązaniu sieci do co najmniej czterech punktów podstawowej wysokościowej osnowy geodezyjnej. Liczba punktów nawiązania uzależniona jest od wielkości obszaru opracowania.

3. Dokładność osnowy charakteryzuje średni błąd pomiaru 1 km niwelacji lub średni błąd wyznaczenia wysokości, obliczone w procesie wyrównania sieci. Średni błąd pomiaru nie powinien być większy niż 4 mm/km, a błąd wysokości punktu po wyrównaniu nie powinien być większy niż 0,01 m.

4. Długości linii niwelacyjnych nie powinny przekraczać 18 km, a na terenach zurbanizowanych - 6 km. Długości odcinków niwelacyjnych powinny wynosić od 0,5 km do 1,0 km, a na terenach niezurbanizowanych nie powinny przekraczać 3 km. Na terenach niezurbanizowanych, przy braku możliwości zakładania znaków ściennych, długości odcinków mogą być zwiększone do 50%.

5. Stabilność punktu nawiązania sieci niwelacyjnej sprawdza się przez wykonanie pomiarów kontrolnych na jednym z odcinków linii niwelacyjnych dochodzących do tego punktu. Pomiar kontrolny wykonuje się zgodnie z zasadami określonymi dla osnowy szczegółowej.

6. Linie przewidziane do adaptacji powinny w całości lub w części spełniać następujące kryteria:

1) rodzaje znaków wysokościowych i ich rozmieszczenie powinny odpowiadać kryteriom właściwym dla osnowy szczegółowej;

2) archiwalne pomiary niwelacyjne powinny spełniać wymagania dokładnościowe właściwe dla osnowy szczegółowej;

3) od pomiaru linii nie upłynęło więcej niż 20 lat.

7. Współrzędne znaków wysokościowych określa się z błędem nie większym niż 5 m.

8. Stosuje się dwa zasadnicze rodzaje znaków wysokościowych:

1) naziemne, w których właściwe punkty wysokościowe znajdują się nad powierzchnią gruntu (podstawa znaku powinna znajdować się na głębokości większej niż głębokość zamarzania gruntu);

2) ścienne - w postaci metalowych bolców (reperów) osadzonych w ścianach budowli, gwarantujących ich stabilność.

9. Znaki naziemne osadza się wzdłuż dróg, poza rowem ograniczającym koronę drogi, przy czym należy wybierać grunty wolne od upraw rolniczych.

10. Znaki ścienne osadza się w budowlach, których fundamenty sięgają poniżej poziomu zamarzania gruntu.

11. W przypadku stabilizowania nowych punktów wysokościowych stosuje się znaki ścienne, a w miejscach, w których to nie jest możliwe - znaki naziemne.

12. Znaki naziemne osadza się co najmniej na 3 miesiące przed rozpoczęciem pomiaru. Znaki ścienne osadza się co najmniej na 7 dni przed rozpoczęciem pomiaru.

13. Pomiar odcinka niwelacyjnego polega na określeniu przewyższenia między dwoma punktami wysokościowymi, stanowiącymi jego punkty końcowe. Jako punkty przejściowe służą sferyczne trzpienie żabek niwelacyjnych, na których ustawia się łaty.

14. W trakcie pomiaru wykonuje się obsługę codzienną i sprawdzenie sprzętu, a ponadto co dwa tygodnie lub częściej, jeżeli zaistniały okoliczności mogące powodować obniżenie jego parametrów technicznych, należy wykonać pełny zakres sprawdzenia niwelatora i łat według programu właściwego dla danego typu sprzętu.

15. Pomiar niwelacji wykonuje się w przy dobrej widoczności i spokojnym obrazie łat, po gruncie lub nawierzchni zapewniającej stabilność statywu i łat. Wymaga się, aby celowe przebiegały w środowisku jednakowym pod względem temperatury, wilgotności, nasłonecznienia i pokrycia terenu oraz z dala od obiektów wydzielających ciepło. Celowe powinny przebiegać nad powierzchnią terenu na wysokości nie mniejszej niż 1,0 m, a w terenie falistym nie mniejszej niż 0,6 m.

16. Odcinki niwelacyjne mierzy się dwukrotnie - w kierunku głównym i w kierunku powrotnym. Liczba stanowisk niwelatora przy pomiarze odcinka niwelacji powinna być parzysta, aby na punktach końcowych była obserwowana ta sama łata. Przy pomiarze w kierunku powrotnym łaty zamienia się tak, aby na punktach końcowych ustawiać inną łatę niż ta, która była obserwowana podczas pomiaru w kierunku głównym.

17. Długości celowych nie powinny być większe niż 50 m; w terenach górzystych celowe mogą być krótsze, jednak nie krótsze niż 5 m. Celowe dłuższe od dopuszczalnych mogą być stosowane jedynie przy przechodzeniu przez przeszkody. Różnica długości celowych na stanowisku nie może być większa niż 1,0 m.

18. Na każdym stanowisku przewyższenie wyznacza się dwukrotnie. Różnica między dwoma wyznaczeniami przewyższenia na stanowisku nie powinna być większa niż 2 mm.

19. Różnica wyników dwukrotnego pomiaru odcinka niwelacyjnego, obliczona z pomiarów w kierunku głównym i powrotnym, nie powinna być większa niż 6 mm, gdzie R określa długość odcinka w km.

20. Suma różnic wyników dwukrotnych pomiarów odcinków, obliczona dla odcinków niwelacyjnych całej sekcji lub linii, nie powinna być większa niż 6 mm, gdzie L określa długość linii lub sekcji w km.

21. Odchyłka zamknięcia poligonu niwelacyjnego, wyznaczona z wartości pomierzonych, nie powinna być większa niż 6 mm, gdzie F określa długość obwodnicy poligonu w km.

22. Przy pomiarze przez szerokie przeszkody terenowe dopuszcza się stosowanie innych metod pomiaru, które zapewniają dokładność nie mniejszą niż pomiary metodą niwelacji geometrycznej.

Rozdział  8

Osnowa wielofunkcyjna

1. Nowe punkty osnowy geodezyjnej, zakładane techniką GNSS, oraz punkty osnów grawimetrycznej i magnetycznej zakłada się jako punkty osnowy wielofunkcyjnej.

2. Osnowie wielofunkcyjnej nie przypisuje się oddzielnej klasyfikacji, jej punkty są klasyfikowane w ramach poszczególnych rodzajów osnów.

3. Punkt osnowy wielofunkcyjnej może być punktem różnych klas osnów: geodezyjnej, grawimetrycznej albo magnetycznej.

Rozdział  9

Numeracja punktów, sporządzanie opisów topograficznych, kompletowanie dokumentacji geodezyjnej i typy stabilizacji punktów osnowy

1. Każdy punkt osnów geodezyjnej, grawimetrycznej i magnetycznej ma niepowtarzalny i niezmienny numer nadawany na etapie sporządzania projektu technicznego.

2. Numer punktu składa się z trzech członów. Pierwszy człon określa godło arkusza mapy, na którym znajduje się punkt, drugi człon numeru zawiera informację o rodzaju osnowy, trzeci człon oznacza właściwy numer punktu w ramach danego arkusza mapy.

3. W przypadku punktów osnowy podstawowej pierwszy człon punktu zawiera 5 cyfr określających godło arkusza mapy topograficznej w układzie "1992" w skali 1:50 000, przy czym:

1) pierwsza cyfra określa godło arkusza w skali 1:1 000 000:

a) cyfra "1" oznacza arkusz "N-33",

b) cyfra "2" oznacza arkusz "N-34",

c) cyfra "3" oznacza arkusz "M-33",

d) cyfra "4" oznacza arkusz "M-34",

e) cyfra "5" oznacza arkusz "M-35";

2) trzy kolejne cyfry określają numer arkusza w skali 1:100 000 w ramach arkusza w skali 1:1000 000;

3) piąta cyfra określa numer arkusza w skali 1:50 000 w ramach arkusza w skali 1:100 000, przy czym:

a) cyfra "1" oznacza arkusz "A",

b) cyfra "2" oznacza arkusz "B",

c) cyfra "3" oznacza arkusz "C",

d) cyfra "4" oznacza arkusz "D".

4. W przypadku punktów osnowy szczegółowej pierwszy człon punktu zawiera 6 cyfr określających godło arkusza w skali 1:10 000 w układzie "2000", przy czym:

1) pierwsza cyfra określa numer pasa odwzorowania wynikający z podzielenia wartości południka osiowego przez 3, odpowiednio:

a) cyfra "5" dla wartości południka osiowego równej 15°,

b) cyfra "6" dla wartości południka osiowego równej 18°,

c) cyfra "7" dla wartości południka osiowego równej 21°,

d) cyfra "8" dla wartości południka osiowego równej 24°;

2) trzy kolejne cyfry stanowi liczba całkowita ilorazu (x_i-4920):5, gdzie x_i oznacza współrzędną dowolnego punktu z obszaru odwzorowania arkusza 1:10 000, wyrażoną w kilometrach od równika;

3) dwie kolejne cyfry stanowi liczba całkowita ilorazu (y_i-332):8, gdzie y_i oznacza współrzędną dowolnego punktu z obszaru odwzorowania arkusza 1:10 000, wyrażoną w kilometrach, bez początkowej cyfry oznaczającej numer pasa odwzorowawczego.

5. Drugi, jednocyfrowy człon numeru określa rodzaj osnowy, przy czym:

1) cyfra "1" oznacza punkt osnowy poziomej;

2) cyfra "2" oznacza punkt osnowy wysokościowej;

3) cyfra "3" oznacza punkt osnowy grawimetrycznej;

4) cyfra "4" oznacza punkt osnowy magnetycznej;

5) cyfra "5" oznacza punkt osnowy wielofunkcyjnej.

6. Trzeci człon numeru punktu tworzony jest zgodnie z następującymi zasadami:

1) punktom osnowy podstawowej nadaje się trzycyfrowy numer punktu, którego kolejne cyfry oznaczają odpowiednio:

a) cyfry z przedziału 01-09 - punkt fundamentalnych osnów poziomej, grawimetrycznej i magnetycznej,

b) cyfry z przedziału 001-009 - punkt fundamentalnej osnowy wysokościowej,

c) cyfry z przedziału 10-99 - punkt bazowych osnów poziomej, grawimetrycznej i magnetycznej,

d) cyfry z przedziału 100-999 - punkt bazowej osnowy wysokościowej,

e) trzecia cyfra dla punktów osnów podstawowej: poziomej, grawimetrycznej i magnetycznej oznacza numer kolejnego punktu w zespole (ekscentra), przy czym centr punktu oznacza się zawsze cyfrą 0;

2) punktom szczegółowej poziomej osnowy geodezyjnej nadaje się pięciocyfrowy numer, którego pierwsze cztery cyfry z przedziału 1000-4999 oznaczają właściwy numer, a piąta cyfra oznacza numer kolejnego punktu w zespole (ekscentra), przy czym centr punktu oznacza się zawsze cyfrą 0;

3) punktom szczegółowej osnowy wysokościowej nadaje się czterocyfrowy numer z przedziału 5000-9999.

7. Na dokumentach geodezyjno-kartograficznych dopuszcza się stosowanie uproszczonej numeracji punktów - ograniczonej do drugiego i trzeciego członu, jeżeli z innych danych można jednoznacznie określić godło arkusza mapy. W uproszczonym numerze dla centra punktu nie podaje się ostatniej cyfry 0, oznaczającej centr znaku.

8. Dla każdego nowo zakładanego punktu osnowy sporządza się opis topograficzny punktu, a opisy punktów istniejących aktualizuje się, przy czym: zmiany i uzupełnienia albo potwierdzenie aktualności danych przedstawia się na istniejącym opisie czerwonym kolorem.

9. Opis topograficzny punktu powinien zawierać co najmniej:

1) numer punktu;

2) godło arkusza mapy;

3) nazwę gminy i miejscowości;

4) współrzędne geodezyjne punktu z dokładnością do 0,1";

5) szkic lokalizacyjny lub zdjęcie;

6) dane dotyczące stabilizacji;

7) dane z pomiaru osnowy.

10. Podstawowym elementem opisu topograficznego jest szkic umożliwiający odnalezienie punktu. Na szkicu sytuacyjnym pokazuje się położenie centra lub zespołu znaków danego punktu związanych miarami ze szczegółami terenowymi, przy czym należy stosować następujące zasady:

1) szkic sytuacyjny sporządza się z zachowaniem znaków umownych obowiązujących przy opracowaniu mapy zasadniczej;

2) szkic sytuacyjny sporządza się w miarę możliwości z zachowaniem przybliżonych proporcji w długościach;

3) na szkicu przedstawia się szczegóły terenowe istotne dla odnalezienia punktu, miary liniowe do pobliskich trwałych szczegółów terenowych podaje się z dokładnością 0,01 m, w sposób umożliwiający dwukrotne niezależne wyznaczenie jego położenia w terenie; miary terenowe do innych szczegółów terenowych oraz miary z linii pomiarowych podaje się z dokładnością odpowiednią dla danej grupy dokładności określenia szczegółu;

4) przy wylotach dróg podaje się nazwy najbliższych miejscowości, dróg wyższej klasy lub charakterystycznych elementów terenu; zaleca się wskazywanie elementów, których identyfikacja na mapie i w terenie nie nastręcza trudności;

5) sytuację terenową na szkicu sytuacyjnym orientuje się do północy, przy czym kierunek północny na szkicu jest równoległy do bocznej ramki formularza;

6) zamiast szkicu sytuacyjnego dopuszcza się wstawienie zdjęcia lub wycinka mapy topograficznej, o ile jednoznacznie pokazują lokalizację punktu.

11. Na opisie topograficznym przedstawia się ponadto rozmieszczenie ściennych, naziemnych i podziemnych elementów znaku geodezyjnego, a także inne informacje dotyczące znaków i ich położenia, takie jak:

1) rodzaj znaku, jego numer, typ i wymiary;

2) odległości pomiędzy znakami w zespole oraz głębokości ich osadzenia;

3) nawiązanie kątowe poboczników oraz znaków podziemnych;

4) usytuowanie punktów kierunkowych (mir) i punktów ekscentrycznych;

5) w przypadku znaków ściennych - rysunek fragmentu ściany z podaniem wysokości znaku nad powierzchnią terenu i odległości do najbliższych charakterystycznych miejsc ściany.

12. Dodatkowo na opisie topograficznym przedstawia się dane z pomiaru osnowy:

1) w przypadku punktów podstawowej wysokościowej osnowy geodezyjnej - numer i nazwę linii niwelacyjnej oraz informację o sąsiednich punktach osnowy z podaniem odległości do nich;

2) w przypadku punktów szczegółowej poziomej osnowy geodezyjnej - kąty i odległości z pomiaru do sąsiednich punktów osnowy, a w przypadku pomiaru techniką GNSS - kąty i odległości wyliczone ze współrzędnych do widocznych sąsiednich punktów osnowy;

3) w przypadku punktów szczegółowej osnowy wysokościowej - informację o sąsiednich punktach osnowy z podaniem odległości do nich.

13. Opis topograficzny punktu powinien zawierać datę jego sporządzenia lub aktualizacji, nazwę wykonawcy oraz imię i nazwisko osoby, która go wykonała.

14. Osnowy geodezyjne, grawimetryczne i magnetyczne zakłada się na podstawie zatwierdzonego projektu technicznego, przy czym prace projektowe obejmują w szczególności:

1) analizę i ocenę przydatności oraz sposób wykorzystania istniejącej dokumentacji technicznej;

2) opracowanie założeń technicznych do projektu w oparciu o miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego i wyniki badań dotyczących stanu osnów;

3) inwentaryzację punktów oraz wywiad terenowy prowadzony w celu ustalenia najkorzystniejszej pod względem technicznym i ekonomicznym lokalizacji punktów osnowy oraz zweryfikowania założeń technicznych;

4) opracowanie projektu technicznego uwzględniającego wyniki inwentaryzacji punktów i wywiadu terenowego.

15. Przy ustalaniu lokalizacji punktów osnowy należy przestrzegać następujących zasad:

1) punkty wybierać w miejscach nienarażonych na zniszczenie i dogodnych do pomiaru;

2) w maksymalnym stopniu wykorzystać stabilizację punktów istniejących;

3) ustalić nawiązania i zaprojektować punkty ekscentryczne.

16. Projekt techniczny powinien zawierać:

1) opis projektu omawiający całość projektowanych prac, w którym należy określić:

a) dane charakteryzujące projektowaną sieć, jej zasięg i strukturę,

b) punkty nawiązania, liczbę projektowanych punktów nowych i adaptowanych do pomiaru,

c) sposób wykorzystania archiwalnej dokumentacji technicznej,

d) uzasadnienie ewentualnych zmian w stosunku do założeń technicznych,

e) proponowane typy znaków, sposób stabilizacji, metody pomiaru i inne dane, które odbiegają od standardowych ustaleń obowiązujących przepisów technicznych;

2) mapę projektu technicznego opracowaną w odpowiednio dobranej skali, umożliwiającej czytelne i przejrzyste przedstawienie konstrukcji geometrycznej projektowanej do pomiaru sieci i innych prac przewidzianych do realizacji w terenie; na mapę projektu technicznego należy nanieść:

a) wszystkie punkty sieci, w tym punkty przewidziane do wykonania nawiązań poziomych i wysokościowych,

b) wyniki inwentaryzacji i wywiadu terenowego,

c) punkty nowo projektowane oraz przewidziane do wykonania prace konserwacyjne;

3) opisy topograficzne z inwentaryzacji punktów.

17. Po zakończeniu prac związanych z założeniem lub modernizacją osnów geodezyjnej, grawimetrycznej lub magnetycznej opracowane dokumenty kompletuje się i przekazuje do właściwego ośrodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.

18. Geodezyjna dokumentacja techniczna z prac powinna być przekazana w formie dokumentów elektronicznych, o których mowa w przepisach o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, a w razie potrzeby także w formie analogowej, przy czym: sprawozdanie techniczne, raport z wyrównania sieci oraz dokumenty, które powstały bezpośrednio w trakcie prac terenowych, przekazuje się w formie analogowej i elektronicznej.

19. Geodezyjna dokumentacja techniczna powinna zawierać następujące dokumenty:

1) sprawozdanie techniczne zawierające opis wykonanych prac, w którym należy określić:

a) dane charakteryzujące zrealizowaną sieć, jej zasięg i strukturę,

b) odstępstwa od projektu technicznego,

c) zestawienie wykonanych prac,

d) opis sposobu stabilizacji, metody pomiaru oraz wyników wyrównania sieci,

e) analizę i ocenę otrzymanych wyników;

2) polowe opisy topograficzne punktów z inwentaryzacji lub stabilizacji;

3) dokumentację z pomiaru osnowy;

4) raport z wyrównania sieci zawierający:

a) zestawienie zredukowanych obserwacji wraz ze średnimi błędami obserwacji,

b) poprawki do obserwacji po wyrównaniu,

c) błędy średnie poprawek,

d) średni błąd pojedynczego spostrzeżenia po wyrównaniu,

e) charakterystykę dokładności punktów,

f) wykazy danych ostatecznych,

g) słownik konwersji numerów punktów;

5) opisy topograficzne punktów;

6) mapę (szkic) pomierzonej sieci opracowaną w odpowiednio dobranej skali, umożliwiającej czytelne i przejrzyste przedstawienie zrealizowanych prac i wyników pomiaru;

7) pliki wsadowe do bazy danych;

8) zawiadomienia o umieszczeniu znaków;

9) inne materiały opracowane w trakcie realizacji prac, w tym co najmniej opis i mapę projektu technicznego.

20. Punkty osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych stabilizuje się w sposób trwały znakami geodezyjnymi wykonanymi z kamienia, betonu, metalu, plastiku lub innego trwałego materiału. Ponadto jako znak geodezyjny może być przyjęty trwały element na stałych budynkach lub budowlach, w szczególności: gałka, krzyż, szczyt dachu.

21. Dla oznaczenia typu znaku w bazie danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz w bazie danych szczegółowych osnów geodezyjnych stosuje się kody znaków podane w pierwszej kolumnie tabeli nr 1.

Tabela nr 1. Typy znaków

Kod znaku		Typ znaku	Szczegółowy opis typu znaku	Dotychczasowy kod znaku
0		Naturalny znak na budowli stałej	Znakiem jest ściśle określony element budowli stałej niedostępny jako stanowisko pomiarowe	01 - 05
1		Stabilizowany znak na budowli stałej	Znak zakładany na elementach stałych budowli z możliwością wykonania na nim pomiaru lub ustawienia lustra pomiarowego na płaskim fragmencie budowli, np. trwale osadzony bolec, śruba itp.	07 - 13
2		Znak jednopoziomowy stabilizowany w litym podłożu	Znak z trwałego materiału stabilizowany w litym podłożu w sposób zapewniający jego długoletnie przetrwanie	07 - 13, 17, 18b, 20, 45
3		Znak ścienny	Znak z trwałego materiału, w szczególności ze stali, żelaza, plastiku, stabilizowany w sposób trwały w ścianie budowli mieszkalnej lub inżynieryjnej	09, 10, 12, 86 - 90
4		Znak gruntowy jednopoziomowy	Znak z trwałego materiału, w szczególności z betonu, granitu, plastiku, stabilizowany bezpośrednio w gruncie na terenach rolnych, piaszczystych itp.	16, 17, 18a, 19 - 23, 73 - 81
5		Znak gruntowy dwupoziomowy	Zespół dwóch znaków z trwałego materiału, w którym znak podziemny umieszczony jest centrycznie pod znakiem naziemnym	29 - 49, w tym 30 (osnowa pozioma)
6		Znak podziemny	Znak lub zespół znaków geodezyjnej osnowy poziomej, które z uwagi na uwarunkowania terenowe zostały zastabiliozwane pod ziemią	24 - 26, 50 - 52
7		Słup obserwacyjny	W słupie osadzany jest znak geodezyjny, zakładany dla wybranych punktów osnowy podstawowej, przystosowany do wykonywania z niego pomiaru bez pomocy statywu i zapewniający jego długoletnie przetrwanie	06, 15, 98
8		Blok betonowy	W bloku osadzany jest znak geodezyjny, zakładany dla wybranych punktów osnowy podstawowej w celu zapewnienia mu długoletniego przetrwania	93 - 96
9	Specjalne znaki osnów geodezyjnych		Zespoły znaków gruntowych stabilizowane na punktach geodezyjnej osnowy podstawowej, które z uwagi na swoją rangę i znaczenie wymagały unikalnego i szczególnego rodzaju stabilizacji dostosowanego do konkretnych potrzeb. Dla punktów geodezyjnej osnowy poziomej są to trzy- lub czteropoziomowe zespoły znaków, dla punktów osnowy wysokościowej są to znaki głębinowe, repery podziemne oraz repery osnów realizacyjnych	30 (osnowa wysokościowa). 55 - 62,64 - 67, 69 - 71, 82 -84

22. Dla oznaczenia typu znaku rozpoznawczego w bazie danych państwowego rejestru podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz w bazie danych szczegółowych osnów geodezyjnych stosuje się kody znaków podane w pierwszej kolumnie tabeli nr 2.

Tabela nr 2. Typy znaków rozpoznawczych

Kod znaku	Typ znaku	Szczegółowy opis typu znaku	Dotychczasowy kod znaku
0		Brak znaku rozpoznawczego	0
1	Sygnał rozpoznawczy	Żelbetowy lub drewniany sygnał trójnożny ustawiony bezpośrednio nad punktem	1, 2
2	Słup rozpoznawczy	Żelbetowy, betonowy lub wykonany z trwałego materiału słup ustawiony w pobliżu punktu	3 - 5

23. Objaśnienia:

1) EUREF89 - fizyczna realizacja europejskiego ziemskiego systemu odniesienia systemu ETRS89 poprzez sieć europejskich stacji permanentnych GNSS;

2) ETRS89 - europejski ziemski system odniesienia zatwierdzony rezolucją nr 1 na zgromadzeniu podkomisji EUREF we Florencji w 1990 r. jako identyczny z Międzynarodowym Ziemskim Systemem Odniesienia (ITRS) na epokę 1989.0;

3) EUREF - podkomisja powołana w 1987 r. w ramach Międzynarodowej Asocjacji Geodezyjnej (IAG), której celem jest wprowadzanie i utrzymanie europejskiego ziemskiego systemu odniesienia ETRS89 i Europejskiego Wysokościowego Systemu Odniesienia (EVRS) oraz definiowanie i utrzymywanie fizycznych realizacji tych systemów;

4) IGS - międzynarodowa organizacja zajmująca się gromadzeniem, przetwarzaniem i udostępnianiem precyzyjnych danych pochodzących z systemów GNSS, wykorzystywanych w obliczeniach obserwacji GNSS.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

SPECYFIKACJA MODELU POJĘCIOWEGO BAZY DANYCH PAŃSTWOWEGO REJESTRU PODSTAWOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH, GRAWIMETRYCZNYCH I MAGNETYCZNYCH ORAZ BAZY DANYCH SZCZEGÓŁOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH

1. Schemat aplikacyjny UML: Osnowy geodezyjna, grawimetryczna i magnetyczna

wzór

2. Schemat aplikacyjny UML: Obserwacje

wzór

3. Schemat aplikacyjny UML: Słowniki

wzór

4. Schemat aplikacyjny UML: Model Podstawowy - Obiekt przestrzenny:

wzór

5. Schemat aplikacyjny UML: Model Podstawowy - Referencje między obiektami

wzór

6. Schemat aplikacyjny UML: Model Podstawowy - Typy podstawowe

wzór

7. Schematy aplikacyjne, o których mowa w pkt 1-6, zawierają minimalne wymagania dotyczące: bazy danych państwowego rejestru podstawowych osnów: geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz bazy danych szczegółowych osnów geodezyjnych. W przypadku konieczności rozszerzenia ich treści postępuje się zgodnie z poniższymi warunkami:

1) na opis każdej grupy obiektów, której reprezentantem w schemacie aplikacyjnym UML jest klasa, składają się: nazwa klasy i nazwa stereotypu, atrybuty klasy, relacje łączące klasy między sobą wraz z rolami klas oraz ograniczenia nałożone na wartości atrybutów i ich liczności oraz na relacje i liczności obiektów w relacji;

2) w schemacie aplikacyjnym UML przyjmuje się stereotypy wyszczególnione w tabeli 1:

Tabela 1. Lista zastosowanych stereotypów

Stereotyp	Element modelu	Opis
applicationSchema	pakiet	schemat aplikacyjny
CodeList	klasa	lista predefiniowanych wartości, którą można rozszerzyć
DataType	klasa	definicja strukturalnego typu danych
enumeration		stała lista predefiniowanych wartości (nie można rozszerzać)
FearureType	klasa	typ obiektu przestrzennego
Union	klasa	strukturalny typ danych, w przypadku którego dokładnie jeden z atrybutów musi wystąpić
voidable	atrybut	rozszerzenie profilu UML - odnosi się do wartości specjalnych

3) podczas wypełniania poszczególnych cech typów obiektów przestrzennych, w przypadku niemożności ich wypełnienia dla konkretnych wystąpień (instancji) tych typów z powodu braku informacji lub też w szczególnych przypadkach niemożności zastosowania danej cechy w odniesieniu do pojedynczego konkretnego obiektu, stosuje się atrybut specjalny, który będzie przekazywał informację o przyczynach niewypełnienia elementu, przy czym:

a) atrybut specjalny można stosować tylko do tych cech typów obiektów przestrzennych, które opisane są stereotypem "voidable",

b) wartości, jakie może przybierać atrybut specjalny, określa tabela nr 2:

Tabela 2. Wartości, jakie może przybierać atrybut specjalny

Wartość (w języku polskim)	Definicja	Wartość
nie stosuje się	nie ma zastosowania w danym kontekście	inapplicable
brak danych	wartość atrybutu nie jest obecnie znana, ale wartość ta może też nie istnieć	missing
tymczasowy brak danych	wartość atrybutu będzie znana w późniejszym terminie	template
nieznany	wartość atrybutu nie jest znana, ale prawdopodobnie istnieje	unknown
zastrzeżony	wartość atrybutu jest zastrzeżona	withheld

ZAŁĄCZNIK Nr  3

KATALOG OBIEKTÓW I ATRYBUTÓW BAZY DANYCH PAŃSTWOWEGO REJESTRU PODSTAWOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH, GRAWIMETRYCZNYCH I MAGNETYCZNYCH ORAZ BAZY DANYCH SZCZEGÓŁOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH

1. Katalog obiektów i atrybutów dotyczących punktów podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz szczegółowych osnów geodezyjnych.

Tabela nr 1

Klasa: OS_OgolnyPunktOsnowy Abstract
	Nazwa:	Ogólny punkt osnowy
	Definicja:	Abstrakcyjny punkt osnowy zawierający atrybuty wspólne dla wszystkich rodzajów osnów; punktem fizycznym najbardziej zbliżonym pojęciowo do ogólnego punktu osnowy jest punkt osnowy wielofunkcyjnej.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	idIIP
	Nazwa (pełna):	Identyfikator IIP
	Dziedzina:	BT_Identyfikator
	Liczność:	1
	Definicja:	Ciąg znaków tworzący unikalny identyfikator punktu osnowy w ramach bazy danych.
Atrybut:
	Nazwa:	nrPkt
	Nazwa (pełna):	Numer punktu osnowy
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Ciąg znaków tworzący unikalny identyfikator punktu osnowy na obszarze kraju.
Atrybut:
	Nazwa:	idD
	Nazwa (pełna):	Id działki
	Dziedzina:	BT_ReferencjaDoObiektu
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Identyfikator działki ewidencyjnej, na której znajduje się punkt osnowy. W przypadku gdy punkt jest na granicy dwóch lub więcej działek, podaje się identyfikatory wszystkich działek.
Atrybut:
	Nazwa:	nazwaPkt
	Nazwa (pełna):	Nazwa punktu osnowy
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Nazwa punktu osnowy będąca zazwyczaj nazwą najbliższej miejscowości albo obiektu terenowego, jeżeli brak jest miejscowości.
Atrybut:
	Nazwa:	celh
	Nazwa (pełna):	Punkt odniesienia wysokości
	Dziedzina:	OS_OdniesWys
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Element zespołu stabilizacyjnego punktu osnowy, dla którego została wyznaczona wysokość.
Atrybut:
	Nazwa:	dataOstatniejAkt
	Nazwa (pełna):	Data ostatniej aktualizacji
	Dziedzina:	Date
	Liczność:	1
	Definicja:	Data ostatniej modyfikacji jakichkolwiek danych odnoszących się do punktu osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	waznyOd
	Nazwa (pełna):	Data utworzenia
	Dziedzina:	Date
	Liczność:	1
	Definicja:	Data zapisania danych dotyczących punktu osnowy w bazie danych.
Atrybut:
	Nazwa:	geometria
	Nazwa (pełna):	Położenie punktu
	Dziedzina:	GM_Point
	Liczność:	1
	Definicja:	Współrzędne geodezyjne punktu osnowy φ (Fi), λ (La) albo współrzędne płaskie prostokątne x, y jednoznacznie określające położenie punktu.
Atrybut:
	Nazwa:	metFiLa
	Nazwa (pełna):	Źródło pochodzenia współrzędnych
	Dziedzina:	OS_TypWyznWsp
	Liczność:	1
	Definicja:	Źródło pochodzenia współrzędnych punktu osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	nrGlow
	Nazwa (pełna):	Numer głowicy
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Numer głowicy znaku geodezyjnego, którym został zastabilizowany punkt osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	stanPkt
	Nazwa (pełna):	Status punktu
	Dziedzina:	OS_StanStabilizacji
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Stan znaków geodezyjnych, którymi zastabilizowano punkt osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	typPkt
	Nazwa (pełna):	Typ punktu
	Dziedzina:	OS_TypPunktu
	Liczność:	1
	Definicja:	Typ punktu osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	typPom
	Nazwa (pełna):	Rodzaj pomiaru
	Dziedzina:	OS_TypWyznWys
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Sposób wyznaczenia wysokości punktu osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	typStab
	Nazwa (pełna):	Stabilizacja punktu
	Dziedzina:	OS_TypStabilizacji
	Liczność:	1
	Definicja:	Znak (znaki), do którego odnoszą się współrzędne lub wysokość punktu osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	typZab
	Nazwa (pełna):	Zabudowa
	Dziedzina:	OS_TypZabudowy
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Rodzaj budowli lub urządzenia zabezpieczającego punkt osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	wysPkt
	Nazwa (pełna):	Wysokość H
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Wysokość punktu osnowy określona w systemie wysokości normalnych.
Atrybut:
	Nazwa:	rodzajPkt
	Nazwa (pełna):	Rodzaj punktu
	Dziedzina:	OS_RodzajPunktu
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Przeznaczenie lub funkcja punktu osnowy.
Atrybut:	Nazwa:	klasaOsn
	Nazwa (pełna):	Klasa osnowy
	Dziedzina:	OS_KlasaOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Cecha osnowy określająca jej znaczenie w pracach geodezyjnych i kartograficznych, kolejność włączania punktów osnowy do procesu wyrównania, a także dokładność określenia współrzędnych, wysokości lub innych wielkości po wyrównaniu obserwacji.
Atrybut:
	Nazwa:	foto
	Nazwa (pełna):	Fotografia
	Dziedzina:	BT_Zbior
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Fotografia albo rysunek przedstawiające usytuowanie punktu osnowy w terenie oraz umożliwiające identyfikację punktu.
Atrybut:
	Nazwa:	godlo
	Nazwa (pełna):	Godło mapy
	Dziedzina:	BT_ReferencjaDoObiektu
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Godło mapy topograficznej, na której obszarze znajduje się punkt osnowy, sporządzonej: - w PUWG1992 w skali w 1:50 000 w odniesieniu do punktów osnowy podstawowej, - w PUWG2000 w skali w 1:10 000 w odniesieniu do punktów osnowy szczegółowej.
Atrybut:
	Nazwa:	szkic
	Nazwa (pełna):	Szkic
	Dziedzina:	BT_Zbior
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Szkic przedstawiający usytuowanie punktu osnowy w terenie, umożliwiający, w powiązaniu ze szczegółami sytuacyjnymi, odszukanie punktu.
Atrybut:
	Nazwa:	szkicZesp
	Nazwa (pełna):	Szkic zespołu stabilizacyjnego
	Dziedzina:	BT_Zbior
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Szkic usytuowania znaków geodezyjnych w zespole stabilizacyjnym punktu osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	ukladGeod
	Nazwa (pełna):	Geodezyjny układ odniesienia
	Dziedzina:	BT_UkladGeod
	Liczność:	1
	Definicja:	Układ współrzędnych, w którym zostały wyrównane współrzędne punktu osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	cyklZycia
	Nazwa (pełna):	Cykl życia
	Dziedzina:	BT_CyklZyciaInfo
	Liczność:	1
	Definicja:	Cykl życia wersji obiektu w zbiorze danych.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyWysokosciowej
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyGrawimetrycznej
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyMagnetycznej
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyPoziomej
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	operatTech
	Dziedzina:	ModelPodstawowy::BT_OperatTech
	Liczność:	1..*
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	obs1
	Dziedzina:	OS_Obserwacja
	Liczność:	1..*
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu wysPkt
	Język naturalny:	Wysokość wyrażona w metrach.
	OCL:	inv: self.wysPkt.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	RodzajPunktu
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to OS_RodzajPunktu nie istnieje.
	OCL:	inv: if self.klasaOsn='3' then self.rodzajPkt.size=0
Ograniczenie:
	Nazwa:	ukladGeod
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to atrybut ukladGeod nie przyjmuje wartości 'PUWPBG'
	OCL:	inv: if self.klasaOsn='3' then self.ukladGeod<>'PUWPBG'.
Ograniczenie:
	Nazwa:	Osnowa podstawowa
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 1 lub 2 to osnowa jest podstawowa.
Ograniczenie:
	Nazwa:	Osnowa szczegółowa
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to osnowa jest szczegółowa.

Tabela nr 2

Klasa: OS_PunktOsnowyMagnetycznej
	Nazwa:	Punkt osnowy magnetycznej
	Definicja:	Wiekowy punkt magnetyczny albo punkt krajowego zdjęcia magnetycznego, na którym wyznaczono wartości elementów pola magnetycznego Ziemi oraz błąd wyznaczenia, ma niepowtarzalny numer, został zastabilizowany znakiem geodezyjnym niezawierającym elementów żelaznych, ma sporządzony opis topograficzny i którego dane są umieszczone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym.
	Klasa bazowa:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	deklinacja
	Nazwa (pełna):	Deklinacja magnetyczna D
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Wartość kąta dwuściennego zawartego między płaszczyzną południka geograficznego a płaszczyzną południka magnetycznego w miejscu obserwacji, mierzonego od północy geograficznej, dodatniego na wschód i ujemnego na zachód. Deklinację magnetyczną wyznacza się jako różnicę azymutu geograficznego i azymutu magnetycznego kierunku na cel ziemski (naturalny szczegół terenowy lub zastabilizowany punkt kierunkowy).
Atrybut:
	Nazwa:	mDekl
	Nazwa (pełna):	Błąd średni deklinacji magnetycznej D
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu deklinacji magnetycznej D zmierzonej na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	inklinacja
	Nazwa (pełna):	Inklinacja I
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Wartość kąta zawartego między kierunkiem wektora natężenia całkowitego pola magnetycznego F w miejscu obserwacji a jego rzutem na płaszczyznę poziomą.
Atrybut:
	Nazwa:	mlnkl
	Nazwa (pełna):	Błąd średni inklinacji I
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu inklinacji magnetycznej I pomierzonej na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	epoka
	Nazwa (pełna):	Epoka
	Dziedzina:	Date
	Liczność:	1
	Definicja:	Data, na którą zostały zredukowane wartości elementów pola magnetycznego Ziemi.
Atrybut:
	Nazwa:	natH
	Nazwa (pełna):	Składowa pozioma H wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Wartość wektora składowego, będącego rzutem wektora natężenia całkowitego pola magnetycznego F na płaszczyznę poziomą.
Atrybut:
	Nazwa:	mH
	Nazwa (pełna):	Błąd średni składowej poziomej H wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu składowej poziomej H wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego zmierzonej na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	natVF
	Nazwa (pełna):	Wektor natężenia F
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Wartość wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	mVF
	Nazwa (pełna):	Błąd średni wektora natężenia F
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego F zmierzonego na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	natX
	Nazwa (pełna):	Składowa X wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Składowa X wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego F, będąca rzutem wektora natężenia pola magnetycznego F na oś x miejscowego układu współrzędnych.
Atrybut:
	Nazwa:	mX
	Nazwa (pełna):	Błąd średni składowej X wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu składowej X wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego F pomierzonego na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	natY
	Nazwa (pełna):	Składowa Y wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Składowa Y wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego F, będąca rzutem wektora natężenia pola magnetycznego F na oś y miejscowego układu współrzędnych.
Atrybut:
	Nazwa:	mY
	Nazwa (pełna):	Błąd średni składowej Y wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu składowej Y wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego F pomierzonego na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	natZ
	Nazwa (pełna):	Składowa Z wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Składowa Z wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego F, będąca rzutem wektora natężenia pola magnetycznego F na oś z miejscowego układu współrzędnych.
Atrybut:
	Nazwa:	mZ
	Nazwa (pełna):	Błąd średni składowej Z wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu składowej Z wektora natężenia ziemskiego pola magnetycznego F pomierzonego na punkcie osnowy.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostki miary typu Angle
	Język naturalny:	Jednostki miary typu Angle wyrażone w radianach.
Ograniczenie:
	Nazwa:	Instancje klasy
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to punkt osnowy magnetycznej nie istnieje.
	OCL:	inv: if OS_OgolnyPunktOsnowy.klasaOsn ='3' then self-->isEmpty

Tabela nr 3

Klasa: OS_PunktOsnowyGrawimetrycznej
	Nazwa:	Punkt osnowy grawimetrycznej
	Definicja:	Punkt włączony do osnowy grawimetrycznej odpowiedniej klasy, który ma wyznaczoną wartość przyspieszenia siły ciężkości oraz błąd wyznaczenia, ma niepowtarzalny numer, został oznaczony w terenie znakiem geodezyjnym, ma sporządzony opis topograficzny i którego dane są umieszczone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym.
	Klasa bazowa:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	przyspieszenieSilyCiezkosci
	Nazwa (pełna):	Przyspieszenie siły ciężkości
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Wartość przyspieszenia siły ciężkości Ziemi wyznaczonego na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	mG
	Nazwa (pełna):	Błąd średni przyspieszenia siły ciężkości
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu przyspieszenia siły ciężkości Ziemi pomierzonego na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	VG
	Nazwa (pełna):	Gradient pionowy
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Wartość gradientu pionowego rozkładu pola ciężkości Ziemi na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	typVG
	Nazwa (pełna):	Typ gradientu pionowego
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Typ gradientu pionowego rozkładu pola ciężkości Ziemi na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	epoka
	Nazwa (pełna):	Epoka
	Dziedzina:	Date
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Data pomiaru albo wyznaczenia (redukcji) przyspieszenia siły ciężkości Ziemi na punkcie osnowy.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	przesloGraw
	Dziedzina:	OS_PrzesloGrawimetryczne
	Liczność:	0..*
Ograniczenie:
	Nazwa:	Instancje klasy
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to punkt osnowy grawimetrycznej nie istnieje.
	OCL:	inv: if OS_OgolnyPunktOsnowy.klasaOsn='3' then self-->isEmpty

Tabela nr 4

Klasa: OS_PrzesloGrawimetryczne
	Nazwa:	Przęsło grawimetryczne
	Definicja:	Odcinek łączący dwa punkty osnowy grawimetrycznej, pomiędzy którymi została wyznaczona różnica przyspieszenia siły ciężkości na podstawie pomiarów grawimetrem różnicowym (względnym).
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	idPrzesla
	Nazwa (pełna):	Id przęsła
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Niepowtarzalny numer przęsła grawimetrycznego w ramach sieci grawimetrycznej.
Atrybut:
	Nazwa:	numPocz
	Nazwa (pełna):	Numer punktu początkowego przęsła
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu osnowy grawimetrycznej będącego początkiem przęsła grawimetrycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	numKoniec
	Nazwa (pełna):	Numer punktu końcowego przęsła
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu osnowy grawimetrycznej będącego końcem przęsła grawimetrycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	deltaG
	Nazwa (pełna):	Różnica przyspieszenia siły ciężkości
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Średnia wartość różnicy przyspieszenia siły ciężkości między punktami początkowym i końcowym przęsła grawimetrycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	mDeltaG
	Nazwa (pełna):	Błąd pomierzonej różnicy przyspieszenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu pomierzonej różnicy przyspieszenia siły ciężkości na przęśle grawimetrycznym.
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	pktOsnowyGraw
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyGrawimetrycznej
	Liczność:	2
Ograniczenie:
	Nazwa:	Instancje klasy
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to przęsło grawimetryczne nie istnieje.
	OCL:	inv: if OS_OgolnyPunktOsnowy.klasaOsn='3' then self-->isEmpty

Tabela nr 5

Klasa: OS_PunktOsnowyWysokosciowej
	Nazwa:	Punkt Osnowy Wysokościowej
	Definicja:	Punkt włączony do geodezyjnej osnowy wysokościowej odpowiedniej klasy, który ma wysokość wyznaczoną w państwowym systemie odniesień przestrzennych oraz błąd wyznaczenia, ma niepowtarzalny numer, został oznaczony w terenie znakiem geodezyjnym, ma sporządzony opis topograficzny i którego dane są umieszczone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym.
	Klasa bazowa:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	mH
	Nazwa (pełna):	Błąd wyznaczenia wysokości
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	0.1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu pomiarów wysokości punktu.
Atrybut:
	Nazwa:	typH
	Nazwa (pełna):	Rodzaj wysokości
	Dziedzina:	OS_RodzajWys
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Rodzaj wysokości pomierzonej na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	uH
	Nazwa (pełna):	Poziom odniesienia
	Dziedzina:	BT_UkladWys
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Układ wysokościowy, w którym jest określona wysokość punktu
		osnowy.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	odcinekLiniiNiw2
	Dziedzina:	OS_OdcinekLiniiNiwelacyjnej
	Liczność:	0..*
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	wektorGNSS1
	Dziedzina:	OS_WektorGNSS
	Liczność:	1..*
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mH
	Język naturalny:	Błąd wyznaczenia wysokości wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mH.uom.uomSymbol='meter'

Tabela nr 6

Klasa: OS_OdcinekLiniiNiwelacyjnej
	Nazwa:	Odcinek linii niwelacyjnej
	Definicja:	Dwukrotny pomiar metodą niwelacji geometrycznej różnicy wysokości (przewyższenia) pomiędzy dwoma sąsiednimi punktami wysokościowymi w linii niwelacyjnej.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	numerOdcinka
	Nazwa (pełna):	Numer odcinka.
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer kolejnego odcinka niwelacyjnego w linii niwelacyjnej.
Atrybut:
	Nazwa:	numPocz
	Nazwa (pełna):	Numer punktu początkowego odcinka
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer początkowego punktu wysokościowego odcinka niwelacyjnego, liczonego zgodnie z kierunkiem linii niwelacyjnej.
Atrybut:
	Nazwa:	numKoniec
	Nazwa (pełna):	Numer punktu końcowego odcinka
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer końcowego punktu wysokościowego odcinka niwelacyjnego, liczonego zgodnie z kierunkiem linii niwelacyjnej.
Atrybut:
	Nazwa:	deltaH
	Nazwa (pełna):	Przewyższenie obserwowane
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Średnia wartość przewyższenia obliczona z pomiaru w kierunku głównym i powrotnym odcinka niwelacyjnego z wprowadzoną poprawką komparacyjną, termiczną i lunisolarną.
Atrybut:
	Nazwa:	diffPW
	Nazwa (pełna):	Różnica dwukrotnego pomiaru przewyższenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Różnica pomiędzy wartościami przewyższenia z pomiaru odcinka niwelacyjnego w kierunku głównym i powrotnym.
Atrybut:
	Nazwa:	dlugosc
	Nazwa (pełna):	Długość odcinka niwelacyjnego
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Odległość pomiędzy początkowym i końcowym znakiem wysokościowym odcinka niwelacyjnego mierzona wzdłuż trasy pomiaru.
Atrybut:
	Nazwa:	poprNorm1
	Nazwa (pełna):	Pierwszy człon poprawki normalnej
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Pierwszy człon poprawki niwelacyjnej ze względu na nierównoległość powierzchni ekwipotencjalnych w punktach początkowym i końcowym odcinka niwelacyjnego.
Atrybut:
	Nazwa:	poprNorm2
	Nazwa (pełna):	Drugi człon poprawki normalnej
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Drugi człon poprawki niwelacyjnej ze względu na nierównoległość powierzchni ekwipotencjalnych w punktach początkowym i końcowym odcinka niwelacyjnego.
Atrybut:
	Nazwa:	wyrPopr
	Nazwa (pełna):	Poprawka z wyrównania
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Poprawka do przewyższenia dla danego odcinka niwelacyjnego obliczona z poprawki wyrównawczej dla linii niwelacyjnej.
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	pktOsnWys1
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyWysokosciowej
	Liczność:	2
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	liniaNiw
	Dziedzina:	OS_LiniaNiwelacyjna
	Liczność:	1
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu deltaH
	Język naturalny:	Przewyższenie obserwowane wyrażone w metrach.
	OCL:	inv: self.deltaH.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu dlugosc
	Język naturalny:	Długość odcinka niwelacyjnego wyrażona w metrach.
	OCL:	inv: self.dlugosc.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu wyrPopr
	Język naturalny:	Poprawka z wyrównania wyrażona w metrach.
	OCL:	inv: self.wyrPopr.uom.uomSymbol='meter'

Tabela nr 7

Klasa: OS_LiniaNiwelacyjna
	Nazwa:	Linia niwelacyjna
	Definicja:	Suma przewyższeń poszczególnych odcinków niwelacyjnych łączących najbliższe punkty węzłowe sieci niwelacyjnej.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	numerLinii
	Nazwa (pełna):	Numer linii niwelacyjnej
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Niepowtarzalny numer nadawany każdej linii niwelacyjnej.
Atrybut:
	Nazwa:	nazwaLinii
	Nazwa (pełna):	Nazwa linii niwelacyjnej
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Nazwa linii niwelacyjnej składająca się z numerów: punktu początkowego i punktu końcowego linii (punktów węzłowych sieci niwelacyjnej).
Atrybut:
	Nazwa:	numerPoligonu
	Nazwa (pełna):	Numer poligonu
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1..2
	Definicja:	Niepowtarzalny numer figury geometrycznej (poligonu) utworzonej przez najbliższe linie niwelacyjne.
Atrybut:
	Nazwa:	numPocz
	Nazwa (pełna):	Numer punktu początkowego linii
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer początkowego punktu węzłowego liczonego zgodnie z kierunkiem linii niwelacyjnej.
Atrybut:
	Nazwa:	numKoniec
	Nazwa (pełna):	Numer punktu końcowego linii
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer końcowego punktu węzłowego liczonego zgodnie z kierunkiem linii niwelacyjnej.
Atrybut:
	Nazwa:	klasaOsn
	Nazwa (pełna):	Klasa osnowy
	Dziedzina:	OS_KlasaOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Cecha osnowy określająca jej znaczenie w pracach geodezyjnych i kartograficznych, kolejność włączania punktów osnowy do procesu wyrównania, a także dokładność określenia wysokości po wyrównaniu obserwacji.
Atrybut:
	Nazwa:	odcinekCount
	Nazwa (pełna):	Liczba odcinków niwelacyjnych
	Dziedzina:	Integer
	Liczność:	1
	Definicja:	Liczba odcinków niwelacyjnych składających się na linię niwelacyjną. Atrybut wyliczalny.
Atrybut:
	Nazwa:	epoka
	Nazwa (pełna):	Okres pomiaru linii niwelacyjnej
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Data rozpoczęcia i zakończenia pomiaru linii niwelacyjnej.
Atrybut:
	Nazwa:	mKm
	Nazwa (pełna):	Błąd średni pomiaru 1 km niwelacji
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni pomiaru 1 km sieci niwelacyjnej metodą niwelacji geometrycznej po wyrównaniu obserwacji.
Atrybut:
	Nazwa:	mPierwszyPunkt
	Nazwa (pełna):	Błąd średni wysokości pierwszego, wyznaczanego punktu
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni wysokości punktu początkowego linii niwelacyjnej po wyrównaniu.
Atrybut:
	Nazwa:	mPrzypKm
	Nazwa (pełna):	Błąd średni przypadkowy pomiaru 1 km.
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni przypadkowy pomiaru 1 km sieci niwelacyjnej metodą niwelacji geometrycznej po wyrównaniu obserwacji.
Atrybut:
	Nazwa:	mSystKm
	Nazwa (pełna):	Błąd średni systematyczny pomiaru 1 km
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni systematyczny pomiaru 1 km sieci niwelacyjnej metodą niwelacji geometrycznej po wyrównaniu obserwacji.
Atrybut:
	Nazwa:	wyrPopr
	Nazwa (pełna):	Poprawka z wyrównania
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Poprawka do przewyższenia dla linii niwelacyjnej z wyrównania sieci niwelacyjnej.
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	odcinekLiniiNiw1
	Dziedzina:	OS_OdcinekLiniiNiwelacyjnej
	Liczność:	1..*
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mKm
	Język naturalny:	Błąd średni pomiaru 1 km wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mKm.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mPierwszyPunkt
	Język naturalny:	Błąd średni wysokości pierwszego wyznaczanego punktu wyrażony
		w metrach.
	OCL:	inv: self.mPierwszyPunkt.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mPrzypKm
	Język naturalny:	Błąd średni przypadkowy pomiaru 1 km wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mPrzypKm.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mSystKm
	Język naturalny:	Błąd średni systematyczny pomiaru 1 km wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mSystKm.uom.uomSymbol='meter'

Tabela nr 8

Klasa: OS_PunktOsnowyPoziomej
	Nazwa:	Punkt osnowy poziomej
	Definicja:	Punkt włączony do geodezyjnej osnowy poziomej odpowiedniej klasy, który ma położenie wyznaczone w państwowym systemie odniesień przestrzennych oraz błąd wyznaczenia, ma niepowtarzalny numer, został oznaczony w terenie znakiem geodezyjnym, ma sporządzony opis topograficzny i którego dane są umieszczone w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym.
	Klasa bazowa:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	mP
	Nazwa (pełna):	Błąd położenia punktu
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni wyznaczenia współrzędnych punktu osnowy w przestrzeni dwuwymiarowej (φ, λ albo x, y) lub trójwymiarowej (X,Y,Z albo φ, λ, h) po wyrównaniu.
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	pktKier
	Dziedzina:	OS_PunktKierunkowy
	Liczność:	1
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	wektorGNSS2
	Dziedzina:	OS_WektorGNSS
	Liczność:	1..*
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mP
	Język naturalny:	Błąd położenia punktu wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mP.uom.uomSymbol='meter'

Tabela nr 9

Klasa: OS_PunktKierunkowy
	Nazwa:	Punkt kierunkowy dla punktu osnowy
	Definicja:	Punkt w terenie (naturalny albo zastabilizowany), służący do dowiązania pomiarów klasycznych, na który został wyznaczony azymut topograficzny i została pomierzona odległość z punktu osnowy.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	azymut
	Nazwa (pełna):	Azymut
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	1
	Definicja:	Kąt poziomy zawarty między dodatnim kierunkiem osi x (południkiem topograficznym) przyjętego układu współrzędnych płaskich a kierunkiem na punkt kierunkowy, liczony w prawo.
Atrybut:
	Nazwa:	dlugosc
	Nazwa (pełna):	Odległość
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Odległość punktu kierunkowego od punktu osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	nrGlow
	Nazwa (pełna):	Numer Głowicy
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Ciąg znaków alfanumerycznych na głowicy znaku geodezyjnego.
Atrybut:
	Nazwa:	numPkier
	Nazwa (pełna):	Numer punktu kierunkowego
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Niepowtarzalny numer punktu kierunkowego.
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	pktOsnPoz2
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyPoziomej
	Liczność:	1
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu azymut
	Język naturalny:	Kąt wyrażony w gradach
	OCL:	inv: self.azymut.uom.uomSymbol='grad'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu długość
	Język naturalny:	Długość wyrażona w metrach.
	OCL:	inv: self.dlugosc.uom.uomSymbol='meter'

Tabela nr 10

Klasa: OS_WektorGNSS
	Nazwa:	Zbiór wektorów wyznaczonych z pomiarów techniką GNSS
	Definicja:	Wektor wyznaczony z pomiarów techniką GNSS zapisany w postaci trzech składowych w geocentrycznym układzie odniesienia wraz z charakterystyką dokładnościową.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	tmpPocz
	Nazwa (pełna):	Numer punktu początkowego wektora
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu osnowy będącego punktem początkowym wektora. Jako punkt początkowy jest określany punkt będący punktem nawiązania (przenoszący układ współrzędnych).
Atrybut:
	Nazwa:	tmpKoniec
	Nazwa (pełna):	Numer punktu końcowego wektora
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu osnowy będącego punktem końcowym wektora. Jako punkt końcowy określany jest punkt, którego współrzędne są wyznaczane.
Atrybut:
	Nazwa:	ukladGeod
	Nazwa (pełna):	Geodezyjny układ odniesienia
	Dziedzina:	BT_UkladGeod
	Liczność:	1
	Definicja:	Układ współrzędnych, w którym zostały wyrównane współrzędne punktów osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	deltaX
	Nazwa (pełna):	Przyrost współrzędnej X
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Przyrost współrzędnej X wyznaczanego wektora, określony w geocentrycznym układzie odniesienia. Przyrost określany jest w odniesieniu do punktu początkowego wektora (atrybut: tmpPocz).
Atrybut:
	Nazwa:	mDeltaX
	Nazwa (pełna):	Błąd przyrostu współrzędnej X
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu, z jakim został wyznaczony przyrost współrzędnej X.
Atrybut:
	Nazwa:	deltaY
	Nazwa (pełna):	Przyrost współrzędnej Y
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Przyrost współrzędnej Y wyznaczanego wektora, określony w geocentrycznym układzie odniesienia. Przyrost określany jest w odniesieniu do punktu początkowego wektora (atrybut: tmpPocz).
Atrybut:
	Nazwa:	mDeltaY
	Nazwa (pełna):	Błąd przyrostu współrzędnej Y
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu, z jakim został wyznaczony przyrost współrzędnej Y.
Atrybut:
	Nazwa:	deltaZ
	Nazwa (pełna):	Przyrost współrzędnej Z
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Przyrost współrzędnej Z wyznaczanego wektora, określony w geocentrycznym układzie odniesienia. Przyrost określany jest w odniesieniu do punktu początkowego wektora (atrybut: tmpPocz).
Atrybut:
	Nazwa:	mDeltaZ
	Nazwa (pełna):	Błąd przyrostu współrzędnej Z
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu, z jakim został wyznaczony przyrost współrzędnej Z.
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	pktOsnWys2
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyWysokościowej
	Liczność:	2
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	pktOsnPoz1
	Dziedzina:	OS_PunktOsnowyPoziomej
	Liczność:	2
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu deltaX
	Język naturalny:	Przyrost współrzędnej X wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.deltaX.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mDeltaX
	Język naturalny:	Błąd przyrostu współrzędnej X wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mDeltaX.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu deltaY
	Język naturalny:	Przyrost współrzędnej Y wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.deltaY.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mDeltaY
	Język naturalny:	Błąd przyrostu współrzędnej Y wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mDeltaY.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu deltaZ
	Język naturalny:	Przyrost współrzędnej Z wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.deltaZ.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mDeltaZ
	Język naturalny:	Przyrost współrzędnej Z wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mDeltaZ.uom.uomSymbol='meter'

Tabela nr 11

Klasa: OS_ObserwacjaAzymutu
	Nazwa:	Zbiór obserwacji azymutów dla metody klasycznej pomiaru osnów poziomych
	Definicja:	Zbiór zaobserwowanych na stanowisku obserwacyjnym wartości azymutu astronomicznego (z obserwacji kierunków na ciało niebieskie) albo azymutu geograficznego (z obserwacji żyroskopowych) na punkt obserwowany w funkcji czasu, poprawki redukcyjne oraz zredukowane wartości tych azymutów.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	celTMP
	Nazwa (pełna):	Numer celu
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu, na który naprowadzana była celowa instrumentu podczas obserwacji azymutu.
Atrybut:
	Nazwa:	azymut
	Nazwa (pełna):	Wartość obserwowanego azymutu
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Wartość kąta poziomego zawartego między południkiem geodezyjnym miejsca obserwacji a kierunkiem na punkt obserwowany, liczony od kierunku północnego w prawo.
Atrybut:
	Nazwa:	mAzymut
	Nazwa (pełna):	Błąd pomiaru azymutu
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Błąd średni po wyrównaniu zaobserwowanych wartości azymutu.
Atrybut:
	Nazwa:	ukladGeod
	Nazwa (pełna):	Geodezyjny układ odniesienia
	Dziedzina:	BT_UkladGeod
	Liczność:	1
	Definicja:	Układ współrzędnych, w którym zostały wyrównane współrzędne punktu osnowy.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_Obserwacja
	Liczność:	1
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu azymut
	Język naturalny:	Kąt wyrażony w gradach
	OCL:	inv: self.azymut.uom.uomSymbol='grad'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mAzymut
	Język naturalny:	Kąt wyrażony w gradach
	OCL:	inv: self.mAzymut.uom.uomSymbol='grad'
Ograniczenie:
	Nazwa:	ukladGeod
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to atrybut ukladGeod nie przyjmuje wartości 'PUWPBG'
	OCL:	inv: if OS_OgolnyPunktOsnowy.klasaOsn=3 then self.ukladGeod<>'PUWPBG'

Tabela nr 12

Klasa: OS_ObserwacjaGrawimetrycznaPrzeslo
	Nazwa:	Zbiór względnych obserwacji przyspieszenia siły ciężkości Ziemi
	Definicja:	Zbiór różnic odczytów wskazań grawimetru względnego na punkcie początkowym i końcowym przęsła grawimetrycznego w funkcji czasu, poprawki redukcyjne oraz zredukowana wartość różnicy przyspieszenia siły ciężkości pomiędzy punktem początkowym i punktem końcowym przęsła.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	tmpPocz
	Nazwa (pełna):	Numer punktu początkowego przęsła
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu osnowy grawimetrycznej będącego punktem początkowym przęsła grawimetrycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	tmpKoniec
	Nazwa (pełna):	Numer punktu końcowego przęsła
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu osnowy grawimetrycznej będącego punktem końcowym przęsła grawimetrycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	grawConst
	Nazwa (pełna):	Stała grawimetru
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1
	Definicja:	Wartość współczynnika skalowego charakteryzującego grawimetr, za pomocą którego były wykonywane obserwacje, wyznaczona w procesie cechowania grawimetru na bazie grawimetrycznej, umożliwiająca obliczenie różnicy przyspieszenia siły ciężkości w przyjętym układzie odniesienia.
Atrybut:
	Nazwa:	momentObserwacji
	Nazwa (pełna):	Moment obserwacji
	Dziedzina:	DateTime
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Data i czas wykonania obserwacji na przęśle grawimetrycznym.
Atrybut:
	Nazwa:	diffG
	Nazwa (pełna):	Różnica przyspieszenia siły ciężkości
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Różnica między obserwowanymi wartościami przyspieszenia siły ciężkości Ziemi na punktach początkowym i końcowym przęsła grawimetrycznego. Atrybut jest wyliczalny.
Atrybut:
	Nazwa:	mDiffG
	Nazwa (pełna):	Błąd średni obserwacji
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Błąd średni obserwowanej wartości różnicy przyspieszenia siły ciężkości na przęśle grawimetrycznym.
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	obsGrawPunkt
	Dziedzina:	OS_ObserwacjaGrawimetrycznaPunkt
	Liczność:	2
Ograniczenie:
	Nazwa:	Instancje klasy
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to obserwacja przęsła grawimetrycznego nie istnieje.
	OCL:	inv: if OS_OgolnyPunktOsnowy.klOsn='3' then self-->isEmpty

Tabela nr 13

Klasa: OS_ObserwacjaGrawimetrycznaPunkt
	Nazwa:	Zbiór absolutnych obserwacji przyspieszenia siły ciężkości Ziemi
	Definicja:	Zbiór zaobserwowanych wartości przyspieszenia siły ciężkości Ziemi na punkcie osnowy w funkcji czasu (w sposób niezależny od przyspieszenia siły ciężkości wyznaczonych w innych punktach osnowy), poprawki redukcyjne oraz wartość przyspieszenia zredukowana do wybranej epoki i układu odniesienia.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	wartoscPrzyspieszenia
	Nazwa (pełna):	Wartość przyspieszenia siły ciężkości
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Wartość przyspieszenia siły ciężkości na punkcie osnowy grawimetrycznej.
Atrybut:
	Nazwa:	mG
	Nazwa (pełna):	Błąd średni obserwacji
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Błąd średni obserwacji wartości przyspieszenia siły ciężkości na punkcie osnowy grawimetrycznej.
Atrybut:
	Nazwa:	momentObserwacji
	Nazwa (pełna):	Moment obserwacji
	Dziedzina:	DateTime
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Data i czas wykonania obserwacji przyspieszenia siły ciężkości na punkcie osnowy grawimetrycznej.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_Obserwacja
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	obsGrawPrzeslo
	Dziedzina:	OS_ObserwacjaGrawimetrycznaPrzeslo
	Liczność:	0..*
Ograniczenie:
	Nazwa:	Instancje klasy
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to obserwacja punktu grawimetrycznego nie istnieje.
	OCL:	inv: if OS_OgolnyPunktOsnowy.klOsn='3' then self-->isEmpty

Tabela nr 14

Klasa: OS_ObserwacjaKata
	Nazwa:	Zbiór obserwacji kątowych dla metody klasycznej pomiaru osnów poziomych
	Definicja:	Zbiór zaobserwowanych na stanowisku obserwacyjnym wartości kąta pomiędzy kierunkiem na punkt początkowy a kierunkiem na punkt obserwowany, poprawki redukcyjne oraz zredukowana wartość kąta pomiędzy punktem początkowym i punktem obserwowanym.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	lewyTMP
	Nazwa (pełna):	Numer celu lewego
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu stanowiącego cel lewy.
Atrybut:
	Nazwa:	prawyTMP
	Nazwa (pełna):	Numer celu prawego
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu stanowiącego cel prawy.
Atrybut:
	Nazwa:	Kat
	Nazwa (pełna):	Wartość obserwowanego kąta
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Wartość kąta poziomego zawartego między kierunkiem na punkt początkowy (cel lewy) a kierunkiem na punkt obserwowany (cel prawy).
Atrybut:
	Nazwa:	mKat
	Nazwa (pełna):	Błąd pomiaru kąta
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Błąd średni zaobserwowanych wartości kąta.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_Obserwacja
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu kat
	Język naturalny:	Kąt wyrażony w gradach
	OCL:	inv: self.kat.uom.uomSymbol='grad'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mKat
	Język naturalny:	Błąd wyznaczenia kąta w gradach
	OCL:	inv: self.mKat.uom.uomSymbol='grad'

Tabela nr 15

Klasa: OS_ObserwacjaKierunku
	Nazwa:	Zbiór obserwacji kierunkowych dla metody klasycznej pomiaru osnów poziomych
	Definicja:	Zbiór zaobserwowanych na stanowisku obserwacyjnym wartości kątów poziomych pomiędzy kierunkiem na punkt początkowy a kierunkiem na kolejny punkt obserwowany, poprawki redukcyjne (za mimośród stanowiska i celu) oraz zredukowane wartości kierunków na punkty obserwowane.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	celTMP
	Nazwa (pełna):	Numer celu
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu, na który wykonywany jest pomiar kierunku.
Atrybut:
	Nazwa:	kierunek
	Nazwa (pełna):	Wartość obserwowanego kierunku
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Wyrównana wartość pomierzonego kąta pomiędzy rzutem kierunku na punkt początkowy a rzutem kierunku na punkt obserwowany.
Atrybut:
	Nazwa:	mKier
	Nazwa (pełna):	Błąd pomiaru kierunku
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Błąd średni kierunku po wyrównaniu (przy pomiarach w sieci triangulacyjnej liczony z wzoru Ferrero).
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_Obserwacja
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu kierunek
	Język naturalny:	Kierunek wyrażony w gradach
	OCL:	inv: self.kierunek.uom.uomSymbol='grad'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mKier
	Język naturalny:	Błąd pomiaru kierunku wyrażony w gradach
	OCL:	inv: self.mKier.uom.uomSymbol='grad'

Tabela nr 16

Klasa: OS_ObserwacjaMagnetyczna
	Nazwa:	Zbiór obserwacji elementów pola magnetycznego Ziemi na punktach osnowy magnetycznej
	Definicja:	Zbiór zaobserwowanych wartości elementów pola magnetycznego Ziemi na punkcie osnowy w funkcji czasu (wartości natężenia całkowitego pola magnetycznego F lub składowych tego wektora oraz deklinacji i inklinacji magnetycznej), poprawki redukcyjne oraz wartości elementów pola zredukowane do wybranej epoki i układu odniesienia.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	deklinacja
	Nazwa (pełna):	Deklinacja magnetyczna D
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Wartość różnic azymutu geograficznego i azymutu magnetycznego kierunku na cel ziemski (naturalny szczegół terenowy lub zastabilizowany punkt kierunkowy) na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	mDekl
	Nazwa (pełna):	Błąd średni deklinacji magnetycznej D
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Błąd średni obserwacji wartości deklinacji magnetycznej D na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	inklinacja
	Nazwa (pełna):	Inklinacja I
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Wartość obserwacji kąta zawartego między kierunkiem wektora natężenia całkowitego pola magnetycznego F a jego rzutem na płaszczyznę poziomą.
Atrybut:
	Nazwa:	mlnkl
	Nazwa (pełna):	Błąd średni inklinacji I
	Dziedzina:	Angle
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Błąd średni obserwacji wartości inklinacji magnetycznej I na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	momentObserwacji
	Nazwa (pełna):	Moment obserwacji
	Dziedzina:	DateTime
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Data i czas wykonania obserwacji elementów ziemskiego pola magnetycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	magnetogram
	Nazwa (pełna):	Magnetogram
	Dziedzina:	BT Zbior
	Liczność:	1
	Definicja:	Wykres (zbiór) wartości elementów ziemskiego pola magnetycznego zarejestrowanych w obserwatorium magnetycznym lub na polowej stacji wariograficznej.
Atrybut:
	Nazwa:	natH
	Nazwa (pełna):	Składowa pozioma H wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Obserwacje wartości składowej poziomej H wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	mH
	Nazwa (pełna):	Błąd średni składowej poziomej H wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Błąd średni obserwacji składowej poziomej H wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	natVF
	Nazwa (pełna):	Moduł wektora natężenia F
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Obserwacje wartości wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	mVF
	Nazwa (pełna):	Błąd średni modułu wektora natężenia F
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Błąd średni obserwacji wartości modułu wektora natężenia całkowitego pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	natX
	Nazwa (pełna):	Składowa X wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Obserwacje wartości składowej X wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	mX
	Nazwa (pełna):	Błąd średni składowej X wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Błąd średni obserwacji składowej X wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	natY
	Nazwa (pełna):	Składowa Y wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Obserwacje wartości składowej Y wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	mY
	Nazwa (pełna):	Błąd średni składowej Y wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Błąd średni obserwacji składowej Y wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	natZ
	Nazwa (pełna):	Składowa Z wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Obserwacje wartości składowej Z wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Atrybut:
	Nazwa:	mZ
	Nazwa (pełna):	Błąd średni składowej Z wektora natężenia
	Dziedzina:	Real
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Błąd średni obserwacji składowej Z wektora natężenia pola magnetycznego F na punkcie osnowy.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_Obserwacja
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu deklinacja
	Język naturalny:	Kąt wyrażony w radianach
	OCL:	inv: self.deklinacja.uom.uomSymbol='radian'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mDekl
	Język naturalny:	Kąt wyrażony w radianach
	OCL:	inv: self.mDekl.uom.uomSymbol='radian'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu inklinacja
	Język naturalny:	Kąt wyrażony w radianach
	OCL:	inv: self.inklinacja.uom.uomSymbol='radian'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu minki
	Język naturalny:	Kąt wyrażony w radianach
	OCL:	inv: self.mlnkl.uom.uomSymbol='radian'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Instancje klasy
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to obserwacja magnetyczna nie istnieje.
	OCL:	inv: if OS_OgolnyPunktOsnowy.klOsn=3 then self-->isEmpty

Tabela nr 17

Klasa: OS_ObserwacjaOdleglosci
	Nazwa:	Zbiór obserwacji odległości pomiędzy punktami osnowy poziomej dla metody klasycznej pomiaru
	Definicja:	Zbiór obserwacji odległości pomiędzy stanowiskiem obserwacyjnym a punktem obserwowanym, poprawki redukcyjne oraz odległość zredukowana.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	celTMP
	Nazwa (pełna):	Numer celu
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Liczność:	1
	Definicja:	Numer punktu, do którego mierzona jest odległość.
Atrybut:
	Nazwa:	odległosc
	Nazwa (pełna):	Wartość obserwowanej odległości
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Długość odcinka linii prostej pomiędzy stanowiskiem obserwacyjnym a punktem obserwowanym zredukowanej do poziomu.
Atrybut:
	Nazwa:	mOdl
	Nazwa (pełna):	Błąd pomiaru odległości
	Dziedzina:	Distance
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Błąd średni pomiaru odległości pomiędzy stanowiskiem obserwacyjnym a punktem obserwowanym.
Atrybut:
	Nazwa:	ukladGeod
	Nazwa (pełna):	Geodezyjny układ odniesienia
	Dziedzina:	BT_UkladGeod
	Liczność:	1
	Definicja:	Układ współrzędnych, w którym zostały wyrównane współrzędne punktu osnowy.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_Obserwacja
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu odl
	Język naturalny:	Wartość obserwowanej odległości wyrażona w metrach.
	OCL:	inv: self.odl.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	Jednostka miary atrybutu mOdl
	Język naturalny:	Błąd pomiaru odległości wyrażony w metrach.
	OCL:	inv: self.mOdl.uom.uomSymbol='meter'
Ograniczenie:
	Nazwa:	ukladGeod
	Język naturalny:	Jeżeli klasa osnowy jest 3, to OS_UkladGeod nie przyjmuje wartości 'PUWPBG'.
	OCL:	inv: if OS_OgolnyPunktOsnowy.klasaOsn='3' then self.ukladGeod<>'PUWPBG'

Tabela nr 18

Klasa: OS_RINEXFile
	Nazwa:	Zbiór obserwacyjny RINEX
	Definicja:	Zbiór obserwacyjny z pomiarów satelitarnych GNSS zapisany w międzynarodowym standardzie RINEX.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	oRINEX
	Nazwa (pełna):	Plik RINEX
	Dziedzina:	BT_Zbior
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Zbiór danych obserwacyjnych GNSS zapisany zgodnie z międzynarodowym standardem RINEX.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_Obserwacja

Tabela nr 19

Klasa: OS_KlasaOsnowy
	Nazwa:	Klasa osnowy
	Definicja:	Cecha osnów geodezyjnej, grawimetrycznej i magnetycznej określająca ich znaczenie w pracach geodezyjnych i kartograficznych, kolejność włączania punktów osnowy do procesu wyrównania, a także dokładność określenia współrzędnych, wysokości lub innych wielkości po wyrównaniu obserwacji.
	Stereotypy:	«enumeration»
Atrybut:
	Nazwa:	1
	Nazwa (pełna):	Osnowa pierwszej klasy (klasa 1)
	Definicja:	Podstawowe fundamentalne osnowy geodezyjna, grawimetryczna i magnetyczna o najwyższej dokładności, których punkty przenoszą na obszar kraju: - w przypadku osnowy geodezyjnej - europejski, geodezyjny układ odniesienia i układ wysokościowy, - w przypadku osnowy grawimetrycznej - europejski grawimetryczny układ odniesienia, - w przypadku osnowy magnetycznej - europejski magnetyczny układ odniesienia.
Atrybut:
	Nazwa:	2
	Nazwa (pełna):	Osnowa drugiej klasy (klasa 2)
	Definicja:	Podstawowe bazowe osnowy geodezyjna, grawimetryczna i magnetyczna o najwyższej dokładności, których punkty są rozmieszczone równomiernie na obszarze całego kraju. Punkty osnowy w zależności od rodzaju osnowy realizują na obszarze kraju: - w przypadku osnowy geodezyjnej - europejski, geodezyjny układ odniesienia i układ wysokościowy, - w przypadku osnowy grawimetrycznej - europejski grawimetryczny układ odniesienia, - w przypadku osnowy magnetycznej - europejski magnetyczny układ odniesienia.
Atrybut:
	Nazwa:	3
	Nazwa (pełna):	Osnowa trzeciej klasy (klasa 3)
	Definicja:	Szczegółową osnowę geodezyjną stanowią punkty wyznaczone w sieciach będących rozwinięciem podstawowej osnowy geodezyjnej, stopień zagęszczenia punktów jest większy na terenach zabudowanych lub przeznaczonych pod inwestycje, a mniejszy na terenach rolnych i leśnych.

Tabela nr 20

Klasa: OS_OdniesWys
	Nazwa:	Punkt odniesienia wysokości
	Definicja:	Element zespołu stabilizacyjnego punktu osnowy, dla którego została wyznaczona wysokość.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	reper
	Nazwa (pełna):	Reper
	Definicja:	Znak geodezyjny wykonany zazwyczaj z metalu, którym stabilizuje się punkty osnowy wysokościowej.
Atrybut:
	Nazwa:	goraPlyty
	Nazwa (pełna):	Góra płyty
	Definicja:	Górna powierzchnia płyty, która stanowi znak podziemny zespołu stabilizacyjnego w przypadku stabilizacji dwu- lub trzypoziomowej.
Atrybut:
	Nazwa:	goraSlupa
	Nazwa (pełna):	Góra słupa
	Definicja:	Górna powierzchnia znaku naziemnego (przy stabilizacji wielopoziomowej) lub bloku betonowego (przy stabilizacji jednopoziomowej).

Tabela nr 21

Klasa: OS_RodzajPunktu
	Nazwa:	Rodzaj punktu
	Definicja:	Przeznaczenie lub funkcja punktu osnowy.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	punktWiekowy
	Nazwa (pełna):	Punkt wiekowy
	Definicja:	Punkt osnowy magnetycznej, na którym wykonuje się okresowe pomiary w celu wyznaczenia zmiany wiekowej pola magnetycznego Ziemi, zastabilizowany w terenie, wolny od sztucznych zakłóceń pola magnetycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	punktBazyGrawimetrycznej
	Nazwa (pełna):	Punkt bazy grawimetrycznej
	Definicja:	Punkt osnowy grawimetrycznej, mający wyznaczoną wartość przyspieszenia siły ciężkości Ziemi, zastabilizowany w terenie, na którym wykonuje się cechowanie grawimetru.
Atrybut:
	Nazwa:	punktWezlowy
	Nazwa (pełna):	Punkt węzłowy
	Definicja:	Punkt osnowy geodezyjnej lub grawimetrycznej, w którym zbiegają się dwa ciągi poligonowe lub więcej, linie niwelacyjne albo przęsła grawimetryczne.
Atrybut:
	Nazwa:	stacjaReferencyjnaEPN
	Nazwa (pełna):	Stacja referencyjna EPN
	Definicja:	Punkt osnowy geodezyjnej, na którym wykonuje się ciągłe obserwacje satelitarne GNSS zgodnie z zaleceniami podkomisji EUREF, włączony do sieci EPN.
Atrybut:
	Nazwa:	stacjaReferencyjnaASG-EUPOS
	Nazwa (pełna):	Stacja referencyjna ASG-EUPOS
	Definicja:	Punkt osnowy geodezyjnej, na którym wykonuje się ciągłe obserwacje satelitarne GNSS zgodnie ze standardami EUPOS, włączony do uruchomionej w 2008 r. ogólnopolskiej sieci stacji referencyjnych, zarządzanej przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii.
Atrybut:
	Nazwa:	punktSieciEUREF-POL
	Nazwa (pełna):	Punkt sieci EUREF-POL
	Definicja:	Punkt sieci utworzonej przez 11 punktów na obszarze kraju, których współrzędne wyznaczone zostały w układzie EUREF89 poprzez bezpośrednie dowiązanie do punktów sieci europejskiej ETRF, pomierzonych w 1992 r. przy użyciu techniki GPS.
Atrybut:
	Nazwa:	punktSieciPOLREF
	Nazwa (pełna):	Punkt sieci POLREF
	Definicja:	Punkt sieci utworzonej przez 348 punktów na obszarze kraju, których współrzędne zostały wyznaczone w układzie EUREF89 poprzez bezpośrednie dowiązanie do punktów sieci EUREF-POL, pomierzonych w latach 1994-1995 przy użyciu techniki GPS.
Atrybut:
	Nazwa:	glownyPunktSieciEUVN
	Nazwa (pełna):	Główny punkt sieci EUVN
	Definicja:	Punkt sieci utworzonej przez 10 punktów wysokościowych na obszarze kraju, włączonych do europejskiej sieci wysokościowej EUVN, których współrzędne wyznaczone zostały w układzie EUREF89, a wysokości w europejskim systemie wysokościowym EVRF07 poprzez bezpośrednie dowiązanie do punktów sieci europejskiej, odpowiednio: ETRF i EUVN, pomierzone w latach 1997-1999 przy użyciu techniki GPS.
Atrybut:
	Nazwa:	punktRozszerzeniaSieciEUVN
	Nazwa (pełna):	Punkt rozszerzenia sieci EUVN
	Definicja:	Punkt sieci utworzonej przez 52 punkty wysokościowe na obszarze kraju, włączone do europejskiej sieci wysokościowej EUVN, których współrzędne wyznaczone zostały w układzie EUREF89, a wysokości w europejskim systemie wysokościowym EVRF07 poprzez bezpośrednie dowiązanie do punktów sieci europejskiej, odpowiednio: ETRF i EUVN, pomierzone w latach 1997-1999 przy użyciu techniki GPS.
Atrybut:
	Nazwa:	punktKrajowegoZdjeciaMagnetycznego
	Nazwa (pełna):	Punkt krajowego zdjęcia magnetycznego
	Definicja:	Punkt osnowy magnetycznej, na którym wykonuje się pomiary w celu wyznaczenia wartości elementów pola magnetycznego Ziemi, zastabilizowany w terenie, wolny od sztucznych zakłóceń pola magnetycznego.
Atrybut:
	Nazwa:	punktWyznaczenAbsolutnych
	Nazwa (pełna):	Punkt wyznaczeń absolutnych
	Definicja:	Punkt osnowy grawimetrycznej, na którym wyznacza się wartość przyspieszenia siły ciężkości Ziemi z bezpośrednich pomiarów przyspieszenia, zastabilizowany w terenie.
Atrybut:
	Nazwa:	punktWyznaczenWzglednych
	Nazwa (pełna):	Punkt wyznaczeń względnych
	Definicja:	Punkt osnowy grawimetrycznej, na którym wyznacza się wartość przyspieszenia siły ciężkości Ziemi z różnicowych pomiarów przyspieszenia, zastabilizowany w terenie.

Tabela nr 22

Klasa: OS_RodzajWys
	Nazwa:	Rodzaj wysokości
	Definicja:	Rodzaj wysokości wyznaczonej na punkcie osnowy.
	Stereotypy:	«enumeration»
Atrybut:
	Nazwa:	normalna
	Nazwa (pełna):	Wysokość normalna
	Definicja:	Wartość (liczba) geopotencjalna podzielona przez przeciętną wartość przyspieszenia normalnego siły ciężkości w danym punkcie. Fizycznie wysokość normalną interpretuje się jako odległość danego punktu od quasi-geoidy mierzoną wzdłuż normalnej linii pionu.
Atrybut:
	Nazwa:	geodezyjna
	Nazwa (pełna):	Wysokość geodezyjna
	Definicja:	Odległość punktu od elipsoidy odniesienia mierzona wzdłuż prostopadłej do powierzchni elipsoidy wdanym punkcie. Fizycznie wysokość geodezyjna jest składową trójwymiarowego układu współrzędnych geodezyjnych.
Atrybut:
	Nazwa:	ortometryczna
	Nazwa (pełna):	Ortometryczna
	Definicja:	Wartość (liczba) geopotencjalna podzielona przez przeciętną wartość przyspieszenia siły ciężkości w danym punkcie. Fizycznie wysokość ortometryczną interpretuje się jako odległość danego punktu od geoidy mierzoną wzdłuż linii pionu.

Tabela nr 23

Klasa: OS_StanStabilizacji
	Nazwa:	Stan stabilizacji punktu osnowy
	Definicja:	Cecha znaku geodezyjnego określająca jego przydatność do wykonania pomiarów geodezyjnych, grawimetrycznych lub magnetycznych.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	istniejący
	Nazwa (pełna):	Znak istniejący
	Definicja:	Znak istniejący, którego stan umożliwia wykonanie pomiarów.
Atrybut:
	Nazwa:	uszkodzony
	Nazwa (pełna):	Znak uszkodzony
	Definicja:	Znak istniejący, którego stan wymaga naprawy przed wykonaniem pomiarów.
Atrybut:
	Nazwa:	zniszczony
	Nazwa (pełna):	Znak zniszczony
	Definicja:	Brak znaku albo znak, którego stan nie kwalifikuje go do naprawy.

Tabela nr 24

Klasa: OS_TypPunktu
	Nazwa:	Typ punktu
	Definicja:	Cecha punktu osnowy określająca jego rolę w stosunku do innych punktów osnowy.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	centr
	Nazwa (pełna):	Centr
	Definicja:	Punkt zastabilizowany znakiem geodezyjnym, do centra którego są odnoszone pomiary wykonywane na punkcie (punkt zasadniczy).
Atrybut:
	Nazwa:	ekscentr
	Nazwa (pełna):	Ekscentr
	Definicja:	Punkt osnowy założony w pobliżu zasadniczego punktu osnowy i nawiązany do niego.
Atrybut:
	Nazwa:	punktPrzeniesienia
	Nazwa (pełna):	Punkt przeniesienia
	Definicja:	Punkt osnowy założony w pobliżu zasadniczego punktu osnowy, wyznaczony w zależności od tego punktu i mający dokładność tego samego rzędu.
Atrybut:
	Nazwa:	punktKierunkowy
	Nazwa (pełna):	Punkt kierunkowy
	Definicja:	Punkt w terenie albo punkt osnowy, bezpośrednio widoczny z danego punktu osnowy, na który został wyznaczony kąt kierunkowy (azymut topograficzny).

Tabela nr 25

Klasa: OS_TypStabilizacji
	Nazwa:	Typ stabilizacji
	Definicja:	Znak (znaki), do którego odnoszą się współrzędne lub wysokość punktu osnowy: - znak będący elementem budowli (krzyż, gałka, maszt itp.), - znak zastabilizowany na budowli, - znak zastabilizowany na litym podłożu (skała, posadzka itp.), - znak zastabilizowany w ścianie budynku, - znak zastabilizowany w gruncie jako jednopoziomowy (słup), - znak zastabilizowany w gruncie jako dwupoziomowy (słup, płyta), - znak zastabilizowany w gruncie jako znak podziemny (płyta), - znak zastabilizowany w gruncie blokiem betonowym, - znak będący stanowiskiem obserwacyjnym (słup, tuleja itp.), - znak specjalny (dla osnowy poziomej: znak trzy- lub czteropoziomowy, dla osnowy wysokościowej: znak głębinowy).
	Klasa bazowa:
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	elementBudowli
	Nazwa (pełna):	Element budowli
	Definicja:	Ściśle określony element budowli stałej bez możliwości wykonania na nim pomiarów (środek krzyża, środek gałki, podstawa krzyża lub masztu na wieży, szczyt wieży lub masztu).
Atrybut:
	Nazwa:	stabilizowanyZnakNaBudowli
	Nazwa (pełna):	Stabilizowany znak na budowli
	Definicja:	Znak geodezyjny zakładany trwale na budowli stałej z możliwością wykonania na nim pomiarów (słup, głowica metalowa, płyta, centr ceramiczny, bolec, trzpień lub nit metalowy, rurka metalowa, znak ryty, gniazdo metalowe).
Atrybut:
	Nazwa:	znakWLitymPodlozu
	Nazwa (pełna):	Znak w litym podłożu
	Definicja:	Znak geodezyjny osadzony trwale w litym podłożu z możliwością wykonania na nim pomiarów (głowica metalowa, płyta, centr ceramiczny, bolec, trzpień lub nit metalowy, rurka metalowa, znak ryty, gniazdo metalowe).
Atrybut:
	Nazwa:	znakScienny
	Nazwa (pełna):	Znak ścienny
	Definicja:	Znak geodezyjny osadzony trwale w ścianie stałej budowli z możliwością wykonania na nim pomiarów (bolec, trzpień lub pręt metalowy, reper, gniazdo metalowe).
Atrybut:
	Nazwa:	znakGruntowyJednopoziomowy
	Nazwa (pełna):	Znak gruntowy jednopoziomowy
	Definicja:	Znak geodezyjny z trwałego materiału (z betonu, granitu lub tworzywa sztucznego) stabilizowany na stałe w gruncie (rura, szyna, skrzynka metalowa, słup betonowy lub granitowy ze stopą betonową).
Atrybut:
	Nazwa:	znakGruntowyDwupoziomowy
	Nazwa (pełna):	Znak gruntowy dwupoziomowy
	Definicja:	Zespół dwóch znaków z trwałego materiału (z betonu, granitu lub metalu), w którym znak podziemny umieszcza się centrycznie pod znakiem naziemnym.
Atrybut:
	Nazwa:	znakGruntowyPodziemny
	Nazwa (pełna):	Znak gruntowy podziemny
	Definicja:	Znak lub zespół znaków z trwałego materiału, które ze względu na warunki terenowe zostały umieszczone po ziemią (rurka drenarska, płyta betonowa lub granitowa, kostka betonowa lub granitowa).
Atrybut:
	Nazwa:	slupObserwacyjny
	Nazwa (pełna):	Słup obserwacyjny
	Definicja:	Znak geodezyjny z trwałego materiału przystosowany do wykonywania pomiarów bez wykorzystywania statywu (słup betonowy lub kamienny).
Atrybut:
	Nazwa:	blokBetonowy
	Nazwa (pełna):	Blok betonowy
	Definicja:	Znak geodezyjny przystosowany do wykonywania pomiarów grawimetrycznych odporny na mikrowstrząsy.
Atrybut:
	Nazwa:	znakSpecjalnyOsnowyGeodezyjnej
	Nazwa (pełna):	Znak specjalny osnowy geodezyjnej
	Definicja:	Zespół znaków geodezyjnych zakładany na punktach osnowy podstawowej o istotnym znaczeniu.

Tabela nr 26

Klasa: OS_TypWyznWsp
	Nazwa:	Typ wyznaczenia współrzędnych
	Definicja:	Sposób wyznaczenia współrzędnych punktu osnowy: - z dokładnego pomiaru metodami klasycznymi, - z dokładnego pomiaru metodą GNSS, - z przybliżonego pomiaru metodami klasycznymi lub GNSS, - z graficznego pomiaru na ortofotomapie lub mapie topograficznej.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	zDokladnegoPomiaru Klasycznego
	Nazwa (pełna):	Z dokładnego pomiaru metodami klasycznymi
Atrybut:
	Nazwa:	zDokladnegoPomiaruGNSS
	Nazwa (pełna):	Z dokładnego pomiaru metodą GNSS
Atrybut:
	Nazwa:	zPrzyblizonegoPomiaru
	Nazwa (pełna):	Z przybliżonego pomiaru metodami klasycznymi lub GNSS
Atrybut:
	Nazwa:	zMapy
	Nazwa (pełna):	Z graficznego pomiaru na ortofotomapie lub mapie topograficznej

Tabela nr 27

Klasa: OS_TypWyznWys
	Nazwa:	Typ wyznaczenia wysokości
	Definicja:	Sposób wyznaczenia wysokości punktu osnowy: - z pomiaru metodą niwelacji precyzyjnej, - z pomiaru metodą niwelacji technicznej, - z pomiaru metodą niwelacji trygonometrycznej, - z pomiaru metodą niwelacji satelitarnej GNSS.
	Stereotypy:	«enumeration»
Atrybut:
	Nazwa:	niwelacjaPrecyzyjna
	Nazwa (pełna):	Pomiar metodą niwelacji precyzyjnej
Atrybut:
	Nazwa:	niwelacjaTechniczna
	Nazwa (pełna):	Pomiar metodą niwelacji technicznej
Atrybut:
	Nazwa:	niwelacjaTrygonometryczna
	Nazwa (pełna):	Pomiar metodą niwelacji trygonometrycznej
Atrybut:
	Nazwa:	niwelacjaSatelitarna
	Nazwa (pełna):	Pomiar metodą niwelacji satelitarnej GNSS

Tabela nr 28

Klasa: OS_TypZabudowy
	Nazwa:	Typ zabudowy
	Definicja:	Rodzaj budowli lub urządzenia zabezpieczającego punkt osnowy.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	brak
	Nazwa (pełna):	Brak urządzeń zabezpieczających
Atrybut:
	Nazwa:	wiezaTriang
	Nazwa (pełna):	Wieża triangulacyjna
Atrybut:
	Nazwa:	slupRozp
	Nazwa (pełna):	Słup rozpoznawczy
Atrybut:
	Nazwa:	sygnalRozp
	Nazwa (pełna):	Sygnał rozpoznawczy
Atrybut:
	Nazwa:	studniaBet
	Nazwa (pełna):	Studnia betonowa

Tabela nr 29

Klasa: OS_Obserwacja Abstract
	Nazwa:	OS_Obserwacja
	Definicja:	Klasa OS_Obserwacja jest klasą abstrakcyjną, od której inne klasy dziedziczą jej relacje.
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	wskazujeStanowisko
	Dziedzina:	OS_OgolnyPunktOsnowy
	Liczność:	1
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_ObsKierunku
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_ObserwacjaAzymutu
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_ObserwacjaOdleglosci
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_ObserwacjaGrawimetrycznaPunkt
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_ObserwacjaMagnetyczna
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_ObserwacjaKierunku
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_ObserwacjaKata
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Dziedzina:	OS_RINEXFile

2. Katalog obiektów i atrybutów dotyczących modelu podstawowego.

Tabela nr 30

Klasa: BT_Baza
	Nazwa:	rodzaj pracy
	Definicja:	Określa nazwy dostępnych baz danych.
	Stereotypy:	«Enumeration»
Atrybut:
	Nazwa:	EgiB
	Nazwa (pełna):	ewidencja gruntów i budynków
	Definicja:	Ewidencja gruntów i budynków.
Atrybut:
	Nazwa:	GESUT
	Nazwa (pełna):	geodezyjna ewidencja sieci uzbrojenia terenu
	Definicja:	Geodezyjna ewidencja sieci uzbrojenia terenu.
Atrybut:
	Nazwa:	BDNMT
	Nazwa (pełna):	Baza danych numerycznego modelu terenu
	Definicja:	Baza danych numerycznego modelu terenu.
Atrybut:
	Nazwa:	BDOrto
	Nazwa (pełna):	Baza danych ortofotomapy
	Definicja:	Baza danych ortofotomapy.
Atrybut:
	Nazwa:	BDOT10k
	Nazwa (pełna):	Baza danych obiektów topograficznych o szczegółowości 1:10000
	Definicja:	Baza danych obiektów topograficznych o szczegółowości 1:10000.
Atrybut:
	Nazwa:	BDOT500
	Nazwa (pełna):	Baza danych obiektów topograficznych o szczegółowości do 1:500
	Definicja:	Baza danych obiektów topograficznych o szczegółowości do 1:500.
Atrybut:
	Nazwa:	BDSOG
	Nazwa (pełna):	Baza danych szczegółowych osnów geodezyjnych
	Definicja:	Baza danych szczegółowych osnów geodezyjnych.
Atrybut:
	Nazwa:	BDZLiS
	Nazwa (pełna):	Baza danych zobrazowań lotniczych i satelitarnych
	Definicja:	Baza danych zobrazowań lotniczych i satelitarnych.
Atrybut:
	Nazwa:	EMUiA
	Nazwa (pełna):	ewidencja miejscowości, ulic i adresów
	Definicja:	Ewidencja miejscowości, ulic i adresów.
Atrybut:
	Nazwa:	PRG
	Nazwa (pełna):	państwowy rejestr granic
	Definicja:	Państwowy rejestr granic.
Atrybut:
	Nazwa:	PRNG
	Nazwa (pełna):	państwowy rejestr nazw geograficznych
	Definicja:	Państwowy rejestr nazw geograficznych.
Atrybut:
	Nazwa:	PRPOG
	Nazwa (pełna):	państwowy rejestr podstawowych osnów geodezyjnych
	Definicja:	Państwowy rejestr podstawowych osnów geodezyjnych.
Atrybut:
	Nazwa:	RCiWN
	Nazwa (pełna):	rejestr cen i wartości nieruchomości
	Definicja:	Rejestr cen i wartości nieruchomości.
Atrybut:
	Nazwa:	BDOO
	Nazwa (pełna):	baza danych obiektów ogólnogeograficznych
	Definicja:	Baza danych obiektów ogólnogeograficznych.

Tabela nr 31

Klasa: BT_CyklZyciaInfo
	Nazwa:	cykl życia - info
	Definicja:	Typ reprezentujący cykl życia wersji obiektu w zbiorze danych.
	Stereotypy:	«DataType»
Atrybut:
	Nazwa:	koniecWersjiObiektu
	Nazwa (pełna):	koniec okresu życia wersji
	Dziedzina:	DateTime
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Data i czas, kiedy wersja obiektu została "wycofana" ze zbioru danych.
Atrybut:
	Nazwa:	poczatekWersjiObiektu
	Nazwa (pełna):	początek okresu życia wersji
	Dziedzina:	DateTime
	Liczność:	1
	Definicja:	Data i czas, kiedy wersja obiektu została wprowadzona lub zmieniona w zbiorze danych.
Ograniczenie:
	Nazwa:	koniec wersji obiektu
	Język naturalny:	Data wprowadzona jako wartość atrybutu koniecWersjiObiektu musi być późniejsza niż wartość arybutupoczatekWersjiObiektu.
	OCL:	inv: self.koniecWersjiObiektu.isAfter(self.poczatekWersjiObiektu)

Tabela nr 32

Klasa: BT_OperatTech
	Nazwa:	geodezyjna dokumentacja techniczna
	Definicja:	Opisuje geodezyjną dokumentację techniczną.
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	dataUtworzenia
	Nazwa (pełna):	data utworzenia
	Dziedzina:	Date
	Liczność:	1
	Definicja:	Data utworzenia operatu.
Atrybut:
	Nazwa:	idOpracowania
	Nazwa (pełna):	identyfikator opracowania
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Identyfikator opracowania, w ramach którego powstała dokumentacja.
Atrybut:
	Nazwa:	idZgloszenia
	Nazwa (pełna):	identyfikator zgłoszenia
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Identyfikator zgłoszenia do ośrodka dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej.
	Stereotypy:	«Voidable»
Atrybut:
	Nazwa:	metadane
	Nazwa (pełna):	metadane
	Dziedzina:	MD_Metadata
	Liczność:	1
	Definicja:	Metadane opisujące operat techniczny.
Atrybut:
	Nazwa:	odniesienieDoBazy
	Nazwa (pełna):	odniesienie do bazy danych
	Dziedzina:	BT_Baza
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Określenie prowadzonych baz danych, do których odnoszą się pewne elementy opracowania.
Atrybut:
	Nazwa:	wykonawca
	Nazwa (pełna):	wykonawca
	Dziedzina:	Cl_ResponsibleParty
	Liczność:	1
	Definicja:	Wykonawca prac geodezyjnych i kartograficznych.
Atrybut:
	Nazwa:	zasiegRoboty
	Nazwa (pełna):	zasięg roboty
	Dziedzina:	LinearRing
	Liczność:	1
	Definicja:	Zasięg prac geodezyjnych i kartograficznych zdefiniowany w postaci zamkniętego wieloboku.
Atrybut:
	Nazwa:	zasobSieciowy
	Nazwa (pełna):	zasób sieciowy
	Dziedzina:	Cl_OnlineResource
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Zasób sieciowy - np. adres URL, pod którym znajdują się dokumentacja lub jej części.
Atrybut:
	Nazwa:	zawartosc
	Nazwa (pełna):	zawartość
	Dziedzina:	BT_Zbior
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Zawartość dokumentacji.
Atrybut:
	Nazwa:	zleceniodawca
	Nazwa (pełna):	zleceniodawca
	Dziedzina:	Cl_ResponsibleParty
	Liczność:	1
	Definicja:	Zleceniodawca, który zlecił utworzenie dokumentacji lub opracowania, w ramach którego powstała dokumentacja.
	Stereotypy:	«Voidable»
Ograniczenie:
	Nazwa:	warunek na zasób sieciowy
	Język naturalny:	Jeżeli jakaś część operatu technicznego jest w postaci elektronicznej, to zasób sieciowy musi być różny od zera.
	OCL:	inv: self.postacElektroniczna='true' implies self.zasobSieciowy -->notEmpty

Tabela nr 33

Klasa: BT_Identyfikator
	Nazwa:	identyfikator IIP
	Definicja:	Typ reprezentujący unikalny identyfikator obiektu nadawany przez dostawcę zbioru danych. Identyfikator ten może zostać wykorzystany przez zewnętrzne systemy/aplikacje, aby zbudować referencję do obiektu.
	Stereotypy:	«DataType»
Atrybut:
	Nazwa:	lokalnyld
	Nazwa (pełna):	identyfikator lokalny
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Lokalny identyfikator obiektu przestrzennego nadawany przez dostawcę zbioru danych. Identyfikator musi być unikalny w zakresie przestrzeni nazw, tzn. że żaden obiekt nie może mieć takiego samego identyfikatora. Unikalność identyfikatora w przestrzeni nazw gwarantuje dostawca zbioru danych.
Atrybut:
	Nazwa:	przestrzenNazw
	Nazwa (pełna):	przestrzeń nazw
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Nazwa przestrzeni nazw identyfikującej zbiór danych, z którego pochodzi obiekt przestrzenny.
Atrybut:
	Nazwa:	wersjald
	Nazwa (pełna):	identyfikator wersji
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Identyfikator poszczególnej wersji obiektu przestrzennego. Jeżeli specyfikacja obiektu zawiera informacje o cyklu życia obiektu identyfikator wersji jest używany do rozróżnienia poszczególnych wersji obiektu. W zestawie wszystkich wersji danego obiektu identyfikator wersji musi być unikalny.
Ograniczenie:
	Nazwa:	dozwolone znaki dla atrybutów lokalnyld i przestrzenNazw
	Język naturalny:	Atrybuty lokalnyld i przestrzenNazw mogą być zdefiniowane tylko przy użyciu następującego zestawu znaków: {"A" ..."Z", "a"..."z,""0"..."9","_".".","-"}. Dozwolone są tylko litery alfabetu łacińskiego, cyfry, podkreślenie, kropka i myślnik.
	OCL:	inv: let allowedChar: Set {'A'..'Z', 'a'..'z', '0'..'9','_','.','-'} in (przestrzenNazw.element->forAll(char | allowedChar->exists(char) and lokalnyld.element->forAll(char | allowedChar->exists(char) ))

Tabela nr 34

Klasa: BT_ReferencjaDoObiektu
	Nazwa:	referencja do obiektu
	Definicja:	Typ wyboru pozwalający na zdefiniowanie bezpośredniej (informacja o obiekcie zapisana bezpośrednio w strukturze atrybutu definiującego odwołanie) lub pośredniej (podanie identyfikatora IIP obiektu) referencji do instancji typu obiektu dostępnej w ramach infrastruktury informacji przestrzennej (IIP).
	Stereotypy:	«Union»
Atrybut:
	Nazwa:	idIIP
	Nazwa (pełna):	identyfikator IIP
	Dziedzina:	BT_Identyfikator
	Liczność:	1
	Definicja:	Identyfikator obiektu infrastruktury informacji przestrzennej, do którego jest referencja.
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	obiekt
	Dziedzina:	BT_ReferencyjnyObiektPrzestrzenny
	Liczność:	1
	Definicja:	Obiekt infrastruktury informacji przestrzennej.

Tabela nr 35

Klasa: BT_RodzajElementu
	Nazwa:	rodzaj elementu
	Definicja:	Określa rodzaj zawartości zbioru danych, np. sprawozdanie techniczne, protokół, szkic polowy.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	dowodyIKopieDoreczen
	Nazwa (pełna):	dowody i kopie doręczeń
	Definicja:	Dowody doręczeń zawiadomień i kopie doręczeń wezwań.
Atrybut:
	Nazwa:	dziennikPomiaru
	Nazwa (pełna):	dziennik pomiaru
	Definicja:	Dziennik pomiarowy.
Atrybut:
	Nazwa:	inny
	Nazwa (pełna):	inny
	Definicja:	Inny rodzaj.
Atrybut:
	Nazwa:	protokół
	Nazwa (pełna):	protokół
	Definicja:	Protokoły przyjęcia granic, ustalenia granic, wznowienia znaków granicznych, wyznaczenia punktów granicznych, kopie protokołów granicznych.
Atrybut:
	Nazwa:	roboczaBazaDanych
	Nazwa (pełna):	robocza baza danych
	Definicja:	Robocze bazy danych zapisane na nośniku informatycznym zgodne z odpowiednim schematem GML lub zapisane w innym formacie uzgodnionym między wykonawcą prac geodezyjnych lub kartograficznych a organem prowadzącym PZGiK.
Atrybut:
	Nazwa:	sprawozdanieTechniczne
	Nazwa (pełna):	sprawozdanie techniczne
	Definicja:	Sprawozdanie techniczne określa cel, zakres rzeczowy i terytorialny wykonywanych prac geodezyjnych lub kartograficznych, wykonawcę oraz opisuje przebieg i rezultaty wykonywanych prac geodezyjnych i kartograficznych.
Atrybut:
	Nazwa:	szkicPomiarowy
	Nazwa (pełna):	szkic pomiarowy
	Definicja:	Szkic polowy lub kopia mapy.

Tabela nr 36

Klasa: BT_UkladGeod
	Nazwa:	geodezyjny układ odniesienia
	Definicja:	Układ współrzędnych, w którym zostały wyrównane współrzędne punktów.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	ETRF2000
	Nazwa (pełna):	geodezyjny układ odniesienia ETRF2000
	Definicja:	Geodezyjny układ odniesienia ETRF2000.
Atrybut:
	Nazwa:	ETRF2008
	Nazwa (pełna):	geodezyjny układ odniesienia ETRF2008
	Definicja:	Geodezyjny układ odniesienia ETRF2008.
Atrybut:
	Nazwa:	EUREF89
	Nazwa (pełna):	geodezyjny układ odniesienia EUREF89
	Definicja:	Geodezyjny układ odniesienia EUREF89.
Atrybut:
	Nazwa:	Pulkowo42
	Nazwa (pełna):	geodezyjny układ odniesienia Pułkowo42
	Definicja:	Geodezyjny układ odniesienia Pułkowo42.
Atrybut:
	Nazwa:	PUWP1942
	Nazwa (pełna):	układ współrzędnych płaskich PUWP1942
	Definicja:	Układ współrzędnych płaskich PUWP1942.
Atrybut:
	Nazwa:	PUWP1965
	Nazwa (pełna):	układ współrzędnych płaskich PUWP1965
	Definicja:	Układ współrzędnych płaskich PUWP1965.
Atrybut:
	Nazwa:	PUWP1992
	Nazwa (pełna):	państwowy układ współrzędnych płaskich PUWP1992
	Definicja:	Państwowy układ współrzędnych płaskich PUWP1992.
Atrybut:
	Nazwa:	PUWP2000
	Nazwa (pełna):	państwowy układ współrzędnych płaskich PUWP2000
	Definicja:	Państwowy układ współrzędnych płaskich PUWP2000.
Atrybut:
	Nazwa:	PUWPBG
	Nazwa (pełna):	układ współrzędnych płaskich PUWPBG
	Definicja:	Układ współrzędnych płaskich PUWPBG.
Atrybut:
	Nazwa:	UTM
	Nazwa (pełna):	układ współrzędnych płaskich UTM
	Definicja:	Układ współrzędnych płaskich UTM.

Tabela nr 37

Klasa: BT_UkladWys
	Nazwa:	układ wysokościowy
	Definicja:	Układ wysokościowy, w którym jest określona wysokość punktów.
	Stereotypy:	«CodeList»
Atrybut:
	Nazwa:	Amsterdam2000
	Nazwa (pełna):	poziom odniesienia Amsterdam2000
	Definicja:	Poziom odniesienia Amsterdam2000.
Atrybut:
	Nazwa:	Amsterdam55
	Nazwa (pełna):	poziom odniesienia Amsterdam55
	Definicja:	Poziom odniesienia Amsterdam55.
Atrybut:
	Nazwa:	ETRF2000
	Nazwa (pełna):	geodezyjny poziom odniesienia ETRF2000
	Definicja:	Geodezyjny poziom odniesienia ETRF2000.
Atrybut:
	Nazwa:	ETRF2008
	Nazwa (pełna):	geodezyjny poziom odniesienia ETRF2008
	Definicja:	Geodezyjny poziom odniesienia ETRF2008.
Atrybut:
	Nazwa:	EUREF89
	Nazwa (pełna):	geodezyjny poziom odniesienia EUREF89
	Definicja:	Geodezyjny poziom odniesienia EUREF89.
Atrybut:
	Nazwa:	EVRS2007
	Nazwa (pełna):	państwowy układ wysokościowy EVRS2007
	Definicja:	Państwowy układ wysokościowy EVRS2007.
Atrybut:
	Nazwa:	Kronsztadt2006
	Nazwa (pełna):	państwowy poziom odniesienia Kronsztadt2006
	Definicja:	Państwowy poziom odniesienia Kronsztadt2006.
Atrybut:
	Nazwa:	Kronsztadt60
	Nazwa (pełna):	państwowy poziom odniesienia Kronsztadt60
	Definicja:	Państwowy poziom odniesienia Kronsztadt60.
Atrybut:
	Nazwa:	Kronsztadt86
	Nazwa (pełna):	państwowy poziom odniesienia Kronsztadt86
	Definicja:	Państwowy poziom odniesienia Kronsztadt86.
Atrybut:
	Nazwa:	Pulkowo42
	Nazwa (pełna):	geodezyjny poziom odniesienia Pulkowo42
	Definicja:	Geodezyjny poziom odniesienia Pulkowo42.

Tabela nr 38

Klasa: BT_Zbior
	Nazwa:	zbiór danych
	Definicja:	Zbiór danych, w postaci którego są przechowywane dane.
	Stereotypy:	«DataType»
Atrybut:
	Nazwa:	dataAktualizacji
	Nazwa (pełna):	data ostatniej aktualizacji
	Dziedzina:	Date
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Data ostatniej aktualizacji.
Atrybut:
	Nazwa:	dataUtworzenia
	Nazwa (pełna):	data utworzenia
	Dziedzina:	Date
	Liczność:	1
	Definicja:	Data utworzenia zbioru.
Atrybut:
	Nazwa:	opis
	Nazwa (pełna):	opis
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	0..1
	Definicja:	Opis charakteryzujący zbiór i jego zawartość.
Atrybut:
	Nazwa:	postacElektroniczna
	Nazwa (pełna):	postać elektroniczna
	Dziedzina:	Boolean
	Liczność:	1
	Definicja:	Określenie, czy zbiór jest w postaci elektronicznej.
Atrybut:
	Nazwa:	rozszerzenie
	Nazwa (pełna):	rozszerzenie zbioru
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Rozszerzenie zbioru.
Atrybut:
	Nazwa:	autor
	Nazwa (pełna):	autor
	Dziedzina:	Cl_ResponsibleParty
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Identyfikacja autora.
Atrybut:
	Nazwa:	tytuł
	Nazwa (pełna):	tytuł
	Dziedzina:	CharacterString
	Liczność:	1
	Definicja:	Tytuł zbioru.
Atrybut:
	Nazwa:	zasobSieciowy
	Nazwa (pełna):	zasób sieciowy
	Dziedzina:	Cl_OnlineResource
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Wskazanie miejsca (np. strony www.), w którym jest dostęp do zbioru.
Atrybut:
	Nazwa:	rodzajZawartosci
	Nazwa (pełna):	rodzaj zawartości
	Dziedzina:	BT_RodzajElementu
	Liczność:	1..*
	Definicja:	Rodzaje plików lub dokumentów.
Ograniczenie:
	Nazwa:	warunek na postać elektroniczną
	Język naturalny:	Jeżeli postacElektroniczna jest równa "true", to zasobSieciowy jest obowiązkowy.
	OCL:	inv: self.postacElektronicza='true' implies self.zasobSieciowy -- >notEmpty
Ograniczenie:
	Nazwa:	warunek na rozszerzenie
	Język naturalny:	Jeżeli wartość postacElektroniczna jest równa "true", to rozszerzenie musi istnieć.
	OCL:	inv: self.postacElektronicza='true' implies self.rozszerzenie -- >notEmpty

Tabela nr 39

Klasa: BT_ReferencyjnyObiektPrzestrzennyAbstract
	Nazwa:	referencyjny obiekt przestrzenny
	Definicja:	Abstrakcyjna reprezentacja zjawiska świata rzeczywistego związana z określonym położeniem lub obszarem geograficznym (Obiekt przestrzenny) posiadająca identyfikator w ramach infrastruktury informacji przestrzennej. Identyfikator ten może zostać wykorzystany przez zewnętrzne systemy/aplikacje, aby zbudować referencję do obiektu.
	Klasa bazowa:	BT_ObiektPrzestrzenny
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	idIIP
	Nazwa (pełna):	identyfikator IIP
	Dziedzina:	BT_Identyfikator
	Liczność:	1
	Definicja:	Identyfikator obiektu w ramach infrastruktury informacji przestrzennej.
Relacja:
	Typ:	Association
	Rola:	ReferencjaDoObiektu
	Dziedzina:	BT_ReferencjaDoObiektu
	Liczność:	1
	Definicja:	Określenie sposobu referencji.
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Rola:
	Dziedzina:	BT_ObiektPrzestrzenny

Tabela nr 40

Klasa: BT_ZbiorDanychPrzestrzennych
	Nazwa:	zbiór danych przestrzennych
	Definicja:	Rozpoznawalny zestaw danych przestrzennych [źródło: DYREKTYWA 2007/2/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE)].
	Stereotypy:	«FeatureType»
Atrybut:
	Nazwa:	idIIP
	Nazwa (pełna):	identyfikator IIP
	Dziedzina:	BT_Identyfikator
	Liczność:	1
	Definicja:	Identyfikator zbioru danych przestrzennych.
Atrybut:
	Nazwa:	metadane
	Nazwa (pełna):	metadane
	Dziedzina:	MD_Metadata
	Liczność:	1
	Definicja:	Metadane opisujące zbiór danych przestrzennych.
	Stereotypy:	«Voidable»
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	obiekt
	Dziedzina:	BT_ObiektPrzestrzenny
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Obiekt przestrzenny wchodzący w skład zbioru danych przestrzennych.

Tabela nr 41

Klasa: BT_ObiektPrzestrzennyAbstract
	Nazwa:	obiekt przestrzenny
	Definicja:	Abstrakcyjna reprezentacja zjawiska świata rzeczywistego związana z określonym położeniem lub obszarem geograficznym [źródło: DYREKTYWA 2007/2/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 14 marca 2007 r. ustanawiająca infrastrukturę informacji przestrzennej we Wspólnocie Europejskiej (INSPIRE)].
	Stereotypy:	«FeatureType»
Relacja:
	Typ:	Generalization
	Rola:
	Dziedzina:	BT_ReferencyjnyObiektPrzestrzenny
Relacja:
	Typ:	Aggregation
	Rola:	zbiór
	Dziedzina:	BT_ZbiorDanychPrzestrzennych
	Liczność:	0..*
	Definicja:	Zbiór danych przestrzennych, do którego należy obiekt przestrzenny.

ZAŁĄCZNIK Nr  4

SCHEMAT APLIKACYJNY GML BAZY DANYCH PAŃSTWOWEGO REJESTRU PODSTAWOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH, GRAWIMETRYCZNYCH I MAGNETYCZNYCH ORAZ BAZY DANYCH SZCZEGÓŁOWYCH OSNÓW GEODEZYJNYCH

1. Schemat aplikacyjny GML bazy danych państwowego rejestru podstawowych osnów: geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz bazy danych szczegółowych osnów geodezyjnych.

wzór

2. Schemat aplikacyjny GML dla Modelu Podstawowego

wzór

• Identyfikator: Dz.U.2012.352
• Rodzaj: Rozporządzenie
• Tytuł: Osnowy geodezyjne, grawimetryczne i magnetyczne.
• Data aktu: 14/02/2012
• Data ogłoszenia: 30/03/2012
• Data wejścia w życie: 14/04/2012